Background
ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ပုသိမ်ခရိုင် ရေကြည်မြို့နယ် တွင် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနအနေဖြင့် ပြည်တွင်းကုန်သွယ် မှု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ဧရာဝတီပေါ်ဆန်းခေတ် ပြန်လည်ဆန်းသစ် ပေါ်ထွန်းလာစေရန်တိုင်းဒေသကြီး အစိုးရ အဖွဲ့၏ လမ်းညွှန်ချက်ဖြင့် သက်ဆိုင်ရာ ဌာနဆိုင်ရာများ ပေါင်းစပ်၍ ရေကြည်ပေါ်ဆန်းစပါး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တင်ပို့ ရောင်းချလျက်ရှိသော တောင်သူများ၊ ကုန်သည်များ၊ စက်ပိုင် များနှင့် ပေါင်းစည်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ရေကြည်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ပေါ်ဆန်းစိုက်ပျိုးသော တောင်သူ များအနေဖြင့် ယခင်ကာလက မိရိုးဖလာနည်းဖြင့် သာ စိုက်ပျိုးခဲ့ခြင်းဖြင့် သူတစ်ကွက်ငါတစ်ကွက် စိုက်ပျိုးခြင်း နှင့် အရည်အသွေး မမီသော ဒေသ
ယင်းမာပင်ခရိုင်သည် ပဲမျိုးစုံနှင့်ဆီထွက် သီးနှံများ အဓိကစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့် ခရိုင် တစ်ခုဖြစ်သည်။ နှစ်စဉ်ပဲမျိုးစုံ စိုက်ဧက သုံးသိန်း ကျော်နှင့် ဆီထွက်သီးနှံစိုက်ဧက လေးသိန်းခန့် စိုက်ပျိုးထွက်ရှိကြောင်း သက်ဆိုင်ရာ ဌာနများ၏ စာရင်းဇယားအရ သိရှိရသည်။ ဆီထွက်သီးနှံ များအနက် နှမ်း၊ မြေပဲနှင့် နေကြာသီးနှံများကို အဓိကစိုက်ပျိုးကြပြီး နေကြာသီးနှံမှာ ဆီထွက် သီးနှံ စုစုပေါင်း စိုက်ဧက၏ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ခန့်ရှိကြောင်း လေ့လာသိရှိရသည်။ယင်းမာပင်ခရိုင်အတွင်းရှိ မြို့နယ် လေး မြို့နယ်၌ နေကြာသီးနှံ စိုက်ဧက ကိုးသောင်းကျော် စိုက်ပျိုးထွက်ရှိပြီး မိုးနေကြာနှင့်ဆောင်းနေကြာ ဟူ၍ စိုက်ပျိ
၂၀၂၁-၂၀၂၂ခုနှစ် နွေစပါးစိုက်ရာသီတွင် ပြည် ထောင်စုနယ်မြေရှိ ဥတ္တရခရိုင် လေးမြို့ နယ်တွင် ၈၂၉၀ ဧက၊ ဒက္ခိဏခရိုင် လေးမြို့နယ်တွင် ၁၈၀၉၀ ဧက စိုက်ပျိုးရန် လျာ ထားသတ်မှတ်ထားပြီး ပြည်ထောင်စုနယ်မြေအတွင်း နွေစပါး စိုက်ဧက စုစုပေါင်း ၂၆၃၈၀ ဧက စိုက်ပျိုးရန် လျာထားသတ် မှတ်ထားသည်။ဆည်ရေပေးဝေနိုင်မှုနှင့် ရေရရှိမှုအပေါ်မူတည်၍ နွေ စပါး စိုက်ပျိုးနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ဆည်မြောင်းဦးစီးဌာနအနေဖြင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်မှစတင်၍ ငလိုက်ဆည်ရေ သောက်ဧရိယာ ရေပေးနိုင်မှုရှိပြီး ဇန်နဝါရီလကုန်နှင့် ဖေဖော် ဝါရီလဆန်းပိုင်းတို့တွင် စိုက်ပျိုးရန်အတွက် တောင်သူများ အနေဖြင့် မြေယာပြင်ဆင်ခြင်း၊ ထွန်ယက်ခြင်းလုပ်ငန်းများ စတင် ဆေ
