မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းဒေသဖြစ်တဲ့ မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနဲ့ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး အတွင်းမှာ ပဲစိုက်ပျိုးတဲ့ စိုက်ဧရိယာဧကများသလို ပဲအထွက် များတဲ့အတွက် ပဲပိုလျှံဒေသဖြစ်ပါတယ်။ ပဲပိုလျှံတဲ့ ဒေ သဖြစ် တဲ့အတွက် ပိုလျှံတဲ့ပဲတွေကို ပဲလိုတဲ့အခြားတိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ်များသာမက အိမ်နီးချင်းပြည်ပနိုင်ငံများ ကို တင်ပို့ ရောင်းချပါတယ်။ ပဲစိုက်ပျိုး ထွက်ရှိတဲ့ဒေသနဲ့ နီးစပ်တဲ့ မန္တလေးမြို့ပေါ်မှာ ပဲသန့်စင်စက်၊ ပဲခွဲစက်၊ အမှုန့်ကြိတ်စက် အမြောက်အမြား တည်ဆောက်ကြိတ်ခွဲလျက်ရှိပါတယ်။
ယခုနှစ်မှာ အဓိကအရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်တဲ့ ပဲဈေး မြင့်တာကြောင့် အရင်းအနှီးတတ်နိုင်တဲ့ ပဲခွဲစက် ပိုင်ရှင် များသာ ပဲများကိုလှောင်ပြီး ကြိတ်ခွဲနိုင်ကြောင်း၊ ပဲခွဲစက်ငယ် ကလေးများမှာ ကုန်သည်ကြီးတွေဆီက ကုန်ကြမ်းယူ ကုန် ချောပေးလက်ခစားအဖြစ်နဲ့သာ ရပ်တည်နေတာမို့ ပဲခွဲစက် ငယ်ပိုင်ရှင်တစ်ဦးကို မေးမြန်းရာမှာ ကျွန်တော်ရဲ့ ပဲခွဲစက်ဟာ တစ်ရက်ကို ၃ တင်းဝင်အိတ် ၆၀ ကျော် (ကုလားပဲ) ကြိတ်ခွဲ နိုင်တဲ့အတွက် ပိဿာ ၃၅၀၀ နီးပါးရှိပါတယ်။ ကုလားပဲ ထိုင်ဝမ် တစ်ပိဿာ ၉၂၄ ကျပ်ဈေးရှိ လို့ တစ်ရက်ကုန်ကြမ်း ပဲအရင်းအနှီးငွေ ကျပ် ၃၂ သိန်းကျော်ရှိပြီး၊ မီတာခ၊ စက် ပစ္စည်းခ၊ သယ်ယူစရိတ်၊ လုပ်သားခပေါင်းလိုက်ရင် ၃၃ သိန်း ကျော်ရှိသွားပါတယ်။ အရင်းအနှီးများပေမယ့် အကျိုးအမြတ် အနည်းငယ်သာ ရတဲ့အတွက် ကျိန်းသေပေါက်ဝင်ငွေရနိုင်တဲ့ နဝလီကြိတ်ခွဲခြင်းနဲ့သာ ရပ်တည်ပါတယ်။ လုပ်သားအလုပ် အကိုင်ရရှိရေးအတွက် စက်လည်ပတ်ကြောင်း၊ ပဲဈေးအ တက်အကျ ဘယ်လိုရှိမယ်ဆိုတာ ခန့်မှန်းရခက်ခဲတာကြောင့် တစ်ကြောင်း၊ အရင်းအနှီး မလုံလောက်တာလည်း တစ် ကြောင်း၊ ပဲဈေးမြင့်တာကို မကြောက်ကြောင်း ဈေးတည် ငြိမ်မှုရှိပါက ကုန်ကြမ်းဈေးကို အခြေခံပြီး၊ ကုန်ချောဈေးကို တွက်ချက်နိုင်သဖြင့် အမြတ်နည်းသော်လည်း အရှုံးမပေါ်နိုင် ကြောင်း ပြောကြားပါတယ်။ သြင်္ကန်ရက်တွင်းနဲ့ သြင်္ကန်ရက်ကျော်လွန်ပါက ပဲ ဈေးမြင့်တက်နိုင်တယ်လို့ ကုန်သည်အများစုခန့်မှန်းထား တဲ့ အတွက် ယခုရက်ပိုင်းမှာ ပဲဈေးအမြင့်နဲ့ အရောင်းအဝယ်ပြု လုပ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ အဲဒီလို ပဲဈေးမြင့်လေလေ ပဲခွဲ စက်ငယ်ကလေးများက (နဝလီ) ကုန်သည်ကြီးများဆီက ပဲကုန်ကြမ်းအပ်ထည် မျှော်ရလေလေဖြစ်နေဦး မှာ ဖြစ် ကြောင်းကုန်သည်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ စိုးအောင် - မန္တလေး