Background
ဒီဇင်ဘာပထမပတ်ဖြစ်တဲ့ ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက်မှ ၈ ရက်နေ့တာကာလအတွင်း နနွင်း ၆၄ ဒသမ ၅ တန်ကို ပင်လယ် ရေကြောင်းကုန်သွယ်မှုလမ်းမှ တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်မန်ကျည်းတင်ပို့မှုက မလေးရှားနိုင်ငံကို ၁၅ တန်နဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံကို ၄၉ ဒသမ ၅ တန်တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်သီတင်းပတ် နနွင်းတင်ပို့မှုက တန်ချိန်တစ်ရာ့ နှစ်ဆယ်ကျော်ရှိခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မှာ နနွင်းတင်ပို့မှုက တန်ချိန်ခြောက်ဆယ်ကျော် လျော့နည်းပြီး တင်ပို့ခဲ့တာတွေ့ရပါတယ်။ FOB ဈေးက တစ်တန်ကို ပျမ်းမျှ ကန်ဒေါ်လာ ခြောက်ရာကျော်ရရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ MIRT (DOT)
ကြက်သွန်နီဆိုတာ မြန်မာစားဖိုဆောင်သာမက ကမ္ဘာ့စားဖို ဆောင်ထိ ခြေဆန့်တတ်တဲ့ သီးနှံမျိုး။ အရောင်ကလဲ ရဲတယ်၊ ရသာ ကလဲ ကဲတယ်။ လျှာကိုသာမက ကျန်းမာရေးအတွက် အပြည့်အ၀ အထောက်အပံ့ပေးတဲ့ သီးနှံမျိုး။ မွှန်တယ်၊ စပ်တယ်၊ ကြည်တယ်၊ သန့်တယ်။ ရသာနဲ့သွေးသား ကွဲပြားတဲ့အကျိုးကိုပြုတတ်တယ်။ ရံဖန် ရံခါ ဈေးသက်သာတယ်၊ ရံဖန်ရံခါဈေးကြီးတယ်။ စိုက်သူရှုံးရင် သုံးသူ ပြုံးတယ်။ စိုက်သူပြုံးရင် သုံးသူမဲ့တယ်။
သုံးသူမဲ့အောင် စိုက်သူက ဖန်တီးခြင်းမဟုတ်သလို၊ စိုက်သူမဲ့ အောင်လည်းသုံးသူက ဖန်တီးခြင်းမဟုတ်ဘူးဖူးလို့ သုံးသပ်မိတယ်။ မတောက်တစ်ခေါက်အတွေးနဲ့ ဆွေးနွေးရရင်အဓိကဖန်တီးရှင် က ဈေးကွက်။ စိုက်ပျိုးမှုအထွက်နဲ့ စားသုံးမှုအသုံး၊ တစ်ရာသီစာချိန်ခွင်နဲ့ ဆုံးဖြတ်တဲ့အခါ စားသုံးအားက သာပြီး ပစ္စည်းနည်းရင် ဈေးတက် မယ်။ ပစ္စည်းလက်ကျန်ကသာပြီး စားသုံးမှုကလျော့ရင် ဈေးကျမယ်။ ပြောကြတယ် စိုက်သူကလူနည်းစု၊ စားသုံးသူကလူများစု၊ ဘယ် သူ့မျက်နှာကြည့်မလဲတဲ့။ ကြားဖူးတဲ့သတင်းတစ်ခုရှိတယ်။ လာမယ့် အနာဂတ်မှာ လကမ္ဘာကို သွားချင်ရင် လူတစ်ဦးကို ဒေါ်လာသန်း ၁၀၀ ခန့်နဲ့ ပို့ဆောင်ပေးမယ်တဲ့။ ထုတ်လုပ်သူ အမြတ်ရရှိရေးပေါ့။ ဒေါ်လာသန်း ၁၀၀ ကို ကျုပ်တို့အိပ်မက်တောင် မမက်သင့်ပေမယ့်၊ ထုတ်လုပ်မှု စရိတ်ကျသင့်တဲ့ပေါက်ဈေးကိုများတယ်လို့များ ကျုပ်တို့ ဝေဖန်ရဲသလား။ သမာသမတ်ဆိုတဲ့ ဝေါဟာရဟာ မြန်မာ့ဈေးကွက်ရဲ့အသက် ပါ။ အကောင်းမြင်ဝါဒဟာ ဗုဒ္ဓရဲ့အသက်ပါ။ ကိုယ်ချင်းစာတရားဟာ သတ္တဝါတို့ရဲ့ အသက်ပါလို့ ထင်မြင်မိပါတယ်။ တောင်သူတွေရဲ့ ကိုယ်စား၊ ပြောရဲတာကတော့ တောင်သူဟာ ဈေးကွက်ကို ဘယ် တော့မှ ချုပ်ကိုင်ခြင်းမရှိဘူး ဆိုတာပါပဲ။ သဘာဝနဲ့ဈေးကွက်က ဆုံးဖြတ်တဲ့နှုန်းကိုသာ ရယူနိုင်ခွင့် ရှိသူလို့ထင်မြင်ရပါတယ်။ ဒီရာသီဒီအချိန်မှာ အရင်နှစ်တွေက စိုက်ပျိုးမှုအရှုံးကြောင့် ကျ ဆင်းသွားတဲ့ စိုက်ဧကနဲ့ အထွက်အရ အလိုပြနေပြီ။ ဝယ်လိုအား လည်း ကောင်းနေတယ်။ ဈေးကွက်မှာ တက်ဈေးဖြစ်နေတယ်။ မုံရွာ နယ်ရဲ့ ကြက်သွန်နီ ခရေစီလို့ပြောရမယ့် မြေနဲက ကြက်သွန် တောင် သူ တွေပြီးခဲ့တဲ့မိုးရာသီအဆုံးမှာ စိုက်ခဲ့ကြတဲ့ မိုးကြက်သွန်တွေ ပေါ် ပြီ၊ အသစ်ပေါက်ဈေးက တစ်ပိဿာ ၁၀၀၀ ကျပ် - ၁၂၀၀ ကျပ် စိုက်ပျိုးစရိတ်က တစ်ဧက ၈ သိန်းခန့် အထွက်က တစ်ဧက ၂၅၀၀ ကနေ ၃၅၀၀ ပိဿာ ပျမ်းမျှတစ်ဧကကျပ်သိန်း ၃၀ ဝင်မယ်။ အကျိုး အမြတ်က ကျပ်သိန်း ၂၀ ကျော်ပစ္စုပ္ပန်ကြက်သွန်ဈေးကွက်ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်ခံစားရတဲ့ အခြေအနေက အရင့်အရင်ကြက်သွန် တောင်သူ တွေရဲ့ အရှုံးရာသီကိုတော့ စာမဖွဲ့တော့ပါ။ တောင်သူတွေ က အတိတ်ကို အတိတ်မှာ ထားခဲ့ကြတယ်။ " စွန့်လွတ်သူသာ အောင်မြင်ရာ"ဆိုတဲ့ ဆောင်ပုဒ်လို "နာ တစ်ခါသာတစ်လှည့်" မငြီးစတမ်းစားသုံး သူတွေထံ အရောက်ကမ်းဖို့ မမျှော်မှန်းနိုင်တဲ့ ဈေးကွက်ကို လျစ်လျူရှု ကုန်ကျမှုကို အရင်းတည်၊ ရာသီကိုအံတု ပေးဆပ်မှု အဖုံဖုံနဲ့ မုံရွာနယ် မြေနဲအပါအဝင် မြန်မာ ပြည် ယာအစုစုက ကြက်သွန်နီ တောင်သူတို့ရဲ့ အောင်ပွဲကို စိတ်ရဲရဲ ပေးဝေခံစားရင် ဂုဏ်ပြုစားသုံးကြပါ ခင်ဗျာ.....လို့။ထွန်းလှိုင် - မုံရွာ
မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ်ရှိ စစ်တွေစခန်းမှ ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်မှ ၁၁ ရက်ထိကာလအတွင်းမှာ တစ်ဖက်နိုင်ငံသို့ ကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၀၀၁ သန်း ကျော်တန်ဖိုးရှိ မန်ကျည်းစေ့ ၂၄ တန်ကို တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ မန်ကျည်းစေ့ကို ဆောက် လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများတွင် ဘိလပ်မြေနဲ့ရောပြီး အသုံးပြုတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယခင်အပတ်ကတင်ပို့မှုမရှိခဲ့ဘဲ ယခုအပတ်မှပြန်လည်တင်ပို့လာတာဖြစ်ပါတယ်။MIRT (DOBT)
ချင်းအသစ်က အခုချိန်မှာ အဝင်လှိုင်နေပါတယ်။ တစ်ရက်ကို ပိဿာချိန် သောင်းချီအဝင်ရှိနေပါတယ်။ အဝင်ရှိသလောက်လည်း ပြန်ရောင်းနေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဥမတွေကတော့ ကုန်သလောက်ဖြစ်နေပါပြီ။ ချင်းထိုးသမားတွေနဲ့ နေကြာစေ့ဖိုတွေကလည်း ချင်းတက်ကို ပိုပြီးဝယ်ယူလာကြတယ်လို့လည်း သိရ ပါတယ်။ ဟိုပုံးချင်းက အဝင်မရှိသေးတာကြောင့် အောင်ပန်းချင်းကိုသာ ဝယ် လက်တွေကအဓိကထားပြီး ဝယ်ယူနေကြ တယ်လို့လည်းသိရပါတယ်။ ပင်းတယ၊ ဟဲဟိုး၊ တီကျစ်၊ ကလောစတဲ့ ဒေသတစ်ဝိုက်ကပါဝင်လာတာကြောင့် အောင်ပန်း ဈေးကွက်မှာ ချင်းကိုပြည်တွင်းသုံး၊ ဒေသသုံးအတွက် လက်လီ၊ လက်ကားရောင်း ဝယ်ဖောက်ကားတဲ့ ဈေးကွက်ကြီးဖြစ်ပါတယ်။
ပြည်ဈေးကွက် ချင်းဈေးမှာ ယခုတစ်ပတ်အတွင်း ဈေးငြိမ်နေပြီး၊ ယခင်အပတ် ကအတိုင်းတစ်ပိဿာ ကိုအနိမ့်ဆုံး ၄၅၀ ကျပ်မှအမြင့်ဆုံး ၆၀၀ ကျပ်ထိရှိပြီး၊ ပုံမှန် ရောင်းဝယ်လျက်ရှိနေပါတယ်။ ယခုအချိန်ဟာ အောင်ပန်း ချင်းများ အရင့်ဆုံးအချိန် ဖြစ်ပြီး၊ သိုလှောင်အထားခံတဲ့အတွက် ပြည်ဈေးကွက်ရှိ ချင်းရောင်းဝယ် သူများ အနေနဲ့ ပိုမို မှာယူခြင်းများကြောင့် အဝင်လည်းများလာတာတွေ့ရပါတယ်။ ယခင် က တစ်ပတ်ကို ပိဿာ ၃၀ ဝင်အိတ် ၂၀၀ ခန့် အထိသာဝင်ပြီး၊ ယခုတစ်ပတ် အိတ် ၃၀၀ ထိ အဝင်ရှိလာတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပြည်ဈေးကွက်ကို မိတ္ထီလာချင်း များ ဒီဇင်ဘာလဆန်းပိုင်းမှာ ဝင်ရောက်မယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ဝင်းဝင်းခိုင် - ပြည်
ဒီဇင်ဘာလဆန်းမှစပြီး၊ ပြည်ပဲဈေးကွက်အတွင်းမှာ ပဲကြီးဈေးနှုန်းများ ဈေးမြင့်လာခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။ ပဲကြီးသီးနှံမှာ ဈေးကွက်အတွင်း ပဲလက်ကျန် နည်းလာသလို ပဲအဝင်လည်းမရှိဘဲ ဒေသတွင်းခွဲစက်သမားများ ပုံမှန်အဝယ်ရှိတာ ကြောင့် တစ်ရက်အိတ် ၂၀၀ ကျော်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ယခုတစ်ပတ် အတွင်း ပဲကြီး(ရွှေကျွန်း)မှာ ယခင်အပတ်ကအတိုင်း ဈေးအမြင့်နဲ့ ဈေးငြိမ်နေသော် လည်း ပဲကြီး(ကမ်းနား)ကတော့ ယခုတစ်ပတ်မှာ ဈေးပိုရတဲ့အတွက် တစ်တင်း ၃၁၅၀၀ ကျပ်နဲ့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ပဲကြီးရွှေကျွန်း ကတော့ တစ်တင်း ၃၂၀၀၀ ကျပ်နဲ့ ဈေးငြိမ်လျက်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ ခင်ဆွေဝင်း-ပြည်
ပြည်ကုလားပဲဈေးမှာ ယခုတစ်ပတ်တွင် တစ်တင်း ၁၈၅၀၀ ကျပ်ဖြင့် ယခင် အပတ်အတိုင်း ဈေးငြိမ် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ပဲခူးတိုင်းအနောက်ခြမ်း အတွင်းကုလားပဲစိုက်ဧကမှာ ၃၂၃၃၉ ဧကစိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ယခင်နှစ် ကုလားပဲပေါ်စမှာ တစ်တင်း ၁၅၀၀၀ ကျပ်နဲ့ ဈေးဖွင့်ခဲ့တဲ့အတွက် ယခုနှစ်ပေါ်စမှာ ယခင်နှစ်ကထက် ဈေးပိုရနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းရပါတယ်။ ဒေသတွင်း ခွဲစက်သမား များအနေနဲ့ တစ်ခါတစ်ရံ သာ အရောင်းအဝယ်ရှိကြောင်းသိရပြီး၊ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်တဲ့ရက်များမှာ အိတ် ၁၀၀-၁၅၀ ခန့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့သလို မျိုးပဲအနေနဲ့က တော့ တစ်ရက်အိတ်အနည်းငယ်ခန့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။လွင်လွင်ဆန်း-ပြည်
မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ် ၁၀၅ မိုင်မှ ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်မှ ၁၁ ရက်အတွင်းကန်ဒေါ်လာသုည ဒသမ ၁၈၀ သန်းဖိုးရှိ ပဲတီစိမ်းလုံးပြည့် ၂၁၃ တန် နီးပါးကိုတင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်အပတ်ထက် ၁၁၅ တန် ပိုမိုတင်ပို့ခဲ့တယ်လို့ သိရ ပါတယ်။ ကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၀၇၄ သန်းတန်ဖိုးရှိ ပဲတီစိမ်းလုံးခြမ်း ၆၇ တန်ခွဲကို လည်းတင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ နှစ်ဖက်မြေပြင်ပေါက်ဈေးများကိုနှိုင်းယှဉ်ကြည့်တဲ့ အခါ တစ်ဖက်နိုင်ငံဈေးက မပြောင်းလဲဘဲ မိမိဘက်ဈေးမှာ ယခင်အပတ်ထက်ဈေး မြင့်နေတာ တွေ့ရပါတယ် -
မိမိဘက်(ကျပ်/တန်) တစ်ဘက်နိုင်ငံ(ဒေါ်လာ/တန်) ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု % ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု % ၆၉၄၈၅၄ ၆၉၃၄၄၆ ၁၄၀၈ ၀ .၂ ၈၃၁ ၈၃၁ - -MIRT (DOBT)
ယခု ဒီဇင်ဘာ ဒုတိယပတ်အတွင်း ပြည်ဈေးကွက်မှာ မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ကုလားပဲ၊ ပဲစင်းငုံသီးနှံများမှာ ဈေး အပြောင်း အလဲသိပ်မဖြစ်ဘဲ ပဲကြီး(ကမ်းနား)ကတော့ ဈေးဆက်မြင့် လာခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။ မတ်ပဲစိုက်ရာသီ ဖြစ်သော်လည်း ပဲမျိုးဝယ်ယူမှုနည်းခဲ့ပြီး၊ မျိုးပဲတစ်တင်းကို ၁၅၀၀၀ ကျပ်နဲ့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့သလို လက်ကား ဈေးနှုန်းကတော့ တစ် တင်း ၁၃၅၀၀ ကျပ်နဲ့ ရန်ကုန်ဝယ်လက် နေ့စဉ်အဝယ်ရှိခဲ့တဲ့ အတွက် တစ်ရက်အိတ် ၄၀၀ - ၅၀၀ ခန့် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်လျက်ရှိပါတယ်။
မုံရွာကုန်စည်ဒိုင် ဒီဇင်ဘာဒုတိယပတ် ပဲဈေးကွက်မှာ လက်ကျန်နည်းလာတဲ့ပဲဟောင်းတွေ အရောင်း အဝယ်ဖြစ်ခဲ့ သလို ပဲတီစိမ်း အကြီးအသေး ပဲသစ်တွေလည်း အရောင်း အဝယ်သွက်ခဲ့တယ်လို့ ဈေးကွက်ကဆိုပါတယ်။ ကုလားပဲ ဈေးကွက်အနေနဲ့ ကုန်သည်လက်ဝယ် ပဲလက်ကျန်လျော့ လာ ပေမဲ့ ဒေသတွင်း လုပ်ငန်းသုံးသမားတွေ ထိန်းဝယ်ခဲ့ကြလို့ ဒီရက်ပတ်မှာ ကျဈေးအသီးသီးဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ V2 ကု လားပဲဟာ တစ်တင်း ၁၅၃၀၀ ကျပ်၊ ၁၅၅၀၀ ကျပ်ဈေးမှာ တန့်နေပြီး၊ တစ်ရက်အိတ် ၃၀၀ ခန့်သာ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ထိုင်ဝမ်ကုလားပဲတစ်တင်း ၁၇၀၀၀ ကျပ်၊ ၁၈၃၀၀ ကျပ်ကြားဈေးအေးသလို 929 ကတော့ တစ် တင်း ၁၆၈၀၀ ကျပ်၊ ၁၇၀၀၀ ကျပ်ဈေးမှာ အသီးသီးအေး နေခဲ့ပြီး အရောင်းအဝယ်အနေနဲ့ ၂ မျိုးပေါင်း တစ်ရက်အိတ် ၅၀၀ ခန့် ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ကုန်သည် ရပ်ကွက်ကဆိုပါတယ်။