ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တစ်ခုအဖြစ် ထိန်းသိမ်းရမည့် မြန်မာတို့၏ သနပ်ခါး

မြန်မာနိုင်ငံ အနှံ့အပြားတွင် ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု မြောက်မြားစွာရှိ သည်။ အချို့သော ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုများသည် ပျောက်ကွယ်လုနီးပါး ရှိနေပြီး မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုကို မပျောက်ကွယ်စေရန် လူငယ်များ ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းသင့်သည်။  အချို့ယဉ်ကျေးမှုများမှာ ယနေ့ အထိ တည်ရှိပြီး တစ်ပတ်လည် ပြန်လည်အောင်မြင်ပေါ်ထွန်းလျက်ရှိ သည်။
မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု  အမွေအနှစ်များမှာ များစွာရှိပြီး ဂီတ၊ လက်မှုပညာ၊ အနုပညာ၊ ဘာသာသာသနာ၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ ပန်းဆယ် မျိုး၊ ဒေသထွက်ကုန်တန်းဖိုးမြှင့် ပစ္စည်းများ ယနေ့တိုင် တည်ရှိလျက် ရှိသည်။ ထိုရိုးရာအမွေအနှစ်များမှာ မြန်မာလူမျိုးတို့ နှစ်နှစ်ကာကာ တန်ဖိုးထားရသော ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များဖြစ်သည်။ 
ရိုးရာအမွေအနှစ်များစွာထဲမှ စဉ်ဆက်မပြတ် အသုံးပြုလျက် ရှိသော သနပ်ခါးကို မြန်မာအမျိုးသမီးများ ယနေ့အချိန်ထိ တန်ဖိုး ထား လိမ်းခြယ်လျက်ရှိနေသည်။ ယနေ့ခေတ်တွင် ခေတ်မီသော အလှကုန် ပစ္စည်းမျိုးစုံရှိနေသော်လည်း မြန်မာ့သနပ်ခါးမှာ မပျောက် ကွယ်သွားပေ။ 
မြန်မာနိုင်ငံတွင် သနပ်ခါးကို ပုဂံခေတ်က စတင်းအသုံးပြုလာ ကြောင်း နံရံဆေးပန်းချီ အထောက်ထားများအရ သိရသည်။ ပင်းယ ခေတ်၊ အင်းဝခေတ်၊ တောင်ငူခေတ်၊ ညောင်ရမ်းခေတ်၊ ကုန်းဘောင် ခေတ်များမှစ၍ ယနေ့အထိ ခေတ်အဆက်ဆက် အသုံးပြုလာကြခြင်း ဖြစ်သည်။  သနပ်ခါးချစ်သူများသည် သံစဉ်ဖွဲ့၍ တန်ဖိုးထားပြီး သနပ်ခါးလိမ်းခြယ်သော အမျိုးသမီးငယ်များကို ပိုးပန်းကြသည်အထိ သနပ်ခါးကို ကျား/မ မရွေး လူ့အလွှာတန်းစားမျိုးစုံ တန်ဖိုးထား နှစ်ခြိုက်ကြောင်း ဂီတမှတစ်ဆင့် ခံစား၍ ရနိုင်သည်။ 
သနပ်ခါးကို  နွေ၊ မိုး၊ ဆောင်း သုံးရာသီလုံး လိမ်းခြယ်ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ မည်သည့်ဒေသမဆို သနပ်ခါးလိမ်းသော မျက်နှာကို မြင်တွေ့နိုင်ခြင်းက မြန်မာ့ရိုးရာအမွေအနှစ်ဖြစ်ကြောင်း  သက်သေ တစ်ခုပင်ဖြစ်သည်။ ယနေ့ခေတ်တွင်ှSkin Care ကုန်ပစ္စည်းများ အသုံးပြုသူများသော်လည်း သနပ်ခါးနှင့် ကင်းစွာနေနိုင်သော အမျိုး သမီးအရေအတွက် နည်းပါးလွန်းသည်။ သနပ်ခါးလူးရန် အချိန်မပေး နိုင်သောသူများအတွက်လည်း အလွယ်တကူ အသင့်လိမ်းနိုင်ရန် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်တစ်ခုအနေဖြင့် သနပ်ခါးဘူးများ ထုတ်လုပ် သည့် လုပ်ငန်းရှင်များလည်း ပေါ်ပေါက်လျက်ရှိပြီး မြန်မာ့ဈေးကွက်မှ  ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်ထိ ထိုးဖောက်နိုင်အောင် ကြိုးစားအားထုတ်နေသော ထုတ်ကုန်များလည်းရှိသည်။ 
