ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (Mutual Fund) များ ခေတ်စား လာမှုနှင့်အတူ ကုမ္ပဏီများသည် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပရောဒတ် အမျိုး မျိုးကို တီထွင်လာကြသည်။ အထူးသဖြင့် စတော့အိပ်ချိန်းတွင် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားနိုင်သည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုရန်ပုံငွေ အစု (Exchange Traded Fund, ETF) များကို တီထွင်ခဲ့ကြသည်။
ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုရန်ပုံငွေအဖွဲ့များသည် ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်များမှ စတင်ကာ လွန်စွာခေတ်စားခဲ့သည်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ရန်ပုံငွေ အဖွဲ့မှ မန်နေဂျာများသည် ဈေးကွက်အတွင်းမှ ပြန်ရနှုန်းကောင်း ပြီး ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေနည်းသည့် စတော့များ၊ ငွေချေးစာချုပ်များကို စုစည်းဝယ်ယူကာ ယင်းအစုကို တူညီသည့်ယူနစ်များခွဲပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသို့ ရောင်းချခြင်းဖြစ်သည်။ စတော့တစ်ခုကို တိုက်ရိုက်ဝယ်ယူရန် အခက်အခဲရှိသည့်သူများ၊ ငွေကြေး အနည်း ငယ်သာတတ်နိုင်သူများ အနေနှင့် အဆိုပါရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ရန်ပုံ ငွေအစုများကို ဝယ်ယူရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားခြင်းဖြင့် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေ နည်းပါးကာ ပုံမှန်ဝင်ငွေများကို ရရှိစေသည်။
သို့သော်လည်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအနေနှင့် အဆိုပါ ရန်ပုံ ငွေအဖွဲ့သို့ အသစ်ဝင်ရောက်ခြင်း၊ ပြန်လည်ထွက်ခွာခြင်းများ အစဉ်အမြဲရှိနေခြင်း၊ ၎င်း၏ တန်ဖိုးကို ဈေးကွက်ပိတ်ချိန်တွင်သာ အသားတင် ပိုင်ဆိုင်မှုတန်ဖိုး (Net Asset Value, NAV) ဖြင့် တွက်ချက် ထုတ်ပြန်နိုင်ခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦး ရန်ပုံငွေအဖွဲ့ မှ ပြန်လည်ထွက်ခွာချိန်တွင် အခွန်ပေးဆောင်ရခြင်း၊ ရန်ပုံငွေ အစုတစ်ခု၏ ဈေးနှုန်းကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ သိရှိနိုင်မှု မရှိ ခြင်းများကြောင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများနှင့် ကျွမ်းကျင်သူများ၏ ဝေဖန်မှုများစွာ ပေါ်ထွက်ခဲ့သည်။
သို့အတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ရန်ပုံငွေအစု၏ (NAV))တန်ဖိုး ကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ သိရှိနိုင်ရေး၊ စတော့အိပ်ချိန်းတွင် စတော့များ ရောင်းဝယ်သည့်နည်းတူ ဈေးနှုန်းအတက်အကျပေါ် တွင် ရောင်းဝယ်နိုင်သည့် အခွင့်အလမ်းများ ရရှိနိုင်ရေးအတွက် ကုမ္ပဏီများအနေနှင့် စတော့အိပ်ချိန်းဝင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုရန်ပုံငွေ အဖွဲ့များ (Exchange Traded Fund, ETFနွှ) ကို တီထွင်ခဲ့ကြသည်။
