Background
စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးအဖွဲ့ (OECD) သည် ပိုမိုကောင်းမွန် သော ဘဝနေထိုင်မှုများအတွက် ပိုမိုကောင်းမွန် သော မူဝါဒများ တည်ဆောက်ရန် လုပ်ဆောင် သည့် နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ရည်မှန်းချက်မှာ အားလုံးအတွက် သာယာဝ ပြောရေး၊ တန်းတူညီမျှမှု၊ အခွင့်အလမ်းနှင့် သုခ ချမ်းသာကို ဖြစ်စေသော မူဝါဒများကို ပုံဖော်ရန် ဖြစ်သည်။ မနက်ဖြန် ကမ္ဘာကြီးကို ပိုမိုကောင်းမွန် စွာ ပြင်ဆင်ရန် အနှစ် ၆၀ အတွေ့အကြုံနှင့် ထိုး ထွင်းÓဏ်များကို ၎င်းတို့က ရေးဆွဲထားသည်။
ကမ္ဘာပေါ်ရှိ လူတိုင်းလိုလို အသက်ရှင်ရန်အတွက် ဆန်ကို ချက်ပြုတ်စားသုံးကြသည်။ အချို့ တိုင်းရင်းသားများနှင့် အချို့ နိုင်ငံများတွင် လူး၊ ဆပ်၊ အာလူး၊ ဂျုံ စသော သီးနှံများများကို စားသုံးကြသော်လည်း အများစုမှာ ထမင်းကိုသာ ချက်ပြုတ်စား သောက်ကြသည်။ လူးနှင့်ဆပ်သည် နှံပြောင်းအမျိုးအစားထဲတွင် ပါဝင်ပြီး မိုးခေါင်ရေရှားရပ်ဝန်းတွင် စားသုံးလေ့ရှိသည့် သီးနှံ တစ်မျိုးဖြစ်သည်။
ကမ္ဘာပေါ်ရှိ လူသားတိုင်းသည် စားနပ်ရိက္ခာ လိုအပ်မှုနှင့်အတူ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကလည်း အဓိကကျနေပြန်သည်။ နိုင်ငံတိုင်းလိုလို စားသောက်ကုန်များကို စိုက်ပျိုးနိုင်ကြမည် ဖြစ်သော်လည်း ရေခံမြေခံကောင်းမှု လိုအပ်သကဲ့သို့ ဒေသနှင့် လိုက်လျောညီထွေမှုရှိသည့် ရာသီဥတုရှိရန်လည်း လိုအပ်သည်။ လယ်ယာထွက်ကုန်များ သည် နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှု အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုးတက်နေသော်လည်း လယ်ယာထွက်ကုန်အများစုသည် ပြည်တွင်း၌သာမက ပြည်ပ၌ပါ စားသုံးဆဲဖြစ်သောကြောင့် လူဦးရေပမာဏသည်လည်း အရေးကြီးသည်။ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်သည့် လေးနိုင်ငံကို Investopedia သတင်းဌာနက ဖော်ပြလာသည်။ ကမ္ဘာ့ စားနပ်ရိက္ခာထွက်ရှိ
စီးပွားရေးသည် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ အခြေခံပင်ဖြစ်သည်။ စီးပွားရေးတည်ငြိမ်သည့်အခါ လူ့အဖွဲ့အစည်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သည်။ “စံပြုစီးပွားရေးဆိုတာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ဝတ္ထုပိုင်းဆိုင်ရာ ပေါင်းစပ်မှုဖြစ်ပြီး ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရန် အကောင်းဆုံး ကုန်ပစ္စည်း မှာ ရိုးသားမှုနှင့် မေတ္တာတရားပါပဲ”ဟု ဂျပန်ပညာရှိ မိုရီဟေး အူအီရှီ ဘား(၁၈၈၃-၁၉၆၉)က ဆိုခဲ့သည်ကို သိရှိမှတ်သားဖူးသည်။ ကမ္ဘာ ပေါ်မှနိုင်ငံများ ဈေးကွက်စီးပွားရေးစနစ်ကို ပို၍ ကျင့်သုံးလာကြပြီး နောက် ကုန်ပစ္စည်းဝယ်လိုအား မြင့်မားလာသည်။ ဝယ်လိုအား မြင့်မားလာမှုက ရောင်းလိုအားကိုတိုး၍ တောင်းဆိုလာသည်။ လူ များအား ကုန်ပစ္စည်းများ ပိုမို
ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတိုင်းတွင် အချဉ်ဖောက်ထားသော အစားအစာ များနှင့် အဖျော်ယမကာများသည် လူ့အသိုက်အဝန်းတွင် အရေး ကြီးသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်မှာ ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်လည်း အချဉ်ဖောက်ထားသော အစားအစာများ သည် ရာစုနှစ်များစွာကတည်းကပင် မြန်မာ့ဟင်းလျာ၏ အရေးပါ သော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပြီး ယခုအချိန်တွင်လည်း စားသုံးမှု များသော အစားအစာဖြစ်သည်။ အမျိုးအစားအနေဖြင့် အချဉ် ဖောက်ထားသော အစားအစာများတွင် ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ နို့ထွက် ပစ္စည်း၊ အသားနှင့် ငါးတို့ပါဝင်ပြီး အချဉ်ဖောက်ထားသော အဖျော် ယမကာများတွင် အယ်လ်ကိုဟော ပါဝင်သော အဖျော်ယမကာနှင့် အယ်လ်ကိုဟော မပါဝင်သော အ
