Background
နံ့သာငါးပါးထဲတွင် ပါဝင်သော စန္ဒကူး(ခေါ်)နံ့သာဖြူသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းပင် အာရှဒေသများတွင် အလေးအနက်ထား သုံးစွဲခဲ့ကြသည့် အပင်တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ၎င်းအပင်သည် ဆေးဖက်ဝင်သကဲ့သို့ အမွှေးနံ့သာအဖြစ်လည်း အသုံးပြုလျက်ရှိကြပြီး အချို့သော ဘာသာရေး အခမ်းအနားများတွင်လည်း အမွှေးနံ့သာအဖြစ် အသုံးပြုကြသည်။ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ပွင့်ဖြူမြို့နယ်တွင်တည်ရှိသော သမိုင်းဝင်ကျောင်းတော်ရာဘုရားကြီး၌ စန္ဒကူးပင် စုစုပေါင်း ၂၅၀ဝ ခန့် စိုက်ပျိုးထားရှိပြီး အမှတ်စဉ်များ တပ်ကာ စိုက်ပျိုးထားလျက်ရှိရာ နံပါတ်စဉ်(၉)သည် အခြားအပင်များထက် လွန်စွာမွှေးပျံ့ကြိုင်လှိုင်လျက် ရှိသည်ကိုလည်း တွေ့ရှိရသည်။ ဘုရားဝင
ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရေ ၊ မြေ၊ သစ်တောနှင့် သယံဇာတများကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် တစ်နှစ်လျှင် ဒေါ်လာ ၄၀ဝ မှ ၆၀ဝ ဘီလီယံအထိ လိုအပ်သလို ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲ စွမ်းအင်များမှ စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်နိုင်ရေးအတွက် တစ်နှစ်လျှင် ဒေါ်လာ ၃၅၀ ဘီလီယံလိုအပ်လျက်ရှိသည်။ လက်တွေ့တွင် အဆိုပါလိုအပ်နေသည့် ငွေကြေးပမာဏ၏ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းသာလျှင် ဖြည့်ဆည်းနိုင်ပြီး ယင်းငွေကြေးမှာလည်း အစိုးရနှင့် ပရဟိတအဖွဲ့အစည်းများထံမှ ရရှိခြင်းဖြစ်သည်။ နောက်ဆုံးရရှိသည့် စာရင်းများအရ ရာသီဥတု ထိန်းသိမ်းရေးနှင့် သက်ဆိုင်သည့် လုပ်ငန်းများ၌ပင် တစ်နှစ်လျှင် ဒေါ်လာဘီလီယံ ၇၀ ခန့် ဘဏ္ဍာငွေဖြည့်တင်းရန် လိုအပ်လျက်ရှိသည်။ သို့အတွက် အဆိုပါ သဘာ
အမေရိကန်၏ အဆင့် (၁၆) ရှိ Silicon Valley ဘဏ်နှင့် အဆင့် (၃၂) ရှိ Signatura ဘဏ်တို့၏ ပြိုကွဲမှုသည် တစ်ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ စတော့ဈေးကွက်နှင့် ငွေကြေးဈေးကွက်တို့ကို သွယ်ဝိုက်၍ ထိခိုက်စေခဲ့သည်။ အချို့က ဤကိစ္စသည် စနစ်ကြီးတစ်ခုလုံးကို ထိခိုက်စေနိုင်လောက်သည်အထိ ပျံ့နှံ့နိုင်ခြင်း ၊ ၂၀ဝ၈ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းကဲ့သို့ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ခြင်း မရှိဟု သုံးသပ်ကြသည်။
