Background
တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရှိ ထိပ်တန်းအင်ဂျင်နီယာနှင့် နည်းပညာတက္ကသိုလ်များတွင် ထိပ်တန်းတက္ကသိုလ်တစ်ခုဖြစ်သော ကိုရီးယားခေတ်မီသိပ္ပံပညာနှင့် နည်းပညာတက္ကသိုလ် (Korea Advanced Institute of Scien -ce and Technology - KAIST) သည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာရှိ တက္ကသိုလ်ဆရာများနှင့် ထူးချွန်ကျောင်းသားများကို ဆွဲ ဆောင်နိုင်ရန် ရည်ရွယ်လျက် အခမ်းအနားတစ်ခု ကို ဆိုးလ်မြို့တွင် ဇွန် ၂၃ ရက်က ကျင်းပခဲ့ကြောင်း ယွန်းဟပ်သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။ ဆိုးလ်မြို့တွင် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ဦးဦးဖျားဖျား ကျင်းပသော နိုင်ငံခြားသံတမန်တို့နှင့် တွေ့ဆုံပွဲတွင် တက္ကသိုလ်က ဆောင်ရွက်ထား သော ခေတ်မီနည်းပညာများနှင့် ကျောင်းသား များ အား သင်က
စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့၏ အစီရင်ခံစာအရ အမျိုးသားလယ်ယာထွက် စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများ၏ဈေးကွက်ညွှန်းကိန်းသည် သုည ဒသမ ၈ ရာခိုင် နှုန်း ကျဆင်းခဲ့ပြီး၊ ပြီးခဲ့သည့်ရက်သတ္တပတ် မေ ၂၉ မှ ဇွန် ၄ ရက်အထိနှင့် ယခု တစ်ပတ်အား နှိုင်းယှဉ်လျှင် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုဈေးကွက်မှာ သုည ဒသမ၂ ရာခိုင် နှုန်းခန့်ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြပါရှိပါသည်။ လယ်ယာထွက် စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများ၏ ဈေးကွက်တွင် သီးနှံ အမျိုး အစား ၃၀ ၏ ပျမ်းမျှဈေးနှုန်းသည် ယခင်တစ်ပတ်နှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင် ၁ ဒသမ၇ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့သည်ကိုတွေ့ရှိခဲ့ရပြီး ကြက်သွန်ဖြူမှာ ၁၃ ဒသမ ၈ ရာခိုင် နှုန်း၊ ကြက်သွန်နီမှာ ၇ ဒသမ ၄ရာခိုင်နှုန်း၊ ပဲပိစပ် ၅ ဒသမ ၈ ရာခို
စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့၏ အစီရင်ခံစာအရ အမျိုးသားလယ်ယာထွက် စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများ၏ဈေးကွက်ညွှန်းကိန်းသည် သုည ဒသမ ၈ ရာခိုင် နှုန်း ကျဆင်းခဲ့ပြီး၊ ပြီးခဲ့သည့်ရက်သတ္တပတ် မေ ၂၉ မှ ဇွန် ၄ ရက်အထိနှင့် ယခု တစ်ပတ်အား နှိုင်းယှဉ်လျှင် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုဈေးကွက်မှာ သုည ဒသမ၂ ရာခိုင် နှုန်းခန့်ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြပါရှိပါသည်။ လယ်ယာထွက် စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများ၏ ဈေးကွက်တွင် သီးနှံ အမျိုး အစား ၃၀ ၏ ပျမ်းမျှဈေးနှုန်းသည် ယခင်တစ်ပတ်နှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင် ၁ ဒသမ၇ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့သည်ကိုတွေ့ရှိခဲ့ရပြီး ကြက်သွန်ဖြူမှာ ၁၃ ဒသမ ၈ ရာခိုင် နှုန်း၊ ကြက်သွန်နီမှာ ၇ ဒသမ ၄ရာခိုင်နှုန်း၊ ပဲပိစပ် ၅ ဒသမ ၈ ရာခိုင်
