Background
နိုင်ငံခြားဘဏ်များမြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည်တွင်းပုဂ္ဂလိကဘဏ်များက ဝန်ထမ်းများ ရွှေ့ပြောင်းကြမည့်အရေး၊ ဈေးကွက်ဝေစုလျော့ကျမည့်ကိစ္စ၊အရင်းအနှီးနှင့်နည်းပညာကွာခြားသည့် ကိစ္စ စသည်ဖြင့် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ ရှိကြသည်ကို တွေ့ရသည်။
အကြီးဆုံးအမျိုးသား စံချိန်စံညွှန်း အဖွဲ့ (၆)ခုတွင် ပြုခဲ့ သည့် သုတေသနမှ ဖော်ပြသည်မှာ စုံစမ်းမှုအားလုံး၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် စံချိန်စံညွှန်းဝယ်ယူရေးနှင့် ဆက်စပ်သော သို့မဟုတ်အကျိုးဆက်ဖြစ်သောကိစ္စများဖြစ်သည်။ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း တွင်ပါဝင်သည်မှာ အသေးစိတ်သတင်းအချက်အလက် များပေးခြင်းဖြစ်ပြီး လက်ကျန် ၅ ရာခိုင်နှုန်းမှာ အကြံပြုချက် နှင့် နက်နဲသော သုတေသနများလိုအပ်မှုကြောင့်ဖြစ်ပါသည်။ အဓိကဝန်ထမ်းစရိတ်များကိုရှောင်ရှားနိုင်ရန် အမျိုးသား စံချိန် စံညွှန်းအဖွဲ့တစ်ခုသည် သတင်းအချက်အလက် များနိုင်သမျှ များစွာ တင်နိုင်ရန်အဖွဲ့၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်ကို ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်စေ ရန် အကြံပြုပါသည်။ စကားရပ်များ စာပိုဒ်များ၏ အဓိပ္ပါယ် ပြန်ဆိုမှုနှင့် စပ်လျဉ်းသော မေးခွန်းများကိုပင် ဝက်ဆိုက် စုံစမ်း ရေး ပုံစံတစ်ခုဖြင့် အထောက်အကူ ပြုပေးနိုင်ပါသည်။ ထို ဝက်ဘ်ဆိုက်သည် မေးခွန်းများကို တုံ့ပြန်မှုပြုရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာ နည်းပညာကော်မတီသို့ ဆက်လက် ပေးပို့၍ တာဝန်လွှဲအပ်နိုင်ပါသည်။ ရှုပ်ထွေးသော လိုလားချက် များကို ဖြည့်တင်းရန် အကြံပေးအဖွဲ့ငယ်တစ်ခုကို တည်ထောင်ထား နိုင်ပြီးပေး ရသောဝန်ဆောင်မှု အတွက် အခကြေးေ ငွ ကောက်ခံ သင့်ပါသည်။
အရှေ့တောင်အာရှဒေသသည် စီးပွားရေးသိသိသာသာတိုးတက်လျက် ရှိသည်။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် အရှေ့ တောင်အာရှအစိုးရများသည် ဈေးကွက် များကို လွတ်လပ်ခွင့်ပြုခြင်း သို့မဟုတ် ဖြေလျှော့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ အကျိုးဆက်အနေဖြင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ထုတ်လုပ်မှုဖြစ်စဉ်များအတွင်း စီးပွား ရေးပေါင်းစည်းမှုကို မြှင့်တင်နိုင်ခဲ့သည်။ ယခုအခါ အရှေ့တောင်အာရှဒေသ သည် ဒုတိယအဆင့်ဈေးကွက်
တစ်ရက်မှာ ကြက်သွန်နီအရောင်းအဝယ်ဖြစ်တဲ့ ပခုက္ကူ မြို့မဈေးရဲ့ အနောက်နားမှာရှိတဲ့ ဦးမေဃကျောင်းဝန်းကို ကြက်သွန် အဝင်၊ ဈေးနှုန်းအနေအထား လေ့လာရင်း တစ် ဆက်တည်း ဈေးတစ်ပတ်လည် လေ့လာမေးမြန်းစုံစမ်းကြည့်မိ ပါတယ်။ လက်လီဈေး၊ လက်ကားဈေး၊ ကွာခြားမှုဆိုတာတွေ ပါ။ ကြက်သွန်ဈေး လေ့လာရင်း ဘာသွားတွေ့ သလဲဆိုေ တာ့ ဈေးကြီး ရဲ့မြောက်ဘက်အလယ်ပေါက်တည့်တည့်မှာ တညင်း သီးပြုတ် ရောင်းနေကြတဲ့ သူတွေပါ။ သူ့ရာသီသူ့အချိန်နဲ့ ပေါ်တဲ့ သီးနှံ၊ ရောင်းတာ ဘာဆန်းသလဲကွာ---မေးစရာ ရှိပါလိမ့်မယ်။ ဟုတ်ကဲ့ --- ရာသီပေါ်လို့ စားသုံးသူတွေ စားသုံး ဖို့ ပြုတ်ပြီးေ ရာင်းတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီတညင်းသီးတွေဟာ ပုံမှန် အနေအထားမဟုတ်ဘူး လူကြည့်လို့ကောင်းအောင် ဆိုးဆေးတွေ ဆိုးထား တာကို တွေ့ရပါတယ်။ သေချာအောင် မေးကြည့်တော့
