ကော်နာစတုန်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ

ကော်နာစတုန်းဆိုသည်မှာ အင်္ဂလိပ်စကားလုံး (Cornerstone)  ၏ အသံထွက်ကို တိုက်ရိုက်ယူ ထားခြင်း ခြင်းဖြစ်ပြီး အဓိပ္ပာယ်မှာ အဆောက်အအုံတစ်ခု၏ အုတ်မြစ်ဖြစ်သည်။ ယင်းကိုငွေရေး ကြေးရေးလောကတွင် မွေးစားကာလုပ်ငန်းတစ်ခု  အခြေခံတောင့် တင်းစေရန်အတွက် ကနဦးငွေကြေးထည့်ဝင်ပေးသူများကို cornerstone investor  ဟု  တင်စားခေါ်ဝေါ်လေ့ရှိသည်။  ကုမ္ပဏီ တစ်ခု ရှယ်ယာများကို အများပြည်သူသို့ ကမ်းလှမ်းရောင်းချသည့် လုပ်ငန်းစဉ်တွင် လိုအပ်သည့် ငွေကြေးများကို ကနဦး အာမခံ ကာ ထည့်ဝင်ပေးသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ကော်နာစတုန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ (cornerstone investor  သို့မဟုတ် ကျောက်ဆူး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ (Anchor Investor) များဟု ခေါ်ဝေါ်လေ့ရှိသည်။ 
၎င်းတို့သည် ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ရှယ်ယာ ထုတ်ဝေရောင်းချရာ တွင် ဦးဦးဖျားဖျား ဝယ်ယူရင်းနှီးကြသည့် အဖွဲ့အစည်းလိုက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ (Institutional Investor) ဖြစ်သည်။ အထူးဖြင့် အစိုးရရန်ပုံငွေ ှသလနမနငါည တနေူအ့ ်ငညိ များ၊ အကျိုးတူရန်ပုံငွေ အဖွဲ့များ ၊ အာမခံ အဖွဲ့များ၊ ပင်စင်ရန်ပုံငွေအဖွဲ့များဖြစ်သည်။  ယင်းအဖွဲ့များသည် ရှယ်ယာထုတ်ဝေရောင်းချသည့် ကုမ္ပဏီ၏ အနာဂတ်အလားအလာနှင့် အကြောင်းခြင်းရာများကို သာမန် တစ်ဦးချင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများထက် ပိုမိုသိရှိနားလည်သူများဖြစ် သည်။ သို့အတွက် ကုမ္ပဏီတစ်ခု အများပြည်သူသို့ ရှယ်ယာများ ကမ်းလှမ်းရောင်းချခြင်းမပြုမီ အထက်ပါအဖွဲ့များ၏ ပါဝင်မှုသည် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူများကို ဆွဲဆောင်သည့် အဓိက အချက်ဖြစ်သလို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတို့၏ ယုံကြည်စိတ်ချမှုကို ပိုမိုရရှိစေသည်။
အဆိုပါ ကော်နာစတုန်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ဥရောပတွင် ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် အစပြု၍ ခေတ်စားလာသော်လည်း ဟောင် ကောင်ဒေသတွင် နှစ်အတော်ကြာကတည်းက ခေတ်စားနေပြီ ဖြစ်ပါသည်။ အခြားဈေးကွက်များနှင့်မတူဘဲ ဟောင်ကောင် စတော့အိပ်ချိန်းHKEXသည် ကော်နာစတုန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ များနှင့် အိုင်ပီအို (ှုဏဥ= အများပြည်သူသို့ ကမ်းလှမ်းရောင်းချ ခြင်း) အကြိုကာလ လုပ်ငန်းများကို တိုက်ရိုက် ကြီးကြပ်လေ့ရှိ သည်။ အထူးသဖြင့် ကော်နာစတုန်းသမားများ ဝယ်ယူပြီး ပြန် လည်ရောင်းချမည့်ကာလကို ကန့်သတ်ခြင်း၊ ကုမ္ပဏီ သတင်း အချက်အလက်များကို ဖွင့်ဟကြေညာခြင်း၊ ဈေးနှုန်းများ သတ် မှတ်ခြင်းနှင့် ဒါရိုက်တာအမည်စာရင်း တင်သွင်းခြင်း စသည်တို့ ကိုပါ တိုက်ရိုက်ကြီးကြပ်ကွက်ကဲလေ့ရှိ သည်။ 