ထိုင်းငွေကြေးမြင့်တက်မှုကြောင့် နိုင်ငံခြားခရီးသည်များအတွက် စရိတ်မြင့်တက်စေပြီး ဝင်ရောက်မှုဦးရေ လျော့ကျသွားစေနိုင်ကြောင်းနှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များအတွက်လည်း အကျိုးအမြတ် နည်းပါးသွားစေနိုင်ကြော င်း ခရီးသွားလာရေးလုပ်ငန်းနှင့် သက်ဆိုင်သော အစိုးရနှင့်ပုဂ္ဂလိက တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားကြပါသည်။ ခရီးသွားလာရေးနှင့်အားကစားဝန်ကြီးဌာန၏ ဇွန်လ ၁၂ရက် ထုတ်ပြန်ချက်အရ ယခုနှစ် ထိုင်းဘတ်ငွေတန်ဖိုးသည် အင်္ဂလန်ပေါင်စတာ လင်ငွေကြေးနှင့် ဖလှယ်ရာ၌ ၁၄ရာခိုင်နှုန်း၊ မလေးရှားရင်းဂစ်ငွေကြေးနှင့်၈ရာခိုင်နှုန်း၊ ဥရောပယူရိုငွေကြေး နှင့် ၅ရာခိုင်နှုန်းနှင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ငွေကြေးနှင့် ၂ရာခိုင်နှုန်း အသီးသီး တန်
ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်အတွင်းသို့ ဗီယက်နမ် အသေး စားနှင့်အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်း (အက်စ်အမ်အီး) များကိုပေါင်းစည်းနိုင်အောင်ဆောင်ရွက်ပေးမည့် ဒစ်ဂျစ် တယ်ဖြေရှင်းမှုများ (Digital Solutions) အကြောင်းကို ဇွန် ၁၅ ရက်က ဟိုချီမင်းစီးတီးတွင် ကျင်းပသော ကွန် ဖရင့်တွင် စီးပွားရေးခေါင်းဆောင်များနှင့် ကျွမ်းကျင်သူ တို့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ဗီယက်နမ် နယူးစ်သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။ ထိုအလုပ်ရုံ ဆွေးနွေးပွဲကို အမေရိကန်- အာဆီယံ စီးပွားရေး ကောင်စီနှင့် ဗီယက်နမ် ကုန်သည်ကြီးများနှင့် စက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းတို့ ပူးပေါင်း၍ကျင်းပပေး ခြင်းဖြစ်သည်။
ပြည်တွင်း ဘဏ္ဍာရေး ဈေးကွက်ကို တင်းကျပ်စွာ ကြီးကြပ်ရန်နှင့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု ဗဟိုဘဏ်က နောက်ဆုံးအတိုးနှုန်း မြှင့်တင်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော အကျိုးဆက်မှန်သမျှကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန်အတွက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ဇွန်၁၅ ရက်တွင် တောင်ကိုရီးယား အစိုးရကပြောကြောင်း ယွန်းဟပ်သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။ "အမေရိကန် အတိုးနှုန်းမြှင့်တင်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ဂယက်ရိုက်ခတ် မှုဒဏ်ကို လျော့ပါး သက်သာစေဖို့ ကျွန်တော်တို့ အပြည့်အ၀ ပြင်ဆင်ထားမှာဖြစ် ပါတယ်။ အစိုးရက ဈေးကွက်များကို ဆက်လက် ကြီးကြပ်ထိန်းသိမ်းပြီး ဈေးကွက် တည်ငြိမ်ရေး အစီအမံတွေကို အချိန်ကိုက် ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်"ဟု ဆိုးလ်မြို့တွင်
ထုတ်လုပ်မှုကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်ထားခြင်းဖြင့် ရေနံတင်ပို့သောနိုင်ငံ များအဖွဲ့(အိုပက်) က ဈေးကွက်ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ဆက်လက်ကြိုးပမ်းလျက် ရှိသော်လည်း ရေနံစိမ်းရောင်းလိုအား ဆက်လက်မြင့်တက်နေသည်ကို တွေ့ရသည့်အတွက် ဇွန် ၉ ရက်တွင် ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်းများ ဆက်လက်ကျဆင်းလျက် ရှိကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။ ဘရင့်ရေနံစိမ်း ကြိုရောင်းဈေးနှုန်းများမှာ ဇွန် ၉ ရက်ဂရင်းနစ်စံတော် ချိန် နံနက် ၃၉ မိနစ်က တစ်စည်ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၇ ဒသမ ၆၇ နှုန်းသို့ရောက်ရှိခဲ့ရာ ယမန်နေ့ဈေးပိတ်ချိန်က ဈေးနှုန်းအောက် သုည ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့သည်။ အိုပက်အဖွဲ့က ခေါင်းဆောင်ပြီး ရေနံထုတ်လုပ်မှုကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် ပထ
ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ ခြံမွေးတိရစ္ဆာန် လုပ်ငန်းမှာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လျက်ရှိနေ သော်လည်း ပြည်ပသို့ တင်ပို့မှုကို ကောင်းစွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်းမရှိ သေးကြောင်း ဗီယက်နမ်နယူးစ်သတင်း တွင် ဖော်ပြထားသည်။ ဗီယက်နမ်နို င်ငံမှ ထွက်ရှိသော ခြံမွေးတိရစ္ဆာန် ထွက်ကုန်အများစုမှာ ပြည်တွင်း ဈေးကွက်များတွင်သာ ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း လယ်ယာ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ကျေးလက်ဖွံ့ဖြိုးရေး ဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ရှိ တိရစ္ဆာန် ကျန်းမာရေးဌာန ညွှန် ကြားရေးမှူး ဖမ်ဗန်ဒေါင်းကပြောသည်။ ဒေါင်း၏ အဆိုအရ သားသတ်ရုံ များ၊ တိရစ္ဆာန် မွေးမြူရေးခြံများ၏ အရည်အသွေး နိမ့်ကျမှုနှင့် ရောဂါ အန္တရာယ်များကြောင့် ပြည်ပသို့ ခြံ မွေးတိရစ္ဆာန် ထွက်ကုန်တင
ဆန်အဓိကတင်သွင်းသော နိုင်ငံများ၏ ဝယ်လိုအား မြင့်တက်လာမှုကြောင့် ထိုင်းဆန် ဈေးနှုန်းသည် လေးနှစ်အတွင်း အမြင့်ဆုံးနှုန်းသို့ ရောက်ရှိပြီး ဗီယက်နမ်ဆန်ဈေးမှာလည်း နှစ်နှစ်အတွင်း အမြင့်ဆုံးနှုန်းသို့ရောက်ရှိ ခဲ့ကြောင်း ဇွန် ၈ ရက် တွင် ကုန်သည်များက ပြောကြားခဲ့သည်ကို ရိုက်တာသတင်းတွင်ဖော်ပြသည်။ ထိုင်းငါးမှတ်ဆန်၏ အခြေခံစံထားဈေး နှုန်းမှာ ဗန်ကောက်အက်ဖ်အိုဘီဈေးနှုန်းအရ တစ်တန်ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၄၀ မှ ၄၅၇ အကြားရှိခဲ့ရာ ယခင်ရက်သတ္တပတ်က ရှိခဲ့သော ဈေးနှုန်းဖြစ်သည့် တစ်တန်ကို အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၄၃၀ မှ မြင့်တက် လာခြင်းဖြစ်သည်။
အိန္ဒိယဗဟိုဘဏ်က ငွေကြေး ဖောင်းပွမှုနှုန်းကို လျှော့ချခန့်မှန်းပြီး ဗဟိုဘဏ်၏ ရည်ညွှန်း အတိုးနှုန်းကို ၆ ဒသမ ၂၅ နှုန်းအတိုင်း မပြောင်းလဲဘဲ ဆက်လက်ထားရှိခဲ့ကြောင်း စတားအွန်လိုင်းသတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။ ဗဟိုဘဏ်မှ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဘဏ်များသို့ ထုတ်ချေးသော အတိုးနှုန်းကိုလည်း ခြောက်နှစ်ခွဲအတွင်း အနိမ့်ဆုံးနှုန်းအတိုင်း ဆက်လက်ထားရှိရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ရာ ထိုဆုံး ဖြတ်ချက်မှာ ငွေကြေးမူဝါဒကော်မတီ အစည်းအဝေး မတိုင် မီ ရိုက်တာသတင်း ဌာနက လေ့လာဆန်းစစ်ရေးမှူး ၆၀ ဦး ၏ သဘောထားကို စစ်တမ်းကောက်ယူ ခဲ့ရာ ၅၆ ဦး၏ သဘောထားနှင့်ကိုက်ညီ မှုရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။