Background
တာယာထုတ်လုပ်ရေးများ၏ ဝယ်လိုအားကြောင့် ရော်ဘာဈေးတက်နိုင် တာယာထုတ်လုပ်ရေးများရဲ့ ဝယ်လိုအားတွေ တက်တာကြောင့် အိန္ဒိယရဲ့ သဘာဝရော်ဘာ ဈေးနှုန်းတွေ တက်လိုပေမယ့် လှောင်ကုန်တွေများနေတာကြောင့် တောင်သူတွေနဲ့ ကုန်သည်တွေ အခက်တွေ့နေကြောင်း သိရပါတယ်။ လှောင်ကုန် အဟောင်းတွေကို တောင်သူတွေက ထုတ်ရောင်းဖို့အတွက် ဈေးတက်ဖို့ ခက်နေပြီး ၎င်းတို့ရဲ့ လှောင်ကုန်တွေက အချိန် အတော်ကြာခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယရော်ဘာရောင်းဝယ်သူများအသင်း(IRDF) ကပြောကြားပါတယ်။ မေလကုန်မှာ အိန္ဒိယရဲ့ သိုလှောင်မှု တန်ချိန် (၂၄၉၄၇ဝ) ရှိပြီး ယခင်နှစ်အလားတူကာလက (၁၈၇၇၅ဝ) တန်ရှိကြောင်း ရော်ဘာအသင်းရဲ့ စာရင်းများအရ သိရပါတယ်။ အများဆုံးရော်ဘာထုတ်လုပ်တဲ့ ကာရာလာဒေသမှာ မိုးရွာမှုနည်းသေးတာကြောင့် တောင်သူတွေ အစေးပိုမို ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ ကာရာလာက တော့တစ်ယန်ဈေးကွက်မှာ ကြပ်တင်ရော်ဘာပြား RSS-4 ရဲ့ ဈေးနှုန်းက ၁ဝဝ ကီလိုကို ရူပီး ၂၁၄၅ဝ (၄၈၇ ဒေါ်လာ) ဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယအမျိုးသားကုန်စည်ဒိုင်(NMCE) မှာ သြဂုတ် လရဲ့ စာခုျပ်ဈေးနှုန်းက ၁ဝဝ ကီလိုကို ရူပီး ၂၁၆၅၂ ( ၄၉၂ ဒေါ်လာ) ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ အိန္ဒိယက ကမ္ဘာ့စတုတ္ထ ရော်ဘာအများဆုံးထုတ်လုပ်သူဖြစ်ပြီး ထိုင်း၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှားနဲ့ ဗီယက်နမ်တို့ ကနေ ရော်ဘာတင်သွင်းပါတယ်။ ၂ဝ၁၁ မှာ ကမ္ဘာ့ရော်ဘာထုတ်လုပ်မှုက အင်ဒိုနီးရှားနဲ့ ဖိလစ်ပိုင်ရဲ့ အထွက်နှုန်းကျဆင်းတာကြောင့် တန်ချိန် ၉ ဒသမ ၉၃၆ သန်းကို ရောက်ရှိနိုင်ကြောင်း ရော်ဘာ ထုတ်လုပ်သော နိုင်ငံများအသင်း (ANRPC) ကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ယခုနှစ်မှာ အိန္ဒိယရဲ့ထုတ်လုပ်မှု က ခန့်မှန်းခြေ တန်ချိန် (၉ဝ၂ဝဝဝ) ရှိနိုင်ပြီး သုံးစွဲမှုတန်ချိန် (၉၇၇ဝဝဝ) ရှိ မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ Source: Reuters, KZW
