Background
ဆိုးလ်
မော်တော်ကား၊တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်း၊မင်မိုရီချစ်ပ်နဲ့ တခြားစက်အစိတ်အပိုင်းတွေရဲ့ထုတ်လုပ်မှုမြင့်တက်လာတဲ့အတွက် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရဲ့စက်မှုလုပ်ငန်းကုန်ထုတ်လုပ်မှု ယခင်တစ်လက နဲ့နှိုင်းယှဉ်ရင် ဒီဇင်ဘာလ မှာ ၃ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်ကထုတ်ပြန်တဲ့ နိုင်ငံတော်ရဲ့ ကိန်းဂဏန်းများကို ကိုးကားပြီး ယွန်ဟပ်သတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။
တိုကျို
ဝါရှင်တန်
အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဂျွန်ကယ်ရီဟာ လာမယ့်ဇူလိုင် ၃ရက်နေ့မှာ ပÍ္စမအကြိမ်မြောက် အမေရိကန်-အိန္ဒိယ မဟာဗျူဟာ ဆွေးနွေးပွဲသို့တက်ရောက်ရန် အိန္ဒိယ နိုင်ငံသို့သွားရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဝန်ကြီးနဲ့ အတူအမေရိကန်စီးပွားရေး နဲ့ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး ပဲနီပရစ်ဇကာလည်းလိုက်ပါမည်ဖြစ် ကြောင်း၊
အာရှဒေသရဲ့ စီးပွားရေးကိန်း ဂဏန်းတွေအရဒေသတွင်းစီးပွားရေးဖွံ့ ဖြိုးမှုအခြေအနေ မြင့်တက်လာမှာကို ပြသနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ယခုရက် သတ္တပတ်အတွင်းမှာ အာရှဒေသရှိငွေ ကြေးအများစုရဲ့ ရက်သတ္တပတ်အလိုက် တန်ဖိုးတွေမြင့်တက် လာ ပါတယ်။ယခုတစ်ကြိမ်မြင့်တက်ရာမှာရှစ်လအတွင်း အမြင့်ဆုံးနှုန်းကိုရောက်ရှိခဲ့တဲ့ဘတ်ငွေတန်ဖိုးက
ယခုတစ်ပတ်အတွင်း ပုဂ္ဂလိက ငွေလဲစင်တာများနှင့် ဘဏ်များ၏ ငွေလဲကောင်တာများတွင် ငွေလဲနှုန်း များ တည်ငြိမ်လျက် ရှိကြောင်း သိရ သည်။ ဈေးကွက်အတွင်း ငွေလဲလှယ် မှုများ အေးစက်နေသည့်အလျောက် မိုးတွင်းကာလဖြစ်သည့်အတွက်လည်း အရောင်းအဝယ်များ ပါးလာသည့် အတွက် ငွေလဲနှုန်းများ တည်ငြိမ်လာ ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ငွေလဲဈေးကွက် အတွင်းမှ စုံစမ်းသိရှိရသည်။
ခုတစ်ပတ်အတွင်း မြန်မာ့ငွေ ဈေးကွက်သည် တည်ငြိမ်လျက်ရှိနေ ကြောင်း ဈေးကွက်အတွင်းမှ စုံစမ်း သိရှိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် ရက်သတ္တပတ် အတွင်းကတည်းက ငြိမ်သက်နေခဲ့ သည့်ငွေလဲနှုန်းများသည် ယခုတစ်ပတ်တွင်လည်း ဆက်လက် ငြိမ်သက် နေကြောင်း၊ မိုးတွင်းကာလသို့ ရောက် လာသည့်အပြင် ကုန်သည်များအလုပ် အေးနေမှုကြောင့်လည်း ငွေလဲနှုန်းများ ငြိမ်သက်နေရခြင်းဖြစ်ကြောင်းငွေလဲ ဈေးကွက်အတွင်း လှုပ်ရှားနေသူတစ်ဦး က ဆိုသည်။
