ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး တိုးတက်မှုနှုန်းမှာ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ၃ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၁၉ ခုနှစ် တွင် ၂ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်းသို့ ကမ္ဘာ့စီးပွား ရေးတိုးတက်မှု၊ ကျဆင်းမှု၊ နှေးကွေးမှုများ ရှိနေသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး တိုးတက်မှုနှုန်းသည် ၂၀၁၇ - ၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ် တွင် ၆ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ၆ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့သည်ကို လေ့လာ တွေ့ရှိရသည်။ လက်ရှိ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွား ရေး တိုးတက်မှုနှုန်းနှင့် ပတ်သက်၍ ၆ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့် တိုး တက်လာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ အစီရင်ခံစာအသစ်၌ ခန့်မှန်းဖော်ပြထားသည်။ ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ လေ့လာ တွေ့ရှိမှုများအရ မြန်မာ့စီးပွား ရေး တိုးတက်မှုနှုန်း မြင့်မားလာနိုင်ဖွယ်ရှိသည့် အကြောင်း ခြင်းရာများစွာအနက် ကုန်သွယ် မှုလိုငွေပြမှု လျော့နည်းလာခြင်းသည် အရေးပါသည့် အချက် တစ်ချက်အဖြစ် ပါဝင်တွက်ချက်ထားသည်မှာ မလွဲဧကန် အမှန်ဖြစ်သည်ကို ကုန်သွယ်မှု ကဏ္ဍ စာရင်း အချက်အလက်များအရ သိရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ထိုကဲ့သို့ ကုန်သွယ်မှုလိုငွေပြမှု (Trade Deficit) လျော့နည်း လာကာ ကုန်သွယ်မှု တိုးတက်စေရေး၊ တန်ဖိုးမြှင့်ပို့ကုန်များ ပိုမို တင်ပို့နိုင်ပြီး ပို့ကုန်ပမာဏသည် သွင်းကုန်ပမာဏ ထက် ပိုမိုဆောင် ရွက်နိုင်သည့် ကုန်သွယ်မှုပိုငွေ G (Trade Surplus) ရရှိစေရေးတို့အတွက် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် ဘက်စုံ ကဏ္ဍစုံမှ စဉ်ဆက်မပြတ် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကုန်သွယ်မှုပမာဏသည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ၂၈ ဒသမ ၃၄ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် အမေ ရိကန်ဒေါ်လာ၂၇ ဒသမ ၅၄ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် အမေ ရိကန်ဒေါ်လာ၃၃ ဒသမ ၁၈ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ၃၆ ဒသမ ဝ၁ ဘီလီယံနှင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ၃၆ ဒသမ ၄၁ ဘီလီယံထိ နှစ်စဉ် ကုန်သွယ်မှု တိုးမြှင့်ဆောင် ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။ ကုန်သွယ်မှုလိုငွေပြမှု (Trade Deficit) ကို လေ့လာကြည့်မည်ဆိုပါက နိုင်ငံပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ဆောင်ရွက်နေသည့် ကာလများ ဖြစ်သည့် ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅ ဒသမ ၄၇ ဘီလီယံထိ မြင့်တက်ခဲ့ရာမှ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၈၇ ဘီလီယံ၊၂၀၁၇ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅ ဒသမ ၃၃ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၆၉ ဘီလီယံ စသဖြင့် ကုန်သွယ်မှုလိုငွေပြမှု ပမာဏ နှစ်စဉ် လျော့နည်းခဲ့ပြီး ယခု ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၂၅ ဘီလီယံအထိ လိုငွေပမာဏ ကျဆင်းလာသည်ကို လေ့လာတွေ့ရှိ ရသည်။ ထိုကဲ့သို့ ကုန်သွယ်မှုလိုငွေ နှစ်စဉ် လျော့နည်းလာရခြင်း၏ အဓိကမဏ္ဍိုင်ဖြစ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်ပိုင်းကို ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အထိ ငါးနှစ်တာကာလအတွင်း လေ့လာကြည့်ပါက ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁ ဒသမ ၄၃ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ သန်းထောင်ပေါင်း) ၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁ ဒသမ ၈၄ ဘီလီယံ ၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၃ ဒသမ ၉၃ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ် တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၆ ဒသမ ၆၆ ဘီလီယံ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ရာမှ ယခု ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁၈ ဒသမ ဝ၈ ဘီလီယံတင်ပို့နိုင်ခဲ့သဖြင့် နှစ်စဉ်တိုးတက် တင်ပို့နိုင်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။
ပို့ကုန်တင်ပို့မှုတွင် ပင်လယ်ရေကြောင်း ပို့ကုန်နှင့် နယ်စပ် ပို့ကုန်ဟူ၍ တင်ပို့မှုနည်းလမ်းနှစ်သွယ်အနက် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ပင် လယ်ရေကြောင်းတင်ပို့မှု အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀ ဒသမ ၃၆ ဘီလီယံ ဖြစ်ပြီး နယ်စပ်တင်ပို့မှုမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇ ဒသမ ၇၃ ဘီလီယံ တင်ပို့နိုင်ခဲ့သဖြင့် ပို့ကုန်စုစုပေါင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၈ ဒသမ ဝ၈ ဘီလီယံတင်ပို့ခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ပြည်ပ ပို့ကုန်တင်ပို့မှု စုစုပေါင်း၏ ၅၇ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ ပင်လယ်ရေကြောင်းမှတစ်ဆင့် တင်ပို့လျက်ရှိပြီး ၄၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ နယ်စပ် ကုန်သွယ်မှု မှတစ်ဆင့် တင်ပို့လျက်ရှိသည်။ပြည်ပကုန်သွယ်မှုတွင် အဓိကကျပြီး မဟာဗျူဟာမြောက် ကုန်သွယ်မှုဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုကို လေ့လာ ကြည့်မည်ဆိုပါက ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ပို့ကုန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇ ဒသမ ၇၃ ဘီလီယံ၊ သွင်းကုန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၂၀ ဘီလီယံ၊ ကုန်သွယ်မှုပမာဏ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀ ဒသမ ၉၃ ဘီလီယံ ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၈ ခုနှစ်ထက် ပို့ကုန် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၆၇ ဘီလီယံ၊ သွင်းကုန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ဝ၉ ဘီလီယံ၊ ကုန်သွယ်မှုပမာဏအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၇၆ ဘီလီယံ ပိုမိုကုန်သွယ်နိုင်ခဲ့သည်ကို လေ့လာတွေ့ရှိရသည်။ နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုသည် နှစ်စဉ် ကုန်သွယ်မှုပိုငွေ (သြမိနမ ွှမေိန ှကမစူကျ) ရရှိလျက်ရှိပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၆၂ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၁၁ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၂၇ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၉၅ ဘီလီယံ နှင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄ ဒသမ ၅၃ ဘီလီယံရရှိခဲ့ သဖြင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုပိုငွေ ပိုမိုတိုးတက် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သလို ကုန်သွယ်မှုလိုငွေ လျော့နည်းစေရေးအတွက်လည်း တစ်ဖက်တစ် လမ်းမှ အထောက်အကူပြု အားဖြည့်ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိ ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှု ဆောင်ရွက်ရာတွင် မူဆယ် (၁၀၅)မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်သည် ပို့ကုန်တင်ပို့နိုင်မှုအနေဖြင့် ၂၀၁၅ ခုနှစ် တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၇၄ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ် တွင် အမေ ရိကန်ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၇၃ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၈၇ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၉၈ ဘီလီယံနှင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၆၂ ဘီလီယံ တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့နိုင်ခဲ့သဖြင့် မူဆယ်ကုန် သွယ်ရေးဇုန်မှ ပြည်ပတင်ပို့နိုင်မှုသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် နယ်စပ်ကုန် သွယ်မှုစုစုပေါင်း ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးခန့် တင်ပို့နိုင်ခဲ့သလို ပင်လယ် ရေကြောင်းနှင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှု စုစုပေါင်း၏ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် တင်ပို့ နိုင်ခဲ့သည်။
၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ် (အောက်တိုဘာလ မှ ဒီဇင်ဘာလ အထိ) သုံးလတာကာလ မူဆယ်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်၏ ကုန်သွယ်မှု လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများမှာ ပို့ကုန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ဝ၂ ဘီလီယံ၊ သွင်းကုန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၄၈ ဘီလီယံ စုစုပေါင်းကုန်သွယ်မှုပမာဏ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၅၀ ဘီလီယံ ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သလို သုံးလတာကာလ ကုန်သွယ်မှုပိုငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၅၄ ဘီလီယံဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။ ယခင်နှစ်၂၀၁၈ ခုနှစ်ထက် ပို့ကုန်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၄၇ ဘီလီယံ၊ သွင်းကုန်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ဝ၈ ဘီလီယံနှင့် ကုန်သွယ်မှုစုစုပေါင်းမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၅၄ ဘီလီယံ ပိုမိုဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပြီး ကုန်သွယ်မှုပိုငွေ (Trade Surplus) အနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၃၉ ဘီလီယံ ပိုမိုရရှိခဲ့ခြင်းသည် လက်ရှိကာလ တစ်ဖက်နိုင်ငံ၏ မူဝါဒပြောင်းလဲမှု များနှင့် အခြားသောစိန်ခေါ်မှုများကြားမှ အစိုးရ၊ ပုဂ္ဂလိက ပူးပေါင်း ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ခြင်း၊ နှစ်နိုင်ငံ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုများမှ ရရှိလာ သည့် ရလဒ်ကောင်းများဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်၍ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ် ရှေ့ကာလများမှာလည်း မူဆယ်(၁၀၅)မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်အနေဖြင့် ကုန်သွယ်မှု မြှင့်တင် ရေးနှင့်အတူ ကုန်သွယ်မှုပိုငွေ ပိုမိုရရှိစေရေးအတွက် တန်ဖိုးမြှင့်ပို့ ကုန်များ ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ရေး၊ ပို့ကုန်အမယ်သစ်များ တင်ပို့နိုင်ရေး၊ ကုန် သွယ်မှုလုပ်ငန်းများ အဆင်ပြေချောမွေ့စေရေးတို့အား စဉ်ဆက် မပြတ်သုံးသပ်လေ့လာ၍ တစ်ဖက်နိုင်ငံနှင့် မိမိဘက်မှ ကုန်သည်လုပ် ငန်းရှင်များ၊ ဌာနဆိုင်ရာများနှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေး ပူးပေါင်းဆောင် ရွက်လျက်ရှိကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါသည်။
အေးသက်(မူဆယ်)