Background
အိန္ဒိယကုလားပဲဈေး လက်ရှိဈေးဝန်းကျင်မှာ ခိုင်မာနေ အိန္ဒိယပြည်တွင်းဈေးကွက်များအတွင်း ရောင်းလိုအားအကန့်အသတ်သာရှိပြီး ဝယ်လိုအားရှိနေတာကြောင့် ကုလားပဲဈေးက လက်ရှိဈေးဝန်းကျင်မှာ ခိုင်မာနေပါတယ်။ လှောင်လက်များက ပမာဏများများ သိုလှောင်ထားကြပြီး မိုးပဲစိုက်ပျိုးမှုက နောက်ကျနေတာကြောင့် ကာလတိုအတွင်း ဈေးမကျနိုင်ဘူးလို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ နိုင်ငံပိုင်အေဂျင်စီများဖြစ်တဲ့ STC နဲ့ PEC တို့က ဇူလိုင်- သြဂုတ်လအတွင်း တင်သွင်းဖို့ တင်ဒါခေါ်ယူထားတာကြောင့် လှောင်လက်များလက်ရှိ ဈေးအမြင့်မှာ ရောင်းထုတ်ကြမယ်ဆိုရင် ဈေးအနည်းငယ်ကျဆင်းနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ ဈေးကွက်အသီးသီးမှာဖြစ်ပေါ်တဲ့ ဈေးနှုန်းများ နှိုင်းယှဉ်ဖော်ပြလိုက်ပါတယ် ဒေါ်လာ/ တန် ၇-၇-၁၁ ၆-၇-၁၁ ၅-၇-၁၁ ၄-၇-၁၁မွန်ဘိုင်း ၅၅၂-၅၆၃ ၅၅၂-၅၅၈ ၅၅၁ ၅၃၈ဒေလီ ၆၁၉-၆၂၅ ၆၂ဝ-၆၂၅ ၆၁၈-၆၂၄ ၆၁၆-၆၂၂ကန်ပါ ၆၅၃ ၆၅၈ ၆၆၁ ၆၅၆MIRT(MAPT)
ကုလားပဲကို FOB အဝယ်ရှိပေမဲ့ အရောင်းလျော့ ပြည်တွင်းလက်ကျန်နည်းလာပြီဖြစ်လို့ ပြည်ပအဝယ်ရှိပေမဲ့ ပြည်ပအရောင်း အဝယ်စာချုပ်ချုပ် ဆိုမှု လျော့နည်းခဲ့ပါတယ်။ ဇူလိုင်လ ပထမပတ်အတွင်းမှာ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး FOB ဈေးကွက်မှာ တန်ချိန် ၁၆ဝဝ ကျော်သာ အရောင်း အဝယ်စာချုပ် ချုပ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ လာမယ့်သီတင်းပတ်တွေမှာလည်း အရောင်းနည်းသွားနိုင်တယ်လို့ ကုန်သည်များက ဆိုပါတယ်။ ရန်ကုန် FOB ဈေး အနေနဲ့ ယခင်သီတင်းပတ်ဈေးအတိုင်း တစ်တန် ကန်ဒေါ်လာ ၈၅ဝ-၈၇ဝ နဲ့ ငြိမ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ MIRT- MAPT
တစ်ပတ်အတွင်း ကုလားပဲဖြူလုံးကြီး တန် ၃ဝဝဝ အတင်ရှိ ပင်လယ်ရေကြောင်းက ကုလားပဲဖြူလုံးကြီး တင်ပို့မှုအနေနဲ့ ယခုတစ်ပတ် (ဇွန်လ ၂၄ ရက်မှ ဇူလိုင်လ ၁ ရက်) အတွင်းမှာ တန် ၃ဝဝဝ ကျော်ထိ တင်ပို့မှု တက်လာခဲ့ပါတယ်။ ပြည်ပအဝယ်သွက်နေတဲ့ ပဲဖြစ်လို့ တင်ပို့မှု တက်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဇွန်လ တစ်လလုံးတင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၇၃ဝဝ ကျော်ရှိပြီး မေလအတွင်း တန်ချိန် ၁၆ဝဝဝ ခန့်တင်ပို့မှု ရှိခဲ့တာတွေ့ရပါတယ်။ ယခင်နှစ် ဇွန်လအတွင်း တင်ပို့မှု မရှိသလောက်နည်းတာတွေ့ရပါတယ်။ လက်ရှိဘဏ္ဍာနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့အထိ တင်ပို့ပြီးစီးမှုအနေနဲ့ တန်ချိန် ၂၈၅ဝဝ ခန့်ရှိပြီး