Background
လားရှိုးဈေးကွက် ဒေသထွက်ပြောင်းကို တရုတ်ပြည်တင်ပို့ရန် ဝယ်ယူနေ တဲ့ကုန်သည်များက ဝယ်အားပုံမှန်ရှိပေမယ့် လှောင်လက်ကုန်သည် တွေထံမှာ ပစ္စည်းလက်ကျန်နည်း နေတာကြောင့် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်မှုနည်းခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုပမာဏက တော့တစ်ပတ်အတွင်း ပိဿာချိန် ၁၅ဝဝဝ ခန့်ရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အောင်ပန်းဈေးကွက် အာလူးက ဈေးကွက်သို့အဝင်ရှိသလောက် ရန်ကုန်ဝယ်လက် နဲ့နယ်ဝယ်လက်အခိုျ့က ဝယ်အားကောင်းနေတာကြောင့် တစ်ပိဿာ ကို ၇၂ဝ ကျပ်နဲ့ တစ်ပတ်အတွင်းပိဿာချိန် ၅ဝဝဝဝဝ ခန့်အရောင်း အဝယ်ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ချင်းဥမကို ရန်ကုန်ဝယ်လက်နဲ့ မုံရွာဝယ်လက်ကတစ်ပိဿာကို ၉ဝဝ ကျပ်နဲ့ တစ်ပတ်အတွင်းပိဿာ ချိန် ၁၅ဝဝဝ ခန့်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးငြိမ်နေတယ်လို့ ဒေသခံကုန်သည်များကဆိုပါတယ်။
မူဆယ်ဈေးကွက် ပြောင်းကို တရုတ်ဘက်က ဝယ်အားပုံမှန်ရှိပေမယ့် လှောင်လက် ကုန်သည်တွေထံမှာ ပစ္စည်းလက်ကျန်နည်းတာကြောင့် ယခင်အပတ် နဲ့စာရင် ရောင်းချမှုနည်းသလို ဈေးလည်းကျနေကြောင်း သိရပါ တယ်။ ရော်ဘာကိုရောင်းတဲ့လုပ်ငန်းရှင်များ ဈေးအမြင့်မှန်းသလို တရုတ်ဘက်ကလည်း အဝယ်ပါးသွားတာကြောင့် ယခင်အပတ်နဲ့စာ ရင် ဈေးကျ နေကြောင်းသိရှိရပါတယ်။
မုံရွာဈေးကွက် ပဲစင်းငုံနီကိုရန်ကုန်ဝယ်လက်ဝယ်အား အသင့်အတင့် ရှိခဲ့သလို ပဲတီစိမ်းကြီးကို မန္တလေးဝယ်လက်အဝယ်ရှိခဲ့တယ်လို့ သိရ ပါတယ်။ ပဲစင်းငုံနီကို ရန်ကုန်ဝယ်လက်က တစ်ပိဿာကို ၁ဝ၂၅ ကျပ် (တစ် တန်ကို ၆၂၇၆၉၉ ကျပ်) နဲ့ ဝယ်အားပုံမှန်ရှိပေမယ့် ယခင် အပတ် နဲ့စာရင် ဈေးငြိမ် နေကြောင်းသိရပါတယ်။ ပဲတီစိမ်းကြီးကို မန္တလေး ဝယ်လက်က အရည်အသွေးပေါ်မူတည်ပြီး တစ်ပိဿာကို ၁၂၆၈ ကျပ် (တစ်တန်ကို ၇၇၆၅၁ဝ ကျပ်) နဲ့ဝယ်အားအထိုက်အလျောက် ရှိပေမယ့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးကျ နေတယ်လို့ မြို့ခံကုန်သည်များကဆိုပါတယ်။
ဘုရင့်နောင်ဈေးကွက် မတ်ပဲ(RC)ကိုသိုလှောင်ထားတဲ့ ကုန်သည်များက စတင်ဈေး ဖွင့်အရောင်းရှိသလို ပြည်ပတင်ပို့ရန်ဝယ်ယူနေတဲ့ ကုန်သည်များက လည်း ဈေးပေးအဝယ်ရှိတာကြောင့် ၃ဝ-၈-၂ဝ၁ဝ နေ့မှာတစ်တန်ကို ၈၂၂ဝဝဝ ကျပ်ရှိရာက ၃၁-၈-၂ဝ၁ဝနေ့မှာ တစ်တန်ကို ၈၄၅ဝဝဝ ကျပ်ထိဈေးမြင့်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်းမှာ မတ်ပဲ (RC) ကိုရောင်းချတဲ့ကုန် သည်ကြီးများအရောင်းများလာတာ ကြောင့် ပြည်ပတင်ပို့ရန်ဝယ်ယူ နေတဲ့ကုန်သည်များက ဈေးချအဝယ်ရှိလို့ ၃-၉-၂ဝ၁ဝ နေ့မှာတစ်တန် ကို ၈၃ဝဝဝဝ ကျပ်သို့ဈေးပြန်ဆင်း ခဲ့ပေမယ့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် တော့ဈေးမြင့်နေသေးတယ်လို့ ပဲကုန်သည်တစ်ဦးကဆိုပါတယ်။
