Background
တရုတ်နိုင်ငံသို့ သီဟိုဠ်စေ့များ တင်ပို့ရာမှာ ထုပ်ပိုးမှုနည်း လမ်းတွေ ကောင်းမွန်ဖို့လိုကြောင်း သီဟိုဠ်စေ့ တင်ပို့သူများ ကို ဗီယက်နမ်သီဟိုဠ်အသင်း (Vietnam Cashew Assoc-iation) က အကြံပြုပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံသို့ သီဟိုဠ်စေ့များ တင်ပို့တဲ့အခါမှာ ရေငွေ့ ပျံ့နှံ့မှုနဲ့ ပိုးမွှားရောဂါကာကွယ်စေနိုင်ဖို့အတွက် အသုံးပြုတဲ့ ထုပ်ပိုးမှုနည်းလမ်းတွေကို အသုံးမပြုကြောင်း၊ အဲဒီနည်းလမ်း တွေကို ယခင် သီဟိုဠ်စေ့ တင်ပို့သူများ ကသာ အသုံးပြုခဲ့ကြ ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ စားသောက်ကုန် တင်သွင်းမှုများ အပေါ် လုံခြုံရေးစနစ်တွေကို တိုးမြှင့်လုပ် ကိုင်တဲ့အခါမှသာ အဲဒီနည်းလမ်းတွေကို အသုံးပြုခဲ့ကြကြောင်း၊ ထုပ်ပိုးမှုနည်း လမ်းကောင်းတွေကိုသာ အသုံးပြုမှု မရှိခဲ့ပါက မိမိတို့လက် ဝယ်မှာရှိတဲ့ တရုတ်ဈေးကွက်ဝေစုကြီးကို ဆုံးရှုံးရမှာဖြစ် ကြောင်း ဗီယက်နမ်သီဟိုဠ် အသင်းက ပြောကြားခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ယခုနှစ်အတွင်း ဗီယက်နမ်အနေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသို့ သီဟိုဠ်စေ့ကွန်တိန်နာအလုံးပေါင်း ၃၀၀ တင်ပို့ဖို့ စာချုပ် ချုပ်ဆိုထားကြောင်း သိရပါတယ်။ ဗီယက်နမ်ဟာ တရုတ်၊ အမေရိကန်နဲ့ အီးယူနိုင်ငံများသို့ သီဟိုဠ်စေ့အဓိက တင်ပို့နေ တဲ့ နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအနေနဲ့ ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၄ ဒသမ ၃ သန်းတန်ဖိုးရှိ သီဟိုဠ်စေ့ ကုန်ကြမ်းတန်ချိန် ၂၅၄၃၀ ကို တင်သွင်းနိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် ယခင်နှစ်ကာလတူထက် ၆၄ ဒသမ ၅ ရာခိုင် နှုန်းပိုမိုတင် သွင်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအနေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသို့ သီဟိုဠ်စေ့ကုန်ချောတွေကို တင်ပို့နိုင်ရန် ပြည်တွင်းမှ ထွက်ရှိတဲ့ ကုန်ကြမ်းများနဲ့ မလုံလောက်တဲ့အတွက် ကမ္ဘောဒီးယား၊ အိုင် ဗရီကို့စ်နဲ့ အာဖရိကနိုင်ငံတို့မှ တင်သွင်း ခဲ့ကြောင်း သိရပါ တယ်။ ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင်းမှာ ဗီယက်နမ်ဟာ အမေရိ ကန် ဒေါ်လာ ၁၀၉ ဒသမ ၇ သန်းတန်ဖိုးရှိ သီဟိုဠ်စေ့ တန်ချိန် ၁၈၄၇၉ ကို တင်ပို့နိုင်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။နှင်းပန်းဖြူ
ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀ ရက်မှ ၂၆ ရက်နေ့ထိကာလအတွင်း မှာ မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ် ၁၀၅ မိုင် ကုန်သွယ်ရေး ဇုန်မှ ကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၂၃၅ သန်းတန်ဖိုးရှိ ပရဆေးကုန် ကြမ်း ၄၄၄ တန်ကျော်တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်အပတ်ကထက် ဝဥခြောက်၊ ကွမ်းစားဂမုန်း၊ ကြောင်ပန်းစေ့၊ တောဂျူးမြစ်၊ ကြောင်လျှာစေ့၊ ချဉ်ပေါင်ဖာလာ (အခွံပါ)၊ နေလဲစေ့၊ ဇီးဆံနဲ့ တောဂျင်းတို့ ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ကြက်ဆူစေ့တစ်မျိုးတည်းသာ ယခင်အပတ်က ထက် လျော့နည်းတင်ပို့ခဲ့တာကို တွေ့ရပါ တယ်။ မြန်မာ-အိန္ဒိယနယ်စပ်ရှိ တမူးနယ်စပ်စခန်းမှ ကန် ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၀၀၃ သန်း တန်ဖိုးရှိ ကတ္တရာသင်္ချေ သုည ဒသမ ၆ တန်ခန့်၊ ကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၀၀၁ သန်းတန်ဖိုးရှိ ဆူးပန်း သုည ဒသမ ၃ တန်ခန့်၊ ကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၀၀၂ သန်းတန်ဖိုးရှိ ဆောင်းမေခါး သုည ဒသမ ၃ တန်ခန့်နဲ့ ကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၀၀၄ သန်းတန်ဖိုးရှိ ဇာတိပ္ဖိုလ်သီး ၂ တန် ခန့် တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ ဖေဖော်ဝါရီလ တစ်လလုံးမှာတော့ ကန်ဒေါ်လာ ၄ ဒသမ ၄၄ သန်းတန်ဖိုးရှိ ပရဆေး ကုန်ကြမ်း ၁၅၇၃ တန်ကျော်တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ကန်ဒေါ် လာ ၁ သန်းတန်ဖိုးရှိ ပရဆေးကုန်ကြမ်း ၃ တန်ကျော် တင် သွင်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။MIRT (DOBT)
ဒီနှစ်မှာတော့ ရှမ်းနနွင်းက အရောင်းအဝယ်ကောင်းနေ ပါတယ်။ အောင်ပန်းဈေးကွက်မှာ ရန်ကုန်ဝယ်လက်တွေ အတော်များများဝယ်ယူနေကြပါတယ်။ ပါကစ္စတန်၊ ဒူဘိုင်း စတဲ့ နိုင်ငံတွေကိုတော့ ရေကြောင်းလိုင်းကနေ ထွက်သွား တာ ဒီတစ်ပတ်ထဲမှာ ပိဿာချိန် ၄၅၀၀၀ ခန့်ရှိတယ်လို့ ကုန်သည် တွေထံက သိရပါတယ်။ ဒူဘိုင်း လို နိုင်ငံကတော့ ဆင်တောင် နနွင်းကို စားသုံးဖို့အတွက် မဟုတ်ဘဲ၊ ကော်ဇောတွေ ပိုးမစား အောင်လို့ အသုံးပြုဖို့အ တွက် ဝယ်ယူကြတယ်လို့လည်း သိရ ပါတယ်။ လှောင်လက်တွေဆီမှာတော့ နနွင်းအတော်များများ ကျန်နေပါသေး တယ်။ တောင်သူတွေ၊ လှောင်လက်တွေက တော့ ကြိုက်ဈေးရမှသာ ထုတ်ရောင်းကြတော့မယ်လို့ ဆိုပါ တယ်။ လောလောဆယ်က ထုတ်မရောင်းကြသေးပါဘူး။ အောင်ပန်းဈေးကွက်မှာ နနွင်းပေါက်ဈေးက ပင်လောင်း နနွင်း ဆိုရင် ၅၀၀ ကျပ် - ၆၀၀ ကျပ်၊ တောင်ပို့လနနွင်းက ၇၀၀ ကျပ် - ၈၀၀ ကျပ်နဲ့ ဆင်တောင်နနွင်းက တစ်ပိဿာ ၁၀၀၀ ကျပ် - ၁၁၀၀ ကျပ်ရှိပါတယ်။ ဟိုပုံးဈေးကွက်မှာတော့ နနွင်း အသစ်အစိုတွေအများအပြား ဝင်လာနေပါ တယ်။ ဈေးကို ပိဿာချိန် ၃၀၀၀ - ၄၀၀၀ ခန့်အဝင်ရှိပြီး၊ တစ်ပိဿာကို ၈၀ ကျပ်ဈေးသာရှိပါတယ်။ လက်ကျန်နနွင်းခြောက်တွေက တော့ တစ်ပိဿာ ၇၀၀ ကျပ်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဧဧခိုင် - တောင်ကြီး
