Background
တရုတ်နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်နဲ့ အာရှနိုင်ငံများစွာရဲ့ နှစ်သစ်ကူးပွဲတော် အား လပ်ရက်တွေကြောင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ရက် WTO oil ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်းများ အနည်းငယ် ကျဆင်းလာတယ်။ မတ်လအရောက်ပို့ရမယ့် ရေနံစိမ်း (WTI oil) က တစ်စည်ကို ၇ ဆင့်ကျဆင်းကာ ၉၅ ဒသမ ၆၅ ဒေါ်လာနဲ့ နယူး ယောက်ကုန်စည်ရောင်းဝယ်ရေးမှာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။
မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ်နဲ့ ချင်းရွှေဟော်နယ်စပ်များမှ ကန်ဒေါ် လာ သုည ဒသမ ၈၃၄ သန်းတန်ဖိုး ရှိ အချိုမှုန့် ၈၃၃ တန်ကျော်ကို ဇန်န ဝါရီ ၁၆ ရက်မှ ၂၂ ရက်ထိ ကာလ အတွင်းမှာ တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ မူဆယ် မှ ၁၈၂ တန်နဲ့ ချင်းရွှေဟော်မှ ၆၅၁ တန်ကျော် တင်သွင်းခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ယခုအပတ်မှာ အချိုမှုန့် ၁၀၂ တန် ကျော် တင်သွင်းမှုပိုမိုခဲ့ပါတယ်။ ပြည် တွင်းမှစားသုံးမှုများပြီး ဝယ်လိုအားအမြဲ ကောင်းနေတဲ့ အိမ်ရှင်မတို့အကြိုက် ပစ္စည်းအမယ်တစ်မျိုး ဖြစ်တာကြောင့် လည်း သွင်းအားကောင်းနေတာ ဖြစ်ပါ တယ်။
အိန္ဒိယ၊ မလေးရှား၊ တောင်ကိုရီး ယားနဲ့ထိုင်းနိုင်ငံစတဲ့ အာရှနိုင်ငံများ အပါအဝင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာဆေးဝါးကုသမှု ခရီးသွားလုပ်ငန်းကြီးထွားခိုင်မာ လျက် ရှိနေပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ဆေးဝါးကုသမှုခရီး သွားလုပ်ငန်းမှဝင်ငွေ က ဒေါ်လာဘီလီယံ ၁၀၀ ရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ အာရှဒေသ ခရီးသွား လုပ်ငန်းတွေဝင်ငွေက ဒေါ်လာ ၈ ဒသမ ၅ ဘီလီယံရှိပါ တယ်။ထိုမျှမက နောက်ထပ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမဲ့ အလားအလာကလည်း အများအပြားရှိနေ ပါတယ်။
ဒေါ်လာမှောင်ခိုဈေးကွက်မှ လိမ်လည်လှည့်ဖျားနေသူများအား ထိရောက်စွာ အရေးယူသင့်ပြီဖြစ်ေ ကြာင်း ပြည်သူ တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။အဆိုပါ ဒေါ်လာမှောင်ခိုရောင်းဝယ်သူများသည် မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံအနီး တစ်ဝိုက်နှင့် ဧမာ နွေလဘုရားကျောင်းရှေ့တို့တွင် လှုပ်ရှားနေကြပြီး ထိုနေရာသို့ရောက်လာကြ သည့် နိုင်ငံခြားသား ခရီးသွားဧည့်သည်များအား ငွေလဲလှယ်ပေးရာတွင် လိမ်လည်ကာ လုပ်ဆောင်နေကြကြောင်း သိရသည်။
ဖြေလျော့တင်သွင်းခွင့်ပြုထားတဲ့ စားသောက်ကုန်များအနက် နယ်စပ်မှ အများဆုံးတင်သွင်းတဲ့ စားသောက် ကုန်ကတော့ အချိုမှုန့်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ်နဲ့ ချင်း ရွှေဟော်နယ်စပ်များမှ ကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၁၁၄ သန်း တန်ဖိုးရှိ အချိုမှုန့် ၁၁၁၃ တန်ကျော်ကို ဇန်နဝါရီ ၂ ရက်မှ ၈ ရက်ထိကာလအတွင်းမှာ တင်သွင်း ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ တင်သွင်းမှုတွေက တော့ ချင်းရွှေဟော်မှ ၈၄၉ တန်ကျော် နဲ့ မူဆယ်မှ ၂၆၄ တန် တင်သွင်းခဲ့ပါ တယ်။ မိမိဘက်နဲ့ တစ်ဖက်နိုင်ငံ ၁ ကီလို မြေပြင်ပေါက်ဈေးများကို နှိုင်း ယှဉ် ဖော်ပြပေးလိုက်ရပါတယ်-ကျပ်/ကီလို မူဆယ် ရွှေလီ ၁၃၀၀ ၁၁၂၈တင်တင်ထွန်း
မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ်နဲ့ ချင်းရွှေဟော်နယ်စပ်များမှ ကန်ဒေါ် လာ သုည ဒသမ ၃၆၉ သန်း တန်ဖိုးရှိ အချိုမှုန့် ၃၆၇ တန်ကျော်ကို ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၆ ရက်မှ ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်ထိ ကာလအတွင်းမှာ တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံအနေနဲ့ ဒီဇင်ဘာ လ ၃၁ ရက်မတိုင်မီ ဖြေရှင်းရမယ့် ဘဏ္ဍာရေးချောက်ကမ်းပါး (အခွန်တိုး မြှင့်ပြီး အသုံးစရိတ် လျှော့ချခြင်း) ကို ကျော်လွန်ရေးအတွက် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေး နေဆဲဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်း တွေဟာ အတက်အကျရှိနေပြီး တည် ငြိမ်မှုမရှိတာတွေ့ရတယ်။ အပြီးသတ် ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းရမယ့်အတွင်းမှာပဲ ဒီမိုကရက်ပါတီနဲ့ ရီပတ်ပလစ်ကန် ပါတီဝင်များအနေနဲ့ သဘောထားကွဲ ပြားမှုတွေရှိနေဆဲ ဖြစ်တယ်လို့ အမေ ရိကန် ဥပဒေပြုအထက်လွှတ်တော် အမတ် ခေါင်းဆောင် Aarry Reid က ပြောကြားတယ်။ ဒီလို အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေးမူဝါဒညှိနှိုင်းမှု အဆုံးမသတ် နိုင်ခြင်းဟာ ရေနံစိမ်းဝယ်လိုအား ကျ ဆင်းစေပြီး ဈေးနှုန်းကို ဆွဲချသလိုဖြစ် နေတယ်လို့ သိရတယ်။
ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက် စင်ကာပူစံတော် ချိန် နေ့ခင်း ၂း၃၀ နာရီက နယူး ယောက်ကုန်စည်ရောင်းဝယ်ရေးမှ ဖေ ဖော်ဝါရီလအရောက်ပို့ရမယ့် ရေနံစိမ်း (WIT Oil) က တစ်စည်ကို ၉၀ ဒသမ ၈၁ ဒေါ်လာနဲ့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ တယ်။လန်ဒန်အခြေစိုက် ICE Futures Europe Exchange မှာလည်း ဖေ ဖော်ဝါရီလငွေချေရမယ့် ဘရန့်အမျိုး အစား ရေနံစိမ်းက တစ်စည်ကို ၁၁၀ ဒသမ ၃၉ ဒေါ်လာနဲ့ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ယခုနှစ်အတွင်း အမေရိ ကန်မှာ ရေနံထုတ်လုပ်မှုနဲ့ ချက်လုပ်မှု မြင့်မားခဲ့ရာWTI Oil ရေနံစိမ်းအမျိုး အစားဈေးနှုန်းလည်း ၈ ဒသမ ၂ ရာ ခိုင်နှုန်းကျဆင်းခဲ့တယ်။ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက်က ကုန် ဆုံးတဲ့သီတင်းပတ်အတွင်း အမေရိကန် ရဲ့ ရေနံစိမ်းထုတ်လုပ်မှုဟာ တစ်ရက်ကို စည်ပေါင်း ၆ ဒသမ ၉၈၄ သန်းအထိ ရောက်ရှိခဲ့ရာ ၁၉၉၃ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း အမြင့်ဆုံးထုတ်လုပ်မှု နှုန်းဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန်စွမ်းအင်ဌာနက ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့တယ်။ Source: the rubber association.com, ပပ
မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ်နဲ့ ချင်းရွှေဟော်နယ်စပ်များမှ ကန်ဒေါ် လာ သုည ဒသမ ၆၂ သန်းတန်ဖိုးရှိ အချိုမှုန့် ၆၇၀ တန်ကျော်ကို နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်မှ ၂၇ ရက်ထိကာလအတွင်းမှာ အသွင်းရှိခဲ့ပါတယ်။ မူဆယ်မှ ၅၀၂ တန် နဲ့ ချင်းရွှေဟော်မှ ၁၆၉ တန်ကျော် တင် သွင်းခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ မိမိဘက်နဲ့ တစ် ဖက်နိုင်ငံ ၁ ကီလို မြေပြင်ပေါက်ဈေး များကို နှိုင်းယှဉ် ဖော်ပြပေးလိုက်ရပါ တယ်-ကျပ်/ကီလို မိမိဘက် ရွှေလီ မူဆယ် ၁၃၂၀ ၁၁၅၆ ချင်းရွှေဟော် ၈၅၀ ၈၄၀ တင်တင်ထွန်း
ကမ္ဘာ့ရေနံစိမ်းသုံးစွဲမှု အများဆုံး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ စီးပွားရေး ခိုင်မာလာတယ်လိ့ု ဖော်ပြထားတဲ့ အစီ ရင်ခံစာတွေ ထွက်ပေါ်လာဖွယ်ရှိတယ် လို့ ခန့်မှန်းကြရာ ကမ္ဘာ့ရေနံစိမ်းဈေး နှုန်းများ လေးလအတွင်း အမြင့်ဆုံးဈေး နှုန်းနီးပါးကို ရောက်ရှိလာတဲ့ အမေရိ ကန်ဗဟိုဘဏ်က တတိယအကြိမ် မြောက် စီးပွားရေးလှုံ့ဆော်မှု စီမံကိန်း (QE3) ကို ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ကြေညာလိုက်ရာ စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်က နယူးယောက်ရေနံစိမ်း (WTI oil) ကြိုပွင့်ဈေးနှုန်းက တစ်စည်ကို ၁၀၀ ဒသမ ၄၂ ဒေါ်လာနဲ့ အရောင်း အဝယ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ စက်တင်ဘာ ၁၇ ရက်မှာလည်း နယူးယောက် ရေနံစိမ်း ဈေးနှုန်းတွေကဆက်လက်အားကောင်း လျက်ရှိတယ်။ နယူးယောက် ကုန်စည် ရောင်းဝယ်ရေးမှာ အောက်တိုဘာလ အရောက်ပို့ရမယ့် ရေနံစိမ်း (WTI oil) ကတစ်စည်ကို ၉၉ ဒသမ ၁၉ ဒေါ်လာ နဲ့ စင်ကာပူစံတော်ချိန် နေ့ခင်း ၁း၂၇ နာရီမှာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ နိုဝင်ဘာလငွေချေရမယ့် ဘရန့်အမျိုး အစား ရေနံစိမ်းကလည်း တစ်စည်ကို ၁၁၆ ဒသမ ၉၇ ဒေါ်လာနဲ့ လန်ဒန် အခြေစိုက် ICE Futures Europe Exchange မှာ အရောင်းအဝယ် ဖြစ် ခဲ့တယ်။ ရေနံစိမ်းဈေး မြင့်လာသော် လည်း ရေနံစိမ်းသုံးစွဲတဲ့ နိုင်ငံအများစု ကတော့ " ရေနံစိမ်းတစ်စည်ကို ၁၀၀ ဒေါ်လာနှုန်းထားက သင့်တော်တယ်" လို့ ဆိုကြတယ်။Source:Bloomberg.com,ပပ
ကမ္ဘာ့ဒုတိယမြောက် ရေနံစိမ်းသုံးစွဲ မှုအများဆုံး တရုတ်နိုင်ငံက တစ်လ နီးပါးကာလအတွင်း ဒုတိယမြောက် အကြိမ်အဖြစ် ဓာတ်ဆီနဲ့ ဒီဇယ်ဈေး နှုန်းတွေကို မြှင့်တင်လိုက်တယ်လိ့ုသိရ တယ်။ ကမ္ဘာ့ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်းတွေ မြင့် မားလာတဲ့အတွက် ရေနံချက်စက်ရုံများ အကျိုးအမြတ်ကျဆင်းမှုကို ထေမိစေဖို့ လောင်စာဆီဈေးနှုန်းတွေကို မြှင့်တင် ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရတယ်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ပထမခြောက်လအတွင်း တရုတ် နိုင်ငံရဲ့ အကြီးဆုံးဖြစ်တဲ့ ရေနံချက်စက်ရုံ PetroChina Co., အနေနဲ့ ဝင်ငွေ ၆ ရာခိုင်နှုန်း လျော့ကျခဲ့ကြောင်း ၎င်း ကုမ္ပဏီရဲ့ ပထမခြောက်လစာ အစီရင် ခံစာမှာ ဖော်ပြထားတယ်။