Background
အိန္ဒိယရဲ့ ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှု အနိမ့်ဆုံးဈေး (MEP)တစ်တန်ကန်ဒေါ်လာ ၂၅၀ ထိမြင့်တက်နေလို့ ယခုဘဏ္ဍာနှစ်ရဲ့ ပထမ ၉ လအတွင်း ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုဟာ မနှစ်က ကာလတူနဲ့ ယှဉ်ရင် ၂၃ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး ကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်နဲ့ အီဂျစ်တို့က နိုင်ငံတကာဈေးကွက်မှာ တစ်တန်ကန်ဒေါ်လာ ၂၀၀ ထက်နည်းတဲ့ ဈေးနဲ့အမြောက်အမြား ရောင်းချနေရာ ယူနေတယ်လို့ ကုန်သည်များက ဆိုပါတယ်။
ယခင်ရက်ပိုင်းအတွင်း ဈေးမြင့်တက်ခဲ့တဲ့ အိန္ဒိယနနွင်းဈေးဟာ ယခုတစ်ပတ်အတွင်းမှာတော့ ဝယ်လိုအားပါးလာလို့ ဈေးပြန်ကျလာခဲ့တာလို့သိရပါတယ်။ အီရော့နနွင်းကုန်သည်များအသင်းဈေးဝင်းကို တောင်သူတွေ ရောင်းချနိုင်ခြင်းမရှိတဲ့ နနွင်းအိတ် ၁၂၀၀၀ ကျော်ထိဝင်ရောက်မှုရှိတဲ့အတွက် ဈေးကွက်မှာ လက်ကျန်သိုလှောင်မှု တွေ ပိုမိုလာစေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သိုလှောင်မှုရဲ့ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာ ရောင်းချခဲ့ရတယ်လို့ဆိုပါတယ်။
ယခုလောလောဆယ်မှာတော့ ကလောမြို့နယ်တစ်ဝိုက်ကထွက်တဲ့ နနွင်းတွေသာ အောင်ပန်းဈေးကွက်မှာ အဝင်ရှိနေပါ သေးတယ်။ အစိုဓာတ်ကများနေတာကြောင့် အဝယ်ကလည်း သိပ်မရှိသေးပါဘူး။ ပင်လောင်းနနွင်းတွေကတော့ အခုမှစပြီး ဖော်မယ်လို့သိရပါတယ်။ ဟိုပုံးနနွင်းကတော့ ဈေးကွက်ကိုဝင်လာပြီး အစိုတစ်ပိဿာ ၁၀၀ ကျပ်သာရှိပါတယ်။
ကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၁၃၁ သန်းတန်ဖိုးရှိ နနွင်းတက် တန် ၂၀ ခန့် မူဆယ်နယ်စပ်မှ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်မှ ၁၀ ရက်ထိ ကာလအတွင်း အပို့ရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယခင်အပတ်ကထက် ၂ တန်ခန့် အပို့ပိုခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။MIRT(DOBT)
ယခုတစ်ပတ် ပြည်ဈေးကွက်ထဲသို့ နတ်မောက်၊ တောင်တွင်းဘက်မှ ငရုတ် ခြောက်ပိဿာ ၂၀ ဝင်အိတ် ၁၂၀ ခန့် ဝင်ရောက်လျက်ရှိပါတယ်။ အောင်လံ ဘက်မှ ငရုတ်ခြောက်များ အဝင်နည်းသွားပြီး၊ အောင်လံ ငရုတ်ခြောက်ကုန်ချိန်၊ နတ်မောက်ငရုတ်ပေါ်ထွက်စဖြစ်လို့ ဈေးကွက်အတွင်း အဝင်နည်းပြီး ဈေးမြင့် သွားပါတယ်။