ETF များသည် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ရန်ပုံငွေအဖွဲ့များနည်းတူ နောက်ကွယ်တွင် ကုန်စည်များ၊ စတော့ရှယ်ယာများ၊ ငွေချေး စာချုပ်များ၊ ရွှေ၊ နိုင်ငံခြားငွေကြေးနှင့် စတော့အညွှန်းကိန်းများကို အခြေခံလေ့ရှိသည်။ သို့သော် ထူးခြားချက်မှာ ယင်းETF တစ်စု ၏ တန်ဖိုးကို စတော့များနည်းတူ အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ သိရှိနိုင် ခြင်း၊ စတော့အိပ်ချိန်းတွင် စာရင်းဝင်ကာ အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ ရောင်းဝယ်နိုင်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ETF များသည် Mutual Fund ယူနစ်များထက် ပိုမိုငွေဖြစ်လွယ်ခြင်း၊ ရောင်းဝယ်မှု စရိတ် စကများ ပိုမိုသက်သာခြင်း စသည့် ထူးခြားချက်များလည်းရှိနေ သည်။
သို့ရာတွင်ETF ရှယ်ယာရှင်များသည် ရန်ပုံငွေအစုတွင် ပါဝင်သည့် အက်ဆက်များကိုမူ တိုက်ရိုက်ပိုင်ဆိုင်ရယူပိုင်ခွင့် မရှိဘဲ သွယ်ဝိုက်၍သာ အကျိုးခံစားခွင့်ရှိသည်။ ဥပမာ - ဘဏ္ဍာ ရေးနှစ်ကုန်သည့်အချိန်တွင် အမြတ်ဝေစု (သို့မဟုတ်) အတိုးကို ခံစားပိုင်ခွင့်ရှိခြင်း၊ ရန်ပုံငွေဖျက်သိမ်းသည့်အချိန်တွင် ကျန်ရှိ သည်များကို အချိုးကျ ရယူပိုင်ခွင့် စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ETF ရန်ပုံငွေအဖွဲ့များသည် အဖွဲ့ဝင်အသစ်များ ဝင်နိုင်သည့်၊ ပြန် လည်ထွက်ခွာနိုင်ခွင့်ရှိသည့် Open Ended ပုံစံဖွဲ့စည်းထားခြင်း ဖြစ်သည်။ Open Ended ပုံစံ ဖွဲ့စည်းထားသည့် ရန်ပုံငွေအဖွဲ့များ တွင် ထူးခြားချက်များရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ ရန်ပုံငွေအဖွဲ့ အတွင်း ပါဝင်သည့် ရှယ်ယာရှင်များသည် စုစည်းထားသည့် စတော့ရှယ် ယာ အက်ဆက်များအားလုံးကို အချိုးကျ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရှိခြင်းနှင့် ရှယ်ယာရှင် အဟောင်းများသည် အဖွဲ့မှ ပြန်လည်ထွက်ခွာခွင့် ရှိသလို အဖွဲ့ဝင် အသစ်များကိုလည်း ဖိတ်ခေါ်ခွင့်ရှိခြင်းပင်ဖြစ် သည်။
ETF ရန်ပုံငွေများကို ပုံသဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးဖြင့် စုစည်းနိုင် သော်လည်း အသုံးအများဆုံးမှာ စတော့အညွှန်းကိန်း Stock Index ကိုအခြေခံသည့် အစုများဖြစ်သည်။ ယင်းအစုများကို စတော့အိပ်ချိန်းမှတစ်ဆင့် ဝယ်ယူ၊ ရောင်းချခြင်းများ ပြုလုပ် နိုင်ပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအနေဖြင့် ဈေးကွက်ပေါက်ဈေးဖြင့် လည်းကောင်း၊ သတ်မှတ်ထားသည့် ဈေးဖြင့်လည်းကောင်း အရောင်းအဝယ် ပြုလုပ်နိုင်သည်။ ထို့အပြင် ငွေချေးသက်သေခံ လက်မှတ် ကုမ္ပဏီများမှတစ်ဆင့် ETF ယူနစ်များကိုချေးငှားကာ ရောင်းချနိုင်ခြင်း၊ETFယူနစ်များ ဝယ်ယူရန် ငွေချေးယူနိုင်ခြင်း စသည့် အခွင့်အရေးများကိုလည်း ရရှိစေသည်။ ၎င်းတို့ကို စတော့အိပ်ချိန်းစာရင်းဝင် အမှတ်သင်္ကေတTicker symbol များ သတ်မှတ်ပေးရသည်။
