ဈေးကွက်စီးပွားရေး နဲ့ စားအုန်းဆီတင်သွင်းမှု ယခုနှစ် သြင်္ကန်အပြီး နှစ်သစ်ကူးစမှာ ပြည်ပက စားအုန်းဆီ တင်သွင်းမှုကို ပို့ကုန်ဝင်ငွေရှိပြီး ဆီဖြန့်ဖြူးမှုလုပ်ငန်းကို ထိထိရောက် ရောက်လုပ်ကိုင်နိုင်မယ့် လုပ်ငန်းရှင်များကိုတင်သွင်းခွင့်ပြုခဲ့တာ သိရပါတယ်။ အဲဒီလို တင်သွင်းခွင့်ပြုရာမှာ မည်သူမဆို တင်သွင်းခွင့် ရှိတယ်လို့ ဆိုပေမဲ့ တင်သွင်းကုမ္ပဏီများအနေနဲ့ ဆီတန်ချိန် ၃ဝဝဝ နဲ့ အထက်တင်သွင်းနိုင်ရမယ်လို့ ကြားသိရပါတယ်။ ဒီအတွက် စားအုန်းဆီ တင်သွင်းဖြန့်ဖြူးမှုမှာ ကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်နေတဲ့ သက်ဆိုင်ရာဌာနနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆီကုန်သည်များနှင့် ဆီလုပ်ငန်းရှင် များ အသင်းတို့က တာဝန်ရှိသူတို့ကို စာရေးသူတွေ့ဆုံ မေးမြန်းခဲ့ပါ တယ်။ ကုမ္ပဏီငယ်များ တစ်ပြေးညီ အခွင့်အလမ်းရရှိစေဖို့ စုပေါင်းတင်သွင်းခွင့်ပြု တာဝန်ရှိသူတွေ ပြောကြားတာကတော့ '' ပို့ကုန်ဝင်ငွေရှိတဲ့ ကုမ္ပဏီအားလုံး လွတ်လပ်စွာ တင်သွင်းခွင့် ရှိတာ မှန်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီကုမ္ပဏီများဟာ တန် ၃ဝဝဝ နဲ့အထက် ပုံမှန်တင်သွင်း နိုင်သူဖြစ်ရပါမယ်။ တန် ၃ဝဝဝ နဲ့ အထက်ကို ကုမ္ပဏီတစ်ခုထဲက တင်သွင်းနိုင်ခြင်းမရှိရင်လည်း ပူးပေါင်းလုပ်ကိုင်နိုင်တဲ့ ကုမ္ပဏီ အများ စုပေါင်းပြီး တင်သွင်းခွင့်ပြုထားပါတယ်။ ဒီလို စုပေါင်းတင်သွင်းတာ ဟာလည်း ကုမ္ပဏီငယ်တွေ လုပ်သာကိုင်သာရှိစေဖို့နဲ့ တစ်ပြေးညီ အခွင့်အလမ်းရရှိစေဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ငွေကြေးဈေးကွက် (Capital Market )ဖြစ်ဖို့ အများပိုင်ကုမ္ပဏီများ ဖြစ်ထွန်းဖို့ လိုအပ်တာဖြစ်လို့ အထူးပြုကုမ္ပဏီ များဖွဲ့စည်ပြီး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ အကျိုး အတွက် ဆောင်ရွက်နေသလို ယခုလို ကုမ္ပဏီများစုစည်းပြီး တင်သွင်းဖြန့်ဖြူးခြင်းဟာလည်း အလေ့အကျင့် ကောင်းတစ်ခုဖြစ်စေ ပါတယ်'' လို့ ဆိုပါတယ်။ ပမာဏများများ ဝယ်ယူခြင်းက ဈေးပိုသက်သာ နောက်တစ်ချက်အနေနဲ့ တစ်ဦးချင်းစီ ပမာဏနည်းနည်းနဲ့ ဝယ်ယူတင်သွင်းတာထက် စုပေါင်းပြီး ပမာဏများများ ဝယ်ယူ တင်သွင်းခြင်းအားဖြင့် တစ်ဖက်ရောင်းသူထံက ဈေးနှုန်းသက်သာစွာ ဝယ်ယူနိုင်တဲ့အပြင် သယ်ယူပို့ဆောင်မှု အပိုင်းမှာလည်း တစ်စု တစည်းနဲ့ အရည်အသွေးအားဖြင့်လည်း