Background
ရော်ဘာစက်မှုလုပ်ငန်းများရော်ဘာအစေး သွင်းကုန်ခွန်လျှော့ချစေလို မကြာသေးတဲ့ကာလများက သဘာဝရော်ဘာဈေးနှုန်းတွေမြင့်တက်တာကြောင့် အိန္ဒိယရော်ဘာစက်မှု လုပ်ငန်းများ အသင်း (AIRIA) က ရော်ဘာအစေးရဲ့ အကောက်ခွန်နှုန်းထားကို ချက်ချင်းပြင်ဆင်လိုက်ကြောင်း သိရပါတယ်။ရော်ဘာ အစေးရဲ့ သွင်းကုန်အခွန်က ၇ဝ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး အသင့်လုပ်ပြီး ပစ္စည်းရဲ့ အခွန်နှုန်းထားက ၇ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်း အောက် လျော့နည်းကြောင်း (AIRIA) ကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ သဘာဝရော်ဘာထုတ်လုပ်မှု တိုးတက်လာပြီး တာယာစက်မှု လုပ်ငန်းများရဲ့ ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားလဲတက်လာကာ သဘာဝရော်ဘာရဲ့ ဝယ်လိုအားက ချက်ချင်းတိုးလာကြောင်း သိရပါတယ်။ ၂ဝ၁ဝ ဧြင်္ပီကနေ ၂ဝ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီအထိ ကာလအတွင်း သဘာဝရော်ဘာရဲ့ ထုတ်လုပ်မှု ၃ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်ပြီး (၈ဝ၄၄၅ဝ) တန်ရှိကာ သုံးစွဲမှု ၁ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ပြီး (၈၆၈၂၃ဝ) တန်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ဝယ်လိုအားနဲ့ ဈေးနှုန်းတက်လာပြီး စက်မှုလုပ်ငန်းတွေရဲ့ ရပ်တည်မှုအတွက် ရော်ဘာအစေးဈေးနှုန်းတက်ခြင်းက အရေးပါကြောင်း (AIRIA) က ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယမှာ ရော်ဘာအစေးသုံးစွဲမှုက မွေ့ယာ၊ ဆေးဝါးနဲ့ ခွဲစိတ်ကိရိယာများဖြစ်တဲ့ လက်အိတ်၊ ဘောလုံး၊ ရေနွေးပုလင်းများနဲ့ အားကစားသုံးပစ္စည်းအချို့ထုတ်လုပ်မှုမှာ အများဆုံးသုံးစွဲကြပါတယ်။ ရော်ဘာပြားတွေနဲ့ ရော်ဘာအစေးဈေးနှုန်းက တစ်ချိန်လုံးမြင့်တက်နေခဲ့ပြီး ၂ဝဝ၉ ဇန်နဝါရီလမှာ တစ်ကီလိုဂရမ်ကို (၅၅) ရူပီးကနေ ယခုလက်ရှိကာလမှာ တစ်ကီလိုဂရမ်ကို (၁၁၇) ရူပီးကိုရောက်ရှိနေပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ရော်ဘာအစေးရဲ့ သွင်းကုန်ခွန်ကလည်း ၁၉၉၉-၂ဝဝဝ ခုနှစ်မှာ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းရှိရာကနေအံ့သြစရာ ကောင်းလောက်အောင်ပဲ ၇ဝ ရာခိုင်နှုန်းကို မကြာသေးမီကာလကပဲရောက်ရှိခဲ့ပြီး အလားတူစွာ အသင့်သုံး ရော်ဘာသုံးပစ္စည်းတွေရဲ့ အခွန်ကတော့ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ၄ဝ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၇ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းကိုလျှော့ချ ခဲ့ကြောင်း AIRIA ရဲ့ ဥက္ကဌက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ရော်ဘာအစေးက ရော်ဘာပင်က တိုက်ရိုက်ထွက်ရှိတာဖြစ်ပြီး ရော်ဘာစေးကို ပြုပြင်ဖန်တီးပြီးမှ ရော်ဘာပြားကိုရရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။၂ဝ၁၁ မတ်လတိုင်အောင်ရော်ဘာပြားရဲ့ သတ်မှတ်ထားတဲ့အရေအတွက် သွင်းကုန်ခွန်ကို ၇ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ကောက်ခံမှာဖြစ်ပြီး တစ်ကီလိုကို ရူပီး ၂ဝ ခန့်သာ ကျသင့်ပါတယ်။ အစိုးရအနေနဲ့ ရော်ဘာအစေးရဲ့ သွင်းကုန်ခွန်ကိုလဲ အလားတူလျှော့ချပေးသင့်ကြောင်း AIRIA က ပြောကြား ပါတယ်။ရော်ဘာပြားရဲ့ အခွန်တစ်ကီလိုကို ရူပီး ၂ဝ ကုန်ကျချိန်မှာ ရော်ဘာအစေးက ရူပီး ၁ဝဝ ခန့်ကျသင့် ကြောင်း သိရပါတယ်။ဖေဖော်ဝါရီလအတွက် ရော်ဘာ ထုတ်လုပ်မှု ၅ ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်းတိုးပြီး ၅၄၅ဝဝ တန်ရှိကာ သုံးစွဲမှုကတော့ ၂ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်း လျော့ပြီး ၇၉ဝဝဝ တန်သာရှိကြောင်း ရော်ဘာ အသင်းက ပြောကြားခဲ့တယ်လို့ သတင်းရရှိပါတယ်။ KZW Source: Business time
ရော်ဘာ အခြေအနေပြန်ကောင်းနိုင် ရော်ဘာဈေးနှုန်းဟာ တစ်ချိန်လုံးမြင့်တက်နေရာကနေ အိန္ဒိယအမိုျးသား ကုန်စည်ဒိုင်(NMCE) မှာ ၂၆ ရာခိုင်နှုန်း ခန့်ကျဆင်း လာခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ဒီဖြစ်ရပ်ကဂျပန်မှာ ငလျင်လှုပ်ပြီးနောက်ပိုင်းဖြစ်ပွားခဲ့ တာဖြစ်ကြောင်းသိရပါတယ်။ ငလျင် ဒဏ်ကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုနဲ့ နျူကလီးယားပံျ့နံှ့မှု အကျပ်အတည်းက ကမ္ဘာ့ရော်ဘာဝယ်လိုအားကို အကန့်အသတ်နဲ့သာ ထိခိုက်ခဲ့ပါတယ်။ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် ဘရစ်စတုန်းနဲ့ မီချီလင်းတို့လို အဓိကကုမ္ပဏီကြီးတွေရဲ့ ကိုယ်ပိုင်စက်ရုံတွေ မပျက်စီးခဲ့တာကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ ရော်ဘာထုတ်လုပ်သောနိုင်ငံများအသင်း (ANRPC) က ပြောကြားခဲ့ ပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ အရှေ့မြောက်ဘက်မှာရှိတဲ့ တာယာစက်ရုံတွေ ရက်အတန်ကြာပိတ်ထားခြင်းက ကမ္ဘာ့ဝယ်လိုအားကို သိသိ သာသာ ထိခိုက်မှုမရှိကြောင်း၊ တကယ်လို့ ထိခိုက်မှုအနည်းအကျဉ်းရှိခဲ့ရင်လဲ ရေတိုကာလမျှသာ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ဂျပန်က ကမ္ဘာ့ရော်ဘာဝယ်လိုအားရဲ့ ၇ ရာခိုင်နှုန်းကို သုံးစွဲပါတယ်။အိန္ဒိယကားထုတ်လုပ်ရေးတွေရဲ့ ဝယ်လိုအား ကောင်းဆဲဖြစ်ပြီး စဉ်ဆက်မပြတ်ဝယ်လိုအားရှိမယ်လို့လည်း မျှော်မှန်းကြပါတယ်။ရော်ဘာဈေးနှုန်းက လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်မှာ နှစ်ဆနီးပါးတက်ခဲ့ပေမဲ့ ကမ္ဘာ့ဝယ်လိုအားကျ ဆင်းမှာကိုကြောက်ခြင်းနဲ့ ဂျပန်ရဲ့အကျပ်အတည်းကြောင့် ကုန်သည်များက လှောင်ကုန်များကို ထုတ်ရောင်းကြတာကြောင့် ရော်ဘာဈေးနှုန်းတစ်ရှိန်ထိုးကျဆင်းခဲ့ပြန်ပါတယ်။ဂျပန်နိုင်ငံက ပြန်လည် တည်ဆောက်ရေးတွေကို စတင်တာနဲ့တစ်ပြိုင်နက် သဘာဝရော်ဘာ ဝယ်လိုအားအင်အားကြီးမားစွာတက်လာပြီး ဈေးလဲပြန် ကောင်းနိုင်ကြောင်း သတင်းရရှိပါတယ်။ KZW,Source: Commodity online
ဈေးကွက်မှ ရော်ဘာအစေးတင်ပို့မှု အလားအလာကောင်း ရော်ဘာအစေးထုတ်လုပ်သူများဟာ ရေရှည်မှာ သူတို့ရဲ့ ထုတ်လုပ်မှုတွေကို ပုံမှန်တင်ပို့ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ စီစဉ်ထားသင့် ကြောင်း ရော်ဘာအသင်းဥက္ကဌက ရော်ဘာအသင်းရဲ့ အစည်းအဝေးမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ အစိုးရပိုင်ရော်ဘာကုမ္ပဏီတွေက ရော်ဘာအစေးကို အဓိကထုတ်လုပ်နေပြီး အထူးအခွင့်အရေးအနေနဲ့ ဒီလမ်းကြောင်းကို ရွေးချယ်ထားသင့်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။လက်ရှိဈေးကွက်အခြေအနေအရ ကမ္ဘာ့ရော်ဘာအစေးဈေးနှုန်းက ပြည်တွင်းဈေး ထက် မြင့်တာကြောင့်မို့ ပို့ကုန်အတွက် အလားအလာကောင်း ကြောင်း အစည်းအဝေးမှာ မှတ်ချက်ပြုခဲ့ပါတယ်။ရော်ဘာ လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်ကြသူများအနေနဲ့လည်း ရော်ဘာ ထုတ်လုပ်သူများနဲ့ အဖွဲ့အစည်းများရဲ့အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေမဲ့ လေ့လာမှုများပြုလုပ်ကြ ရန်နဲ့ ဈေးကွက်မှာ ရော်ဘာ အစေးဈေးနှုန်းနဲ့ ရော်ဘာပြားဈေးနှုန်းကွာဟမှုရှိနိုင်တာကို သတိပြုကြဖို့ နှိုးဆော်ခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိပါတယ်။ KZW, Source: Commodity online
မူဆယ်၊ ချင်းရွှေဟော်နဲ့ မြိတ်နယ်စပ်စခန်းများမှ ရော်ဘာ တန် ၆ဝဝ ကျော် ယခုအပတ် တင်ပို့ မတ်လ ၁၆ ရက်မှ ၂၂ ရက်ထိ ကာလအတွင်း မူဆယ် ၁ဝ၅ မိုင်ကုန်သွယ်ရးဇုန်မRSS-3 ၃ဝ၉ တန်၊ MSR-50 ၂၄ တန်၊ ချင်းရွှေဟော်မှ RSS-3 ၉၁ တန်ကျော်၊MSR-50 ၁၁၂ တန်ကျော်နဲ့ မြိတ်မှ MSR-50 တန် ၁ဝဝ အပါအဝင် နယ်စပ်စခန်း ၃ ခုမှ စုစုပေါင်း RSS-3 တန် ၄ဝဝ ကျော် ကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၈၅၈ သန်း၊MSR-50 ၂၃၇ တန်ခန့် ကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ဝ၂၅ သန်းဖိုး တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်အပတ်ကထက် တန်ချိန် ၄၁၉ တန်ခန့် တင်ပို့မှု လျော့နည်းခဲ့ပါတယ်။RSS-5 ဈေးဟာ ယခင် အပတ်ကထက် မိမိဘက်မှာရော တစ်ဘက်နိုင်ငံမှာပါ ရော်ဘာဈေးများ ကျလျက်ရှိပါတယ်။ တရုတ် ဝယ်လက်များကလည်း ရော်ဘာဈေးနှုန်းကျဆင်းလာမည့်အခြေအနေကို စောင့်ကြည့်နေတယ်လို့သိရပါတယ်။
