AFTA ရင်ဆိုင်နိုင်ရေး ဖိလစ်ပိုင်သကြားဈေးကွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်လျက်ရှိ ဖိလစ်ပိုင်လယ်ယာစိုက်ပိုျးရေးဌာန အကြီးအကဲProceso Alcala နဲ့ Negros Occidental ကုမ္ပဏီဥက္ကဌ Alfredo Maranon Jr. တို့က သကြားလုပ်ငန်း (ဈေးကွက်) မှာ ပါဝင်သူအားလုံးဟာ လက်တွဲ လုပ်ဆောင်ကြဖို့လိုကြောင်း ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ၂ဝ၁၅ ခုနှစ်မှာ အကောက်ခွန်မရှိဘဲ ပြည်တွင်းဈေးကွက်ထဲကို သကြားတွေ ဝင်ရောက်လာချိန်မှာ ရင်ဆိုင်ရမယ့် သကြားဈေးကွက်အတွက် စိန်ခေါ်မှုကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ စီမံကိန်းချဆောင် ရွက်ရမှာဖြစ်ကြောင်း ဆက်လက်ပြောကြားပါတယ်။ အာဆီယံလွတ်လပ်တဲ့ကုန်သွယ်မှုဒေသ (ASEAN Free Trade Area-AFTA) သဘောတူညီ ချက်အရ ၂ဝ၁၅ ခုနှစ်မှာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံဟာ ဈေးနှုန်းသက်သာတဲ့ သကြားတွေ ဝင်ရောက်လာတာကို ရင်ဆိုင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီဝင်ရောက်လာတဲ့သကြား အများစုဟာ သက်ဆိုင်ရာအစိုးရတွေက ထောက်ပံ့ ကြေးများစွာပေးပြီး တင်ပို့စေတဲ့သကြားတွေဖြစ်ပါ လိမ့်မယ်။လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံဟာ တင်သွင်းလာတဲ့ ဝင်ရောက်လာတဲ့သကြားအပေါ် အကောက်ခွန် ၃၅ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ခံလျက်ရှိပါ တယ်။ ''ဒီပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့အရေးကြီးတဲ့အချိန်ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ကျွန်တော်တို့ဒီပြဿနာကို ရှောင်ရှားနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး''လို့ Maranon က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ Negros Occidental ကုမ္ပဏီဟာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံကထုတ်လုပ်တဲ့ သကြားစုစုပေါင်းရဲ့ ၆ဝ ရာခိုင် နှုန်းကို ထုတ်လုပ်လျက်ရှိပါ တယ်။''ကျွန်တော်တို့ရဲ့ သကြားဈေးကွက်ကို ဦးဆောင်သူတွေဟာ ကြိုတင် ပြင်ဆင်ထားသင့်ပါပြီ။ ဒီပြဿနာကို ကျော်လွှားနိုင်မယ်လို့ အများကြီးမျှော်လင့်ပါတယ်'' လို့ Maranon က ပြောကြားပါတယ်။ သကြားလုပ်ငန်းခေတ်မီဖို့၊ သကြားဈေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိဖို့၊ ထုတ်လုပ်မှုစရိတ်လျှော့ချဖို့တို့ အတွက် အရင်းအနှီးနဲ့ နည်းပညာပိုင်းကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါမှသာ ဒေသတွင်း ထုတ်လုပ်နေတဲ့ နိုင်ငံတွေရဲ့ သကြားနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်မှာဖြစ် ပါတယ်။ ''ကျွန်တော်တို့မှာ သွင်းအားစုတွေ (resources) ရှိနေပါတယ်။ အဲဒီစိန်ခေါ်မှုတွေကို အတူလက်တွဲ ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းကြပါစို့'' လို့လည်း Maranon က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ''နိုးနိုးကြားကြားနဲ့ ကျွန်တော်တို့အားလုံး အတူတကွ ဆောင်ရွက်ကြပါစို့''လို့ Alcala က ထောက်ခံ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ဆက်လက်ပြီး သကြားထုတ်လုပ်မှုစရိတ်လျော့နည်းရေးကို Alcala က အလေး ထားပြောကြားပါတယ်။ သမ္မတအကွီနို (Aquino) အစိုးရဟာ လူမှုရေးကိစ္စတွေကိုလည်း ဖြေရှင်းသွားမှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် လယ်ယာအထွက်နှုန်းတွေတိုးဖို့ လယ်သမားငယ် တွေကို ကူညီသွားမှာ ဖြစ် ကြောင်း သူက ဆက်လက်ပြောကြားပါတယ်။ လယ်သမားငယ်တွေအတွက် နည်းပညာရရှိရေး၊ လယ်ယာ လုပ်ငန်းသုံး စက်ပစ္စည်းကိရိယာများနဲ့ ဆည်မြောင်းတာတမံများ စသည်ဖြင့် ပံ့ပိုးကူညီသွားမှာဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ သိန်းမြင့်ဝေ၊Source:Phnom Penh Post.com
Background