ပဲစင်းငုံဈေး တောက်လျှောက်ဆင်းလာ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွေမှာ လက်ကျန် အမြောက်အမြား ရှိနေ ပြီး ပဲခွဲစက်များနဲ့ ကုန်သည်များက အဝယ်မရှိခြင်းကြောင့် ပဲစင်းငုံ ဈေးကတော့ တောက်လျှောက် ဆင်းလာခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိရာသီ ပဲ အထွက်ကောင်းမယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပေမဲ့ မဒ္ဒရာပရာဒေ့ရှ်မှာ လာမယ့် ရက်အနည်းငယ်အတွင်း မိုးရွာသွန်းနိုင်ဖွယ်မရှိနိုင်ခြင်းက သီးနံှ များကို ထိခိုက်နိုင်တယ်လို့ ကုန်သည်များက ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ ပဲစင်းငုံ အသစ်ဟာ ဒီဇင်ဘာမှ စတင်ရိတ်သိမ်းရမှာဖြစ်ပြီး ပဲအသစ်ဝင်ချိန်ထိ ပဲလုံ လောက်နိုင်တာ ကြောင့် ကာလတိုအတွင်း ဈေးနှုန်းဆက်လက် လျော့ကျနိုင်တယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။ ဈေးကွက်တွေမှာ တစ်ပတ် အတွင်းဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့ ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းတွေကို ဇယား(၄)နဲ့ ဖော်ပြထား ပါတယ်-
ပဲတီစိမ်းဈေး အဆင်းဘက်ဦးတည်လာ အိန္ဒိယဈေးကွက်အခိုျ့ကို ပဲတီစိမ်းအသစ်တွေ ဝင်ရောက်လာ ပြီဖြစ်လို့ ပဲတီစိမ်းဈေးက အဆင်းဘက်ကို ဦးတည်လာခဲ့ပါတယ်။ အမြင့်ဈေးမှာ အရောင်းအဝယ်ပါးခြင်း အပြင် ပဲအသစ်များမှာလည်း အစိုဓာတ်များနေခြင်းတို့ကြောင့် အနိမ့်ဈေးနဲ့သာ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အင်ဒရာပရာဒေ့ရှ်၊ မဒ္ဒရာပရာဒေ့ရှ်၊ မဟာရပ်ရှတရာနဲ့ ရာဂျက်စသန်တို့မှာ ပဲအသစ်များ နေရာယူနေပြီဖြစ်ပြီး လာမယ့်ရက် များမှာ ပဲအသစ်တိုးတက် ဝင်ရောက်လာတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အင်ဒရာပရာဒေ့ရှ်မှာ ယခင်နှစ်က ပဲတီစိမ်းစိုက်ဟက်တာ ၁ ဒသမ ၇၁ သိန်းရှိရာမှ ယခုနှစ် သြဂုတ်လ ၁၈ ရက်နေ့မှာ ဟက်တာ ၂ ဒသမ ၉ဝ သိန်းထိ တိုးတက်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ကာလတို အတွင်း ဈေဆက်လက်လျော့ကျဖွယ်ရှိပါတယ်။ ဈေးကွက်အသီးသီး မှာ တစ်ပတ်အတွင်းဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့ ပဲတီစိမ်းဈေးတွေကို ဇယား(၃)နဲ့ ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်-
ကုလားပဲဈေး ဆက်လက်လျော့ကျ အိန္ဒိယပြည်တွင်းကုလားပဲ လက်ငင်းဈေးကွက်များမှာ လက် ကျန် အလုံအလောက်ရှိပေမဲ့ အဝယ်မရှိတာကြောင့် ယခု တစ်ပတ် မှာလည်း ကုလားပဲဈေးဆက်လက်လျော့ကျခဲ့ပါတယ်။ ပြည်တွင်း ဈေးကွက်အတွင်း ယခုရာသီကုလားပဲထွက်ရှိမှုဟာ ၁ဝ ရာခိုင်နှုန်းဝန်း ကျင် မြင့်တက်ပြီး တန်ချိန် ၆၈ သိန်းခန့် ထွက်ရှိခြင်းက ရောင်းအား ကို ပိုမိုစေခဲ့ပါတယ်။ ဈေးထပ်မံကျဆင်းမယ့် မျှော်လင့်ချက်ကြောင့် လက် ရှိဈေးမှာ ဝယ်လိုအားနည်းနေတဲ့အတွက် ကာလတိုအတွင်း ဈေး ထပ်မံကျဆင်းဖွယ်ရှိတယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။ ဈေးကွက် တွေမှာ တစ်ပတ်အတွင်းဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့ ကုလားပဲဖြူလုံးကြီးဈေးတွေကို ဇယား(၂)နဲ့ ဖော်ပြထားပါတယ်-