သီတင်းတစ်ပတ်ဖြစ်တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇ ရက်မှ ၂၃ ရက်အတွင်း နနွင်း ၁၀၇ တန်ကို ပင်လယ်ရေကြောင်းလမ်းမှ တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်မှာ မလေးရှား နိုင်ငံကို နနွင်းတင်ပို့မှုပိုခဲ့ပါတယ်။ တင်ပို့ခဲ့တဲ့ တန်ချိန်မှာ မလေးရှားကို တန်ချိန် ၆၀ နဲ့ ပါကစ္စတန်ကို ၄၇ တန်ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယခင်သီတင်းပတ်မှာ တန်ချိန် သုံးဆယ်ကျော်သာတင်ပို့ခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မှာ နနွင်းတင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ခုနှစ်ဆယ်နီးပါးပိုခဲ့ပါတယ်။ FOB ဈေးမှာ တစ်တန်ကို ကန်ဒေါ်လာ လေးရာနီးပါး ရရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်မှ ၂၃ ရက်အတွင်း စုစုပေါင်းတင်ပို့ခဲ့တဲ့ တန်ချိန်က သုံးရာ့သုံးဆယ် ကျော် ဖြစ်ပြီး ရရှိခဲ့တဲ့ဝင်ငွေမှာ ကန်ဒေါ်လာ တစ်သိန်းနှစ်သောင်းကိုးထောင်ကျော်ရရှိခဲ့ပြီလို့ သိရပါတယ်။MIRT (DOT)
ယခုကာလက မန်ကျည်းပေါ်တဲ့အချိန်ဖြစ်လို့ မန်ကျည်းတင်ပို့မှုကလည်း အား ကောင်းနေပါ တယ်။ ပြည်ပ ကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇ ရက်မှ ၂၃ ရက်အတွင်း မန်ကျည်း ၁၀၇၈ ဒသမ ၁၇ တန်ကို ပင်လယ်ရေကြောင်းလမ်းမှ တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ် မှာ စင်ကာပူနိုင်ငံကို ၂၂၈ ဒသမ ၁၂ တန်၊ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံကို ၃၅၀ ဒသမ ၀၅ တန်၊ မလေးရှားနိုင်ငံကို ၄၅၀၊ အိန္ဒိယကို တန် ၅၀ တင်ပို့ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်တင်ပို့ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတွေထဲမှာ မလေးရှားနိုင်ငံကို အများဆုံးတင်ပို့ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ မန်ကျည်းတင်ပို့မှုမှာ ယခင်တစ်ပတ်တင်ပို့မှုထက် တန်ချိန် လေးရာ ကျော်ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း ယခုတစ်ပတ်အထိ မန်ကျည်း တင်ပို့မှုက တန်ချိန် ၂၂၃၈ ဒသမ ၁၇ တန်ရှိခဲ့ပါတယ်။ မန်ကျည်းတင်ပို့မှုမှ ရရှိခဲ့ တဲ့ဝင်ငွေ စုစုပေါင်းက ကန်ဒေါ်လာ ရှစ်သိန်းကျော်ပြီလို့ သိရပါတယ်။MIRT (DOT)
ဒီတစ်ပတ် အောင်ပန်းဈေးကွက်ကို ချင်းအဝင်နည်းနေပါတယ်။ အဝင်နည်း နေသလို အရောင်းကလည်း ပါးနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပွဲရုံတွေမှာ ချင်းတွေများ နေပြီး အဝယ်ကတော့ သိပ်မရှိပါဘူး နထစသမအ လည်းရပ်သွားတာကြောင့် ပလပ်တိုက် တာလည်း ရပ်နေရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ပလပ်တိုက်တယ် ဆိုတာ က ချင်းအခက်လှတွေကို မြေတွေစင်အောင်သန့်စင်ပြီး တင်ပို့တာ ကို ခေါ်ပါတယ်။ လောလောဆယ် အဲဒီအ လုပ်ကလည်း ရပ်နေတော့ အလုပ်သမားတွေကလည်း အလုပ်နားနေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ် ချင်းပေါက်ဈေး က လက်ကျန် ချင်း(ဥမ)က ၁၀၀ ကျပ် - ၁၅၀ ကျပ်ဈေးသာရှိပါတယ်။ မျိုးစိုက်ပြီး ပယ်တဲ့ချင်း (ပယ်ချင်း)ကတော့ ၁၅၀ ကျပ် - ၂၀၀ ကျပ်၊ အခက်လှရင် ၂၅၀ ကျပ် - ၃၀၀ ကျပ်၊ ဈေးရှိပြီး အဲဒီအခက်လှမှာမှ မြေဖြူချင်းဆို ၃၀၀ ကျပ် - ၃၂၀ ကျပ်ဈေးရှိပါ တယ်။ နေပူလာတာကြောင့် ချင်းထိုးသမားတွေကလည်း အမှာရပ်နေကြလို့ နှစ်ပတ် မှ ပိဿာ ၉၀၀ - ၁၀၀၀ ခန့်သာတင်ပို့နေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပြည်ပကို ပင်လယ်ရေကြောင်းလမ်းမှ ချင်းတင်ပို့မှုမှာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇ ရက်မှ ၂၃ ရက်အတွင်း တန်ချိန် ၁၈၉ ဒသမ ၁၄ ရှိခဲ့ပါတယ်။ တင်ပို့ခဲ့တဲ့နိုင်ငံက ဖောက် သည်ပါကစ္စတန်နိုင်ငံပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ယခင်တစ်ပတ်ဈေးတင်ပို့ခဲ့တဲ့ တန်ချိန်က တစ်ရာ့တစ်ဆယ်ကျော်ရှိခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်တင်ပို့မှုနဲ့ ယှဉ်ရင် တန်ချိန် ခုနှစ် ဆယ်ကျော်ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်ချင်းတင်ပို့မှုမှ ရရှိခဲ့တဲ့ ဝင်ငွေက ကန်ဒေါ်လာ ငါးသောင်းခုနှ စ်ထောင်ကျော်ဖြစ် တယ်လို့ သိရပါတယ်။MIRT (DOT)
ရှမ်းပြည်နယ် (တောင်ပိုင်း) အောင်ပန်း ကုန်စည်ဒိုင်မှာ ဖေဖော်ဝါရီ နောက်ဆုံးပတ်အတွင်း ပဲစင်းငုံနဲ့ အစေ့ ထုတ်ပြောင်းများ ဈေးမာလျက်ရှိပြီး၊ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါ တယ်။
မုံရွာကုန်စည်ဒိုင် ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ပတ် ပဲဈေးကွက်မှာ Export အတွက် ရန်ကုန်လှောင်လက်အဝယ်နဲ့ ဒေသခံ ပဲ ကုန်သည်တွေ ဒီနှစ်ပဲအဝင်နည်းမှုကြောင့် ဈေးကွက်မျှော်မှန်း ချက်နဲ့လှောင်ဖို့ အဝယ်သွက်ခဲ့လို့ တစ်ရက်ထက်တစ်ရက် ဈေးခုန်တက်နေတာ တွေ့ရပါတယ်။ ယခုတစ်ပတ်အတွင်းမှာ ငုံနီတစ်တင်းအနိမ့်ဆုံး ၁၉၆၀၀ ကျပ်ကနေ အမြင့်ဆုံး ၂၀၄၀၀ ကျပ်ထိ ပေါက်ဈေးဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး၊ ကုန်စည်ဒိုင်မှာ ပစ္စည်းဝင် ရောက်မှုပေါ် မူတည်ကာ တစ်ရက်အိတ် ၃၀၀၀ မှ ၅၀၀၀ ကြား အရောင်းအဝယ်ပုံမှန်ဖြစ်နေတယ်လို့ ဈေးကွက်ကဆိုပါ တယ်။ ယခုရက်အတွင်း မြင်းမူဆိပ်ကမ်းမှတစ်ဆင့် ရန်ကုန်ကို ငုံနီအိတ် ၁၅၀၀၀ ခန့် တင်ပို့ခဲ့တယ်လို့ ရေယာဉ် ကိုယ်စား လှယ် ရပ်ကွက်က ကြားသိရပါတယ်။
ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်ပဲဈေးကွက်ကို ဖေဖော်ဝါရီလ နောက်ဆုံးပတ်မှာ မတ်ပဲအသစ်များအဝင်များလာသလို ကုလားပဲ၊ ပဲကြီး၊ ထောပတ်ပဲအသစ်များလည်း ဆက်တိုက် ဝင်ရောက် လာခဲ့ပါတယ်။ ပဲတီစိမ်းသီးနှံကတော့ အဝင်မရှိသလောက်ဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ ပဲစင်းငုံသီးနှံနဲ့ ပဲပုပ်သီးနှံမှာ ပဲအဝင်ပါးလာခဲ့ပါတယ်။ မတ်ပဲသီးနှံမှာ ပဲသစ်များ အဝင်များလာလို့ ပဲဟောင်းလက်ကျန်များရှိခဲ့သော် လည်း ပဲသစ်များသာ ပိုအရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ လှောင် လက်သမားများ ဝယ်ယူမှုရှိသလို ရန်ကုန်ဝယ်လက်ကလည်း ဝယ်ယူလျက်ရှိတာကြောင့် ဈေးနှုန်းမှာ တစ်တင်း ၁၅၀၀၀ ကျပ်နဲ့ ယခင်အပတ်ကထက် ဈေးပိုလာခဲ့ကာ ပဲသစ်အဝင်ရှိသလောက် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့တာကြောင့် တစ်ရက်အိတ် ၂၀၀ - ၃၀၀ ခန့် ရောင်းဝယ်မှု ရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။