အဆိုပါ ကော်နာစတုန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၏ အားသာ ချက်မှာ  ဝယ်ယူမည့်ရှယ်ယာပမာဏအတွက် အာမခံချက်အပြည့် အဝရရှိခြင်းဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် Cornerstone  ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ သူများသည် ဝယ်ယူမည့်ရှယ်ယာ အရေအတွက်ထက် ထည့်ဝင် မည့် ငွေပမာဏကို ကတိကဝတ်ပြုခြင်းဖြစ်ပြီး ရရှိမည့်ရှယ် ယာ အရေအတွက်မှာ  ရှယ်ယာများမရောင်းချမီ book-building ပြု လုပ်ရာက ရရှိသည့် ရှယ်ယာဈေး (အိုင်ပီအိုပြုလုပ်မည့် ကုမ္ပဏီ တစ်ခုကိုယ်စား Investment bank  တစ်ခုက ဈေးကွက်တွင် အများ ပြည်သူ ဝယ်ယူနိုင်သည့်ဈေးကို ကွင်းဆင်းသုံးသပ်ခြင်း) အပေါ် မူတည်၍ ရှယ်ယာများ လက်ခံရရှိခြင်းဖြစ်သည်။  တစ်ခါတစ်ရံIPO  တွင် ဖြစ်သွားသည့်ဈေးထက်   အနည်းငယ်လျှော့ကာdiscount    ဖြင့်ဝယ်ယူခွင့်ရရှိသည်။ ကော်နာစတုန်းတို့၏ အား သာချက်မှာ အများပြည်သူသို့ ရှယ်ယာများကမ်းလှမ်းရောင်းချရာ တွင် အောင်မြင်သည့် အရေအတွက်၏  အချိုးအစားတစ်ခုကို သေချာပေါက် ဝယ်ယူရရှိခြင်းဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ဝယ်ယူရရှိ သည့် ရှယ်ယာများကို သတ်မှတ်ကာလတစ်ခုအထိ ရောင်း ချခွင့် မရှိဘဲ  Lock  လုပ်ထားရသည်။ တစ်ခါ တစ်ရံ စတော့ဈေးကွက် ထိန်းကျောင်းသည့်Securities Exchange Commission များ သည် အထက်ပါ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသို့ အများဆုံး ရောင်းချခွင့် ရှိသည့် ပမာဏကို ကန့်သတ်ထားသည်လည်းရှိသည်။
ထူးခြားချက်တစ်ခုမှာ ကော်နာစတုန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ (Cornerstone Investor)) နှင့် ကျောက်ဆူး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ (Anchor Investor) တို့၏ အခန်းကဏ္ဍ မတူညီဘဲ ကွဲပြားခြားနားမှု ရှိနေခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ရှယ်ယာအရေအတွက် များပြားစွာ ဝယ် ယူမှု တူညီသော်လည်း ဝယ်ယူသည့်စနစ်မှာ ကွဲပြားခြားနားသည်။  ကော်နာစတုန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ (Cornerstone Investor) များ သည်  ကျောက်ဆူးရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူထက် စောစွာဝယ်ယူမည့် ငွေ ကြေး ပမာဏကို ကတိကဝတ်ပြုသူထားသူများဖြစ်သော်လည်း ကျောက်ဆူး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများမှာကား book-building ပြုလုပ် သည့် ကာလမှသာ ပါဝင်အဆိုပြုသည့် အဖွဲ့များဖြစ်သည်။ သို့ အတွက် ၎င်းတို့ဝယ်ယူရရှိနိုင်မည့် ရှယ်ယာအရေအတွက်မှာမူ အာမခံချက် မရှိပါ။ ၎င်းတို့ ဝယ်ယူရရှိသည့် ရှယ်ယာ အရေ အတွက်ကို အလားအလာညွှန်းတမ်း (prospectus)တွင် ဖော်ပြရန် မလိုအပ်သလို ဝယ်ယူရရှိပြီးသည့် ရှယ်ယာ များကို မရောင်းဘဲ ထိန်းချုပ် Lock) ထားရန် မလိုအပ်ပါ။
