Background
ရေငန်ပုစွန် အသားတိုးမွေးမြူခြင်းလုပ်ငန်းကို စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတစ်ခုအဖြစ် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်မည်ဆိုပါက ပထမဦးစွာ မွေးမြူထုတ်လုပ်မည့်နည်းစနစ်(Culture System)ကို အခြေခံ၍ စဉ်းစားရပါမည်။ မွေးမြူထုတ်လုပ်မည့် နည်းစနစ်ကို နည်း ပညာနှင့်ငွေကြေး မတည်ရင်းနှီးနိုင်မှုတို့အပေါ်တွင် အခြေခံပြီး စဉ်းစားရပါသည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရမည့်လုပ်ငန်း အစီအစဉ်၊ နောင်တွင် တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်နိုင်မည့်အစီအစဉ်၊ လုပ်ငန်း ဆိုင်ရာ ထုတ်လုပ်မှုစီမံချက်တို့ကို ယေဘုယျအားဖြင့် လျာထားသတ် မှတ်ပြီး အစီအစဉ် ရေးဆွဲရပါသည်။ ထိုစီမံချက်များကို အဆင့်ဆင့် အစီအစဉ်တကျ စီမံခန့်ခွဲ၍ ဆောင်ရွက်သွားမှသာ
လက်ရှိ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ် သုံးလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမှထွက်ရှိသည့် ရေထွက်ကုန်များကို တရုတ်အပါအဝင် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ တန်ချိန် ၇၀ဝ၀ဝနီးပါး တင်ပို့ထားကြောင်း စီးပွားရေးနှင့်ကူး သန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ သိရ သည်။
၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ် ပထမ သုံးလပတ်၌ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ ရေထွက် ကုန် ၆၉၆၁၂ တန် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ဝင်ငွေ အနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁၅ ဒသမ ၂၄၂ သန်း ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ပြည်ပနိုင်ငံ များသို့ ရေထွက်ကုန်တင်ပို့မှု စုစုပေါင်း ၏ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို တရုတ်နိုင်ငံသို့ အဓိက တင်ပို့နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရ သည်။
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ကျောက်တန်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများအနက် မီးပြစံပြကျေးရွာသည် ငါးခြောက်လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်ခြင်းဖြင့် အောင်မြင်လျက်ရှိသည်မှာ ယနေ့အချိန်ထိဖြစ်သည်။ ကျောက်တန်းမြို့မှထွက်ရှိသည့် ငါးခြောက် ၏ လူသိများလှပုံမှာ ကျောက်တန်းမြို့ဟု ပြောလိုက်သည်နှင့် ကျောက်တန်းငါးခြောက်ကို ပြေးမြင်မိသကဲ့သို့ ကျောက်တန်းငါးခြောက်ဟု ပြောလိုက်သည်နှင့် မသိသူ မရှိလောက်အောင် လူသိများလှပေသည်။
ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပဈေး ကွက်ဝယ်လိုအားရှိသော ငါးရှဉ့်များကို ပြည်ပသို့ တစ်နှစ်ပတ်လည် တင်ပို့ရောင်းချမှုရှိသော်လည်း ပွင့်လင်းရာသီထက် ယခုလို မိုးတွင်းကာလတွင် ငါးရှဉ့်များ ပိုမိုဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း ဈေးကွက်မှသိရသည်။
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်တန်း မြို့နယ် ကဏန်းမွေးမြူရေးဇုန်မှ တစ်လလျှင် ကဏန်းပျော့ တန်ချိန်၇၀ထုတ်လုပ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံ သို့ တင်ပို့လျက်ရှိကြောင်း ငါးလုပ်ငန်းဦးစီးဌာနမှ သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံမှ ရေထွက်ပစ္စည်းများကို ပြည်ပ နိုင်ငံအနှံ့ တင်ပို့လျက်ရှိရာ ကျောက်တန်းမြို့နယ် မွေးမြူရေးဇုန်မှ ပြည်ပတင်ပို့ရန် ရည်ရွယ်၍ မွေး မြူထားသည့် ကဏန်းပျော့များကို တရုတ်(တိုင်ပေ) သို့ တင်ပို့နေခြင်းဖြစ်သည်။
