ဒီရေတောများ ထိန်းသိမ်းရေး လုပ်ငန်းနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ

ဒီရေတောတွေကို ပတ်ဝန်းကျင် အညစ် အကြေးတွေကို စစ်ထုတ်ပေးတဲ့ သစ်တောတွေနဲ့ သမုဒ္ဒရာတွေလိုပဲ သဘာဝတရားကြီးရဲ့ ရေစစ်ကြီး (Natural Reservoir) တစ်ခုလို့ဆိုကြပါ တယ်။တစ် နည်းအားဖြင့်   လူမှာ  သွေးတွေထဲက အညစ် အကြေးတွေကို  စစ်ပေးတဲ့  ကျောက်ကပ်လိုပဲ ကမ္ဘာ့သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် သန့်ရှင်းရေးအတွက် လေထုထဲက အညစ်အကြေးတွေကို စစ်ပေးတဲ့ ကမ္ဘာ့ကျောက်ကပ်ကြီးတစ်ခု ဖြစ်တယ်လို့လည်းဆို နိုင်ပါတယ်။ ပင်လယ်နဲ့ မြစ်ချောင်းက ရေတွေဟာ ဒီရေတောတွေကို  ဖြတ်သန်းစီးဆင်းသွားတဲ့ အခါ အဲဒီရေတွေထဲမှာပါရှိတဲ့ ဓာတ်သတ္တုပစ္စည်းတွေ ဟာ ဓာတ်ကွဲပြီး နုန်းမြေတွေထဲ အနည်ထိုင်သွား ကြပါတယ်။ ဒီရေတောမှာရှိကြတဲ့ အပင်တွေက အဲဒီဓာတ်သတ္တုတွေကို စုပ်ယူကြပါတယ်။ တချို့ အပင်တွေဆိုရင် အဆိပ်ဓာတ်တွေကိုတောင် စုပ် ယူနိုင်ကြပါတယ်။ ညစ်ညမ်းတဲ့ ရေတွေထဲမှာ ပါရှိ တဲ့ နိုက်ထရိုဂျင်နဲ့ ဖော့စဖားရပ်စ်ဓာတ်တွေကို ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ စုပ်ယူဖယ် ရှားပေးကြပါတယ်။လက်ရှိ တရုတ်နိုင်ငံ ပေကျင်းမြို့မှာ ဒီရေ တော ဧရိယာဟက်တာ ၅၁၄၀၀ ခန့်ရှိတဲ့အတွက် မြို့ဧရိယာရဲ့၃ ဒသမ ၁၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ရှိပါတယ်။အဲဒီ ဒီရေတောဧရိယာတွေကြောင့် ပေကျင်းမြို့ အတွင်း သဲနဲ့ဖုံမှုန့်တွေဝင်ရောက်မှုကို ကာကွယ် ပေးတဲ့အပြင် လေထုထဲက ကာဗွန်ဒိုင်အောက် ဆိုက်ဓာတ်ငွေ့တွေကိုလည်း  စုပ်ယူပေးပါတယ်။ပေကျင်းမြို့တော်  ဧရိယာအတွင်း  ဒီရေတော ဥယျာဉ်ပေါင်း ၆ ခု တည်ထောင်ထားပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ်ရောက်ရင် ၁၄ ခုအထိ တိုးချဲ့တည်ထောင် သွားဖို့ ရည်မှန်းထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ဒီရေတောတွေ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရေးနဲ့ အကျိုးရှိစွာအသုံးချရေး နိုင်ငံတကာသဘောတူညီ ချက်တစ်ရပ်ကို ၁၉၇၁ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက် နေ့ကတည်းက အီရန်နိုင်ငံ ရမ်ဆာမြို့မှာ ကျင်းပ ခဲ့တဲ့ အစည်းအဝေးကြီးမှာ အတည်ပြု ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါ တယ်။ အဲဒီသဘောတူညီချက်ဟာ ၁၉၇၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့ကစပြီး အသက်ဝင်ခဲ့ပါ တယ်။ တရုတ်နိုင်ငံအနေနဲ့ အဲဒီသဘောတူညီ ချက်ကို ၁၉၉၂ ခုနှစ်မှာ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပါ တယ်။ အဲဒီနောက် တရုတ်အမျိုးသား ဒီရေတော ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်း  အစီအစဉ်ကို ချမှတ်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလမှ စတင် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လာခဲ့ပါတယ်။လောလောဆယ် တရုတ်နိုင်ငံမှာ ဒီရေ တော