Background
ဝါရှင်တန်
အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဂျွန်ကယ်ရီဟာ လာမယ့်ဇူလိုင် ၃ရက်နေ့မှာ ပÍ္စမအကြိမ်မြောက် အမေရိကန်-အိန္ဒိယ မဟာဗျူဟာ ဆွေးနွေးပွဲသို့တက်ရောက်ရန် အိန္ဒိယ နိုင်ငံသို့သွားရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဝန်ကြီးနဲ့ အတူအမေရိကန်စီးပွားရေး နဲ့ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး ပဲနီပရစ်ဇကာလည်းလိုက်ပါမည်ဖြစ် ကြောင်း၊
တရုတ်ပြည်မကြီးနဲ့ ဟောင် ကောင်အထူးအုပ်ချုပ်ရေးဒေသပြင်ပမှာ တရုတ်ငွေကြေး ရင်မင်ဘီနဲ့ ငွေကြေး ရှင်းလင်းရေး ထိပ်တန်းဗဟိုဌာနအဖြစ် သူ့ရဲ့အနေအထားကို စင်ကာပူနိုင်ငံကမတ်လအတွင်းက ထိန်းသိမ်းထား ခဲ့ကြောင်း ရှင်ဝှာ ဝက်ဘ်ဆိုက်သတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲပြီးနောက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲ ရေးဆောင်ရွက်ပြီး တည်ငြိမ်တဲ့အစိုးရ တက်ရောက် လာ မှာကို မျှော်လင့်တဲ့အ တွက် ယခုချိန်ထိ အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်း သို့ ဝင်လာမဲ့ နိုင်ငံခြားတိုက်ရိုက်ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုက
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက စီးပွားရေးကိန်းဂဏန်းတွေထုတ်ပြန်တဲ့အခါအလုပ်အကိုင်အခြေအနေကောင်းမွန် လိမ့်မယ်လို့တွက်ဆကြတဲ့အတွက်ဒီအခြေအနေကအာရှဒေသတွင်းရှိရှယ်ယာဈေးတွေကိုမြင့်တက်စေခဲ့သလိုအင်ဒိုနီးရှား ရူပီးနဲ့တောင်ကိုရီးယားဝမ်တို့တန်ဖိုးမြင့်တက်ခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်ကာလအ ပြီးတွင် မြန်မာ့ရွှေဈေး တစ်ကျော့ပြန် လည် မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း ရွှေဈေး ကွက်အတွင်းမှ စုံစမ်း သိရှိရသည်။ တရုတ်နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်မတိုင်မီက တည်းက တက်ရိပ်ပြလာခဲ့သည့် ရွှေ ဈေးသည် ပွဲတော်အပြီးတွင် တဖြည်း ဖြည်း မြင့်တက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရွှေကုန်သည်တစ်ဦးက ဆိုသည်။
အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌ ဘင်ဘာနန်ကီသဘာပတိအဖြစ် နောက် ဆုံးတာဝန်ယူဆောင်ရွက်တဲ့ ဗ ဟိုဘဏ်အစည်းအဝေးကို ဇန်နဝါရီ ၂၈ ရက်ကစတင်ဖွင့်လှစ်ပြီး အများမျှော် လင့်ထားကြတဲ့အတိုင်းစီးပွားရေးလှုံ့ ဆော်တွန်းအားပေးအစီအစဉ်ကို ထပ် မံလျှော့ချပေးခဲ့ပါတယ်။ ဗဟိုဘဏ် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်ရှစ်နှစ်ကြာတာဝန်ယူခဲ့တဲ့ ဘာနန်ကီက စီးပွားရေးလှုံ့ဆော်တွန်း အားပေးအစီအစဉ်ကို အပြီးသတ် ဆောင်ရွက်ဖို့ အဆိုပြုတင်ပြပြီးနောက် ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်နေ့မှာဗဟိုဘဏ် ဥက္ကဋ္ဌရာထူးမှ နုတ်ထွက်ပေးတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကွာလာလမ်ပူ ပြည်ပမှာတိုးတက် ဖြစ်ပေါ်မှု တွေကြောင့် မလေရှားနိုင်ငံရဲ့ စုစု ပေါင်း ကုန်ထုတ်လုပ်မှုက ယခုနှစ် မှာ ၄ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့၅ရာခိုင်နှုန်း အကြားနဲ့၂၀၁၄ ခုနှစ်မှာ၅ ရာခိုင်နှုန်း နဲ့ ၅ ဒသမ ရာခိုင်နှုန်း အကြား ရှိမယ် လို့ ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဌ တန်ဆရီ ဒေါက်တာ ဇေတီအက်ကထာအဇစ် ရဲ့ပြောကြားချက်ကိုဘနားမားသတင်း မှာဖေါ်ပြပါတယ်။
အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ ငွေကြေး လှုံဆော်တွန်းအားပေးမှု အစီအစဉ်ကို အစောဆုံးအဖြစ် လာမဲ့ရက်သတ္တပတ် ထဲမှာ စတင်ရုပ်သိမ်းလိုက်မယ်ဆိုတဲ့ အသိနဲ့စိုးရိမ်မှုတွေကြောင့် အာရှဒေသ ရှိငွေကြေးတွေရဲ့တန်ဖိုးက ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက်မှာ ပြန်လည်ကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ အာရှဒေသငွေကြေးတွေထဲမှာ စင်ကာပူဒေါ်လာက အမေရိကန်တစ် ဒေါ်လာကို ၁ ဒသမ ၂၅၇၆ စင်ကာပူ ဒေါ်လာနှုန်းသို့ ရောက်ရှိခဲ့တဲ့အတွက် ရက်သတ္တပတ် ၁၀ ပတ်အတွင်း အနိမ့် ဆုံးအဖြစ် ရောက်ရှိခဲ့ပါတယ်။
ယခုတစ်ပတ်အတွင်း ပြင်ပဈေး ကွက်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ရောင်း ဈေးများ မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း စုံစမ်းသိရှိရသည်။ ပုဂ္ဂလိကငွေလဲစင် တာများတွင် တစ်ပတ်အတွင်း ဝယ်ဈေး နှင့်ရောင်းဈေးများမှာ အပြောင်းအလဲ အနည်းငယ်သာရှိ ခဲ့သော်လည်း ပြင်ပ ငွေဈေးကွက်တွင်မူ ရောင်းဈေးများမှာ မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
ဘဏ်ငယ်များဖွင့်ခွင့် လိုင်စင်များ၊ ငွေကြေးဈေးကွက်မှာ နိုင်ငံခြားသားတို့ ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍမြင့်မားရေး၊ ဘဏ်များ ရဲ့ရှယ်ယာများ ဝယ်ယူ ပေါင်းစည်းမှု၊ နိုင်ငံတော်ဘဏ်များကို အစိုးရချုပ်ကိုင် မှု ကင်းရှင်းရေးစတဲ့ ပြဿနာတွေက အိန္ဒိယ ဗဟိုဘဏ် လက်မခံနိုင်တဲ့ အကြောင်းတရားတွေဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဗဟိုဘဏ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးသစ် ရာဟူ ရမ်ရာဂျန် လက်ထက်မှာတော့ ဖွံ့ဖြိုး လာနိုင်မယ်လို့ မှန်းဆရကြောင်း အီ ကော်နော်မစ်တိုင်းသတင်းမှာ ဖော်ပြ ထားပါတယ်။