အစဉ်အလာအားဖြင့် ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ဒါရိုက်တာအဖွဲ့သည်  အများပြည်သူသို့ ရှယ်ယာများ ကမ်းလှမ်းရောင်းချခြင်းမပြုမီ အစောပိုင်းကာလများတွင် ဝယ်ယူရန် အလားအလာရှိသည့် အဖွဲ့ များနှင့် ကြိုတင်ညှိနှိုင်းမှုပြုသည့် အဆင့်များကို ဖြတ် သန်းကြရ သည်။ ှုဏဥ အကြိုကာလများတွင် ဝယ်ယူရန် ကတိကဝတ်ပြု ထားသည့်အဖွဲ့များ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ရောင်းချသည့် ကုမ္ပဏီ အောင်မြင်ရေးအတွက် တွန်းအားပေးခြင်းနှင့် ဝယ်ယူရရှိပြီးသည့် ရှယ်ယာများကိုIPO ကာလအပြီးတွင် ပြန်လည်ရောင်းထုတ်ကာ ငွေကြေး အကျိုးအမြတ်များ ရယူရန်ဖြစ်သည်။ 
Book buildingလုပ်ငန်းစဉ်များ
ကုမ္ပဏီမှထုတ်ဝေရောင်းချမည့် ရှယ်ယာများအတွက် အများပြည်သူများထံမှ ဝယ်ယူနိုင် ခြေရှိမည့် ဈေးနှုန်းကို အကဲ စမ်းသည့်စနစ်ဖြစ်သည်။ ရှယ်ယာများကို တာဝန်ခံရောင်းချမည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘဏ် (သို့မဟုတ်) ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် ကုမ္ပဏီသည် ကုမ္ပဏီ၏ အလားအလာညွှန်းတမ်း (Prospectus) ကို အပြီးမသတ်မီ ဈေးကွက်ထဲသို့ဆင်း၍ ဝယ်ယူရန် အလား အလာကောင်းသည့် ရှယ်ယာရှင်များထံမှ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည့် ဈေးကို စနည်းနာခြင်းဖြစ်သည်။ ရောင်းချမည့်ရှယ်ယာများအတွက် အမြင့်ဆုံး /အနိမ့်ဆုံးဈေး မညေါန ကိုသတ်မှတ်ပေးကာ ရှယ်ယာ ရှင်အများစုလက်ခံသည့်ဈေးကို နောက်ဆုံးပိတ်ရောင်းဈေးသတ် မှတ်ကာ အလားအလာညွှန်းတမ်းတွင် အပြီးသတ်ထည့်သွင်းရေး ဆွဲသည်။ ယင်းလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ဝယ်ယူရန် အဆိုပြုသူများသည် သတ်မှတ်ထား သည့်ဈေးနှုန်းဘောင်အတွင်းတွင် ဈေးပြိုင်စနစ် ဖြင့် ဈေးနှုန်းများ အဆိုပြုရသည်။ ထို့နောက် ဝယ်ယူရန်အဆိုပြု ထားသူများသို့ ရှယ်ယာများခွဲဝေချထားကာ ရှယ်ယာရောင်းချ ခြင်းလုပ်ငန်းကို အပြီးသတ်သည်။ 
အာရှမှ ကော်နာစတုန်းများ
အာရှမှ ကော်နာစတုန်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသည် ကုမ္ပဏီ များIPO ပြုလုပ်ရာတွင်deal  တစ်ခုချင်းအလိုက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်လေ့ရှိသည်။ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံတော် အစိုးရများ၏ ရန်ပုံငွေများ၊ အစိုးရနှင့် ဆက်နွှယ်နေသည့် လုပ် ငန်းများမှ အစုလိုက်ပါဝင်ရင်းနှီးကြသည်ကို တွေ့မြင်ရသည်။ ဥပမာ - စင်ကာပူ အစိုးရ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုရန်ပုံငွေအဖွဲ့Temasek Holding  နှင့်GIC အဖွဲ့များ၊  မလေးရှားနိုင်ငံမှKhazanah Nasional၊ တရုတ်နိုင်ငံမှ CIC ၊ ကာတာနိုင်ငံမှ Abu Dhabi Investment Authority စသည်တို့အပြင် အက်ဆက် စီမံခန့်ခွဲသည့် အဖွဲ့များ၊ အဖွဲ့အစည်းလိုက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၊ hedge fund များလည်း ပါဝင်သည်။ ထို့အပြင် ကုမ္ပဏီတစ်ခုကို ထိန်းချုပ်နိုင် သည့် ပမာဏအထိဝယ်ယူနိုင်သည့် တစ်ဦးချင်းြွကယ်ဝချမ်းသာ သူအချို့ (ဟောင်ကောင်မှMr. Li ka Shingနှင့် ၎င်း၏Cheung Kong Holding  Mr. Lee Shau Kee နှင့် ၎င်း၏Henderson Land Development  စသည် ) တို့သည်လည်း  ကော်နာစတုန်း investor  များအဖြစ် ပါဝင်လေ့ရှိသည်။
