Background
ဒေါ်လာနဲ့ ဖလှယ်ရာမှာ ယွမ်ငွေကြေးတန်ဖိုးကို မြှင့် တင်ပေးဖို့ အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးပွဲအစမှာ အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးတီမိုသီဂိုက်သနာကမေ ၃ ရက် က တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုက ထုတ်ပြန်တဲ့စီးပွားရေးကိန်းဂဏန်းများ ကမျှော်လင့်ထားတာထက် ပိုမိုဆိုးဝါး နေပြီး ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးနာလန်ထူမှုက အာရှဒေသရဲ့ ပို့ကုန်လုပ်ငန်းကိုအီလေး ဆွဲတုံ့ဆိုင်းစေလိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ ပူပန်မှုကို ပိုမိုမြင့်မားလာစေခဲ့ပါတယ်။ဒါကြောင့် အာရှငွေကြေးတွေရဲ့တန်ဖိုးက တစ်လ အတွင်းအနိမ့်ဆုံးကို ထိုးကျခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ငံခြားသုံးငွေကြေး အထူးသဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာများကို လဲလှယ်နိုင် ရန်အတွက် ဗဟိုဘဏ်မှ နှုန်းရှင်သတ်မှတ်ပေးပြီး ပုဂ္ဂလိကငွေလဲစင်တာများ ဖွင့်လှစ် ကာ နိုင်ငံခြားငွေများရောင်းဝယ်ပေးလျက်ရှိသော်လည်း တရားမဝင်ဈေးကွက်မှာ ပပျောက်သွားခြင်းမရှိသေးဘဲ ဆက်လက်ရှင်သန်လျက်ရှိနေသေးကြောင်း သိရ သည်။
ပြင်သစ်နိုင်ငံသမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်က အီးယူဒေသတွင်း ကြွေးမြီအကျပ် အတည်းကိုထိန်းချုပ်ဖို့ ကြိုးပမ်းမှုတွေကို ထိခိုက်စေလိမ့်မယ်လိ့ု စိုးရိမ်ပူပန်ကြမှု ကြောင့် ဧပြီလ ၂၃ ရက်က ယူရိုငွေတန်ဖိုးက ဂျပန်ယန်းငွေနဲ့လဲလှယ်ရာမှာ ငါးရက် အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် တန်ဖိုးကျဆင်းလာတယ်။ ဧပြီ ၂၃ ရက် လန်ဒန် စံတော်ချိန် နံနက် ၈း၃၇ နာရီ ကမ္ဘာ့ငွေလဲနှုန်းတွေအရ ယူရိုငွေက ဂျပန်ယန်းငွေနဲ့ လဲလှယ်ရာမှာ ၁ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းကာ ၁၀၆ ဒသမ ၅၇ ယန်းနဲ့ အရောင်း အဝယ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ယူရိုငွေက ကန်ဒေါ်လာနဲ့ လဲလှယ်ရာမှာလည်း တန်ဖိုး သုည ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းပြီး တစ်ယူရိုကို ၁ ဒသမ ၃၁၄၀ ဒေါ်လာဖြစ်လာတယ်လိ့ု သိရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကန်ဒေါ်လာက ဂျပန်ယန်းနဲ့ လဲလှယ်ရာမှာ တန်ဖိုးကျဆင်း သွားပြီး တစ်ဒေါ်လာကို ၈၁ ဒသမ ၀၉ ယန်းအဖြစ် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။Source:Bloomberg.com, ပပ
ဘဏ္ဍာရေးစနစ်တွင် ငွေဖြစ်လွယ်မှုအလုံအလောက်ရှိစေဖို့အတွက် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများတွင် ငွေချေး လျက်ရှိသောဘဏ်များကထားရှိရမည့် အရန်ငွေကြေး အချိုးအစားကို ပိုမိုလျှော့ချခြင်းအပါအဝင် ငွေကြေးမူဝါဒ လျှော့ချမှုများကို ထပ်မံပြုလုပ်တော့မည့် လက္ခဏာများကို တရုတ်ဗဟိုဘဏ်က ပြသခဲ့သည်။ "အကြမ်းပတမ်းခံနိုင်တဲ့ ငွေကြေးမူဝါဒတွေကို ကျွန်တော်တို့ ဆက်ပြီး အကောင်အထည်ဖော်ရပါမယ်။ ပြီးတော့ တည်ငြိမ်သင့်တော်တဲ့နည်းလမ်းနဲ့ ချေးငွေဖွံ့ဖြိုးမှု ရှိအောင်လမ်းညွှန်နိုင်မဲ့ အစီအမံတွေကိုချမှတ်ရပါမယ်" ဟု တရုတ်ဗဟိုဘဏ်အရာရှိတစ်ဦးက ဧပြီ ၁၈ ရက်က ပြောတယ် ရှင်ဝှာ သတင်း အေဂျင်စီက ကိုးကားဖော်ပြပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုစီးပွား ရေးကိန်းဂဏန်းအချက်အလက်တွေက ဒေသတွင်း ပို့ကုန်လုပ်ငန်းများအတွက် အလားအလာကောင်းများဖန်တီးပေးပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေက ပိုမိုစွန့်စားရတဲ့ ငွေကြေးပိုင်ဆိုင်ခွင့်စာချုပ်စာတမ်းတွေ ကို သဘောကျလာတဲ့အတွက် တရုတ် (တိုင်ပေ) ဒေါ်လာနဲ့ မလေးရှားရင်း ဂစ်တို့က ဦးဆောင်ပြီး အာရှငွေကြေး များက သီတင်းပတ်အလိုက်တန်ဖိုးမြင့် တက်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အာရှငွေကြေးတွေ မြင့် တက်လာတာဟာ ဥရောပမှာ ဖြစ်ပွား နေ ေ<ကးမြီအကျပ်အတည်းတွေ စိုးရိမ် နေတာကို စိုးရိမ်မှုကြောင့် အကန့် အသတ်တွေရှိနေပါတယ်။
အီးယူဒေသ ကြွေးမြီအကျပ် အတည်း ပျံ့နှံ့သွားဖွယ်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ စိုး ရိမ်ပူပန်မှုများပိုလာခြင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် မှု နှေးကွေးလိမ့်မယ်လို့ ခန့်မှန်းလာကြခြင်းတို့ကြောင့် ဧပြီ ၂၃ ရက် ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးနှုန်းတွေ အားနည်း လာတယ်။ ဒါ့အပြင် အမေရိကန်ပြည် ထောင်စုရဲ့ စီးပွားရေးတိုးတက်လာပြီး ကန်ဒေါ်လာတန်ဖိုး မြင့်မားလာခြင်း ကြောင့် ကန်ဒေါ်လာနဲ့
မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်မှ အမေရိကန်ဒေါ်လာလဲလှယ်နှုန်းထားများကို နှုန်းရှင်တစ်ခုအဖြစ်သတ်မှတ်၍ ပုဂ္ဂလိကဘဏ်များရှိ ငွေလဲစင်တာများတွင် ရောင်း ဝယ်ခွင့်ပြုလျက်ရှိသည်။ ဗဟိုဘဏ်မှ အဆိုပါ တရားဝင်နိုင်ငံခြားငွေ ရောင်းဝယ်ခွင့် ရှိသည့်ဘဏ်များအား လူတစ်ဦးလျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာတစ်သောင်းအထိ လဲ လှယ်ခွင့်ရှိသည်ဟုဆိုသော်လည်း အမှန်တကယ်တွင်မူ ဒေါ်လာ ၁၀၀ မှ ၅၀၀ အထိသာ လဲလှယ်ပေးနေကြောင်း စုံစမ်းသိရှိရသည်။
ကမ္ဘာပေါ်မှာစီးပွားရေးအရ ဒုတိယအကြီးမားဆုံးဖြစ်တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံက ဘဏ္ဍာရေးနဲ့ ဘဏ်လုပ်ငန်းကဏ္ဍတွေမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်မှုစွမ်းရည် တိုးမြှင့်ဖို့ နည်းလမ်းရှာဖွေလျက်ရှိပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံမှာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာရန်ပုံ ငွေအဖွဲ့ မန်နေဂျာတွေရဲ့ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို သုံးဆတိုးမြှင့်ပြီး ဒေါ်လာဘီလီယံ ၈၀ အထိ တိုးမြှင့်ဖို့ ဧပြီ ၃ ရက်က ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။
ထိုင်းကုမ္ပဏီတွေ ပြည်ပမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံတဲ့အခါ အကူ အညီပေးဖို့အတွက် ဂျပန်ပြည်ပကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ (ဂျက်ထရို) လိုအဖွဲ့အစည်းမျိုး ထိုင်းနိုင်ငံမှာဖွဲ့စည်းထားခြင်း မရှိပါဘူးလို့ ဘန်ကောက်ဘဏ်ရဲ့ ဒုတိယဥက္ကဌ ကော့ဆက်ပူးထရာကူးက ပြောပါတယ်။