တစ်ပြေးညီ ရရှိတဲ့အကျိုး တွေရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဆီသင်္ဘောတွေအနေနဲ့လည်း အနည်းဆုံး တန် ၃ဝဝဝ ဆံ့ သင်္ဘောများရှိတာကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်'' လို့ ဆိုပါ တယ်။ တင်သွင်းပုံစံအလိုက် ကုန်ကျစရိတ် ကွာခြားမှုရှိ ဆက်လက်ပြီး ''တန် ၃ဝဝဝနဲ့အထက် တင်သွင်းရာမှာInbulk၊ ပေပါ၊ ပလပ်စတစ်ပုံ(Jerrycan )၊ Flexi စသဖြင့် ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ ကြိုက်နှစ်သက်သလို တင်သွင်းခွင့်ပြုထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တင်သွင်း ပုံစံအမျိုးမျိုးရှိသလို ကုန်ကျ စရိတ်ကလည်း ကွာခြားပါတယ်။လက်ရှိငွေလဲနှုန်းများနဲ့ ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းအရောက် အခြေခံ တွက်ချက်မှုအရ အရင်းဈေးဟာ ပေပါနဲ့ သွင်းရင် Inbulk နဲ့ သွင်းဈေးထက် တစ်ပိဿာ ၁၁၃ ကျပ် ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် ၆ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်း ပိုများပြီး ပလပ်စတစ်ပုံးနဲ့ သွင်းမယ်ဆိုရင် တစ်ပိဿာ ၆၅ ကျပ်၊ ရာခိုင်နှုန်း အားဖြင့် ၃ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်း ပိုများတာ တွေ့ရပါတယ်။ ကုမ္ပဏီ တစ်ခုကို တန် ၃ဝဝဝ နှုန်း တင်သွင်းတာဖြစ်လို့ ပေပါနဲ့ တန် ၃ဝဝဝ သွင်းရင် ကျပ်သိန်းပေါင်း ၂ဝ၇၄ သိန်းကျော် ပိုမိုကုန်ကျပြီး ပလပ်စတစ်ပုံးနဲ့ သွင်းရင် သိန်းပေါင်း ၁၁၉၃ သိန်း ပိုကုန်ကျပါတယ်။ တစ်နည်း ပြောရရင် Inbulk နဲ့ တန် ၃ဝဝဝ အထက် တင်သွင်း တာက ကုန်ကျစရိတ် အမြောက်အမြားသက်သာတဲ့ အတွက် ပြည် တွင်း ဖြန့်ဖြူးရာမှာ ဈေးသက်သက်သာသာနဲ့ ဖြန့်ဖြူးနိုင်လို့ပါပဲ '' လို့ ဆိုပါတယ်။ သုံးဦးသုံးဖလှယ် အကိုျးရှိအောင် ချိန်ဆတင်သွင်း ယခင်က မြန်မာနိုင်ငံဟာ '' ဆီကို ရေချိုး၊ ဆေးရိုးမီးလှုံ၊ စပါး တောင်လိုပုံ '' ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးစကားနဲ့အညီ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်တဲ့ ဆီနဲ့ ဖူလုံခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လူဦးရေ တိုးပွားလာပြီး စားသုံးမှု ပုံစံ ပြောင်းလဲလာတာနဲ့အမျှ ဆီလိုအပ်ချက်လည်း ကြီးမားလာတဲ့ အတွက် နိုင်ငံတော်အနေနဲ့ ပြည်ပက တင်သွင်းခွင့်ပြုခဲ့တာဖြစ်ပါ တယ်။ ဒီလို တင်သွင်းခွင့်ပြုရာမှာလည်း