လက်ရှိဈေးကွက်နှစ်အတွင်း တောင်အာရှနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ အိန္ဒိယမှာ ပိုလျှံသကြား သိုလှောင်မှုအမြောက်အမြားရှိခြင်းနဲ့ သယ်ယူမှုအဆင်ပြေနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံဟာ ဈေးသက်သာတဲ့ အိန္ဒိယသကြား တင်သွင်းဖွယ်ရှိတယ်လို့ နိုင်ငံတကာ သကြားအဖွဲ့အစည်း (ISO) အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ Peter Baron မှ နိုဝင်ဘာလ ၂၁ ရက်မှာ ပြောကြားပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံဟာ ဈေးသက်သာတဲ့ သကြားကိုရှာဖွေနေပြီး အိန္ဒိယက ဝယ်ယူနိုင်တယ်လို့ အိန္ဒိယသကြား နည်းပညာ ရှင်အသင်းမှကျင်းပတဲ့ ညီလာခံမှာ ပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အိန္ဒိယဝန်ကြီးများအဖွဲ့ဟာ အောက်တိုဘာ ၁ ရက်မှာ စတင်တဲ့ ဈေးကွက် နှစ်အတွင်း သကြား တင်ပို့ နိုင်ဖို့ ပမာဏကို နောက်တနင်္လာနေ့မှာ ဆုံးဖြတ်သွားဖွယ် ရှိတယ်လို့သိရပါတယ်။ISO ရဲ့ ခန့်မှန်းချက်အရ အိန္ဒိယ နိုင်ငံရဲ့ ယခုနှစ် သကြားပိုလျှံမှုဟာ တန်ချိန် ၄ သန်းထက် အနည်းငယ် ပိုမိုဖွယ်ရှိပေမဲ့ အစိုးရ ဝန်ကြီးများကတော့ တစ်ခါခွင့်ပြုရင် တန်ချိန် ၅ သိန်းစီထက်ပိုပြီး ခွင့်ပြုဖွယ် မရှိဘူးလို့ဆိုပါတယ်။ ကမ္ဘာမှာ ဒုတိယအများဆုံး သကြားထုတ်လုပ်တဲ့ အိန္ဒိယဟာ ၂၀၁၀-၂၀၁၁ အတွင်း အမြောက်အမြား ထွက်ရှိခဲ့လို့ တန်ချိန် ၂ ဒသမ ၆ သန်းတင်ပို့ခွင့်ပြု ခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ထုတ်လုပ်မှုဟာ ယခင်နှစ်ကတန်ချိန် ၂၄ ဒသမ ၃ သန်းရှိရာမှ ယခုနှစ်မှာ တန်ချိန် ၂၅ ဒသမ ၈ သန်းအထိ မြင့်တက်ဖွယ်ရှိတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ Mr.Baron မှ ပြောကြားချက်အရ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ သကြားတင်သွင်းမှုဟာ နှစ်စဉ်သတ်မှတ်ထားတဲ့ ကိုတာ ပမာဏတန်ချိန် ၁ ဒသမ ၉ သန်းထက် ကျော်လွန်ပြီး ယခင်နှစ်ကတန်ချိန် ၂ ဒသမ ၁ သန်းရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ မှာ တန်ချိန် ၂ ဒသမ ၇ သန်းအထိ မြင့်တက်ဖွယ်ရှိတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ယခုကာလ အတွင်း တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ထုတ်လုပ် မှုဟာ တန်ချိန် ၁၂ ဒသမ ၆ သန်းနီးပါးရှိ နိုင်တယ်လို့လည်းဆိုပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ သကြားလက်ကျန်နည်းပါးလာပြီဖြစ်လို့ ထုတ်လုပ်မှုပြန်လည် ကောင်းမွန်လာပေမဲ့ လိုအပ်ချက် ဖြည့်ဆည်းဖို့ လုံလောက်နိုင်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ဆိုပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့လူတစ်ဦးသကြားစားသုံးမှုဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ စုနှစ် ကျော်ထက် ၂ ဆနီးပါးပိုပြီး ၁၂ ကီလိုရှိလာတယ်လို့လည်းဆိုပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသကြားပြတ်လပ်မှုအလားတူ အင်ဒိုနီးရှား လိုနိုင်ငံများမှ လိုအပ်ချက် ဖြည့်ဆည်းဖို့ အခွင့်အရေးရယူဖို့ ကြိုးစားနေပေမဲ့ စည်းကမ်း အဆင့်များနေခြင်းကြောင့် ဆုံးရှုံးမှုမဖြစ်သင့်ဘူးလို့လည်း Mr.Baron ကဆိုပါတယ်။ အိန္ဒိယအစိုးရက ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွေကိုရောင်းချတဲ့ ပမာဏ အလားတူ ဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုကို ကာကွယ်ဖို့ ထောက်ပံ့ဈေးနဲ့ရောင်းချမှု ပမာဏ ကိုအခြေခံပြီး လစဉ်ဆုံးဖြတ်လျက်ရှိတဲ့အတွက် သကြား တင်ပို့ရာမှာ စည်းမျဉ်း စည်းကမ်း တင်းကျပ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ကမ္ဘာ့သကြားဈေးဟာ လက်ရှိအိန္ဒိယပြည်တွင်းဈေးထက် ပိုမိုနေပါတယ်။ ကမ္ဘာ့သကြားကြမ်းဈေးဟာ တစ်ပေါင်ကို ကန်ဒေါ်လာ ၂၄ ဆင့်နဲ့ ၂၅ ဆင့် (ကန်ဒေါ်လာ ၅၂၉-၅၅၁) ကြားမှာ တည်ငြိမ်ဖွယ်ရှိတယ်လို့ Mr.Baron က ဆိုပါတယ်။ ယမင်းခင်၊ Source: Reuters
Background