Background
တရုတ်သံမဏိထိပ်တန်းကုမ္ပဏီဖြစ်တဲ့ ဘောင်စတီးဟာ ကာလရှည်ကြာငြိမ်သက်နေခဲ့တဲ့ သံပြားဈေးနှုန်းတွေကို ၂ဝ၁ဝ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလအရောင်းကစပြီး ၅ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်လိုက် ကြောင်းနဲ့
နယူးယောက်ရွှေဈေးက ဒီဇင်ဘာလဆန်းမှာ မှတ်တမ်းတင်အဆင့်အဖြစ် တစ်အောင်စလျှင် ကန်ဒေါ်လာ ၁၂၂၆ ဒသမ ၅၆ နဲ့ ကြိုပွိုင့်ဈေးအရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ရာကနေ
၂ဝ၁ဝ ခုနှစ်တွင် ရွှေဈေးများ အနည်းငယ်ပြောင်းလဲမှုများရှိလာပြီး ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးနှုန်းမှာလည်း အတက်ဘက်သို့သာ ဦးတည်လျက်ရှိကြောင်း ရွှေလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဦးရွှေကြည်က ပြော ကြားပါတယ်။
အာရှအခိုျ့ဒေသတွေမှာ ကောက် ပဲသီးနံှအထွက်ကျဆင်းတာနဲ့ ကုန်စည် ဈေးကွက်အပြောင်းအလဲများတာတွေက ၂ဝ၁ဝ မှာ ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံများအတွင်း စားနပ်ရိက္ခာဈေးနှုန်းများနဲ့ပတ်သက်တဲ့ နောက်ထပ်အန္တရာယ်နဲ့တွေ့ကြုံနိုင်တယ်လို့ နိုဝင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့က ကမ္ဘာ့ဘဏ်ဥက္ကဌ Robert Zoellick က ပြောကြားပါတယ်။ အောက်တိုဘာလမှာ အမေရိကန်စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့အစည်း (USDA)က ခန့်မှန်းတာတော့ ဒီနှစ်ကမ္ဘာ့ဆန် ထုတ်လုပ်မှုဟာ တန်ချိန် ၄၄၆ သန်းခန့်ရှိနိုင်တာမို့ ၂ဝဝဝ ခုနှစ်ကစပြီး၊ ဒုတိယအများဆုံးနှစ်ဖြစ်မယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ နိုဝင်ဘာ ၁ဝ ရက်နေ့မှာ USDA ထပ်မံခန့်မှန်းတာကတော့ ၂ဝဝ၉-၂ဝ၁ဝ ကမ္ဘာ့ဆန်ထွက်ရှိမှုဟာ အစောပိုင်းခန့်မှန်းတာထက် ၃ ရာခိုင်နှုန်းလျော့နည်းပြီး တန်ချိန် ၄၃၂ သန်းသာ ထွက်ရှိမှာဖြစ်လို့ လိုအပ်ချက်ဖြည့်ဆည်းနိုင်ဖို့ အနည်းဆုံးဆန်တန်ချိန် ၅ သန်းနီးပါး လိုအပ်မယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ပြည်တွင်းဆန်ဈေးတည်ငြိမ်ဖို့ အင်ဒိုနီးရှားကဆန်တင်ပို့မှုကိုကန့်သတ်မယ် လာမယ့်နှစ်မှာ ကမ္ဘာ့ကုန်စည်ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မယ့်မျှော်မှန်းချက်အရ ပြည်တွင်းမှာ အဓိကအစားအစာဖြစ်တဲ့ ဆန်ဖြန့်ဖြူးမှု လုံလောက်ဖို့အတွက် အင်ဒိုနီးရှားအစိုးရက ဆန်တင်ပို့မှုကို ထိန်းချုပ်မယ်လို့သိရပါတယ်။
တာဝန်ပျက်ကွက်တဲ့ဆရာဝန်တွေအတွက် ပြစ်ဒဏ်တိုးမြှင့်သတ်မှတ်လိုက်တဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာမှတ်ပုံတင်အက်ဥပဒေကို စင်ကာပူပါလီမန်က အတည်ပြုပေးလိုက်ပါတယ်။
၂ဝဝ၉ ခုနှစ် ဇွန်လစာရင်းအရ သုံးလမပြည့်တဲ့ အချိန်တိုကန်ထရိုက်လုပ်ငန်းတွေမှာ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ နေထိုင်ခွင့်ရရှိသူ လုပ်သား ၈၇၄ဝဝ ရှိတဲ့အတွက် လုပ်သားအင်အားစုစုပေါင်းရဲ့ ၅ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်းရှိနေပါတယ်။
အိမ်ခြံမြေဈေးကွက် အဆမတန်မြင့်တက်လာမှုအပေါ် စိုးရိမ်တဲ့အတွက် နိုင်ငံခြားငွေကြေးအဆမတန် စီးဝင်မှုနဲ့ အိမ်ခြံမြေဈေး ကွက်ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုမှာ ဈေးကစားတာကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် တရုတ်နိုင်ငံက ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့က အမိန့်တစ်ရပ်ထုတ် ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံက သိပ္ပံနဲ့ ပညာရေးဗဟိုအချက်အချာတစ်ခုဖြစ်လာမဲ့ မြို့တော်သစ်တစ်ခုကိုထူထောင်ဖို့ ဒေါ်လာ ၁၄ ဒသမ ၆ ဘီလီယံရှိ စီမံကိန်းမူကြမ်းတစ်ခုကို ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့က ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
ဒီဇယ်ဈေးများမှာ ပုဂ္ဂလိကမှ ဒီဇယ်များတင်သွင်းသော သတင်းများ၊ ကမ္ဘာ့ရေနံဈေး တက်ရိပ်ပြသည်ဆိုသော သတင်းများ ထွက်ပေါ်ပြီးနောက်