ပထမဆုံးသောETF ကို နယူးယောက်စတော့အိပ်ချိန်းတွင် ၁၉၉၃ ခုနှစ်၌ စတင်ရောင်းဝယ်ခဲ့ပြီး ယင်းမှာS&P500 အညွှန်း ကိန်းကို အခြေခံခဲ့သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ နယူးယောက်စတော့အိပ် ချိန်းတွင် အသုံးပြုသည့် စတော့အညွှန်းကိန်းများထဲမှS&P500 အညွှန်းကိန်းတွင် ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားသည့် စတော့အမျိုးအစား ပေါင်း ၅၀ဝ ကို ကျောထောက်နောက်ခံပြုကာ ရန်ပုံငွေအစုအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင်Dow Jones , Russell 2000, Lehman Aggregate Bond Index, MSCI EAFE , MSCI Emerging Market စသည့် အညွှန်းကိန်း အခြေခံရန်ပုံငွေအဖွဲ့ များ ဆက်တိုက်ဆိုသလို ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ငွေရေးကြေးရေး၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု၊ စက်မှုလုပ်ငန်း၊ သယံဇာတထုတ်လုပ်မှု၊ အဖိုးတန်ကျောက်မျက်၊ နည်းပညာ၊ လူ့ အသုံးအဆောင်နှင့် အိမ်ခြံမြေအစရှိသည့် လုပ်ငန်းများကို ကျော ထောက်နောက်ခံပြုသည့် ETF Fund များစွာ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ သည်။
အဆိုပါETF ရောင်းဝယ်မှုများ တစ်စထက်တစ်စ တိုး တက်လာခဲ့ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင်ETF ပေါင်း ၈၇၅၄ ခု အထိ ရှိလာ ခဲ့ပြီး တန်ဖိုးအားဖြင့် ၁၀ ထရီယံ ဒေါ်လာအထိရှိခဲ့သည်။ ထို အချိန်တွင် အကျိုးတူရန်ပုံငွေ အဖွဲ့ပေါင်း ၁၃၇၈၉၂ ရှိပြီး တန်ဖိုး အားဖြင့် ဒေါ်လာ ၆၀ ထရီလီယံကျော်အထိရှိခဲ့သည်။ ETF ရောင်းဝယ်မှုများ ပြုလုပ်နိုင်ရန် ရန်ပုံငွေအဖွဲ့များသည် ငွေချေး သက်သေခံလက်မှတ် လုပ်ငန်းကြီးကြပ်ရေးကော်မရှင် Authorized Participant (AP)) ၏ခွင့်ပြုချက်ရယူရန် လိုအပ်သည်။
ETF များ ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ပုံ
ETF များဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ဖိတ်ခေါ်ခြင်း၊ ရန်ပုံငွေအဖွဲ့မှ ပြန်လည်ထွက်ခွာခြင်း စသည်တို့ကို အရေအတွက် အနည်းငယ်မျှသော ဘဏ္ဍာရေးအထူးပြု ကုမ္ပဏီ ကြီးများကသာ ဆောင်ရွက်ခွင့်ရှိသည်။ အဆိုပါအဖွဲ့များကို ဗကAuthorized Participant (AP) ဟု ခေါ်ဆိုသည်။ ၎င်းအဖွဲ့တို့သည် ဘဏ္ဍာရေး စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်မားသည့်၊ ငွေကြေးတောင့်တင်း သည့် အဖွဲ့များဖြစ်ကြပြီး ဘဏ်များ၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကုမ္ပဏီကြီး များက ကျောထောက်နောက်ခံပြုထားသည့် အဖွဲ့များ ဖြစ်ကြ သည်။