ယခုအပတ် နယ်စပ်မှာ ရော်ဘာအဆင့်စုံတန် ၃ဝဝ ခန့်အပို့ရှိ မြန်မာတရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ် (၁ဝ၅) မိုင်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်နဲ့ချင်းရွှေဟော် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး စခန်းများမှ ကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၃၆၉ သန်းတန်ဖိုးရှိ ရော်ဘာအဆင့်စုံ ၂၉၅ တန်ကျော် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ မူဆယ်နယ်စပ်မှ ရော်ဘာအဆင့်စုံ တန် ၂၂ဝ နဲ့ ချင်းရွှေဟော်နယ်စပ်မှ ရော်ဘာအဆင့်စုံ ၇၅ တန် ကျော်တင်ပို့ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ယခုအပတ်နယ်စပ်မှ ရော်ဘာ အဆင့်လိုက်တင်ပို့နိုင်မှုများမှာ RSS-1 ၇ တန်၊ RSS-3 ၁၈၃ တန်ကျော်၊ ွှRSS-5 တန် ၇ဝ နဲ့ MSR-50 ၃၅ တန်ဖြစ်ပါတယ်။ မူဆယ်နယ်စပ်မှ တင်ပို့မှုဟာ ယခင်အပတ်တင်ပို့မှုအောက် ၂ တန်လျော့နည်းခဲ့သော်လည်း ချင်းရွှေဟော်နယ်စပ်မှ ၆၅ တန်ကျော် ယခင်အပတ်ထက် ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ တနင်္သာရီ၊ မွန်၊ ကရင်ဒေသထွက် ရော်ဘာများကို တင်ပို့တာဖြစ်ပြီး မွန်ပြည်နယ်ဘက် ရော်ဘာပေါက်ဈေးများမှာRSS-1 တစ်တန်လျှင် ကျပ် ၄ ဒသမ ၁၈၉ သန်းနဲ့RSS-3 တစ်တန်လျှင် ကျပ် ၃ ဒသမ ၈၅ သန်းများဖြစ်ပါတယ်။ မူဆယ်နယ်စပ်နဲ့ တစ်ဘက်နိုင်ငံ ရွှေလီပေါက်ဈေးများကို ကြည့်တဲ့အခါ ယခင်အပတ်ကထက်ဈေးများကျလျက်ရှိပါတယ်။ မိမိဘက်(ကျပ်/တန်) တစ်ဘက်နိုင်ငံ(ဒေါ်လာ/တန်) ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု % ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု %RSS-3 ၃၄၁၃၁၉၈ ၃၄၈၄၆၉၂ ၇၁၄၉၄ ၂ ၄၃၃၂ ၄၃၃၁ ၁ ဝ . ဝ၂RSS-5 ၃၁၈၃၅၃၅ ၃၂၉၉၈ဝဝ ၁၁၆၂၆၅ ၄ ၄၂၅၄ ၄၂၅၂ ၂ ဝ . ဝ၅MIRT(DOBT)
ပင်လယ်ရေကြောင်းမှ ပြန်လည်တင်ပို့နိုင်ပြီ ဇူလိုင်လ ၈ ရက်မှ ၁၃ ရက်ထိကာလအတွင်းပင်လယ် ရေကြောင်းမှ ရော်ဘာတန် ၂ဝဝ ၊ တန်ဖိုး ကန်ဒေါ်လာ ဝ ဒသမ ၈၈၇ သန်းကို စင်ကာပူတစ်နိုင်ငံတည်းကို တင်ပို့ ခဲ့ပါတယ်။ ဇွန်လကုန်နဲ့ ဇူလိုင်လဆန်း ကာလတွေမှာတင်ပို့မှု လုံးဝမရှိဘဲ ယခုရက်ပိုင်းမှာမှ ပြန်လည်တင်ပို့နိုင်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကတော့ တန် ၃ဝဝ နီးပါး တရုတ်နိုင်ငံကို တင်ပို့နိုင်ခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ FOB (ရန်ကုန်) ဈေးနှုန်းကတော့ RSS-3 တစ်တန်ကို ၄၄ဝဝ ဒေါ်လာ၊ RSS-5 တစ်တန်ကို ၄၃ဝဝ ဒေါ်လာနဲ့ MSR-5 တစ်တန်ကို ၃၃ဝဝ ဒေါ်လာနဲ့ MSR-20 တစ်တန်ကို ၄၄ဝဝ အသီးသီးဈေးပေါက်လျက်ရှိပါတယ်။