ယခင်ဘဏ္ဍာနှစ် တစ်နှစ်လုံးမှာ တန်ချိန် ၈၅ဝဝ ခန့်သာရှိလို့ ယခုနှစ်ဝက်အတွင်း ယခင်တစ်နှစ်လုံးတင်ပို့မှုထက်တန်ချိန် ၂ဝဝဝဝကျော် ပိုမို တင်ပို့ပြီးဖြစ်တာတွေ့ရပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာ လက်ကျန်နည်းလာပြီဖြစ်လို့လာမယ့် သီတင်းပတ်များမှာတော့ တင်ပို့မှုလျော့ကျ နိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ MIRT- MAPT
တောင်သူချစ်တဲ့ ပဲတီစိမ်း မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မြစ်သားမြို့နယ်ကျေးရွာတိုင်းမှာ ပဲတီစိမ်းကို တောင်သူတိုင်းလိုလိုစိုက်လေ့ရှိပါတယ်။ ဒီနှစ် ၂ဝ၁၁ ခုနှစ်ထွက် ပဲတီစိမ်း မိုးစိုက်ဧက ခြောက်ထောင်ကျော်ကို ဧပြီ၊ မေလများတွင် စိုက်ပျိုးခဲ့ပါတယ်။ ယနေ့မှစ၍ ပဲတီစိမ်းတွေပေါ်နေပါပြီ။ မိုးလေဝသအခြေအနေကောင်းတာကြောင့် တစ်ဧက ၁ဝ တင်းမှ ၁၇ တင်းထွက်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ ''ပဲတီစိမ်းဈေးကွက်ကတော့ ပေါ်ဦးပေါ်ဖျားမှာ တစ်တင်း ၂၉၅ဝဝ ကျပ် ဈေးထိရပြီး၊ ဒီနေ့ကြတော့ ၂၁၅ဝဝ ကျပ်ဈေးပဲရရှိပါတယ်။ ဘာဘဲဖြစ်ဖြစ် ပဲတီစိမ်းစိုက်ရတာ ရာသီဥတု ဒဏ်ခံနိုင်တဲ့အတွက် တောင်သူများအတွက် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာပြီး အကျိုးအမြတ်ရတဲ့အတွက် တွက် ခြေကိုက်ပါတယ်''လို့ ရွာမုန်းကြီးကျေးရွာမှ တောင်သူ တစ်ဦးက ပြောကြားပါတယ်။ ကျော်ဦး
အိန္ဒိယပဲတီစိမ်းဈေးနှုန်း ခိုင်မာနေ အိန္ဒိယပြည်တွင်းဈေးကွက်များမှာ ယခုသီတင်းပတ် တစ်ပတ်လုံးလို ပဲတီစိမ်းဈေးနှုန်းခိုင်မာရာမှ ဇူလိုင်လ ၇ ရက်နေ့မှာ တော့ အချို့ဈးကွက်မှာ ဈေးလျော့ကျခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ ပဲစိုက်တဲ့ ဒေသတွေမှာ မိုးနည်းပါးတာကြောင့် စိုက်ပိုျးမှု နှေးကွေးနေ ပြီး ဝယ်လိုအားပါးပါးရှိနေတာကြောင့် ပဲတီစိမ်းဈေးခိုင်မာနေတာဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းပဲအသစ်ဝင်ရောက်ဖို့ ကာလလိုနေသေး လို့ လှောင်လက်တွေက ဈေးတက်မယ်မှန်းပြီး သိုလှောင်မှုအမြောက်အမြား ထိန်းထားကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အခြားမိုးပဲများ ဈေးကျဆင်းဖွယ်ရှိခြင်းနဲ့ ပြည်ပက တင်သွင်းပဲများရောက်လာမယ်ဆိုရင်တော့ ဈေးနှုန်းကျဆင်းနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ ဈေးကွက်များမှာ ဖြစ်ပေါ်တဲ့ ဈေးနှုန်းများ နှိုင်းယှဉ်ဖောြ်ပလိုက်ပါတယ် ဒေါ်လာ/ တန် ၇-၇-၁၁ ၆-၇-၁၁ ၅-၇-၁၁ ၄-၇-၁၁မွန်ဘိုင်း (ကင်ညာ) ၉၉၁ ၉၉၁ ၉၈၉ ၉၇၅ဒေလီ ၈၅၅-၉ဝဝ ၈၅၆-၉၂၄ ၈၅၄-၉၂၁ ၈၁၈-၈၉၇အာကိုလာ ၈၇၈-၉၄၆ ၉ဝ၁-၉၆၉ ၈၅၄-၉၄၄ ၉၁၉-၉၄၁MIRT(MAPT)
