Background
ဆီစက်လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေပြီး ပြည်တွင်း စားသုံးဆီ ဖူလုံမှုရှိစေရန်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်နယ် အလိုက် လူမှုစီးပွားဘဝ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးစေရန် နိုင်ငံတော်က ကူညီပံ့ပိုးမှုများ ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိသည်။ ထို့အပြင် နိုင်ငံ တော်မှလည်း ပြည်တွင်းစားသုံးဆီ ဖူလုံရေးအတွက် ဆီထွက် သီးနှံ စိုက်ပျိုးမှုကို အားပေးမြှင့်တင်ပြီး ပန်းတိုင်အထွက်နှုန်း ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်၍ နိုင်ငံအတွင်း ဖူလုံမှုမှသည် ပြည်ပ သို့တင်ပို့နိုင်သည်အထိ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရေး ဦးတည်ချက် ထား၍ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
မြန်မာ့သနပ်ခါးဟုဆိုသည်နှင့် မြန်မာသာမက ကမ္ဘာ ကပါ အသိအမှတ်ပြုသည့် သဘာဝအလှကုန်ပစ္စည်း တစ်ခု အဖြစ် ထင်ရှားလှသည်။ သနပ်ခါးဆိုသည်မှာ မြန်မာလူမျိုး တိုင်း တန်ဖိုးထားရသည့် ပြည်တွင်းအလှကုန်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက မြန်မာအမျိုးသမီး များသည် သနပ်ခါးကို ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအဖြစ် လိမ်းခြယ်ကြ သည်။ မြန်မာနှင့် သနပ်ခါး ခွဲခြား၍မရသလို သနပ်ခါးလိမ်း ခြင်းသည်လည်း မြန်မာလူမျိုးများအတွက် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့ထုံးစံတစ်ခုဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒစ်ဂျစ်တယ်စီးပွားရေး ထွန်းကားလာမှုသည် ဒစ်ဂျစ် တယ် ကျွမ်းကျင်မှုရှိသော လူတစ်ဦးချင်းစီအတွက် အခွင့်အလမ်းအသစ်များကို ပေးဆောင်နိုင်လျက်ရှိသည်။ ဒစ်ဂျစ်တယ် စီးပွားရေးချဲ့ထွင်လာသည်နှင့်အမျှ ဒစ်ဂျစ်တယ်စီးပွားရေး စွမ်းရည်များဟု လူသိများသော ပညာရှင်မျိုးကွဲ အသစ် များသည် ဝင်ငွေရရှိရန် ဆန်းသစ်သော နည်းလမ်းများကိုရှာဖွေ တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်များသည် ဝင်ငွေလမ်းကြောင်းများစွာကို ဖန်တီးရန် နည်းပညာ၊ တီထွင် ဖန်တီးနိုင်စွမ်းနှင့် စီးပွားရေးစွမ်းရည်တို့ကို အသုံးချသည်။ ဂရပ်ဖစ်ဒီဇိုင်း၊ ပရို ဂရမ် ရေးဆွဲခြင်း၊ ရေးသားခြင်း၊ ဒစ်ဂျစ်တယ် မားကတ်တင်းပိုင်းများတွင် ကျွမ်းကျင်သော အ
မြန်မာနိုင်ငံသည် ရေမြေတောတောင် သဘာဝ ကောင်းမွန်သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့် အတွက် သဘာဝအတိုင်းထွက်သော ကုန်ပစ္စည်း များ၊ သဘာဝအရင်းအမြစ်မှ ထုတ်လုပ်သော ကုန် ပစ္စည်းများ၊ လယ်မြေယာမြေများမှ ထွက်ရှိသော စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးဆိုင်ရာ ထွက်ကုန်များ များစွာ ထွက်ရှိသည့်အပြင် လက်မှုဆိုင်ရာ ထွက်ကုန် ပစ္စည်းများလည်း အလွန်ပေါများ ြွကယ်ဝသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ဒေသ ထွက်ကုန် ပစ္စည်းများ၏ အရည်အသွေးသည် နိုင်ငံတစ်ဝန်း နှင့် ဒေသတွင်း အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများတွင် ထင်ပေါ် ကျော်ကြား၍ လူကြိုက်များသော ထွက်ကုန်ပစ္စည်း များဟုဆိုလျှင် မှားနိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ အဆိုပါ ထင်ပေါ်ကျော်ကြား၍ အရည်အ
မြန်မာနိုင်ငံသည် ဆီစားသုံးမှုနှုန်းမြင့်မား သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ဆီထွက်သီးနှံများကို ပြည်တွင်းတွင်လည်း စိုက်ပျိုးပြီး ပြည်ပမှလည်း စားသုံးဆီများကို တင်သွင်းလျက်ရှိသည်။ စားအုန်း ဆီကို ပြည်တွင်းတွင် အများဆုံးစားသုံးကြပြီး မြေပဲ ဆီ၊ နှမ်းဆီ၊ နေကြာဆီတို့ကိုလည်း စားသုံးကြသည်။