ကမာကောင် (Oyster) များသည် ရေချို၊ ရေငန်စပ်တွင် နေထိုင်ကြသော အခွံမာရေသတ္တဝါ (Crustaceans) များ ဖြစ်ကြ သည်။ ရေအောက်ကျောက်ဆောင်များနှင့် အခိုင်အမာနေရာများ တွင် မှီတွယ်ပြီး အခွံနှင့်တွယ်ဆက်ကာ နေထိုင်ကြီးပြင်းကြသည့် ရေနေသတ္တဝါတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်လည်း ရေငန်နှင့် ရေချို ရေငန်စပ် ရွှံ့စေးမြေဆန်သည့် မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသများရှိ မြစ်ချောင်းများတွင် ကမာများ မျိုးပွားနေထိုင်လျက်ရှိကြသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။
တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး မြိတ်ခရိုင်အတွင်း မြိတ်နှင့် ကျွန်းစုမြို့နယ်တို့ရှိ ဒေသခံပြည်သူအများစုသည် ကမ်းနီး ကမ်းဝေး ငါးဖမ်းခြင်းလုပ်ငန်းများကို နေထိုင်လုပ်ကိုင်ကြပြီး ရရှိလာသော ပုစွန်၊ ကင်းမွန်နှင့် အရည်အသွေး၊ အရွယ်အစား ပြည့်မီသော ငါးမျိုးစုံတို့ကို ကုန်သည်လုပ်ငန်းရှင်များက ဝယ် ယူပြီး ကော့သောင်းဆိပ်ကမ်း (Check Point) မှတစ်ဆင့် တစ်ဖက် ထိုင်းနိုင်ငံ ရနောင်းမြို့သို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိ သည်။ အရွယ်အစားသေးငယ်သည့် ငါးမျိုးစုံနှင့် ပြည်ပရောင်းချရန် ဈေးကွက် စံချိန်စံညွှန်းမမီ အရွယ်အစားသေးငယ် သည့် ငါးမျိုးစုံတို့အား ဒေသတွင်း စားသုံးရန်အတွက်နှင့် ပိုလျှံသော ငါးများအား ငါးအသားလွှာ
ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး မအူပင်ခရိုင်အနေဖြင့် ဆန် စပါးကဏ္ဍကို ဦးစားပေးဆောင်ရွက်လျက်ရှိသလို မွေးမြူရေး ကဏ္ဍနှင့် ငါးလုပ်ငန်းကဏ္ဍကိုလည်း တိုးတက်အောင်မြင် အောင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
မူဆယ်နယ်စပ်မှ တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့နေသည့် ပို့ကုန်များတွင် ငါးရှဉ့်တင်ပို့မှု အများဆုံး ပါဝင်နေကြောင်း နယ်စပ်ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။ ကိုဗစ်(၁၉)ကပ် ရောဂါဖြစ်ပွားချိန်တွင် ငါးရှဉ့်၊ကဏန်းစသည့် ရေထွက်ကုန်တင်ပို့မှုများ ရပ်ဆိုင်းသွားခဲ့ကာ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇွန်လကုန်ပိုင်းမှ စတင်၍ ပြန်လည်တင်ပို့ခွင့် ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
လက်ရှိတွင် မူဆယ်(၁၀၅)မိုင် ကုန် သွယ်ရေးဇုန်မှတစ်ဆင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့အများ ဆုံး တင်ပို့နေသည့် ပို့ကုန်အမယ်များတွင် ငါး ရှဉ့် ပြန်လည်ပါဝင်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရ သည်။
တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးသည် ရေလုပ်ငန်းများဖြစ်သော ပင်လယ်ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းများဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပြုလုပ်သဖြင့် ငါးပိ၊ ငါးခြောက်များ ထွက်ရှိရာဒေသဖြစ်သည်။ မျှင်ငါးပိကို ပြုလုပ်ရာတွင် မျှင်များကို တစ်ရက်လုံးနေလှန်း ပြီးနောက် မျှင်ခြောက်များအား ဒေသရိုးရာ လက်ထောင်းဆုံဖြင့် ပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။ ငါးခြောက်ပြုလုပ်ရာတွင် ငါးအစို ကိုခွဲပြီး ဆားသိပ် နေလှန်းပြုလုပ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။