Background
ထိုင်းနိုင်ငံ စီးပွားရေးခေါင်းဆောင်များ အနေဖြင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံနှင့် လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်မှုသဘောတူညီချက် (FTA) အတွက် ဆွေးနွေးနိုင်ရေး ပြင်ဆင်လျက်ရှိကြောင်းနှင့် ၎င်းသည် ထိုင်းနိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ များအတွက် ဖြေလျှော့မှု အခွင့်အလမ်း ပိုမိုရရှိစေမည်ဖြစ် ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။ သို့သော်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ ခွဲတမ်းကင်းလွတ်ခွင့်(Free Quota) အား ခွင့်ပြုရန်မှာ ကာလတိုအတွက်သာ မဟုတ်၍ သေချာစွာ စဉ်းစားသင့်ကြောင်း၊အကောက်ခွန်နှုန်းမဲ့ (Tariff-free) ပေးအပ်ခြင်းသည် ထိုင်းပြည်တွင်းထုတ်လုပ်သူ လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် စိုက်ပျိုးသူတောင်သူလယ်သမားများအတွက် ထိခိုက်
ကျောက်ဆည်ခရိုင်အနေဖြင့် ယခုနှစ် ငရုတ်ကို ၁၇၅၃၁ ဧကစိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ကြောင်း သက်ဆိုင်ရာဌာန၏ စာရင်းများ အရသိရှိရပါသည်။ ငရုတ်သီးကို ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စတင်စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး မေလတွင် စတင်ခူး ဆွတ်ကြကြော င်း၊ ငရုတ်မျိုးအနေဖြင့် အထွက်နှုန်းကောင်းမွန်သော သာမို၊ဒီမွန်မျိုးများကိုသာ အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ယခုနှစ်တွင် မိုးရွာသွန်းမှုကောင်းသောကြောင့် အပင်များကောင်းမွန်စွာ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်း၍အသီးများ ဖြိုင်ဖြိုင်ရင့်မှည့်နေပြီဖြစ်ပါသည်။
သြဂုတ်လ ၁၃ ရက်မှ ၁၉ ရက်အထိ သီတင်းပတ်အတွင်း အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၃၀၉၆၂၁၀ တန်ဖိုးရှိ မြေသြဇာ ၁၄၇၄၂ ဒသမ ၄၅၂ တန်ကို ပင်လယ်ရေ ကြောင်းကုန်သွယ်မှုလမ်းမှ တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ် ဘီလာ ရုစ်နိုင်ငံမှ ၁၅၆၇ ဒသမ ၅၀ တန်၊ တရုတ်နိုင်ငံမှ ၈၇၄၇ တန်၊ ကိုရီးယားနိုင်ငံမှ ၃၁၄ ဒသမ ၉၃၂တန်၊ မလေးရှားနိုင်ငံမှ ၆၅ ဒသမ ၈၄ တန်၊ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံမှ တန်ချိန် ၅၀၀၊ ရုရှားနိုင်ငံမှ ၉၉၂ ဒသမ ၃၀ တန်၊ စင်ကာပူနိုင်ငံမှ ၂၈ ဒသမ ၈၀ တန်၊ ထိုင်းနိုင်ငံမှ ၂၀၂၆ဒသမ ၀၈ တန်နဲ့ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှ တန်ချိန်၅၀၀ တင်သွင်းခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ တင် သွင်းခဲ့တဲ့အမျိုးအစားများမှာ ပိုတက်၊ ယူရီးယား၊ နိုက်တြိုဂျင်၊ အမိုးနီးယားကလိုရိုဒ်၊ ကွန်ပေါင်း၊ သြ
