ကမ္ဘာ့ဘဏ္ဍာရေး အကျပ်အတည်း ဖြစ် ပေါ်ပြီးနောက်ကမ္ဘာတစ်လွှားဖွံ့ဖြိုးမှုကို အထောက် အကူပေးရန်အတွက် ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ချေးငွေအကူ အညီ ဒေါ်လာ ၈၉ဘီလျံ ထုတ်ပေးခဲ့သည်။ ကမ္ဘာ့ ဘဏ်အနေဖြင့် ပမာဏအများဆုံး ထုတ်ပေးခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုငွေထဲမှ အများစုသည် ကမ္ဘာ့ဘဏ် ဥက္ကဋ္ဌ ရောဘတ်ဇိုးလစ် အထူးအာရုံကျနေသည့် အာဖရိကနိုင်ငံများသို့ ရောက်ရှိ သွားလေသည်။ ရောဘတ်ဇိုးလစ်သည် သမ္မတဘွတ်ရှ်လက်ထက် က ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်မှု အဖွဲ့တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ကုန်သွယ်မှု ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ဖူးသူ ဖြစ်သည်။ အာဖရိကဖွံ့ဖြိုးရေးသည် သူတို့ကိုယ်ပိုင် ပုံစံဖြင့် သွားနေသည်။ သို့သော်လည်း စိုက်ပျိုးရေး ကဏ္ဍ၌ တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များ ဖန်တီးခြင်းဖြင့် အစပြုခဲ့ပြီး၊ နောက်ပိုင်းတွင် ပို့ကုန်ဦးစားပေး ထုတ်လုပ်ရောင်းချခြင်းဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးလာသည့် တရုတ်နိုင်ငံ မှ လည်းကောင်း၊ ဝန်ဆောင်မှု ကဏ္ဍတွင် အံ့မခန်း တိုးတက်လာခဲ့သော အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ လည်းကောင်း သင်ခန်းစာများ ရယူခဲ့သည်။ နောက်ထပ် သင်ခန်း စာယူသည့် ဖွံ့ဖြိုးမှုမိုဒယ်မှာ ဥရောပသမဂ္ဂဖြစ် သည်။ ဆာဟာရသဲကန္တာရတစ်ပိုင်း အာဖရိက နိုင်ငံများအတွက် စိန်ခေါ်မှုမှာ ယင်းနိုင်ငံတို့၏ ဈေးကွက်အရွယ်အစား သေးငယ်နေသည့် ပြဿ နာဖြစ်သည်။ ထို့အတွက်ကြောင့် ဥရောပသမဂ္ဂကို နမူနာယူလျက် ဒေသတွင်းပူးပေါင်း ဆောင်ရွက် ရေးသည် အာဖရိက ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ပဓာနကျ သောအချက်ဖြစ်သည်ဟု ရောဘတ်ဇိုးလစ်က ဆို သည်။ အာဖရိကတိုက်တွင် ဘော့စ်ဝါနာနှင့် မော်ရေးရှပ် နှစ်နိုင်ငံသာ ဝင်ငွေအတန်အသင့် ကောင်းမွန်ကြပြီး၊ ဒုတိယအဆင့် ဝင်ငွေရရှိနေ သည့် နိုင်ငံများမှာ ရဝမ်ဒါ၊ ယူဂန်ဒါ၊ တန်ဇန်နီး ယား၊ မိုဇမ်ဘစ်၊ မာလီနှင့် ဘူကီနာဖာဆိုတို့ ဖြစ် သည်။ အာဖရိကဒေသ၏ လူလတ်တန်းစား ဦးရေ ဖွံ့ဖြိုးလာမှုကို ဆန်းစစ်ရာတွင် နိုင်ငံသားတစ်ဦးကျ တစ်နှစ်ဝင်ငွေအပေါ် အခြေပြု၍ တစ်နေ့ဝင်ငွေ ဒေါ်လာ ၂၀ ထက်မနည်းရသူကို လူလတ်တန်း စားအဆင့်အဖြစ် သတ်မှတ်သည့် အများသုံးစံဖြင့် တိုင်းလို့ဖြစ်နိုင်မှာ မဟုတ်ပေ။ အာဖရိကနိုင်ငံများ မှာ တစ်နေ့ဝင်ငွေ နှစ်ဒေါ်လာ အထက်ရလျှင် လူလတ်တန်းစားအဖြစ် သတ်မှတ်ရလိမ့်မည်။ ဒေသအတွင်း ကုန်ထုတ် လုပ်သူများ အနေဖြင့် ဒေသ တွင်း ဈေးကွက်တွင် နေရာရနိုင်မှသာ ဝင်ငွေ အတန် အသင့် မြင့်မားလာနိုင်မည် ဖြစ်သည်။စီးပွားရေး အကျပ် အတည်း ဖြစ်ပေါ်ပြီးနောက် မျှော်လင့်နိုင်ဖွယ် အလားအလာတစ်ရပ်မှာ တရုတ်ပြည်မှ အခြေခံ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများ အာဖရိကနိုင်ငံများသို့ ရွှေ့ ပြောင်းလာခြင်း ဖြစ်သည်။ ယခု