တစ်နိုင်ငံလုံး ကြက်သွန်နီစားသုံးမှုကို အထောက်အပံ့ပြုတဲ့ မကွေးကြက်သွန် ဒီနှစ်ပိုစိုက်လာ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးမှာ မြေပြန့်လွင်ပြင်လည်း ပါသလို ကုန်းမြင့်ချိုင့်ဝှမ်းတွေလည်း ရှိတာကြောင့် မိုးတွင်းမှာ မိုး ရွာတုန်း ခဏရေစီးဆင်းပြီး တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရေကလေးစပ်စပ်နဲ့ သဲသောင်ခုံ တွေ ကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့ ပင်းချောင်း၊ ယင်းချောင်း၊ ယောချောင်းဆိုတဲ့ သဘာဝအရ ဖြစ်ထွန်းနေတဲ့ ချောင်းကြီးတွေရှိကြပါတယ်။ ဒီချောင်းကြီးတွေ ရေကျအပြီး တန်ဆောင်မုန်းလလောက်ဆိုရင် ဒူး ပေါင်လယ်လောက်ရှိတဲ့ ရေစီးကြောင်း ကလေးနဲ့ ဘေးဝဲယာ တစ်ဖက်တစ်ချက်မှာစားဖိုဆောင်သီးနံှကြက်သွန်နီကို မျက်စေ့တစ်ဆုံး စိုက်ကြပါတယ်။ သဘာဝက ပေးလာသော ချောင်းပြင်၊ ချောင်းစပ်၊ သောင်ခုံတွေမှာ ဒေသ၊ ရာသီနဲ့ ရေမြေအနေအထားအလိုက် ထိပ်ဆုံးက နှစ်စဉ်ဝတ်မပျက် စိုက်ပျိုးခဲ့တဲ့ ကြက်သွန်နီသီးနံှဖြစ်ပါတယ်။ ကြက်သွန်နီစိုက်ခြင်း၊ မစိုက်ခြင်းဟာ ဈေးနှုန်းတက်တာ ကျတာနဲ့လည်း မပတ်သက်လှပါဘူး။ ဒီနှစ်ကြက် သွန်ဘယ်ဈေးပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဒီချောင်းတွေမှာ ကြက်သွန်စိုက်နေကြ တောင်သူတွေ အချိန်တန်ရင် စိုက်တာပါပဲ။ ဒါကြောင့်ဒီနှစ်လည်း မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ မိုးရာသီ ကင်းလွတ် ပွင့်လင်းလာပြီဆိုတာနဲ့ စက်တင်ဘာလကုန်လောက်က စပြီး ဇော်မွှားစိုက်၊ ကုန်းစိုက်၊ ဥစိုက်တွေ စိုက်လာကြတယ်။ ဒီဇင်ဘာ လလောက်မှာ ကြက်သွန်မျိုးစေ့တွေ ပျိုးထောင်ပြီး သဲသောင်စိုက် ဆိုပြီး စိုက်ကြတယ်။ နှစ်စဉ်မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအ တွင်းမှာ ကြက်သွန်နီဧက (၄ သောင်း ကျော်)စိုက်ထားတာကြောင့် တစ်နိုင်ငံ လုံးစိုက်ပျိုးမှုရဲ့ (၂၈ ရာခိုင်နှုန်း)ရှိတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် နိုင်ငံတော်ရဲ့ စားဖိုဆောင်သီးနံှကြက်သွန်နီဖူလုံရေး မှာ မကွေးတိုင်း ဒေသကြီးက ရှေ့တန်းမှာ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ပြောလို့ ရပါတယ်။ ဒီလိုတောင်သူတွေ ပုံမှန်စိုက်ရုံတင် မကပါဘူး။ တောင်သူတွေ လက်လှမ်းမမီတဲ့ သောင်ခုံအပြင်ပိုင်းနှင့် တိုင်းအတွင်း မြေလွတ်၊ မြေရိုင်းတွေကို စက်ယန္တရားတွေနဲ့ ပြုပြင်ပြီး စိုက်ပျိုးမြေတွေအဖြစ် အရင်းအနှီးတတ်နိုင်တဲ့ ကုမ္ပဏီတွေကို ကြက်သွန်နီတွေစိုက်ပျိုးစေခဲ့ တာကလည်း ၂ဝဝ၄-၂ဝဝ၅ ခုနှစ်ကတည်းကပါ။ အဲဒါကြောင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက တောင်သူတွေ ပုံ မှန်စိုက်ပိုျး ထုတ် လုပ်မှုအပြင် ကုမ္ပဏီတွေရဲ့မြေလွတ်မြေရိုင်းကြက်သွန်နီစိုက် ဧက တွေနဲ့ဆိုတော့ ကြက်သွန်နီတွေ တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ ထွက်ချင် တိုင်း ထွက်နေတော့တာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ကြက်သွန်ဆိုတာ တောင်သူကစိုက်ပျိုးပြီး ကုန်သည် လက်ထဲရောက်ရတာပါလား။ အများအားဖြင့် ကုန်သည်အများစုဟာ ကြက်သွန်ထွက်ဒေသက တောင်သူတွေပို့ပေးတာကို ဝယ်တယ်။ လှောင်ထားပြီး ကြက်သွန် မထွက်တဲ့တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တွေကို ပုံ မှန်အတိုင်း