သြဂုတ်လ ၁၃ရက်မှ၁၉ရက်အထိ သီတင်းပတ်အတွင်းအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၇၃၅၀ တန်ဖိုးရှိ ဘိလပ်မြေ ၁၁၃ ဒသမ ၅၅ တန်ကို ပင်လယ်ရေကြောင်း ကုန်သွယ်မှုလမ်းမှ တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ် မလေးရှားနိုင်ငံမှ ၁၃ ဒသမ ၅၀ တန်၊ ထိုင်းနိုင်ငံမှ တန်ချိန် ၁၀၀ နဲ့ ကိုရီးယားနိုင်ငံမှ သုည ဒသမ ၀၅ တန် တင်သွင်းခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ ယခင်သီတင်းပတ်ကတင်သွင်းခဲ့တဲ့ ဘိလပ်မြေတန်ချိန် ၈၂၄၀ ကျော်နဲ့နှိုင်းယှဉ်ရင် ဒီတစ်ပတ်မှာ ဘိလပ်မြေ တန်ချိန် ၈၁၀၀ ကျော် တင်သွင်းမှု လျော့နည်းခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။
သီတာဝင်း (DOT)
ရက်သတ္တနှစ်ပတ်ဆက်တိုက် မြင့်တက်လျက်ရှိသည့် ပြည်တွင်းရွှေဈေးများ သည် ယခုတစ်ပတ်တွင်လည်း ဆက်လက်မြင့်တက်လာခဲ့ရာ ကျပ် ၉၂၃၀၀၀ သို့ ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်ကြောင်း ပြည်တွင်းရွှေဈေးကွက်အတွင်းမှ စုံစမ်းသိရှိရသည်။ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးသည်လည်း ဆက်လက်မြင့်တက်လျက်ရှိရာ တစ်အောင်စလျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၃၀၀ နီးပါးသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့ပထဝီနိုင်ငံရေးတင်းမာမှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေပြီး ကမ္ဘာ့ေ ရွှဈေး သည်လည်း ဆက်လက်မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း၊ ရွှေဈေးမြင့်တက်နေမှုကြောင့် ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးကွက်တွင်လည်း အရောင်းအဝယ်များ အေးလျက်ရှိကြောင်း၊ အလားတူ ပြည်တွင်းရွှေဈေးကွက်တွင်လည်း အရောင်းအဝယ် များအေးနေသဖြင့် မကြာခင် အချ
ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးရော ပြည်တွင်းရွှေဈေးပါ ဆက်တိုက်မြင့်တက်နေချိန်တွင် ပြည်တွင်းငွေလဲနှုန်းများသည် အတက်အကျအနည်းငယ်ဖြင့်သာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့်ရက်သတ္တပတ် အတွင်း ကလည်း ပြည်တွင်း ငွေလဲနှုန်းများသည် အတက်အကျ အနည်းငယ်သာရှိခဲ့သည့်နည်းတူ ယခုတစ်ပတ် တွင်လည်း ယခင်တစ်ပတ်ကအတိုင်းသာ ရှိခဲ့သည်။ ယခုတစ်ပတ်တွင် အမြင့်ဆုံးဈေးအဖြစ် အမေရိကန်တစ်ဒေါ်လာလျှင် ၁၃၅၇ ကျပ်(ရောင်းဈေး)အထိ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး အနိမ့်ဆုံးဈေးအဖြစ် ၁၃၅၄ ကျပ်အထိသာ ကျဆင်းခဲ့သည်။
သြဂုတ်လ ၁၃ ရက်မှ ၁၉ ရက် အထိ သီတင်းပတ်အတွင်း နနွင်း ၃၂ တန်ကို အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ပင်လယ်ရေ ကြောင်းကုန်သွယ်မှုလမ်းမှ တင်ပို့ခဲ့ပါ တယ်။ ယခင်သီတင်းပတ်က တင်ပို့ခဲ့တဲ့ နနွင်း ၁၆၈တန်နဲ့နှိုင်းယှဉ်ရင် ဒီတစ် ပတ်မှာ နနွင်း၁၃၆ တန် တင်ပို့မှုလျော့ နည်းခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ် နနွင်းတစ်တန်ကို ပျမ်းမျှ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉၀၀ ရရှိခဲ့ပြီးနနွင်းတင်ပို့ မှုမှ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၈၈၀၀ ဝင်ငွေ ရရှိခဲ့တယ်လု့ိ သိရပါတယ်။