ယနေ့ကမ္ဘာကြီးမှာ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာပြဿနာများဟာ ဟိုနေရာမှာတစ်မျိုး၊ ဒီနေရာမှာတစ်မျိုး အမျိုးမျိုးအ ဖုံဖုံ ဖြစ် နေတာတွေ တွေ့နေ၊ မြင်နေ၊ ကြားနေရပါတယ်။ အဲဒီဖြစ် ပေါ်နေတဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေထဲက အများစု ကတော့ လူတို့ရဲ့နေထိုင်မှုပုံစံမှားယွင်းတာထက်စာရင် အစား အသောက်တွေမသန့်ရှင်းမှုကြောင့်နဲ့ လူတို့ရဲ့အသိပညာ အားနည်းချက်တွေကြောင့် အဓိကဖြစ်နေရတယ်ဆိုတာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ ဒါဆိုဘာလို့ဒီလိုဖြစ်နေရတာလဲ၊ ဒါတွေ ကိုဘယ်လိုပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေလုပ်နိုင်မလဲဆိုတာ စာရေးသူ ဉာဏ်မီသလောက် စဉ်းစားသုံးသပ်မိတာလေးကို ရေးသား တင်ပြချင်ပါတယ်။
အစိုးရရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား ကောင်းဖို့ဆိုရင်အဂတိတရားကင်းရှင်းဖို့ ဟာအတော်အဓိကကျပါတယ်။ သီအိုရီ အရကြားဖူးတာကတော့ အဂတိလိုက် စားမှုကို လုံးဝအမြစ်ပြတ်သုတ်သင်လို့ မရဘူး။ အတတ်နိုင်ဆုံးလျော့ကျအောင် ပဲလုပ်လို့ရမယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ပုထုဇဉ်လူသားတစ်ဦးရဲ့ လောဘနဲ့ ဆက်စပ်နေလို့။ ဒါကြောင့်နိုင်ငံတိုင်းမှာ အနည်းနဲ့အများရှိကြတယ်။ အဂတိ နည်းလေ အစိုးရရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးစွမ်း ဆောင်ရည်ပိုကောင်းပြီး တိုင်းပြည်ပိုတိုး တက်လေဖြစ်မယ်။
ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးမှာ မည်သည့် စီးပွားရေးစနစ်ကိုပဲသုံးသုံး၊ မည့်သည့် ဈေးကွက်အနေအထားကိုပဲ လက်ခံ လက်ခံ ရောင်းလိုအား ဝယ်လိုအား အကောင်းဆုံး၊ ဘယ်တော့မှ ပစ်ပယ် လို့လဲထားလို့မရတဲ့ ဈေးကွက်တစ်ခု ရှိပါတယ်။ အဲဒါကတော့ (Market of Imagination) လို့ခေါ်တဲ့ စိတ်ကူး ဉာဏ်ဈေးကွက်ပဲဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့ငွေလွှဲဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်း ကြီးတစ်ခုဖြစ်သည့် Money Gram သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပုဂ္ဂလိကဘဏ်နှစ် ခုဖြစ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများဘဏ်၊ ထွန်းဖောင်ဒေးရှင်းဘဏ်တို့နှင့်ပူးပေါင်း ၍ ငွေလွှဲလုပ်ငန်းများကိုလုပ်ကိုင်တော့ မည်ဖြစ်သည်။အဆိုပါငွေလွှဲလုပ်ငန်းများလုပ် ကိုင်နိုင်ရန်အတွက် စာချုပ်လက်မှတ် ရေးထိုးခြင်းအခမ်းအနားကို သြဂုတ် လ ၂၈ရက်နေ့ကဆီဒိုးနားဟိုတယ်တွင် ကျင်းပခဲ့ကြောင်းသိရသည်။
စားသုံးသူအကာအကွယ် ပေးရေး နှင့်ပတ်သက်၍ရှေ့ဆက်ဆောင်ရွက်မည့် လုပ်ငန်းစဉ်များအတွက် ဆွေးနွေးမှုကို သြဂုတ်လ ၂၉ ရက်နေ့က မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီးကုန်သည်များနှင့်စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း အစည်းအဝေး ခန်းမတွင် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်း ဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ကူးသန်းရောင်းဝယ် ရေးနှင့် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှ ဦးဆောင်ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။
စိန်ခေါ်ချက်များနှင့်ဂျီအမ်အက်(စ) ဂျီအမ်အက်(စ) ဆိုသည်မှာ အင်္ဂလိပ် အခေါ်အဝေါ် Greater Mekong Subregion ၏ ထိပ်ဆုံး စာလုံးများကိုယူ၍ အတိုကောက်ခေါ် ထားသည့်အမည်ဖြစ်သည်။ မြန်မာလို “မဟာမဲခေါင်ဒေသခွဲ” ဟုခေါ်ဆိုလေ့ ရှိကြသည်။ ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် အာရှ ဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (ADB) ၏ ကမကထ ဖြင့် ထိုဒေသတွင်းရှိ နိုင်ငံများ၏ ပေါင်း စည်းမှုအခြေအနေတစ်ရပ်အဖြစ် အစီ အစဉ်တစ်ရပ် ပေါ်ထွန်းခဲ့သည်။