အရောင်းအဝယ်အေးတဲ့ ကျောက်ပန်းတောင်း ထန်းလျက် ကျောက်ပန်းတောင်း ထန်းလျက်အကြမ်းများကို မန္တလေး သကြားစက်များနဲ့ ကြာညို့စက်၊ ငံပြာရည်စက် များသို့ ယခင်က တစ်နေ့ကုန်ချိန် ပိဿာ ၁ဝဝဝဝ-၁၅ဝဝဝ နေ့စဉ် တင်ပို့နေရသော်လည်း ခုရက်ပိုင်း ပိဿာ ၅ဝဝဝ- ၇ဝဝဝ ဝန်းကျင်သာ နေ့စဉ်တင်ပို့နေရတဲ့အတွက် အရာင်း အဝယ် အေးလျက်ရှိပါတယ်။ သကြားစက်ရုံများအနေနဲ့ သကြားဈေးနဲ့ ထန်းလျက် ဝယ် ဈေးမကိုက်တာရယ်၊ ပြည်ပတရုတ်သကြား အဝင်ရှိတာရယ်၊ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုနည်းတာရယ်ကြောင့် ထန်းလျက် ဝယ်လိုအားနည်းတယ်လို့ သိရပြီး မန်းအရက်ချက်စက်ရုံ တင်ပို့မှုအနေနဲ့ တစ်နေ့ ပိဿာ ၁ဝဝဝဝ-၁၅ဝဝဝ ခန့် တင်ပို့မှု ရှိပါတယ်။ လက်ရှိ ထန်းလျက်ရောင်းဈေးတွေက အကြမ်း လုံးကြီး တစ်ပိဿာ ၄၅ဝ ကျပ်၊ အလုံးသေး ၅ဝဝ ကျပ်နဲ့ ဆေးခတ် ထန်းလျက်ဖြူ တစ်ပိဿာ ၆ဝဝ ကျပ်နှုန်းနဲ့ အရောင်းရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ ခင်မြင့်မြင့်သန်း
ဈေးကောင်းရဖို့ အရည်အသွေးကောင်း နနွင်းကို ရွေးစိုက် ဒီတစ်ပတ်နနွင်းဈေးကွက်ကတော့ နနွင်းခါးတွေကိုသာ ပရဆေးဖော်ဖို့အတွက် ဝယ်ယူနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဟိုပုံး ဈေးကွက်မှာတော့ ကြိုက်ရောင်း၊ ကြိုက်ဝယ်နဲ့ တစ်ပိဿာ ၁၈ဝဝ ကျပ်ပေါက်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဈေးကြီးမိထားသူတွေ ကတော့ အဲဒီဈေးနဲ့ မရောင်းနိုင်လို့ လက်ကျန်တွေများနေပါတယ်။ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းက ထွက်တဲ့ နနွင်းတွေက အရောင် အသွေးစုံပါတယ်။ ဟိုပုံးကထွက်တဲ့ နနွင်းက အဝါ၊ အနီ (၂) မျိုးသာရှိပြီး မျိုးကောင်းတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပင်လောင်းနနွင်း ကတော့ အရောင်စုံပြီး အဖြူ၊ တိမ်ပြာ၊အ စိမ်း၊ အဝါစတဲ့ အရောင်တွေရှိပါတယ်။ ယခင်နှစ်တွေက နနွင်းဈေးကောင်းတာ ကြောင့် တောင်သူတွေက ထွက်အားကောင်းတဲ့ အဖြူတွေ၊ တိမ်ပြာတွေကို အဝါနဲ့ရောပြီး စိုက်ကြပါတယ်။ ဒီနှစ်တော့ အရည်အသွေး မကောင်းရင် ဈေးကွက်လည်းပျက်တာကြောင့် မျိုးကောင်းတွေကိုသာ ရွေးချယ်ပြီးစိုက်ကြတယ်လို့လည်း ဒေသခံတွေထံက သိရပါတယ်။ အောင်ပန်းဈေးကွက်မှာတော့ ရန်ကုန်ဝယ်လက်တွေက ပရဆေးဖော်ဖို့အတွက် နနွင်းခါးလို့ ခေါ်တဲ့ နနွင်းဖြူနဲ့ တိမ်ပြာတွေကို ရန်ကုန်အရောက် တစ်ပိဿာ ၅ဝဝ ကျပ်နဲ့ ဝယ်ယူနေတယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ နနွင်းကိုလည်း အရည်အသွေးပေါ်မူတည်ပြီး ဈေးဖြတ်ကြတဲ့အတွက် တစ်ပိဿာ ၉ဝဝ ကျပ်မှ ၁၈ဝဝ ကျပ်ဈေး ရှိတယ်လို့ အောင်ပန်းနနွင်းပွဲရုံတွေက သိရပါတယ်။ ဧဧခိုင်