ဧရိယာစုစုပေါင်း ဟက်တာ ၃၈ သန်းကျော် ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံးမှာ ဒီရေ တော ဥယျာဉ်ပေါင်း ၈၀ ခုကို တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ဒီရေတောပေါင်း ၅၅၀ ကျော်ကို သဘာဝဘေးမဲ့ တောတွေအဖြစ် ကာကွယ်စောင့်ရှောက် ထားရှိပါ တယ်။ အဲဒီတောတွေထဲက ၃၆ ခုဟာ နိုင်ငံတကာ မှာ အရေးပါတဲ့ ဒီရေတောကြီးတွေအဖြစ် သတ် မှတ်ထားပါတယ်။ ဥပဒေအရ ကာကွယ်စောင့် ရှောက်ထားတဲ့ ဒီရေတော ဧရိယာ စုစုပေါင်းဟာ ဟက်တာ ၁၇ ဒသမ ၉ သန်းအထိရှိတယ်လို့ သိရ ပါတယ်။ကျဲကျန့်ပြည်နယ်၊ ဟန်ကျိုးမြို့မှာရှိတဲ့ ရှီးရှီး အမျိုးသား  ဒီရေတောဥယျာဉ်ဆိုရင်  ယခင်က စတုရန်းကီလိုမီတာ  ၆၀ ရှိတဲ့ ဒီရေတောကြီး ရှိခဲ့တဲ့နေရာ ဖြစ်ခဲ့ပေမယ့်လွန်ခဲ့တဲ့အနှသ် ၂၀ ကစ ပြီးမြို့ပြလူနေအိမ်တွေ တိုးချဲ့တည်ဆောက်လာခဲ့မှု ကြောင့်  ယခုအခါစတုရန်းကီလို မီတာ ၁၀ ဒသမ ၀၈ပဲ ကျန်ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဟန်ကျိုးဒေသန္တရ အစိုးရဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၆ နှစ်ကစပြီး ယွမ်ငွေ ၁၀ ဘီလီယံအသုံးပြုကာ ရှီးရှီးဒီရေတောကြီးထိန်းသိမ်း ရေးလုပ်ငန်းတွေကို ဆောင်ရွက် လာခဲ့ရပါတယ်။ရှန်တုန်းပြည်နယ်၊ တုန်း ယင်းဒေသမှာ ရှိတဲ့ မြစ်ဝါ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ ဒီရေတောကြီးရဲ့ ဧရိယာဟာ ဟက်တာပေါင်း ၁၅၃၀၀၀ ကျော်ရှိပါ တယ်။ ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်လောက်ကတည်းက ပြည် တွင်း၊ ပြည်ပမှ ကျွမ်းကျင်သူတွေဟာ အဲဒီ ဒီရေ တောကြီးကို လေ့လာသုတေသနပြုခဲ့ပြီး အကြံပြု စာတမ်းတွေ တင်ပြခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအကြံပြုချက် တွေအပေါ် အခြေခံပြီး တုန်းယင်းဒေသန္တရ အစိုးရ ဟာ မြစ်ဝါမြစ်ဝကျွန်းပေါ်ရှိ ဒီရေတောတွေကို အရေးကြီးတဲ့  သဘာဝဘေးမဲ့တောတွေအဖြစ် သတ်မှတ်ထားရှိဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ယခုအခါ အဲဒီ ဒီရေတောကြီးမှာ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန် မျိုးစိတ် ပေါင်း ၁၅၅၅ မျိုးရှိလာပြီး ငှက်တစ်မျိုးတည်း မျိုး စိတ်ပေါင်း ၂၉၆ မျိုး ရှိလာတယ်လို့ သိရပါတယ်။လာမယ့် ၁၀ နှစ်အတွင်း အဲဒီ မြစ်ဝါမြစ်ဝကျွန်း ပေါ်ဒေသမှာ ဒီရေတောတွေ ထိန်းသိမ်းစောင့် ရှောက်ရေးအတွက် ယွမ်ငွေ ဘီယီယံပေါင်း ၆၀ သုံးစွဲသွားဖို့ ရန်ပုံငွေ ချမှတ်ထားတယ်လို့ သိရ ပါတယ်။ အဲဒီစီမံကိန်းမှာ  ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည် တွေ ကြည့်ရှုလေ့လာနိုင်တဲ့ ဧရိယာ ၉ ခု ပါရှိပါ တယ်။ လက်ရှိမှာ အဲဒီဒေသကို တစ်နှစ်မှာ ကမ္ဘာ လှည့်ခရီးသည် တစ်သိန်းခန့် လာရောက်လည်ပတ် နေပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်ရောက်ရင် ၁ ဒသမ ၁ သန်း ကျော်အထိ  လာရောက်အောင် ဆောင်ရွက်နေ ကြောင်းပါခင်ဗျား။ ။Ref: "The Making of an Eco-city" by LuRucai (China Today)မောင်ပုဆိုးကြမ်း