မကြာမီက ဖြစ်ပွားခဲ့သော အကျပ်အတည်းများကြောင့် ကမ္ဘာ လုံးဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်းများ ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ကုန် စည်စီးဆင်းမှုချောမွေ့စေရန်၊ ကုန်သွယ်မှု လွယ်ကူချောမွေ့စေရေး Trade facilitation)နှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်အသွင်ကူးပြောင်းရေး Digitalization)) ယခင်ထက် ပိုမိုလိုအပ်လာသည်။
လွန်ခဲ့သည့် နှစ်အနည်းငယ်အတွင်း ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေး တိုးတက်ပြောင်းလဲမှုများက ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်းများကို ပြန် လည်သတ်မှတ်ပေးခဲ့သည်။ ယူကရိန်းစစ်ပွဲမှစတင်၍ မြောက်ပိုင်း ယူရေးရှားစင်္ကြံ (Northern Eurasian corridors) ကဲ့သို့သော သမား ရိုးကျ လမ်းကြောင်းများမှတစ်ဆင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှု သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးရေးနိုင်ငံဖြစ်၍ လယ်ယာ သီးနှံများကို ကောင်းမွန်သော မြေဆီလွှာတွင် စိုက်ပျိုးမှသာ ကောင်းမွန် အောင်မြင်သော ရလဒ်ကောင်း ရရှိနိုင်မည်ဖြစ် သည်။ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းအတွက် ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးသည့် မြေသည် အပေါ်ယံမြေဆီလွှာဖြစ်ရာ ကမ္ဘာ့အပေါ်ယံမြေလွှာ သည် လက်မ၂၀ အောက်အထူရှိလျှင် မြေဆီလွှာပါးဟု သတ် မှတ်ပြီး လက်မ ၂၀ အထက် ၃၆ လက်မကြား အထူရှိလျှင် မြေဆီလွှာ အသင့်အတင့်နှင့် ၃၆ လက်မအထက်ရှိလျှင် အပေါ်ယံမြေဆီလွှာအထူဟု သတ်မှတ်ထားကြောင်း သိရ သည်။
ကွမ်းစားခြင်းသည် မြန်မာ့ဓလေ့ထုံးစံတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဘာသာရေးဆိုင်ရာပွဲတော်များ၊ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ပွဲလမ်း များ၊ အထူးသဖြင့် နယ်ကျေးလက်များတွင် အမြဲတွေ့ရပြီး မိတ်ဆွေများအနေဖြင့် ကွမ်းယာကို တစ်ဦးမှတစ်ဦး အပြန် အလှန်ပေးအပ်၍ စားသုံး ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်သာမက အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သော ဗီယက်နမ်၊ မလေးရှား၊ ထိုင်း နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံများတွင်လည်း စားသုံးသည့်ဓလေ့ရှိကြသည်။
နိုင်ငံ့စီးပွား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရာတွင် ပြည်တွင်းစီးပွားရေးကို အားပေးဆောင်ရွက်ခြင်းသည် အဓိက မဏ္ဍိုင်တစ်ရပ် ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းများဖြစ်သည့် အသေး စား၊ အငယ်စား၊ အလတ်စား စီးပွားရေး(MSME) စက်မှုလုပ်ငန်းများကို အားပေးမြှင့်တင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်သွင်းကုန်မူဝါဒ (EXIM Policy) ကို နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုမူဝါဒ ((Foreign Trade Policy - FTP) ဟုလည်း ခေါ်ဆိုသည်။ ပို့ကုန်သွင်းကုန် ပေါ်လစီ (Export-Import Policy) ) ကို ၁၉၉၂ ခုနှစ် နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထိန်း ကျောင်းရေး အက်ဥပဒေ (Foreign Trade Development and Regulation Act) အရ ထိန်းချုပ်ထားသည်။ နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်ရေး ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်သွင်းကုန်မူဝါဒကို အဓိကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရသည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။
အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက်