နယ်စပ်မှ နနွင်းတက်တန် ၁ဝဝ အပို့ရှိ မြန်မာတရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ် (၁ဝ၅) မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ တစ်ဘက်နိုင်ငံသို့ ကန်ဒေါ်လာ ဝ ဒသမ ၂ဝ၆ သန်း တန်ဖိုးရှိ နနွင်းတက်ရှမ်းစ ၁ဝဝ ဒသမ ၉ဝ တန်ကို ဇူလိုင်လ ၆ ရက်မှ ၁၂ ရက်ထိ ကာလအတွင်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်အပတ်ကထက် တန် ၃ဝ ခန့် ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ၂ဝ၁၁-၂ဝ၁၂ ဘဏ္ဍာနှစ် ဧပြီလမှ ဇွန်လအထိ ကာလအတွင်း နယ်စပ်မှ နနွင်းတက် ၁၄၇၂ တန်ကျော် တင်ပို့ထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ MIRT (DOBT)
ပေါ် ဦးပေါ်ဖျား ဈေးကောင်းရတဲ့ မန်ကျည်းသီးစိမ်း အညာဒေသမှာ အလေ့ကျ ပေါက်ရောက်ရှင်သန်တဲ့ မန်ကျည်းပင်များမှ မန်ကျည်းဖူး၊ အရွက်နု၊ အသီးစိမ်း၊ အသီးမှည့်စတဲ့ မီးဖိုချောင်သုံးစားသောက်ကုန် တွေကို ရာသီအလိုက် ထုတ်လုပ်ပေးနေရာ ယခုအခါတွင် အိမ်ရှင်မများအတွက် မန်ကျည်းသီးစိမ်းနုတွေ ကုန်စိမ်းဈေးမှာ ဝင်ရောက်လျက်ရှိတာတွေ့ရပါတယ်။ စက်ဘီး ဈေးသည်များနဲ့ မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်ဈေးသည်တွေက လက်လီပြန်ရောင်းချဘို့ မုံရွာမြို့တောင်ဘက်၊ ကုန်စိမ်းလက်ကား ဈေးကဝယ်ပြီး တစ်ဆယ်ကျပ်သားခန့် အထုတ်တစ်ထုတ်ကို လက်လီ ၂ဝဝ ကျပ်၊ ၂၅ဝ ကျပ်ဈေး များနဲ့ ပြန်ရောင်းခဲ့ကြ တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်ရှင်မတွေအတွက် ပေါ်ဦးပေါ်ဖျား အချဉ်ဟင်းတစ်ခွက်မို့ တက်မက်နှစ်သက်စွာ ဝယ်ကြသလို ကျေးလက်နေသူတွေအတွက်လည်း အိမ်ခြံမြေ သီးပင်တွေက ဝင်ငွေရလို့ အဆင်ပြေလျက်ရှိတာ မြင်တွေ့ရပါကြောင်း။ ထွန်းလှိုင်
မန်ကျည်း တန်ခြောက်ဆယ်ကျော် မလေးရှားနဲ့ စင်ကာပူကို တင်ပို့ ဇူလိုင်လ ပထမပတ်အတွင်း မန်ကျည်းတန်ချိန် ၆၃ တန်ကို ပင်လယ်ရေ ကြောင်း ကုန်သွယ်မှုလမ်းကနေ တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ တင်ပို့ခဲ့တဲ့နိုင်ငံက မလေးရှားနိုင်ငံ ကို ၁၃ တန်နဲ့ စင်ကာပူနိုင်ငံကို တန် ၅ဝ အသီးသီးတင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်သီတင်း ပတ်က မန်ကျည်းတန် ရှစ်ဆယ်ကျော်တင်ပို့နိုင်ခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မန်ကျည်း တင်ပို့မှုနဲ့ ယှဉ်ရင် တန် နှစ်ဆယ်ကျော်လောက်လျော့နည်းပြီး တင်ပို့ခဲ့တာတွေ့ရပါတယ်။ တစ်တန်ကို အက်ဖ်အိုဘီဈေး ကန်ဒေါ်လာ ငါးရာခုနှစ်ဆယ်နီးပါးနဲ့ တင်ပို့ခဲ့တာကြောင့် စုစုပေါင်းပို့ကုန်ဝင်ငွေ ကန်ဒေါ်လာ သုံးသောင်းငါးထောင် ကျော် ရရှိခဲ့ပါတယ်။ MIRT (DOT)