ပြည်တွင်း ဆီထွက်သီးနံှ စိုက်ပျိုးတဲ့ တောင်သူတွေနဲ့ ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်တဲ့ ဆီစက်လုပ်ငန်းရှင် များရဲ့ အကျိုးကို မထိခိုက်စေရအောင်နဲ့ စားသုံးသူတွေ ဈေးနှုန်း မဖိစီးရအောင်ဆိုတဲ့ အချက်တွေ ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီး လိုအပ်တဲ့ ကာလမှာ လိုအပ်တဲ့ ပမာဏကို ချိန်ဆပြီး တင်သွင်းစေခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ အင်အားကြီးနိုင်ငံများလည်း ဆီတင်သွင်းမှုကို ကိုင်တွယ် ထိန်းကျောင်း ကမ္ဘာမှာ စားဆီတင်သွင်းမှုအများဆုံးနိုင်ငံများဖြစ်တဲ့ တရုတ်နဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့ရဲ့ စားအုန်းဆီတင်သွင်းမှုကို လေ့လာကြည့်မယ်ဆိုရင် ပြည်တွင်းဆီထွက်သီးနံှစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများကို အကာအကွယ် ပေးဖို့၊ ပြည်တွင်းရောင်းချမှု ပြတ်လပ်ပြီး ဈေးနှုန်းမကြီးမြင့်ဖို့ ဆိုတဲ့ ကြားနှစ်ခုကို တင်သွင်းခွန်နဲ့ အတိုးအလျော့ပြု လုပ်တယ်လို့ သိရပါ တယ်။ ပြည်တွင်းဆီထုတ်လုပ်မှု မြင့်တက်ချိန်မှာ တင်သွင်းမှု လျှော့ချ ဖို့ အခွန်တိုးမြှင့် ကောက်ခံပြီး ပြည်တွင်းဈေးကြီးမြင့်ချိန် ဆီလိုအပ်ချိန် မှာ တင်သွင်းခွန်ကို အနည်းဆုံးဖြစ်အောင် လျှော့ချပေးတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေနဲ့ စားအုန်းဆီတင်သွင်းမှုကို အများအားဖြင့် နိုင်ငံပိုင် အေဂျင်စီများ ဖြစ်တဲ့ MMTC, STC နဲ့ PEC တို့က တင်ဒါစနစ်နဲ့ ဝယ်ယူတင်သွင်းတာတွေ့ရပြီး အများအားဖြင့် စားအုန်းဆီကြမ်းကိုInbulkနဲ့ သွင်းတာလေ့လာ သိရှိရပါတယ် ထိုင်းနိုင်ငံမှာ စားအုန်းဆီကို ကုန်တိုက်များမှ တစ်ဆင့်ဖြန့်ဖြူး ပြည်တွင်းမှာ စားအုန်းဆီထုတ်လုပ်မှုရှိပေမဲ့ လိုအပ်တဲ့ ဆီကို ပြည်ပက တင်သွင်းနေရတဲ့ အိမ်နီးချင်း ထိုင်းနိုင်ငံမှာလည်း အစိုးရက စားသုံးသူအများပြည်သူကို အထောက်အပံ့ ( Subsidy ) ပြုတဲ့အနေ နဲ့ တင်သွင်းစားအုန်းဆီကို ကုန်တိုက်များမှ တစ်ဆင့် သတ်မှတ်ဈေးနဲ့ ဖြန့်ဖြူးပေးပါတယ်။ လျှော့ဈေးနဲ့ ရောင်းချပေးလို့ ပစ္စည်းရောင်းချမှု ပြတ်လပ်လျော့နည်းချိန်မှာ လူတစ်ဦးကို ၂ လီတာ ထက်ပိုပြီး ဝယ်ယူ ခွင့်မရှိဘူးဆိုတာ သတ်မှတ်ထားတယ်လို့ ဆီတင်သွင်းသူ လုပ်ငန်းရှင်ကြီးတစ်ဦးက ပြောကြားပါတယ်။ စက်မှုကုန်ကြမ်းသုံး စားအုန်းဆီ ကြမ်းကိုတော့ နိုင်ငံတကာပေါက်ဈေးအတိုင်း