တရုတ်နိုင်ငံ၏ရေထွက်ကုန်ဈေးကွက်မှာကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီး မားဆုံးနှင့် အလျင်မြန်ဆုံး ဖွံ့ဖြိုးလာသည့်ဈေးကွက်ဖြစ်သည်။ ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ်များမှစ၍ ပြုပြင်ပြောင်းလဲလာခဲ့သည့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ရေ လုပ်ငန်းကဏ္ဍသည် ၁၉၇၉ခုနှစ်တွင် ဟက်တာပေါင်း ၂ ဒသမ ၈၆ သန်းမှ ရေထွက်ကုန်တန်ချိန် ၁ ဒသမ ၂၃ သန်းသာ ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ သော်လည်း၊ ၂၀ဝ၂ခုနှစ်တွင် ဟက်တာပေါင်း ၁၃ ဒသမ ၄၅ သန်းရှိ လာခဲ့ကာ ရေထွက်ကုန် တန်ချိန် ၁၂ ဒသမ ၁၃ သန်းအထိ ထုတ်လုပ် လာနိုင်ခဲ့ပြီး နှစ်စဉ်တိုးတက်မှုနှုန်း ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။
ကမ္ဘာ့ပေါင်းစည်းမှုဖြစ်စဉ် သို့မဟုတ် ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်း (Globalization) သည် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကို ထိခိုက်စေ ကြောင်း ဝေဖန်ဆွေးနွေးမှုများ မြင့်တက်နေသည်။ သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေး၏ ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်စွမ်းကြောင့် ကမ္ဘာ တစ်ဝန်း၌ ကုန်သွယ်မှု တိုးတက်နေသည်။ လက်ရှိ တိုးတက်မှုအရ ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်း အထွတ်အထိပ်ရောက်နေပြီဟု ပြောဆိုနိုင် သည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ် သုံးခုအတွင်း ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်ခဲ့သော ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်း ပြောင်းပြန်ဖြစ်သွား ပြီဟူသော သုံးသပ်ချက်မှာ မှားယွင်းနေသည်။
ဆေးရွက်ကြီးကို မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း ပူးပြင်းသော ဒေသများတွင် အများဆုံး စိုက်ပျိုး ဖြစ်ထွန်းလေ့ရှိသည်။ မူလဒေသက အမေရိကတိုက်မှဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့၁၇ရာစုခန့်က အိန္ဒိယ နိုင်ငံမှတစ်ဆင့် ဝင်ရောက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ နွယ် မြက်သစ်ပင် ဆေးဖက်ဝင်ဆိုစကားနှင့်အညီ ယခု ဆေးရွက်ကြီးပင်ကို မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိစက ဆေးပင်ဟု ခေါ်ဝေါ်သမုတ်ကြသည်။ ဆေးရွက် ကြီးပင်သည် ချုံပင်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး အရွက်တို့ သည် ရွက်ထီးများဖြစ်ကာ ရွက်လွဲတည်ရှိသည်။ ရွက်ကြောရိုးထီးတည်းနှင့် လှံသွားပုံရှိပြီး မျက်နှာ ပြင်တွင် အမွေးနုကလေးများရှိသည်။ ဆေးရွက် ကြီးသည် မြန်မာလူမျိုးများအနေဖြင့် သုံးစွဲမှု
မွန်ပြည်နယ်၏ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအများ စုမှာ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးကို အခြေခံသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို အဓိက လုပ်ကိုင်ကြ သည်။ ထို့ပြင် သဘာဝသယံဇာတများစွာ ထွက်ရှိ သည့် ဒေသတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ သို့သော် အဆိုပါ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ သဘာဝသယံ ဇာတများမှ ထွက်ရှိလာသော ကုန်ပစ္စည်းများမှာ ကုန်ကြမ်းများသာဖြစ်ကြသည်။ အဆိုပါကုန်ကြမ်း များကို ပြည်တွင်း/ပြည်ပများ၌ ရောင်းဝယ်ဖောက် ကားရာတွင် ကုန်ချောများနှင့်ယှဉ်ပါက ဈေးနှုန်း/ ဈေးကွက်ကွာဟမှု များစွာရှိကြောင်း တွေ့ရှိရ သည်။ ထို့ကြောင့် ကုန်ကြမ်းအဆင့်မှ ကုန်ချော အဆင့်သို့ တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်လုပ်ရန် လိုအပ်သည်။ ထိုကဲ့သို့ တန်ဖိုးမြှ
(ယခင်တစ်ပတ်မှအဆက်)
အဆင့်(၄) ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သည့် အစားအစာဖြစ်ကြောင်း
စစ်ဆေးချက် နှင့် အကောက်ခွန်ရှင်းလင်းခြင်း (CIQ)
တရုတ်နိုင်ငံသို့ ကုန်ပစ္စည်းရောက်ရှိသည်နှင့် စားသောက်ကုန် များ၏သင်္ဘောတင်အထောက်အထားများနှင့် အညွှန်းတပ်ဆင်ရ မည့် လိုအပ်ချက်များ ပြည့်စုံခြင်းရှိ၊ မရှိတို့အား ပြန်လည်သုံးသပ်ရေး အတွက် အကောက်ခွန်အရာရှိများက စစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ပါသည်။
၎င်းလုပ်ငန်းစဉ်မှာ ပထမအကြိမ် တင်ပို့သူများအတွက် ပိုမို ရှုပ်ထွေးသော်လည်း ပထမအကြိမ် အောင်မြင်စွာ တင်သွင်းပြီးနောက် နောင်တင်သွင်းမှုများတွင် များစွာလွယ်ကူသက်သာသွားမည်ဖြစ်ပါသည်။
ပဲစင်းငုံ တင်ပို့မှုမြင့်တက်လာပြီး ပြည်တွင်း ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းများသည်လည်း လိုက်ပါမြင့်တက်လာသည်ကို တွေ့နိုင်သည်။ ပဲစင်းငုံသည် ဒီဇင်ဘာတွင် အပြီးသတ်ထွက်ပေါ်သည်ဟု ဆိုနိုင်သဖြင့် ဒီဇင်ဘာလကုန်တွင် ဈေးနည်းတတ်သည်။ သို့ရာတွင် ယခုနှစ်တွင် ဇန်နဝါရီလမှစ၍ပင် ဈေးများမြင့် တက်လာသည်ကို တွေ့ရသည်။ မန္တလေးကုန်စည်ဒိုင်၏နေ့စဉ်ဈေးနှုန်းများအရ ၂၀၂၂ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၃၀ ရက်တွင် ပိဿာ ၆၀၊ သုံးတင်းတစ်အိတ်ဈေးနှုန်းမှာ ကျပ် ၁၆၅၀ဝ၀ ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၂ ရက်တွင် ပိဿာ ၆၀၊ သုံးတင်းတစ်အိတ်ဈေးနှုန်းမှာ ကျပ် ၁၆၆၅၀ဝ မှ ၁၆၇၅၀ဝ အထိ ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ ဇန်နဝါရီ ၁၇ ရက်တွင် သုံးတင်းတစ်အိတ်ဈေးနှုန်းမှာ ကျပ် တ
လျှပ်စစ်ကားများ ခေတ်စားလာချိန်တွင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကားကို စီးပွားဖြစ် ထုတ်လုပ်အသုံးပြုလာကြသဖြင့် ဟိုက်ဒရိုဂျင် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများရဲ့ အနာဂတ်အလားအလာကို စိတ်ဝင်စားလာခဲ့ကြပါတယ်။
အစားထိုးလောင်စာ (Alternative fuel) များအနက် အစိမ်း ရောင်စွမ်းအင်တစ်ခုဖြစ်သော ဟိုက်ဒရိုဂျင်လောင်စာကို ဒုံးပျံများ လွှတ်တင်ရာမှာသာမက ၁၉၈၈ ခုနှစ်ခန့်မှာ ဟိုက်ဒရိုဂျင်စွမ်းအင်သုံး လေယာဉ်အထိ ထုတ်လုပ်ခဲ့ ဖူးပါတယ်။