တင်ပို့ရောင်းချတယ်။ ဒါက ပုံမှန်ကုန်သည်အများစုရဲ့ ပုံမှန်လုပ်ငန်းပါ။ အချို့ကြတော့ ဒီလိုမဟုတ်ဘဲ ငါးပွက်ရာ ငါးစာချ တစ်နပ်စားÓဏ်နဲ့ ပုံမှန်လမ်းကြောင်းတွေကနေ သွေဖီပြီး နယ်စပ် ထွက်ပေါက်မြို့တွေကို တရားမဝင် လမ်းကြောင်းကနေ တင်ပို့တတ် တာလည်းရှိတော့ တကယ်လိုအပ်တဲ့ မြို့ကြီးတွေမှာ အရောက် နည်းပြီး ဝယ်လိုအားများလာကာ ဈေးတက်သွားတာ တွေလည်းဖြစ် တတ်ကြပါတယ်။ ဦးစား ပေးမှုကိုစဉ်းစားရင် ပြည်တွင်းစိုက်တဲ့ သီးနံှဟာ ပြည်တွင်းဖူလုံမှုကို ဦးစားပေးရမှာပါ။ ပိုပြီလံျှပြီဆိုမှ ပြည်ပ ပို့ပြီး တရားဝင်နိုင်ငံခြားငွေရအောင် လုပ်ရမှာပေါ့။ ဒါကြောင့် ကြက်သွန် ကုန်သည်များ ရေလိုက်မလွဲကြဖို့ သတိပြုစေလို ပါတယ်။ မြန်မာတို့ရဲ့ စားဖိုဆောင်မှာ ဆန်၊ ဆီ၊ ဆားဆိုတဲ့ အဓိကမရှိ မဖြစ် လိုအပ်ချက်များပြီးရင် ဒုတိယအရေးကြီးဆုံး သီးနံှဖြစ်တယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။ စားသုံးသူတိုင်းနှင့် သက်ဆိုင်နေပါတယ်။ စားသုံးသူတိုင်းက စားဖိုဆောင်သီးနံှ ကြက်သွန်ကို ကာလအလိုက်သင့်တင့် လျောက်ပတ်သော ဈေးနှုန်းများနှင့် ဝယ်ယူစားသုံးလိုပါတယ်။ ကြက်သွန် စိုက်တောင်သူဘက်က ကြည့်ရင်လည်း တစ်ပိဿာ၊ တစ်ဧက စိုက်ပိုျးထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်တွေကို အတတ်နိုင်ဆုံး လျှော့ချနိုင် ရမယ့်အပြင် နှစ်စဉ်စိုက်ပိုျး ထုတ်လုပ်တဲ့ တောင်သူ၊ တိုးခဲျ့စိုက်ပျိုး နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါမှလည်း အထွက်တွေတိုးပြီး နေ့စဉ်တိုးပွားနေတဲ့ လူဦးရေအတွက် ဖူလုံမှုကိုကျော်လွန်ပိုလံျှပြီး နိုင်ငံခြားဝင်ငွေရနိုင်အောင် ပြည်ပတင်ပို့သွားနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး အနေနဲ့ ယမန်နှစ်က ကြက်သွန်နီ (၄၈၅၆၇) ဧက စိုက်ပျိုးခဲ့ရာမှ ယခုနှစ် မှာ စုစုပေါင်း(၄၈၈၅၅) ဧက စိုက်ပျိုးထားပြီးလို့ မနှစ်ကထက် (၂၈၈) ဧကပိုမိုပါတယ်။ အခြား ကြက်သွန်စိုက်တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များနှင့် ပေါင်းလိုက်ရင် တစ်နိုင်ငံ လုံးရှိ ပြည်သူတွေစိတ်ပူစရာမလိုဘဲ ဖူလုံပိုလံျှမှာ သေချာလှပါတယ်။ ကြက်သွန်ဟာ သိုလှောင်ပြီးမှ ရောင်း ချရတဲ့ရေဓါတ်နဲ့ ဖွဲ့စည်းထား တဲ့ သီးနံှဆိုတော့ ကာလကြာလာလျှင် အလျော့ များပြီး အရင်းအနှီး က တိုးသွားတတ်တာ သဘာဝပါတဲ့၊ ဒီအလျော့အပေါ်မှာ ဖြစ်ထိုက်တဲ့ ဈေးနှုန်းလည်း အချိုးကျသွားတတ်တာကို နားလည်ကြ ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကြက်သွန်ကုန်သည်အချို့က ကောလဟာလများ ထုတ်လွှင့်၊ ဈေးကစားပြီး ဈေးကွက်တွေကို ပုံမှန်အတိုင်း တင်ပို့ခြင်း မပြုဘဲ ညှိပြီးပိတ်လှောင်ထားကာ တရားမဝင်နယ်စပ်ဂိတ်ရှိရာ မြို့ကြီးများကို မှောင်ခိုရောင်းချမှုတွေကြောင့် ကြက်သွန်ဈေး ကမောက်ကမ မတည်မငြိမ်ဖြစ်ခဲ့ရဖူးပါတယ်။ ဒီလိုကုန်သည်အချို့အနေနဲ့ မိမိတို့ရဲ့ ကိုယ်ကျိုးစီးပွား တစ်ခုတည်းကိုသာကြည့်ပြီး အမျိုး သား အကျိုးစီးပွားစိတ်ဓါတ်ချို့တဲ့နေကြောင်း ပြသတာပါဘဲ။ ဒီလို လုပ်ရပ် ဖြစ်ရပ်တွေကိုသာ အဖက်ဖက်က ကြပ်မတ်ထိန်း သိမ်း နိုင်မယ်ဆိုရင် အရေးပါတဲ့စားဖိုဆောင် သီးနံှကြက်သွန်နီဟာ စီးဆင်း မှု ပုံမှန်နဲ့ ပြည်တွင်းဒေသတိုင်းက စားသုံးသူတွေ ဈေးနှုန်းမှန်မှန်နဲ့ စားသုံးရမှာ ဖြစ်ကြောင်းပါခင်ဗျား။MZoo
Background