ထို့အပြင် အာရှမှ private equity fund (PE Fund)) များဖြစ် သည့်Baring Private Equity Asia, DE Shaw, PAG , Sequoia Capital အစရှိသည့်အဖွဲ့များသည်လည်း ကော်နာစတုန်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအဖြစ် ပါဝင်လေ့ရှိသည်။ ၎င်းတို့ချဉ်းကပ်ပုံမှာ တစ်မူ ထူးခြားပြီး ကုမ္ပဏီစီမံခန့်ခွဲမှုများတွင် ပါဝင်ခြင်း၊ စီမံခန့်ခွဲမှုစရိတ် များ တောင်းခံခြင်း၊ စတော့ဈေးကွက်မှတစ်ဆင့် အချိန်တန်လျှင် ပြန်လည်ထွက်ခွာခြင်း စသည်တို့ကို ငွေကြေးလက်ခံမည့်ကုမ္ပဏီ က သဘောတူ လက်ခံရသည်။
ကော်နာစတုန်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတို့၏ အကျိုးကျေးဇူးများ
အိုင်ပီအို လုပ်ငန်းစဉ်တွင် ကော်နာစတုန်းတို့၏အရေးပါ ပုံမှာ သိသာထင်ရှားသည်။ ဝေဖန်သူများ၏ အဆိုအရ ကော်နာ စတုန်းများ  ကုမ္ပဏီတစ်ခုတွင် ပါဝင်မှုသည် အများအတွက် အချက်ပြစနစ်တစ်ခု ဖြစ်သလို  အခြားသောရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအပေါ် သြဇာသက်ရောက်စေသည်ဟုဆိုသည်။ အထူးသဖြင့် တစ်ဦးချင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအနေဖြင့် ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ အလား အလာညွှန်းတမ်းကို လေ့လာဆန်းစစ်နိုင်မှု အားနည်းကာ  ဆုံး ဖြတ်ချက်ချရန် ခက်ခဲသော်လည်း ကော်နာစတုန်းများ ဝယ်ယူ သည့်သတင်းက ၎င်းတို့ပါဝင်ရန် ဆွဲအား တစ်ခုဖြစ်ပေါ်စေသည်။ လေ့လာချက်များအရ ကော်နာစတုန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများစာရင်း တွင် တစ်ဦးချင်း အိမ်ထောင်စုများ ပါဝင်လာမည်ဆိုပါက ဈေး ကွက်အတွင်း ကုမ္ပဏီ၏ ပုံရိပ်ကို ပိုမိုမြင့် တက်စေခြင်း၊ ဈေးကွက် အတွင်း ဝယ်လိုအားကို ပို မိုအားကောင်းလာစေခြင်း၊ မျှတသည့် ရှယ်ယာဈေးနှုန်းကိုဖြစ်စေခြင်း စသည့် အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိစေ မည်ဖြစ်သည်။
အမှန်စင်စစ်  အီကွစ်တီ ဈေးကွက်အားနည်းသည့် နိုင်ငံ များတွင် ကော်နာစတုန်းများ၏ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုသည် တစ်ဦးချင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသို့ ဆွဲဆောင်သည့် မက်လုံးဖြစ်သလို အိုင်ပီအို အောင်မြင်ရေးအတွက်လည်း အရေးပါသည့် လုပ်ရပ်တစ်ခုဖြစ် သည်။ အပြန်အလှန်အားဖြင့်  ကုမ္ပဏီတစ်ခု  အိုင်ပီအို မသွားမီ ကော်နာစတုန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသို့ ဆွဲဆောင်မှုမရှိခြင်းသည် အိုင်ပီအိုခရီးစဉ် ရှေ့ဆက်သွားနိုင်ရေးအတွက် အတားအဆီး တစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့အတွက် စတော့ရောင်းချရေးကိုတာဝန်ယူ ကြသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘဏ် (သို့) ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် ကုမ္ပဏီများအနေနှင့် ကုမ္ပဏီရှယ်ယာများ အောင်မြင်စွာရောင်း ထွက်ရေးအတွက် အလားအလာကောင်းသည့် ကော်နာ စတုန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများနှင့်  ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ချိတ်ဆက်နိုင်သည့် အရည်အချင်းရှိရန် လိုအပ်သည်။ 
Ref: Investment Guide Book

 ထွန်းသက်ထွန်း