တောင်ပေါ် ချင်း(ဥမ) ဈေးကျသလို မြေပြန့်မှာလည်း ချင်းဈေးကျ ယခုတစ်ပတ် ပြည်ဈေးကွက်မှာ ချင်းဝင်ရောက်မှုအနေနဲ့ အောင်ပန်းနဲ့ တောင်ကြီးဘက်မှ ပိဿာ ၃ဝ ဝင်အိတ် ၆၅ဝ ခန့်ကို ချင်းအတက်၊ ချင်း(ဥမ)များ အပါအဝင် ယခင်အပတ်အတိုင်း ပုံမှန်ဝင်ရောက်မှုရှိခဲ့ပါတယ်။ ချင်းဈေးနှုန်း အနေ ဖြင့် ချင်းအတက် တစ်ပိဿာကို (ဂျွန်) ၁၁ဝဝ ကျပ်၊ (ရှယ်) ၁၂ဝဝ ကျပ်ဖြစ်ပြီး ချင်း(ဥမ)မှာတော့ ယခင် ၆ဝဝ ကျပ်-၇ဝဝ ကျပ်မှ ယခု ၅၅ဝ ကျပ်-၆၅ဝ ကျပ်သာ ရှိ၍ ဧရာဝတီနဲ့ ရခိုင်ဘက်သို့ ချင်းတက်နဲ့ ချင်း(ဥမ)များ ပိဿာချိန် ၂၃၅ဝ ခန့်ကို ဈေးကွက်မှ တစ်ဆင့် ယခုတစ်ပတ်အတွင်း တင်ပို့မှုရှိသလို ပွဲရုံများ၌ တစ်နေ့ကို ပိဿာချိန် ၉ဝဝ ခန့်နဲ့ ပုံမှန်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ ဝင်းလဲ့ဝါ
ရှမ်းချင်းအဝယ်အေးပေမဲ့ မြေနီချင်းကိုပိုဝယ် ဟိုပုံးဈေးကွက်မှာ ချင်းဈေးက မြေအရောင်ပေါ်မူတည်ပြီး အရောင်းအဝယ် ဖြစ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပြည်တွင်းသုံးတွေအတွက်သာ ဝယ်ယူနေတာကြောင့် မြေနီကထွက်တဲ့ ပစ္စည်းတွေကို ပိုကြိုက်ကြပါတယ်။ မြေဖြူ၊ မြေမဲကထွက်တဲ့ ချင်း တွေကတော့ အထားလည်းမခံ၊ အပုပ်လည်းမြန်တာကြောင့် ဝယ်လက်တွေက သိပ်မကြိုက်ကြပါဘူး။ နမ့်ခုတ်နယ်က ဥမတွေလည်းအခုမှ စပြီးဈေးကွက်ကို ဝင် လာတာကြောင့် အဝင်ကလည်း သိပ်မများသေးပါဘူး၊ ခြံရှင်တွေကတော့ မျှော်မှန်း ထားတဲ့ ဈေးမရရင်ဖော်မှာမဟုတ်တော့ဘူးလို့လည်း ဒေသခံတွေထံက သိရပါ တယ်။မိုးရွာနေတာကြောင့်အဝယ်ကလည်း အနည်းငယ်ပြန်အေးနေပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်ဟိုပုံးဈေးကွက်မှာ ချင်းဈေးတွေက မြေဖြူ၊ မြေမဲ ချင်းတစ်ပိဿာ ၂ဝဝ ကျပ်သာရှိပြီး၊ မြေနီချင်းကတော့ အခက်ပေါ်မူတည်ပြီး ကြီးရင်၊ လှရင် ၂၅ဝ ကျပ်-၃ဝဝ ကျပ် ဈေးရှိပါတယ်။ ချင်းခြောက်ကတော့ လက်ကျန်ကုန် သလောက် ဖြစ်နေတာကြောင့် ရန်ကုန်ဝယ်လက်တွေက ဟိုပုံးမှာအထိုင်ချပြီး တစ်ပိဿာ ၂ဝဝဝ ကျပ်နဲ့ ဝယ်ယူနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အောင်ပန်းဈေးကွက် မှာတော့ ချင်း (ဥမ) တစ်ပိဿာ ၂၇ဝ ကျပ်-၃ဝဝ ကျပ်ဈေးရှိပြီး ချင်းခြောက် ကတော့ တစ်ပိဿာ ၁၇ဝဝ ကျပ်ဈေးရှိပါတယ်။ ဧဧခိုင်