လိမ္မော်သီးသည် အေးမြသောရာသီဥတုတွင် စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်း သည့်အတွက် ရှမ်းပြည်နယ်(တောင်ပိုင်း)ရှိ မြို့နယ်များ၌ အများ အပြားစိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ရှမ်းပြည်နယ် (တောင်ပိုင်း) တွင် လိမ္မော်သီး တစ်နှစ်စိုက်ပျိုး သည့်ဧက ၁၀၉၉၆ဧက၊ ထွက်ရှိသည့်နှုန်းမှာ တန် ၂၁၀၇၈၀ စိုက်ပျိုး ထွက်ရှိပြီး ရွာငံမြို့နယ်၊ ရပ်စောက်မြို့နယ်၊ ပင်းတယမြို့နယ်နှင့် မိုင်းကိုင်မြို့နယ်တို့မှ အများအပြား စိုက်ပျိုးထွက်ရှိကြောင်း သိရှိရ သည်။ လိမ္မော်သီးတစ်ပင်လျှင် တစ်နှစ် အသီးထွက်ရှိမှုနှုန်းမှာ ၁၀ ပိဿာမှ ၁၂ ပိဿာခန့်အထိ ထွက်ရှိကြောင်းလည်း တောင်သူများ ထံမှ သိရှိရသည်။ လိမ္မော်သီးကို ဒေသတွင်း စားသုံးမှုဖူလုံသည့်အပြင် မြန
ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်၌ ဇန်နဝါရီ ၁၄ရက်မှ ၂၇ရက် အတွင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော ငရုတ်သီးဈေးနှုန်းများမှာ ရှမ်းသစ် ငရုတ်ရှည် ကျပ် ၄၁၀ဝ၊ ရှမ်းသစ် (မိုးထောင်) ကျပ် ၄၃၀ဝ၊ ပန်းရဲ (ဗဃ) ငရုတ်ရှည် ကျပ် ၅၅၀ဝ၊ သဲတော (မိုးထောင်) သစ် ကျပ် ၄၃၀ဝ၊ သာစည် (မိုးထောင်) သစ် ကျပ် ၄၃၀ဝ၊ ဆင်ဖြူကျွန်း (ပု)ဟောင်း ကျပ် ၄၅၀ဝ၊ ဆင်ဖြူကျွန်း (ပု)သစ်ကျပ် ၇၈၀ဝ၊ ဆင်ဖြူကျွန်း (ဗဃ)ပု ကျပ် ၇၈၀ဝ နှင့် သာစည်ပု (သစ်) ကျပ် ၆၅၀ဝ အသီးသီးဖြစ်ခဲ့သည်။ တစ်ပတ် အတွင်း ရှမ်းသစ် ငရုတ်ရှည် ကျပ် ၂၀ဝ၊ ရှမ်းသစ် (မိုး ထောင်) ကျပ် ၁၀ဝ၊ ပန်းရဲ (ဗဃ) ငရုတ်ရှည် ကျပ် ၇၀ဝ၊ သဲတော (မိုးထောင်) သစ် ကျပ် ၃၀ဝ၊ သာစည် (မိုးထောင်) သစ် ကျပ် ၃၀ဝ ဈေးကျဆင်းခဲ့ပြီး ဆင်ဖြူကျ
ပြည်မြို့နယ်တွင် မုန်လာဥဖြူဈေးကွက်မှာ ဈေးအနည်း ငယ် ကျဆင်းလာသည်။ မှော်ဇာကျေးရွာအုပ်စုတွင် ဟင်းသီး ဟင်းရွက်များကို တစ်နှစ်ပတ်လုံး အလှည့်ကျစိုက်ပျိုးကြ၍ ဆောင်းသီးနှံစိုက်ဧက ၄၀ဝ ကျော်ရှိပြီး ဒေသတွင်း စားသုံး ၍ ပိုလျှံသောသီးနှံများကို ရန်ကုန်မြို့ရှိ တညင်းကုန်းဈေးနှင့် သီရိမင်္ဂလာဈေးများသို့ နေ့စဉ်တင်ပို့ရောင်းချသည်။မုန်လာဥဈေးမှာ အကြီးငါးလုံးပါတစ်တွဲလျှင် ၁၅၀ ကျပ်ဖြစ်ပြီး အလတ်နှင့် အသေး ငါးလုံးပါ တစ်တွဲလျှင် ၅၀ ကျပ်၊ မုန်လာဥကြီး ငါးလုံးတွဲ အစည်း ၂၀ပါ အထုတ်ကြီး ၆၀ နှင့် မုန်လာဥ အလတ်နှင့်အသေး ငါးလုံးတွဲ အစည်း ၂၀ပါဝင် သည့် အထုပ်ကြီး ၄၀ အား နေ့စဉ် တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိသည်။ကုန်တင်ခမှာ တစ်ထုပ်လျ
ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးပြည်ခရိုင်တွင်ဒီဇင်ဘာတတိယပတ်စပါးဈေး အနည်းငယ်မြင့်လာသော်လည်းဆန်ဈေးမှာဈေးငြိမ်နေခဲ့သည်။ ပြည်ခရိုင်ရှိ မြို့နယ်များမှ ရန်ကုန်သို့အများဆုံးတင်ပို့မှုရှိပြီး တစ်ရက်လျှင် ဆန်အိတ်ရေ ၃၈၀ဝ၊ တန်ချိန် ၁၉၀အထိတင်ပို့ရောင်းချမှုရှိကြောင်း သိရသည်။ပြည်ခရိုင်မြို့နယ်များအတွင်း ဖြစ်ပေါ်နေသောစပါးဈေးနှုန်းများမှာ ဧည့်မထအုပ်စု စပါးတင်း၁၀ဝလျှင်ကျပ် ၆၅၀ဝ၀ဝ-၆၆၀ဝ၀ဝ ၊မှော်ဘီစပါးအုပ်စုမှာ ကျပ် ၇၁၀ဝ၀ဝ၊ဒေသထွက် တောင် ပျံပေါ်ဆန်းစပါးဈေးမှာ ကျပ် ၈၅၀ဝ၀ဝ ဖြစ်သည်။ ဧည့်မထအုပ်စုအနေနဲ့ ကရင်မဆန် ၂၄ ပြည် တစ်အိတ်လျှင်ကျပ် ၂၃၀ဝ၀-၂၅၀ဝ၀၊မနောသုခတစ်အိတ်လျှင် ကျပ် ၂၂၅၀ဝ၊ ကျော်ဇေယျဆန်တစ်အိတ်လျှင်ကျပ် ၂၃၀ဝ၀၊ အထူး ဧည့်မ