နယ်စပ်မှ ပဲတီစိမ်းတန် ၄၉ဝဝ ကျော်အပို့ရှိ မြန်မာတရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ် (၁ဝ၅) မိုင်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ ဇွန် ၂၉ ရက်မှ ဇူလိုင် ၅ ရက်ထိ ကာလအတွင်း ကန် ဒေါ်လာ ၄ ဒသမ ၉၆၁ သန်းတန်ဖိုးရှိ ပဲတီစိမ်း ၄၉၁၆ တန်ခန့်တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ယခင်အပတ်ကထက် တန်ချိန် ၁၃၅ဝ လျော့နည်းတင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ ဈေးများကျနေတဲ့အတွက် တင်ပို့မှု ပမာဏများလျော့နည်းလျက်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ မိမိဘက်နဲ့ တစ်ဘက်နိုင်ငံမြေပြင်ပေါက်ဈေးများကို နှိုင်းယှဉ် ဖော်ပြပေးလိုက်ရပါတယ် မိမိဘက်(ကျပ်/တန်) တစ်ဘက်နိုင်ငံ(ဒေါ်လာ/တန်) ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု % ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု % ၇၄၂၆၈၇ ၈၂၈၉၆၅ ၈၆၂၇၈ ၁၂ ၁၁၁၂ ၁၁၆၁ ၄၉ ၄MIRT (DOBT)
ရန်ကုန် FOB မှာ ပဲတီစိမ်း တန် ၂ဝဝဝကျော်သာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင် FOB ဈေးကွက်မှာ ပြည်ပဝယ်လက်များ ပဲတီစိမ်းကို အဝယ်နှေးနေဆဲဖြစ် တာ တွေ့ရပါတယ်။ ဇူလိုင်လ ပထမပတ်အတွင်း FOB ဈေးကွက်မှာ ပဲတီစိမ်းတန်ချိန် ၂၂ဝဝ ခန့်သာ အရောင်းအဝယ် စာချုပ် ချုပ်နိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုမှ တရုတ်ဘက်က အဆွဲရှိနေပေမဲ့ ပင်လယ်ရေကြောင်းဘက်က ဝယ်လို အားနည်းနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဇွန်လ ပထမပတ်အတွင်းမှာလည်း ပဲတီစိမ်း FOB အရောင်းအဝယ်တန် ၂၃ဝဝ ခန့်သာ ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပြည်ပဝယ်လက်များက အရည်အသွေးအရ ဈေးခွဲပြီး ဝယ်ယူမှုရှိတာကြောင့် ယခုတစ်ပတ်မှာ ရန်ကုန် FOB ဈေးအနည်းငယ်လျော့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒေါ်လာ/တန် ပဲတီစိမ်း (အညာ) ပဲတီရွှေဝါ(အသေး) ပဲတီရွှေဝါအကြီး၈-၇-၁၁ ၉ဝဝ-၉၂ဝ ၁၁၅ဝ-၁၁၇ဝ ၁၂၅ဝ-၁၂၇ဝ၁-၇-၁၁ ၁ဝဝဝ-၁ဝ၂ဝ ၁၁၈ဝ-၁၂ဝဝ ၁၂၈ဝ-၁၃ဝဝMIRT (MAPT)
ပင်လယ်ရေကြောင်းက ပဲတီစိမ်းတန် ၃ဝဝဝ ကျော်တင် ပင်လယ်ရေကြောင်းက ပဲတီစိမ်းတင်ပို့မှုကတော့ ယခုတစ်ပတ် ဇွန်လ ၂၄ ရက်မှ ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့အတွင်းမှာလည်း တန် ၃ဝဝဝ ကျော်သာရှိတာတွေ့ရပါတယ်။ အခြားမတ်ပဲ၊ ပဲစင်းငုံတို့ တင်ပို့မှု တက်လာပေမဲ့ ပဲတီစိမ်းကတော့ ပုံမှန်သာ တင်ပို့နေတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဇွန်လ တစ်လလုံး တင်ပို့မှုအနေနဲ့ ပဲတီစိမ်းတန်ချိန် ၁၁ဝဝဝ ကျော်ရှိပြီး၊ မေလမှာ တန်ချိန် ၂ဝဝဝဝ ကျော် တင်ပို့ခဲ့တာတွေ့ရပါတယ်။ ၂ဝ၁ဝ ဇွန်လအတွင်းမှာ တန်ချိန် ၁၁ဝဝဝ ခန့်ရှိလို့ ယခုနှစ် ဇွန်လတင်ပို့မှု ပမာဏခန့်သာ ရှိတာတွေ့ရပါတယ်။ လက်ရှိဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့အထိ တင်ပို့ပြီးစီးမှုမှာ တန်ချိန် ၉၆ဝဝဝ ကျော်ရှိပြီး ယခင်ဘဏ္ဍာနှစ် ကာလတူက တန်ချိန် ၆၄ဝဝဝ ကျော်ရှိလို့ ယခုနှစ်မှာ တန် ၃ဝဝဝဝ ကျော် ပိုမိုတင်ပို့တာတွေ့ရပါတယ်။ လာမယ့် သီတင်းပတ် တွေမှာလည်း ပုံမှန်အတိုင်း တင်ပို့နိုင်မယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ MIRT- MAPT
ပဲလွန်း ဖြူတန်၂ဝဝကျော်မူဆယ်မှပို့ ဇွန်လ ၂၉ ရက်မှ ဇူလိုင်လ ၅ ရက်ထိကာလအတွင်း မူဆယ် ၁ဝ၅ မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ တစ်ဖက်နိုင်ငံ သို့ ကန်ဒေါ်လာ ၁၇၅ဝဝဝ တန်ဖိုးရှိ ပဲလွန်းဖြူ ၂ဝဝ ဒသမ ၁၅ တန် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်အပတ် တင် ပို့မှုအောက် ၂၇ တန်ခန့် လျော့နည်း ခဲ့ပါ တယ်။ မိမိဘက် မြေပြင်ဈေး သိသိသာသာ လျော့ကျနေသော်လည်း တစ်ဖက်နိုင်ငံဈေး ပြောင်းလဲမှုမှာ မသိ သာလှပေ၊ နှစ်ဘက်မြေပြင်ပေါက်ဈေး များကို နှိုင်းယှဉ် ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ် မိမိဘက် (ကျပ်/ တန်) တစ်ဘက်နိုင်ငံ (ဒေါ်လာ/တန်) ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု % ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု % ၅၄၂၇၈၉ ၅၇၈၄၅၂ ၃၅၆၆၃ ၆ ၉၂၇ ၉၂၈ ၁ ဝ .၁၁
ပြည်ပဝယ်လက်ကို ပဲလွန်းဖြူတန် ၃၆ဝ ကျော်အရောင်းရှိ ရန်ကုန်တိုင်း ဒေသကြီး ဘုရင့်နောင် ကုန်စည်ဒိုင်ရဲ့ FOB ဈေးကွက် မှာ ပြည်ပဝယ်လိုအားကောင်းနေတဲ့ ပဲလွန်းဖြူဟာ ယခုတစ်ပတ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်မှ ၇ ရက်အထိ ၃၆၅ တန် အရောင်းစာချုပ် ချုပ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါ တယ်။ ဇွန်လ ပထမပတ်အတွင်းမှာတော့ တန်ချိန် ၃ဝဝ သာ အရောင်းရှိ ခဲ့လို့ ယခုလပထမပတ်အတွင်း ပြည်ပ အရောင်းပိုလာတာ တွေ့ရပါတယ်။ ပြည်ပ နိုင်ငံတွေက အဝယ်ပုံမှန်ရှိနေလို့ ပြည်တွင်းလက်ကျန်နည်းလာပြီလို့ သိရပါတယ်။ ရန်ကုန် FOB ဈေးကတော့ ယခင်တစ်ပတ်အတိုင်း ပြောင်းလဲခြင်း မရှိဘဲ ဇူလိုင်လ ၈ ရက်မှာ FAQ တစ် တန် ကန်ဒေါ်လာ ၈၆ဝ-၈၈ဝ နဲ့ ှSQ တစ်တန်ကန်ဒေါ်လာ ၉၈ဝ-၁ဝဝဝ နဲ့ ငြိမ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ MIRT- MAPT