လွတ်လပ်စွာ ဝယ်ယူ ခွင့်ပြုထားတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ ဈေးကွက်စီးပွားရေးနဲ့ ပြည်သူအကျိုးပြု ကြပ်မတ်မှု နိုင်ငံတကာ ဆီတင်သွင်းဖြန့်ဖြူးမှုကို ကြည့်တဲ့အခါမှာ ဘယ် လောက်ပဲ ဈေးကွက်စီးပွားရေးစနစ် ဖွင့်ထားတယ်ဆိုတဲ့ အစိုးရ ပင် ဖြစ်စေ မိမိတို့ပြည်တွင်းမှာ လုံလုံလောက်လောက်ရောင်းချနိုင် အောင် ၊ ဈေးမတက်အောင်နဲ့ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်သူများရဲ့ အကျိုး မထိခိုက်အောင် တစ်နည်းနည်းနဲ့ ကြပ်မတ်ဆောင်ရွက်နေတာ တွေ့ရပါတယ်။ တင်သွင်းမှုသာမက ဖြန့်ဖြူးမှုအပိုင်းပါ ချောမွေ့အောင် ပူးပေါင်း မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့လည်း မြေပဲ၊ နှမ်း ၊ နေကြာ၊ ပဲပုပ်နဲ့ ဆီအုန်း အစရှိတဲ့ ပြည်တွင်းဆီထွက်သီးနံှများကို ပိုမိုတိုးတက်ထွက်ရှိလာ အောင် သက်ဆိုင်ရာဌာနအသီးသီး၊ အဖွဲ့အစည်း အသီးသီးနဲ့ ဒေသ ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များ ပူးပေါင်းပြီး ဆောင်ရွက်နေသလို တစ်ဖက် ကလည်း အခြေခံလူတန်းစားများရဲ့ ဈေးနှုန်းဖိစီးမှုမဖြစ်စေဖို့လည်း ဈေးနှုန်းအသက်သာဆုံးနဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ ဆီတွေ ဖူလုံစွာရောင်းချနိုင်ဖို့ တင်သွင်းဖြန့်ဖြူးစေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယခု ဆိုရင် တင်သွင်းမှုအပိုင်းမှာ အဆင်ပြေယုံသာမက သိုလှောင်မှုအပိုင်း နဲ့ စားသုံးသူတွေဆီကို ကြားခံအဆင့်မများဘဲ တိုက်ရိုက် ရောင်းချနိုင် အောင်လည်း သက်ဆိုင်ရာဌာန၊ အသင်းနဲ့ တင်သွင်းကုမ္ပဏီများ (Public Private Partnership) ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် နေတယ်လို့ လည်း ကြားသိရပါတယ်။ အသင်းနဲ့ သက်ဆိုင်ရာဌာန တာဝန်ရှိသူတွေရဲ့ ပြောကြားချက် အပြင် ဈေးကွက်မှာ တကယ့်အခြေအနေမှန်ကို လေ့လာကြည့်ပြီး တဲ့နောက် နိုင်ငံတကာမှာ ဆောင်ရွက်နေတဲ့ နည်းတူ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လည်း ပြည်တွင်းစားသုံးသူအကျိုး၊ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ၊ လုပ်ငန်းရှင်များနဲ့ တင်သွင်းတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်များရဲ့ ရေရှည်အကျိုးကိုပါ နိုင်ငံတော် အနေနဲ့ ထည့်သွင်းစဉ်းစားဆောင်ရွက်နေတာလို့ စာရေးသူ ထင်ဟပ် မိပါတော့တယ်။ CTM
Background