AP များသည် အိပ်ချိန်းရောင်းဝယ်မှု ရန်ပုံငွေ ပြုလုပ်လို သည့်ETF အဖွဲ့များ Barclays Global Investors (BGI), State Street , Vanguard အစရှိသည့်တို့ ) နှင့် သဘောတူ စာချုပ် များ ချုပ်ဆိုရန်လိုအပ်သည်။ AP များသည် မိမိတို့ကိုအပ်နှံ ထားသည့် ရန်ပုံငွေအဖွဲ့များအတွက် ပမာဏကြီးမားသည့် အစု အရေအတွက်များကို ဖန်တီးပေးရသည်။ အများအားဖြင့် အစု ငါးသောင်းမှ တစ်သိန်းအထိ ဖွဲ့စည်းပေးရသည်။ ၎င်းတို့သည် ETF ရန်ပုံငွေအဖွဲ့များမှ သတ်မှတ်ထားသည့် ပမာဏအတိုင်း သတ်မှတ်ပေးထားသည့် စတော့အစုများ Basket of stocks) ကို ပြည့်အောင် စုစည်းပေးရသည်။
အပြန်အလှန်အားဖြင့်ETFရန်ပုံငွေအဖွဲ့က တူညီသည့် ပမာဏရှိသည့် ရှယ်ယာများကို AP ထံသို့ လွှဲပြောင်းပေးရသည်။ လွှဲပြောင်းရာတွင် တန်ဖိုးကို ဗြဠ ဖြင့်သတ်မှတ်ပြီး AP မှ စုစည်း ပေးသည့် အမှန်တန်ဖိုးနှင့် NAV ခြားနားချက်ကို AP အတွက် အမြတ်ငွေရယူနိုင်သည့် အခွင့်အလမ်းတစ်ရပ် ဖန်တီးပေးထား သည်။ ယင်းသို့ လွှဲပြောင်းခြင်းများအတွက် ငွေသားဖြင့် ပေးချေ ခြင်းမရှိပါ။ ထူးခြားချက်မှာ အဆိုပါ ETF ရန်ပုံငွေများ စုစည်း ခြင်းအတွက် အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ရှိခြင်းပင်ဖြစ်သည်။
ETF များအား တာဝန်ခံသည့်အဖွဲ့များ
အကျိုးတူရန်ပုံငွေအဖွဲ့ mutual fund)များနည်းတူပင်ETF ရန်ပုံငွေများတွင်လည်း တာဝန်ခံအဖွဲ့ (Sponsor) များရှိရန် လိုအပ်သည်။ ထင်ရှားသည့် တာဝန်ခံသူအဖွဲ့များမှာ အထက် တွင် ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်းBGI, State Street, Vanguard အစရှိသည့်အဖွဲ့များဖြစ်သည်။ အဆိုပါအဖွဲ့များသည် အဓိက လုပ်ငန်း ငါးခုကို တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ပေးသည်။ လိုအပ်သည့် အညွှန်းကိန်းများကို တီထွင်ထုတ်ပြန်ပေးခြင်း၊ Authorized Participant (AP)များကို ငှားရမ်းခြင်း၊ETF ရန်ပုံငွေများ စတင် နိုင်ရန် အစပျိုးရင်းနှီးငွေများ ရှာဖွေပေးခြင်း၊ ဖွဲ့စည်းထားသည့် င်္နွှ ရန်ပုံငွေအစုများ အများပြည်သူသို့ ဝယ်ယူရန် ဈေးကွက် ထိုးဖောက်ခြင်း ၊ ကြော်ငြာခြင်းနှင့် အခြားသော ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။
ETF ရန်ပုံငွေ အများစုမှာ အခြားသောကုမ္ပဏီများမှ ပြုစုပြီးဖြစ်သည့် အညွှန်းကိန်းများအပေါ်တွင်သာ အခြေပြုထား သည်။ အညွှန်းကိန်း ပြုစုသည့်အဖွဲ့အစည်းများသည် ၎င်းတို့ တီထွင်ထားသည့် အညွှန်းကိန်းကို အသုံးပြုသည့်အတွက် ဝန်ဆောင်စရိတ်များ ရရှိသည်။ ဥပမာ -BGI ရန်ပုံငွေအဖွဲ့သည်Dow Jones, FTSE, Lehman Brother, Morgan Stanley , Morningstar, Russell , Standard and Poor’s အစရှိသည့် ကုမ္ပဏီများမှ တီထွင်ထားသည့်အညွှန်းကိန်းများကို ရန်ပုံငွေအစု များအဖြစ် ဖွဲ့စည်းလေ့ရှိသည်။
Reference: Investment Guide Book
ထွန်းသက်ထွန်း