မြန်မာနိုင်ငံတွင် အကြီးဆုံး သနပ်ခါး အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုမှ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ   တစ်ခုတည်းသော   သနပ်ခါးပြတိုက်အဖြစ် ညောင်ဦး-ပုဂံလမ်းမကြီးတွင်  တည်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ကုန်း ဘောင်ခေတ်နှင့် ပျူခေတ်က (သနပ်ခါးသွေးသည့်) ကျောက်ပြားနှင့် ဖြီး လိမ်းခြယ်သည့် ခုံကို ပြသထားကြောင်း သိရသည်။  ဧည့်သည်များ အနေဖြင့် ပြတိုက်ထဲတွင် အသင့်ထားပေးသော သနပ်ခါးတုံးကို ကျောက်ပျဉ်အဝိုင်းပေါ်မှာ ကိုယ်တိုင်သွေးပြီး လိမ်းနိုင်သည်။ ထို့ပြင် ဘုရားစေတီ ပုထိုးများတွင် ဘုရားဖူးဧည့်သည်များ သနပ်ခါးလူး နိုင်ရန် ကျောက်ပျဉ်နှင့် သနပ်ခါးတုံးများထားရှိပြီး ခရီးသွားဧည့်သည် များက အမြတ်တနိုး လိမ်းခြယ်ကြကြောင်း မြင်တွေ့ရသည်။ ပုဂံ ဒေသတွင် နိုင်ငံ တကာ ဧည့်သည်များ၊ မြန်မာခရီးသွားပြည်သူများအား သနပ်ခါး လိမ်းခြယ်ခြင်း အလှတရားကို တန်ဖိုးထား ပြသလျက်ရှိပြီး အမှတ်တရ လိမ်းခြယ်နေကြကြောင်း မြင်တွေ့နိုင်သည်။ 
ပေါက်ရောက်ရာနိုင်ငံနှင့် ဒေသများ 
သနပ်ခါးပင်သည် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အနောက်ပိုင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ပါကစ္စတန်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း အညာဒေသတို့ တွင် ပေါက်ရောက်သည်။  သနပ်ခါးသည် အပူပိုင်းဒေသများတွင် ဖြစ်ထွန်းအောင်မြင်ကြောင်း သိရသည်။  သနပ်ခါးအပင်သည် မြန်မာ နိုင်ငံမှထွက်သော သနပ်ခါးက အရည်အသွေး အကောင်းမွန်ဆုံး ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ အပူပိုင်းဒေသဖြစ်သည့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသ ကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးများတွင် စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးကြသည်။ သနပ်ခါးပင်စိုက်ခင်းသစ် ပထမအကြိမ် ခုတ်၍ ရောင်းချပြီး သန်မာထွားကျိုင်းသည့် သားတက်များ ဆက်ခါ ဆက်ကာ ထားနိုင်သဖြင့် ဘိုးဘွားစဉ်ဆက် အဆင့်ဆင့် ခုတ်ယူရောင်း ချပြီး ဝင်ငွေရသဖြင့် အပူပိုင်းပဒေသာပင်ဟူ၍ တင်စားပြီး အပူပိုင်း ဒေသရတနာဟုခေါ်ဆိုနေကြသည်။  သနပ်ခါးပင်ကို ဂဝံကျောက် စရစ်မြေတွင် အဓိကစိုက်ပျိုးပြီး ရွှံ့ဆေးမြေ၊ ဆားပေါက်သောမြေများမှ လွဲ၍ ကျန်မြေအမျိုးအစားများတွင် စိုက်ပျိုးနိုင်ကြောင်း သိရသည်။ သနပ်ခါးပင်သက်တမ်းမှာ ၅-၈နှစ် အရွယ်တွင် စတင်ဈေးကွက် ဝင်ကာ အရည်အသွေးအကောင်းဆုံး သနပ်ခါးပင်ရရှိရန် သက်တမ်း ၃၅ နှစ်ခန့်လိုသည်ဟု ဆိုကြသည်။
သနပ်ခါး ဖြစ်ပေါ်လာပုံ
သက္ကရာဇ် ၇၄၅ ခုနှစ် ရာဇာဓိရာဇ်မင်းသည် ဗညားနွဲ့မင်းသား ဘဝဖြင့် ဒဂုန်သို့ချီတက်ရာ ကြင်ရာတော်ထံ ရေးသားပေးပို့သည့် အိုင်ချင်းတွင် သနပ်ခါးအကြောင်းကို ]]သနပ်ခါးကျောက်ပြားပေါ် တွင် သောက်ရေအေးနှင့် ရောသွေးပါလျှင် နံ့သာအပေါ် ကျဲတတ် တယ်}}ဟု ရေးသားထားသည်။ မြိုင်မြို့နယ်တွင် သနပ်ခါးနှင့်ပတ်သက် သည့် ပါးစပ်ရာဇဝင်တစ်ခုကိုလည်း သိမှတ်ရသည်။ အလောင်း စည်သူမင်းကြီး ဖောင်စကြာဖြင့် တိုင်းခန်းလှည့်လည်လာစဉ် ပခန်း ဒေသရှိ ရှင်မတောင်အရောက်တွင် မိဖုရားအသုံးပြုသော သနပ်ခါးအစ် တိမ်းမှောက်ရာ  သနပ်ခါးအရည်များ  ဖိတ်စဉ်ကျကျန်ခဲ့သည်။ ဖိတ်ကျန်ခဲ့သော သနပ်ခါးအရည်များကြောင့်  ရှင်မတောင်တွင် ပေါက်ရောက်နေသော သနပ်ခါးပင်များ မွှေးကြိုင်ထုံသင်းကြသည်ဟု မှတ်သားရသည်။ ထိုအကြောင်းအရာ အချက်အလက်များသည်လည်း မြန်မာတို့သနပ်ခါးလိမ်းသည့် ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ ဖြစ်တည်ခဲ့မှုကို ပြသနေခြင်းပင်ဖြစ်သည်။
(ဆက်လက်ဖော်ပြပါမည်)

သဇင် (မအူပင်)