နှစ်စပိုင်းဖြစ်တဲ့ ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်မှ ၇ ရက်တာကာလအတွင်း မန်ကျည်းစေ့ ၁၂၆ တန်ကို စင်ကာပူနိုင်ငံကို တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ အောက်တိုဘာလမှ စပြီး မန်ကျည်း နဲ့ မန်ကျည်းစေ့တင်ပို့မှုက ပျောက်ခဲ့တာ ဒီတစ်ပတ်မှ ပြန်လည်တင်ပို့နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ် ပါတယ်။ တစ်တန်ကို FOB ဈေး ကန်ဒေါ်လာ ၂၃၀ နဲ့ တင်ပို့ခဲ့လို့ စုစုပေါင်းပို့ကုန် ဝင်ငွေ ကန်ဒေါ်လာ နှစ်သောင်းရှစ်ထောင်ကိုးရာကျော်ရရှိခဲ့ပါတယ်။ MIRT (DOT)
ဟိုပုံးချင်းကတော့ ဈေးကွက်မှာ အဝင်နည်းနေပါသေးတယ်။ တောင်သူတွေ ကြိုက်ဈေးမရသေးတာကြောင့်မဖော်ရသေးပါဘူ။ အစိုက်နည်းလို့ အထွက်ကလည်း နည်းတာကြောင့် ကြိုက်ဈေးရမှဖော်ကြမယ်လို့သိရပါတယ်။ အရောင်းအဝယ်က လည်း ခပ်အေးအေးသာဖြစ်နေကာ လက်လီဆိုရင်တစ်ပိဿာ ၄၀၀ ကျပ်ဈေးရှိပြီး၊ လက်ကားက တစ်ပိဿာ ၃၀၀ ကျပ်၊ ၃၅၀ ကျပ်ရှိပါတယ်။
ပင်လယ်ရေကြောင်းကုန်သွယ်မှုလမ်းမှ ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်မှ ၇ ရက်တာကာလ အတွင်း ချင်း ၇ တန်ကို တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ တင်ပို့ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံက ပါကစ္စတန်နိုင်ငံဘဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၁ ဒီဇင်ဘာ ပထမပတ်မှာ မလေးရှားနိုင်ငံကို တင်ပို့ပြီးနောက် အပို့ပျောက်ခဲ့တဲ့ချင်းက ဒီတစ်ပတ်မှ ပြန်လည်တင်ပို့နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
ယခုတစ်ပတ် ပြည်ချင်းဈေးမှာ အပြောင်းအလဲမရှိဘဲ တစ်ပိဿာ ချင်း (ရှယ်) ၇၀၀ ကျပ်၊ (ဂျွန်) ၆၀၀-၅၅၀ ကျပ်၊ (ချင်းဓားလှီး) ၈၀၀ ကျပ်တို့နဲ့ ရောင်းဝယ်လျက် ရှိနေပါတယ်။ အဝင်အားဖြင့်လည်း ပြည်ဈေးကွက်သို့ အောင်ပန်းချင်းများ ပိဿာ ၃၀ ဝင်အိတ် ၁၅၀ခန့် ပုံမှန်အဝင်ရှိနေပြီး၊ တစ်နေ့ကို ပိဿာချိန် ၃၀၀ ခန့် ပုံမှန် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေပါတယ်။
ပြည်ကုလားပဲဈေးမှာ ယခင်တစ်ပတ်က တစ်တင်း ၁၇၀၀၀ ကျပ်နဲ့ အရောင်း အဝယ်ရှိပြီး၊ ယခုတစ်ပတ်မှာလည်း တစ်တင်း ၁၇၀၀၀ ကျပ်နဲ့ ဈေးငြိမ်နေပါတယ်။ ယခင်နှစ်စမှာ ကုလားပဲတစ်တင်း ၂၃၀၀၀ ကျပ်နဲ့ ဈေးဖွင့်ခဲ့ပြီး၊ ယခုနှစ် နှစ်စမှာ တစ်တင်း ၁၇၀၀၀ ကျပ်သာ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဈေးကွက်အတွင်းကို အဝင်မရှိပဲ လက် ကျန်များနဲ့သာ ရောင်းဝယ်လျက်ရှိပါတယ်။ ခွဲစက်သမားများမှာသာ ပုံမှန် အရောင်း အဝယ်ရှိတဲ့အတွက် တစ်နေ့အိတ် ၂၀၀-၃၀၀ ခန့် အရောင်းအဝယ် ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။လွင်လွင်ဆန်း