နောက်ပိုင်းတွင် တန်ဖိုးမြှင့် ကုန် ထုတ် လုပ်ငန်းအချို့ ပါ လိုက်ပါလာခဲ့သည်။ တရုတ် ရင်း နှီးမြှုပ်နံှသူတို့ က အပြုသဘောဖြင့် အာဖရိကတွင် အရင်းအမြစ် ဖွံ့ဖြိုးရေးကိုဆောင်ရွက်မည်ဆိုလျှင် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ ပေါ်ပေါက် လာနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ သို့သော်လည်း အာဖရိကသို့ တရုတ်ကုန်စည်များ တင်သွင်းရာတွင် မမျှတသည့် သတ်မှတ်ချက်များအပေါ် အနောက် နိုင်ငံများက စွပ်စွဲဝေဖန်မှုများလည်း ရှိနေပေသည်။အာဖရိကတွင် မာလဝီ၊ ဘာရွန်ဒီစသည့် နိုင်ငံငယ်ကလေးများမှာ သယံဇာတ အရင်းအမြစ် မရှိသလောက် နည်းပါးသည့်အပြင် ပင်လယ်ရေ ကြောင်းဆက်သွယ်မှုမရှိသည့် ကုန်းတွင်းပိတ် နိုင်ငံ များဖြစ်နေကြသည်။ ထိုနိုင်ငံများမှာ ဈေးကွက် အရွယ်အစား အင်မတန် သေးငယ်လွန်း သဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာရန် အလှမ်းဝေးနေပေသည်။ မိမိတို့ထက် အရွယ်အစားကြီးမားသော ဈေးကွက် များနှင့်ချိတ်ဆက်မိရန် ကြိုးပမ်းနေရဆဲဖြစ်သည်။ ရဝမ်ဒါနိုင်ငံမှာ ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံ ဖြစ်သော်လည်း တောင်ပေါ်လူဝံများကျက်စားရာ ဒေသတွင် လေ့လာကြည့်ရှုနိုင်သည့် အဆင့်မြင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်း မှ ဝင်ငွေကောင်းနေပေသည်။ မာလဝီနိုင်ငံသည် လည်း ဒေသနှင့် ကိုက်ညီသည့် သီးနှံစိုက်ပျိုးရေးကို တိုးချဲ့ လုပ်ကိုင်ခြင်းဖြင့် ဝင်ငွေတိုးတက်အောင် ရှာဖွေ နိုင်မည့် အခွင့်အလမ်းရှိနေပေသည်။ကမ္ဘာစီးပွားရေး အကျပ်အတည်း ဖြစ် ပေါ်ခဲ့ပြီးနောက် ယနေ့ကာလကို စီးပွားထွန်းသစ်စ နိုင်ငံများ ရွှေခေတ်ဟု ခေါ်ဆိုနေကြပေသည်။ အာဖရိကဒေသထဲမှ ရွှေခေတ်ရောက်လာမည့် နိုင်ငံ ရှိနိုင်ပါ့မလား စဉ်းစားကြည့်လျှင် အာဖရိက သည်လည်း ဖွံ့ဖြိုးမှုဝင်ရိုးတစ်ချောင်း ဖြစ်လာနိုင် ဖွယ်ရှိသည်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌက ယုံကြည်ထား သည်။ လူအများက တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့ ကိုသာ ထွန်းသစ်စ အင်အားကြီးနိုင်ငံများအဖြစ် အရေးတယူလုပ်ကာ ယင်းနိုင်ငံများ၏ ဖွံ့ဖြိုးမှုကိုသာ အာရုံစိုက်နေကြသည်။ အာဖရိက၏ အလားအလာကိုတော့ မေ့လျော့နေကြပုံရသည်။ အာဖရိကတွင် ဝယ်လိုအား အခြေခံများ ဖြစ်ပေါ် လာစေရန်အတွက် ဘဏ္ဍာရေး အထောက်အပံ့ များ လုံလုံလောက်လောက် ဖြည့်ဆည်းပေးရန် လိုအပ်သည်။ ထို့ပြင် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းရည် တိုးတက်ကောင်းမွန် လာစေရန်အတွက်လည်း ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုများ လိုအပ်ပါသည်။ ထိုသို့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ မှသာ အာဖရိက ၏ကုန်ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းရည် မြင့် တက်လာနိုင်မှာဖြစ်ပြီး၊ အနာဂတ်တွင် အာဖရိက သည်လည်း ရွှေခေတ်ထဲ ဝင်လာနိုင်ပါသည်ဟု နယူးစ်ဝိခ်မဂ္ဂဇင်းနှင့် အင်တာဗျူးတွင် ရောဘတ် ဇိုးလစ်က ရှင်းပြခဲ့လေသည်။ Ref; Newsweekဦးဟန်ထွန်း(အခွန်)
Background