အမေရိကန်အလုပ်အကိုင် ကိန်း ဂဏန်းတွေထုတ်ပြန်တဲ့အခါအမေရိကန် အလုပ်အကိုင်အခြေအနေကဒေါ်လာ တန်ဖိုးမြင့်တက်နိုင်လောက်တဲ့အထိခိုင်မာ မယ့်အခွင့်အလမ်းတွေကိုတွေ့ရှိလာရပါ တယ်။ ဒါကြောင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေ ကအခွင့်သာခိုက်ဒေသတွင်းငွေကြေးတွေ ကနေ အကျိုးအမြတ်ရအောင် ထုတ် ရောင်းလာကြပါတယ်။ ဒီလိုအခြေ အနေမျိုးကြောင့် အင်ဒိုနီးရှားရူပြားငွေ ကြေးကစတင်ပြီး အာရှငွေကြေးတွေ ဇူလိုင် ၃ ရက်နေ့ကတန်ဖိုးကျဆင်းလာ တာကိုတွေ့ရပါတယ်။
ပြီးခဲ့သည့်လလယ်ပိုင်းကတည်း က မြင့်တက်လျက်ရှိသည့် ငွေလဲနှုန်း များသည် ဆက်လက်မြင့်တက်လျက် ရှိပြီး အတက်ဖက်သို့ ဦးတည်နေ ကြောင်း ငွေလဲဈေးကွက်အတွင်းမှ စုံ စမ်းသိရှိရသည်။''ငွေဈေးက ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က တည်းက တက်နေတာ။ ဈေးတက်လာ တဲ့အတွက် ဝယ်တဲ့သူတွေလည်း လိုက် လာ တယ်။ ရွှေဈေးက အကျဆိုတော့ ဒေါ်လာဖက်ကို လှည့်လာကြတာ များ ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာမှာလည်း ဒေါ် လာဈေးကလည်း တက်လာတယ်၊ စတော့ရှယ်ယာဈေးတွေကလည်း တက်လာတယ်ဆိုတော့ ဒီမှာလည်း ဈေးတွေ တက်လာရတာပါ။
တရုတ်စက်မှုကဏ္ဍမှ စီးပွားရေး ညွှန်းကိန်းများ မြင့်တက်လာခြင်းနဲ့ အချိန်တိုကာလအတွင်း အတိုးနှုန်းများ ကိုမြှင့်တင်ရန် အဆင်သင့်မဖြစ်သေး ကြောင်း အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်က အချက်ပြလာခြင်းစတဲ့ အခြေအနေ တွေကြောင့် မေ ၂၂ ရက်က ထွန်းသစ်စအာရှဒေသရဲ့ငွေကြေးအများစုရဲ့တန်ဖိုးတွေမြင့်တက်ခဲ့ပါတယ်။အမေရိကန်မူဝါဒရေးဆွဲသူတွေကစီးပွားရေးလှုံ့ဆော် မှုအစီအစဉ်မှနောက်ဆုံးထွက်ခွာနိုင်ဖို့အတွက်အစီအမံတွေချမှတ်နေပေမဲ့ ဧပြီလအမေရိကန်ဗဟိုဘဏ် အစည်းအဝေးဆုံးဖြတ် ချက်အရကာလတိုအတွင်းအတိုးနှုန်းတွေမြှင့်တင်ဦးမှာမဟုတ်ဘူးဆိုတာပြသနေလတဲ့အတွက်ဈေးအဖွင့်မှာ ဒေသငွေကြေးတွေ တန် ဖိုးမြင့်တက်ခဲ့ပါတယ်။
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံရဲ့ချေးငွေအဆင့်သတ်မှတ်ချက်ရုတ်တရက်မြင့်တက်လာတာနဲ့အတိုးနှုန်းတွေ မြှင့်တင်ပေးမဲ့ အလားအလာေ ကြာင့်မလေးရှားရင်းဂစ်တန်ဖိုးမြင့်တက်လာပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းအာရှငွေကြေးတွေရဲ့တန်ဖိုးကရက်သတ္တပတ် အလိုက် မြင့်တက်မှု အ မြင့်ဆုံးအခြေအနေမျိုးဖြစ်လာပါတယ်။