ပဲမျိုးစုံတန်ချိန် ၁ဝဝဝဝ ဝယ်ယူဖို့ PEC က တင်ဒါခေါ် အိန္ဒိယနိုင်ငံပိုင် PEC အေဂျင်စီဟာ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွေမှာ ရောင်းချဖို့ မတ်ပဲအပါအဝင်ပဲမျိုးစုံတန်ချိန် ၁ဝဝဝဝ တင်သွင်းဖို့ တင်ဒါခေါ်ယူခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ တင်ဒါကို မတ်လ ၂၄ ရက်မှာ ပိတ်ပြီး တစ်ချိန်ထဲမှာ ဆုံးဖြတ် သွားမယ်လို့ ၎င်းရဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုင်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဝယ်ယူမယ့်ပဲများကတော့ မြန်မာ၊ အမေရိကန်၊ ကနေဒါနဲ့ သြစတြေးလျ တို့မှ မတ်ပဲတန် ၄ဝဝဝ၊ ပဲရာဇာ အစိမ်း (green Lentils ) တန် ၄ဝဝဝ နဲ့ ဒေစီကုလားပဲ တန် ၂ဝဝဝ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ မတ်ပဲအနေနဲ့ ယခုရာသီပဲဖြစ်ရမှာဖြစ်ပြီး အခြားပဲများကတော့ ၂ဝ၁ဝ ထွက်ပဲများဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဧပြီနဲ့ မေလအတွင်း မွန်ဘိုင်းနဲ့ ချန်နိုင်းဆိပ်ကမ်းများကို တင်ပို့ရမယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယမင်းရွှေစင် Source: Business standard
အဝင်များလို့ ဈေးကျသွားတဲ့ ပဲကြီးဈေး ယခုတစ်ပတ် ပြည်ဈေးကွက်သို့ ဖေဖော်ဝါရီလကုန်က စဝင်ခဲ့သော ပဲကြီး အသစ်များ ယခင်အပတ်ကထက် အဝင်ပိုများလာခဲ့ပြီး တစ်ရက်ကို အိတ် ၁ဝဝဝ ကျော်အထိ အဝင်ရှိလာခဲ့ပါတယ်။ ပဲကြီးရွှေကျွန်းမှာတစ်တင်းကို ၂၄ဝဝဝ ကျပ်ထိ ဈေးမြင့်ခဲ့ပြီး ယခုတစ်ပတ်မှာ ပဲကြီးရွှေကျွန်း တစ်တင်း ၂၁၅ဝဝ ကျပ်၊ ပဲကြီးကမ်းနား တစ်တင်း ၁၉ဝဝဝ ကျပ်သို့ ဈေးပြန်အေးသွားကြောင်း သိရပါတယ်။ မင်းတုန်း ကံမဘက်က အဝင်ရှိသလို ဒေသတွင်းမြို့နယ်များကလည်း အဝင်ရှိလာ တာကြောင့် အဝင်များပြီး ဈေးကျသွားခြင်းဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ အဝင်များပေမဲ့ လိုင်းသမား များအဝယ်မရှိသေးဘဲ ပဲကြော်ဖိုလုပ်ငန်းသမားများသာ ပုံမှန်အဝယ်ရှိတဲ့အတွက် တစ်ရက်ကို အိတ် ၁၅ဝ ကျော်အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့တာကြောင့် အဝင်ရှိသလောက် အရောင်းအဝယ် မသွက်သေးကြောင်း သိရပါတယ်။ ခင်ဆွေဝင်း
ပဲကြီး ပုံမှန်တင်ပို့ မူဆယ် ၁ဝ၅ မိုင်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှတစ်ဆင့် တစ်ဘက်တရုတ်နိုင်ငံသို့ မတ်လ ၁၆ ရက်မှ ၂၂ ရက်ထိ ကာလအတွင်းမှာ ကန်ဒေါ်လာ ဝ ဒသမ ၂၈၅ သန်းတန်ဖိုးရှိ ပဲကြီး ၂၃၄ တန်ကျော် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်သီတင်းပတ်က ၁ဝ၆ တန်တင်ပို့ခဲ့တာမို့ ယခုအပတ်မှာ ၁၂၈ တန် တင်ပို့မှုပိုမိုခဲ့ပါတယ်။ နယ်စပ်မှ ၂ဝ၁ဝ ဧပြီလမှ ၂ဝ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီလကုန်အထိ ပဲကြီး တန် ၁၁ဝဝ ကျော်တင်ပို့ထားပြီးဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ MIRT (DOBT)