အထူးစီးပွားရေးဇုန် Special Economic Zone - SEZ) သည် သေချာသော စီးပွားရေး တိုးတက်မှု ဖန်တီးပေးနိုင်သည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရှိ ဧရိယာတစ်ခုဖြစ်သည်။ အထူးစီးပွားရေးဇုန် SEZ) သည် အခွန်မက်လုံးနှင့် သက်သာသော အခွန်အခ ပေးဆောင်ခွင့်အပါအဝင် နိုင်ငံ အတွင်းရှိ အခြားဒေသများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ပိုမိုအဆင်ပြေသော စီးပွားရေးစည်းမျဉ်းများ ချမှတ်ထားသည်။ အဆိုပါစီးပွားရေးစည်းမျဉ်း များက နိုင်ငံခြား တိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု (Foreign Direct Investment-FDI) ကို ဆွဲဆောင်နိုင်သည်။ ငှီ်ု္ ဆိုသည်မှာ စီးပွားရေး အကျိုးအမြတ်အတွက် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၌ ကုမ္ပဏီ တစ်ခု သို့မဟုတ် လူတစ်ဦးချင်းက ပြုလုပ်သည
၂၀ဝ၇ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့ဘဏ္ဍာရေးအကျပ် အတည်းမတိုင်မီ နှစ်ပေါင်း ၂၀ ခန့်မှစတင်ကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဘဏ်လုပ်ငန်း၏ အခန်းကဏ္ဍ သိသိသာသာ ပြောင်းလဲလာခဲ့ သည်။ ယင်းကာလများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘဏ်များသည် သမား ရိုးကျ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ငန်းမှသည် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေများနှင့် ဖွဲ့စည်း ထားသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ငန်းများကို ထဲထဲဝင်ဝင် ဆောင် ရွက်ခဲ့သည်ကိုတွေ့ရသည်။ မိမိဘဏ်၏ ကိုယ်ပိုင်စာရင်းအတွက် သာမက မိမိတို့၏ဖောက်သည်များအတွက်ပါ လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဘဏ်ကြီးများသည် မိမိတို့ ကိုယ်ပိုင်ရင်းနှီးငွေများဖြင့်သာမက ချေးငွေများကိုပါ ရယူကာ
"သုံးတတ်လျှင်ဆေး မသုံးတတ်လျှင်ဘေး"ဟူသော စကားပုံကို ကြားဖူးကြပါလိမ့်မည်။ အနက်အဓိပ္ပာယ်အားဖြင့် ကောင်းကျိုးဆိုးကျိုး တို့ကို ဒွန်တွဲပိုင်ဆိုင်ထားသော တစ်စုံ တစ်ခု၏ အကြောင်းအရာများကို ဂဃနဏသိရှိကာ စည်း စနစ်တကျ မှန်ကန်စွာ သုံးစွဲတတ်လျှင် ကောင်းမွန်သော အကျိုးဆက်များကို ခံစားရမည်ဖြစ်ပြီး သုံးစွဲမှုမမှန်ကန်ပါက ဆန့်ကျင်ဘက် အနေဖြင့် ဆိုးကျိုးများသက်ရောက်နိုင်သည်ဟု ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။
နိုင်ငံတစ်ခုသို့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဝင်ရောက်ရာတွင် နိုင်ငံခြားတိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု FDI ဖြင့် ဝင်ရောက်သည်ရှိသလို ရှယ်ယာဈေးကွက်သို့ တိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု (Equity Invest- ment)အနေနှင့် ဝင်ရောက်ခြင်းများလည်းရှိသည်။ ဤနှစ်မျိုး စလုံးသည် နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ညီတူညီမျှ အရေးကြီး သည်။ သို့အတွက်ကြောင့် မူဝါဒချမှတ်သူ (Policy maker ) များ အနေနှင့် FDI ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကိုသာမက ရှယ်ယာဈေးကွက် (Equity Market) ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကိုလည်း အားပေးရန် လိုအပ်သည်။