တစ်ပတ်အတွင်း အိန္ဒိယပဲဈေးကွက်သတင်းသြဂုတ်လ ၁၄ ရက်မှာ အာလူးနဲ့ ကြက်သွန်နီ အပါအဝင် ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဈေးနှုန်း ကျဆင်းခဲ့တာကြောင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု လျော့ကျလာခြင်းဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပဲမိုျးစုံ၊ဆန်နဲ့ဂုံျ အပါအဝင် နံှစားသီးနံှဈေးနှုန်းကတော့ ၇ဒသမ ၁ရာခိုင်နှုန်း မြင့် တက်နေဆဲဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ မတ်ပဲဈေးလျော့ကျအိန္ဒိယပြည်တွင်းမတ်ပဲဈေးဟာ ယခင်တစ်ပတ်အထိ ခိုင်မာမှု ရှိနေရာမှ ယခုတစ်ပတ်မှာတော့ အကျဘက်ကိုသွားနေတာ တွေ့ ရပါတယ်။ မတ်ပဲခွဲခြမ်း အဝယ်အသင့်အတင့်ရှိပေမဲ့ မိုးရာသီ ပဲ အထွက်ကောင်းမယ့် မျှော်လင့်ချက်က ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုကို ကန့် သတ်စေခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ တောင် ပိုင်းက ပဲအသစ်ဝင်ရောက်မှု တိုးတက်လာတော့မှာဖြစ်ပေမဲ့ လာမယ့်သီတင်းပတ်မှာ မိုးသည်းထန် ဖွယ်ရှိခြင်းက ပဲရိတ်သိမ်းမှုကို နှောင့်နှေးစေဖွယ်ရှိပါတယ်။ ဈေးကွက် အသီးသီးမှာ တစ်ပတ်အတွင်းဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့ မြန်မာမတ်ပဲ FAQ ဈေး နှုန်းတွေကို ဇယား(၁)နဲ့ ဖော်ပြထားပါတယ်-
စဉ် အမိုျးအမည် ရေတွက်ပုံ ဈေးနှုန်း(ကျပ်) ပြောင်းလဲမှု ယခင်အပတ် ယခုအပတ်၁ ပဲစင်းငုံနီ ၁ ပိဿာ ၁ဝ၇၅ ၁ဝ၄ဝ ၂ ကုလားပဲဖြူလုံးကြီး ၁ ပိဿာ ၁ဝ၅၇ ၁ဝ၇၈ ၃ ကုလားပဲ(တိုင်ပေ) ၁ ပိဿာ ၁ဝ၂၆ ၁ဝ၄၂ ၄ ပဲတီစိမ်းသေး ၁ ပိဿာ ၁၃ဝဝ ၁၂၆၃ဆက်သွယ်ရန် ဖုန်း -၀၆၂-၂၁၅၅၆ပခုက္ကူဈေးကွက်ဒီတစ်ပတ်ပခုက္ကူဈေးကွက်တွင် ပဲတီစိမ်းသေးနဲ့ ပဲစင်းငုံနီသာ အရောင်းအဝယ်အနည်းငယ်ရှိခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ ပဲတီစိမ်းသေး ကို အရည်အသွေးပေါ်မူတည်ပြီး မန္တလေးဝယ်လက်က တစ်ပိဿာ ကို ၁၂၆၃ ကျပ် (တစ်တန်ကို ၇၇၃၄၄၈ ကျပ်)နဲ့ နေ့စဉ်အိတ် ၁ဝဝ ခန့် အဝယ်ရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပဲစင်းငုံနီကို ရောင်းတဲ့ကုန် သည်များက အရောင်းများသလို ရန်ကုန်ဝယ်လက်ကလည်း တစ်ပိ ဿာကို ၁ဝ၄ဝ ကျပ် (တစ်တန်ကို ၆၃၆၈၈၅ ကျပ်)နဲ့ အဝယ်ရှိခဲ့ ပေမယ့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးအနည်းငယ်ကျနေကြောင်း မြို့ခံပဲကုန်သည်တစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။