ဒီသီတင်းပတ် မြေထောက်ပဲ အတင်မရှိ မြေထောက်ပဲကို လွယ်ဂျယ်နယ်စပ်မှ တစ်ဖက်တရုတ်နိုင်ငံကို လိုင်းရင်းမှတစ်ဆင့် တင်ပို့နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မတ်လ ၁၆ ရက်မှ ၂၂ ရက်ထိကာလအတွင်းမှာတော့ လွယ်ဂျယ်မှ မြေထောက်ပဲ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိပါဘူး။ မတ်လ လဝက်ကာလမှာ တန် ၁၂ဝ ကျော်တင်ပို့ထားပြီး ၂ဝ၁ဝ ဧပြီလမှ ဖေဖော် ဝါရီလကုန်ထိ နယ်စပ်မှ မြေထောက် ပဲ တင်ပို့နိုင်မှုမှာ ဧပြီ၊ မေနဲ့ ဇွန်လများမှာသာ တန် ၃၄ဝ ကျော် တင်ပို့ထားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။MIRT(DOBT)
ဒီတစ်ပတ်မြေထောက်ပဲနဲ့ ထောပတ်ပဲတင်ပို့မှု ကျဆင်း ယခုသီတင်းပတ် ပင်လယ်ရေကြောင်းက မြေထောက်ပဲနဲ့ ထောပတ်ပဲ နှစ်မျိုးလုံး တင်ပို့မှု လျော့ကျခဲ့ပါတယ်။ ယခုသီတင်းပတ် မတ်လ ၁၇ ရက်မှ ၂၃ ရက်အတွင်း မြေထောက်ပဲ တန် ၁၅ဝ နဲ့ ထောပတ်ပဲ ၂၅ တန်ခန့်သာ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွေကို ပဲလှိုင်လှိုင်ဝင်လာနေပြီဖြစ်ပေမဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံ ဆူနာမီ ဂယက် ကြောင့် ဂျပန်အဝယ်လိုက်တဲ့ ထောပတ်ပဲတင်ပို့မှု လျော့ကျလာခဲ့ပါတယ်။ ရန်ကုန် FOB ဈေးများအနေနဲ့ မတ်လ ၂၅ ရက်မှာ မြေထောက်ပဲ FAQ တစ်တန်ကို ကန်ဒေါ်လာ ၆၂ဝ-၆၄ဝ၊ ထောပတ်ပဲ FAQ ၉၁ဝ-၉၃ဝ နဲ့ ယခင်သီတင်းပတ်ဈေးများ အတိုင်း ငြိမ်နေပါတယ်။MIRT - MAPT
အဝင်များသော်လည်း ကုလားပဲဈေးငြိမ်လျက်ရှိ ပြည်ဈေးကွက်အတွင်း ကုလားပဲဈေးမှာ ယခင်တစ်ပတ်က တစ်တင်း ၁၈၅ဝဝ ကျပ်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ရှိပြီး၊ ယခုတစ်ပတ်တွင် ၁၈ဝဝဝ ကျပ်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ရှိပါတယ်။ ပန်းတောင်းနဲ့ ကံမမြို့နယ်များမှ ကုလားပဲသစ်များ အဝင်များပြီး တစ်နေ့လျှင် အိတ် ၅ဝဝ မှ ၆ဝဝ အထိ ဝင်ရောက်မှုရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ ပဲသစ်များ အဝင်များလာသော်လည်း ပဲခွဲစက်သမားများသာ ပုံမှန် အဝယ်ရှိတဲ့အတွက် တစ်ရက်လျှင် အိတ် ၂၅ဝ မှ ၃ဝဝ အထိ အရောင်း အဝယ် ဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ လှောင်လက်သမားများ အဝယ်ရှိတဲ့ရက်များမှာ အိတ် ၁ဝဝဝ ကျော်အထိ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ လွင်လွင်ဆန်း
