မုံရွာကုန်စည်ဒိုင် မေလတတိယပတ် သီးနှံဈေးကွက်မှာ ပဲမျိုးစုံပုံမှန်ဈေးများနဲ့ ပုံမှန်အရောင်းအဝယ်သာ ဖြစ်ခဲ့ပေမဲ့ ဆီထွက်သီးနှံဈေးကွက်ကတော့ အနည်းငယ် ကမောက်ကမနိုင်တယ်လို့ပြောရမလိုဖြစ်နေပါတယ်။ အသေးစိတ်လေ့ လာတဲ့ အခါ ဆီထွက်သီးနှံအနေနဲ့ လူကြောင့်မဟုတ်ဘဲ သဘာဝကဖန်တီးလို့ သီးနှံအထွက်လျော့ လို့ ဈေးကွက် အပြောင်းအလဲမြန်ဆန်ခြင်းဖြစ်ပြီး စားဆီဈေးကွက် ကတော့ သဘာဝက ဖန်တီးလို့ ဈေးတက်တာထက် လူဖန်တီးတဲ့ (ဆီအရည်အသွေးရော နှောမှု) တွေကြောင့် စားသုံးသူတွေမှာ အခက်တွေ့နေရတာလို့ လုပ်ငန်း သမားပိုင်း က ပြောပါတယ်။
ဈေးကွက်အခြေအနေကိုကြည့်တဲ့အခါ မြေပဲဆန် (နီ) ဟာ မနှစ်ကနဲ့ကာလ တူမှာ တစ်ပိဿာ ၁၉၃၀ ကျပ်ကနေ ယနေ့ ၁၇၅၀ ကျပ်၊ မြေပဲဆန်ဖြူမှာ ၁၈၇၅ ကျပ်ကနေ ၁၇၇၅ ကျပ်၊ မြေပဲလုံးဆန်တစ်တင်း ၃၂၀၀၀ ကျပ်၊ ယနေ့ ၂၈၀၀၀ ကျပ် အသီးသီး ကျဆင်းသွားကြပြီး နှမ်းဈေးကွက်မှာတော့ မနှစ်ကနဲ့ ကာလတူမှာ နှမ်းညိုတစ်တင်း ၂၄၀၀၀ ကျပ်မှ ယခု ၃၄၅၀၀ ကျပ်၊တစ်တင်းကို ၁၀၅၀၀ ကျပ်ထိ မြင့်တက်ခဲ့သလို နှမ်းဖြူဈေးလည်း မနှစ်က တစ်တင်း ၂၅၀၀၀ ကျပ်မှ ယခု ၄၃၀၀၀ ကျပ်၊ တစ်တင်း ၁၈၀၀၀ ကျပ်ထိ စံချိန်တင် ဈေးမြောက်ခဲ့တာတွေ့ရပါတယ်။ ရေမြင့်ရင် ကြာလည်းမြင့်သလို နှမ်းဈေးမြင့်တော့ နှမ်းဆီဈေးက မနှစ်ကနဲ့ ကာလတူမှာ တစ်ပိဿာ ၃၀၀၀ ကျပ်ကနေ၊ ဒီနှစ် ၄၄၀၀ ကျပ်ထိ တစ်ပိဿာ ၁၄၀၀ ကျပ် တက်ဈေးဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ မြေပဲဈေးက မနှစ်ကထက် ကျတော့ မြေပဲဆီဈေး မနှစ်ကနဲ့ကာလတူတစ်ပိဿာ ၃၆၀၀ ကျပ်ကနေ ဒီနှစ် ၃၄၅၀ ကျပ်ဈေးကို ကျခဲ့ ရပါတယ်။ ကုန်ကြမ်းသီးနှံဈေးတက်လို့ ကုန်ချောစားဆီဈေးတက်ကာ စားသုံးသူတွေ ပစ္စည်းအစစ်သုံးစွဲရရင် ခံသာပေမဲ့ မြင့်တက်လာတဲ့ စားဆီဈေးကို အခြေပြုပြီး ဝိသမလောဘနဲ့ အခြားအရည်အသွေး မပြည့်၀ ဈေး သက်သာ တဲ့ဆီတွေနဲ့ ရောနှော ပြုပြင်ပြီး အစစ်နဲ့ဈေးတူ ဈေးကွက်ဝင်တဲ့အခါ စားသုံးသူမှာ နှစ်ခါနာခဲ့ရပါ တယ်။ ငွေကြေးကုန် ကျမှုအပြင် နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေပါ ပါလာရင်တော့ .....။ မေလတတိယပတ်ထဲမှာ နယ်စုံကမြေပဲဆန်တွေ ပုံမှန်ဝင်လာနေပြီး တစ်ရက် အိတ် ၃၀၀ မှ ၄၀၀ ကြား အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ဒိုင်ရပ်ကွက်က ဆိုပါတယ်။ နှမ်းကတော့ စိုက်ချိန်စောတဲ့ ရေသွင်းနှမ်း အချို့ ဈေးကွက်ထဲ အနည်းငယ် စတင်ဝင်လာခဲ့ရာ ယခုတစ်ပတ်အတွင်း တစ်ရက်တင်း ၂၀၀ ခန့် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်နေသလို မုံရွာခရိုင် အနယ်နယ်အရပ်ရပ်မှာ စိုက်ခဲ့ကြတဲ့ နွေနှမ်းတွေ စုံညီစွာ ဈေးကွက်ဝင်ခဲ့ ရင်တော့ နှမ်းဈေးနဲ့အတူ နှမ်းဆီဈေးလည်း ပြန်အေးလာနိုင်တယ်လို့ ကုန်သည်နဲ့ဆီစက်လိုင်းသမားတွေ က ပြောခဲ့ပါကြောင်း .....။ထွန်းလှိုင်-မုံရွာ