သီတာဝင်း(DOT)
ယခုတစ်ပတ်အတွင်း ပြည်ကြက်သွန်နီသီးနှံအနေဖြင့် ဈေးနှုန်းများ တက်လိုက်ကျလိုက်ဖြစ်နေတာ တွေ့ရပါတယ်။ အတက်အကျမြန်ဆန်နေပေမယ့် အောက် ဖော်ပြပါအတိုင်း ယခင်နှစ်ကာလတူနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက စားသုံး သူအကြိုက် ကြက်သွန်နီ(အလတ်စ)ဈေးနှုန်းတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် ၁၀၀၀ ခန့် ပိုမိုဈေးကောင်းရလျက်ရှိနေတာတွေ့ရပါတယ်။ ယခုနှစ်ဇွန်လပထမပတ်မှစ၍ တရိပ်ရိပ်နှင့် ကြက်သွန်နီဈေးနှုန်းများ ပိုမိုမြင့်တက်လာတာကိုလည်းေ တွ့ရပါတယ်။ ယခုတစ်ပတ်ကြက် သွန်နီပွဲရုံများ၌ လက္ကားတစ်ပိဿာလျှင် (ကြီး) ကျပ် ၁၆၅၀-၁၇၀၀၊ (လတ်) ကျပ် ၁၅၅၀-၁၆၀၀၊ (သေး) ကျပ် ၁၄၀၀-၁၄၅၀တို့ရှိပြီး လက်လီဈေးအသေးများတွင် (ကြီး)ကျပ် ၁၉၀၀၊ (လတ်) ကျပ် ၁၇၀၀-၁၈၀၀၊ (သေး)ကျပ် ၁၅၀၀-၁
ပြည်ပဲမျိုးစုံဈေးကွက်အတွင်း ပြည်တွင်းဝယ်ယူမှု အဓိကအရောင်းအဝယ်ဖြစ်တဲ့ ပဲများအနက် ကုလားပဲသီးနှံဈေးဟာလည်း ဈေးကောင်းရနေတဲ့ သီးနှံ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ တစ်နှစ်ပတ်လုံး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ပဲခွဲစက်သမား များ ပုံမှန်ဝယ်ယူလျက် ရှိကြတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့်တစ်ရက်အိတ် ၁၅၀ကျော် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ပဲအဝင်မရှိသော်လည်း လက်ကျန်ပဲများ ရှိတဲ့အတွက် ဝယ်လိုအားရှိသလောက် ရောင်းချနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ပဲေ ဈးနှုန်း မှာ တစ်တင်း ကျပ် ၄၁၅၀၀ ဖြင့် ဇူလိုင်လကုန်ပတ်မှစ၍ ပဲဈေးများ တဖြည်းဖြည်း မြင့်တက်လာခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ ယခင်နှစ် သြဂုတ်လအတွင်းက တစ်တင်းကျပ် လေးသောင်းကျော်ရရှိခဲ့ကြောင်း လေ့လာသိရှိရပါတယ်။
ပြည်ဈေးကွက်သို့ မိုးမြေပဲအသစ်များကို ဝက်ထီးကန်၊ အောင်လံ၊ ပေါက်ခေါင်းနဲ့ ရွှေတောင်မြို့နယ်တို့ရှိ ကျေးရွာ များမှ အဝင်အနည်းငယ်သာရှိသေးသဖြင့် ဈေးကွက်တွင် အရောင်းအဝယ် အနည်းငယ်သာ ဖြစ်တာတွေ့ရပါ တယ်။ နေ့စဉ်ဝင်ရောက်မှုနည်းသေးသော်လည်း ဈေးကွက်တွင် ကျန်ရှိနေသော မြေပဲဆန်အဟောင်းများရော ယခုဝင်ရောက်တဲ့ မြေပဲဆန်အသစ်များပါ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်တာတွေ့ရပါတယ်။ ယခင်နှစ်ကာလတူက မြစ်ရေ များ လျှံတက်လာသဖြင့် မြေပဲခင်းများ ပျက်စီးသွားတဲ့အတွက် မြေပဲဆန်ဝင်ရောက်မှု နည်းသွားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ယခုနှစ်မှာ မြစ် ရေများ မတက်သေးသဖြင့် မြေပဲဆန် ဝင်ရောက်မှုမှာ ယခင် နှစ်ထက်များနေတာတွေ့ရပါတယ်။ အေ ရာင်းအဝယ်မှာယခင် နှစ်နဲ့နှိုင်းယှဉ်