ကမ္ဘာ့အထူးတန်းဝင် အကောင်းဆုံး ကော်ဖီတွေ ထုတ်လုပ်တဲ့ နိုင်ငံတွေကတော့ ဘရာဇီး၊ ကိုလံဘီယာ၊ ဒိုမီနီကမ်နဲ့ အီသီယိုးပီးယားနိုင်ငံတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အတူ မြန်မာ့ကော်ဖီသမိုင်းကို လေ့လာကြည့်မယ်ဆို လျှင် ဗြိတိသျှကိုလိုနီခေတ်၁၈၈၅ ခုနှစ်များဆီက စတင်ပြီး ရိုဗက်စ်စတာကော်ဖီဟာ မြန်မာနိုင်ငံ မြိတ်နှင့်ထားဝယ် ဒေသတွေကို ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး ၁၉၃၀ ခုနှစ်များမှာတော့ ကတ်သလစ်သာသနာပြုအဖွဲ့က အာရေဗီကာ ကော်ဖီကို ပြင်ဦးလွင်မှာ စတင်မိတ်ဆက် စိုက်ပျိုးခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကော်ဖီစိုက်ဧက စုစု ပေါင်း သုံးသောင်းကျော်ခန့် ရှိပြီး အာရေဗီကာကော်ဖီကို ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်နဲ့ ရိုဗက်စတာကော်ဖီကို ၂၀ ရာခို
ဝါသီးနှံကို မိုးကြိုရာသီ၊ မိုးရာသီနှင့် မိုးနှောင်းရာသီ များတွင် စိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး မိုးကြိုရာသီတွင် ဖေဖော်ဝါရီလလယ်မှ မတ်လအတွင်း၊ မိုးရာသီတွင် မေလလယ်မှ ဇွန်လကုန်အတွင်း မိုးနှောင်းရာသီတွင် ဇူလိုင်လလယ်မှ သြဂုတ်လအတွင်း စိုက် ပျိုးလေ့ရှိသည်။ ဝါစိုက်ပျိုးရာတွင် အထွက်နှုန်းနှင့် ဝါဂွမ်းမွေး အရည်အသွေးကောင်းသည့် ငွေချည် (၆)၊ ရွှေတောင်(၈) နှင့် ငွေချည်(၉) ဝါမျိုးစေ့များကို စိုက်ပျိုးသင့်သည်။ ငွေချည် (၆)၊ ရွှေတောင် (၈) ဝါမျိုးစေ့များသည် သီးကိုင်းရှည်သည့်အတွက် တန်းကြား သုံးပေ၊ ပင်ကြား သုံးပေထား၍ စိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး ငွေချည် (၉) ဝါမျိုးများကို သီးကိုင်းတိုသည့်အတွက် တန်းကြား နှစ်ပေခွဲ၊ ပင်ကြား နှစ်ပေခွ
အညာဒေသ ချောက်မြို့နယ်နှင့် ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်ရှိ ကျေးရွာ များတွင် ဆီးချဉ်သီးများ စတင်ဆွတ်ခူး နေရာ ဆီးပင်ပိုင်ရှင်များ၊ ဆီးပင်ခြံ ပိုင်ရှင်များ ရောင်းချသူများထံက သိရ သည်။''လက်ရှိမှာ တော့ ဆီးချဉ်သီး ဒေသအခေါ် ဆီးသီးတွေ အသစ်ပေါ် နေတဲ့အတွက် ကျေးရွာမှာရှိတဲ့ ပွဲစား တွေ အိမ်တိုင်ရာရောက် လိုက်လံဝယ် ယူကြတယ်။ ဆီးသီးကိုအစိမ်း၊ ဝင်းပြင်း၊ အမှည့် မရွေးတော့ဘဲ ရောင်းချကြ တယ်။ နောက်မှပွဲစားကနေ တလင်းပြင် မှာ မိုးကာခင်းပြီး ဆီးသီးအစိမ်း၊ ဝင်း ပြင်း ရွေးကောက်ပြီး သီးခြားနေခြောက် လှန်းကြတာပါ။ ပြီးမှ ကုန်သည်များထံ ရောင်းချတယ်''ဟု ကျောက်ပန်းတောင်း မြို့နယ်မှ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။နှစ်စဉ် ဆီးသီးခြောက်ကို