Background
ဟင်္သာတမှာ မတ်ပဲကျဈေးနဲ့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ် မတ်ပဲ(ကုန်ကြမ်း) ကို ရန်ကုန်အတွက် ဝယ်ယူနေတဲ့ ကုန်သည်ကြီးများက ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ဈေးကွက်မှာ မတ်ပဲ (RC) ရောင်းဈေး ကျနေတာကိုအကြောင်းပြပြီးဈေးချဝယ်ယူမှုတွေရှိတာကြောင့် ယခင် အပတ်နဲ့စာရင ် ဈေးကျလာပြီး တစ်ဿာကို ၁၂၁၅ ကျပ် (တစ်တန် ကို ၇၄၄ဝ၅၃ ကျပ်)နဲ့ နေ့စဉ်အိတ် ၆ဝဝ မှ ၈ဝဝ ကြားသာ အဝယ် ရှိခဲ့တယ်လို့ မြို့ခံပဲကုန်သည်များက ဆိုပါတယ်။
မုံရွာမှာ ပဲတီစိမ်းဈေးငြိမ်ပြီး ကုလားပဲဖြူလုံးကြီးဈေးကျ ပဲတီစိမ်းကြီး ကိုအရည်အသွေးပေါ်မူတည်ပြီး မန ္တလေးဝယ် လက်က တစ်ပိဿာကို ၁၂၆၃ ကျပ်(တစ်တန်ကို ၇၇၃၄၄၈ ကျပ်) နဲ့ နေ့စဉ်အိတ် ၃ဝဝ ခန့်ဝယ်အားပုံမှန်ရှိပေမယ့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးတန့်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ကုလားပဲဖြူလုံးကြီးကို ပဲခွဲစက်လုပ်ငန်းရှင်များနဲ့ မန္တလေးဝယ်လက်က တစ်ပိဿာကို ၁၂၁၁ ကျပ် (တစ်တန်ကို ၇၄၁၆ဝ၄ ကျပ်)နဲ့ ဝယ်အားပုံမှန်ရှိပေမယ့် ရောင်း သူကုန်သည်တွေထံမှာ ပစ္စည်းလက်ကျန်နည်းနေတာကြောင့် နေ့စဉ် အိတ် ၁ဝဝ ခန့်သာအရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပြည်မှာ ကုလားပဲအရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုများ ကုလားပဲ (တိုင်ပေ) ကို ပဲခွဲစက်လုပ်ငန်းရှင်များက ဝယ်အား သွက်နေတာကြောင့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးမြင့်လ် ာပြီး တစ်ပိဿာကို ၁၂၂၅ ကျပ်(တစ်တန်ကို ၇၅ဝ၁၇၇ ကျပ်) နဲ့တစ်ပတ်အတွင်း အတိ ် ၁ဝဝဝ ခနအ့် ရောင်း အဝြယ်ဖစခ် ေဲ့ ကြာင်း သရိ ပါတယ။် မတ်ပ်ပဲ (ကုန်ကြမ်း) ကို ရန်ကုန်ဝယ်လက်က ဈေးလျော့ အဝယ်ရှိတာကြောင့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးကျလာပြီး တစ်ပိဿာကို ၁၁၇၅ ကျပ် (တစ်တန်ကို ၇၁၉၅၅၈ ကျပ်) နဲ့ တစ်ပတ်အတွင်း အိတ် ၁၄ဝဝ ခန့်သာ အဝယ်ရှိခဲ့ကြောင်း ပဲကုန်သည်တစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။
မကွေးဈေးကွက်မှာ ပဲတီစိမ်းဈေးကျပြီး ကုလားပဲဈေးငြိမ် ပဲတီစိမ်းကြီးကို ရန်ကုန်ဝယ်လက်က အရည်အသွေး နိမ့်တာကို အကြောင်းပြပြီး ဈေးနှိမ်ဝယ်ယူခဲ့တာကြောင့် ယခင်အပတ်နဲ့ စာရင် ဈေးကျလာပြီး တစ်ပိဿာကို ၁၁၅၈ကျပ် (တစ်တန်ကို ၇ဝ၉၁၄၇ ကျပ်) နဲ့ နေ့စဉ်အိတ် ၁၅ဝ မှ ၂ဝဝ ကြား အဝယ်ရှိခဲ့တယ် လို့သိရပါတယ်။ကုလားပဲ(တိုင်ပေ) ကို ပဲခွဲစက်လုပ်ငန်းရှင်များက တစ်ပိဿာကို ၁၁၅၈ ကျပ်(တစ်တန်ကို ၇ဝ၉၁၄၇ ကျပ်) နဲ့ နေ့စဉ် အိတ် ၂၀၀ ခန့်အဝယ်ရှိပေမယ့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးတန့်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
တောင်ကြီးမှာ ပြောင်းနဲ့ ပဲပုပ်အရောင်းအဝယ်ဖြစ် ပြောင်း က ဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက်မှုအားကောင်းနေသလို ရန်ကုန်-မန္တလေး ဝယ်လက်ကလည်း ဝယ်အား ပုံမှန်ရှိပေမယ့် အစိုဓာတ် အနည်းငယ်ရှိနေသေးတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အရောင်း အဝယ်ဖြစ်မှုပမာဏကတော့ တစ်ပတ်အတွင်း ပိဿာချိန် ၆၆ဝဝဝဝ ခန့်ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ပဲပုပ်ကို မန ္တလေး ဝယ်လက်က တစ်ပိဿာ ကို ၁ဝဝဝ ကျပ်နဲ့ တစ်ပတ်အတွင်း ပိဿာချိန် ၆၃ဝဝဝ ခန့် အဝယ်ရှိ ခဲ့ပေမယ့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးငြိမ်နေတယ်လို့ ဒေသခံကုန် သည်များက ဆိုပါတယ်။
ဘုရင့်နောင်မှာမတ်ပဲ (RC) ဈေးကျပေမယ့် အရောင်းအဝယ်ပုံမှန်ဖြစ် ဒီတစ်ပတ်ဘုရင့်နောင်ဈေးကွက်တွင် မတ်ပဲ(RC) ၊ မတ်ပဲ(SQRC) နဲ့ပဲစင်းငုံနီ (RC)တို့သာအရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ မတ်ပဲ(RC) ကို ပြည်ပတင်ပို့ရန်ဝယ်ယူနေတဲ့ ကုန်သည်ကြီးများက ရန်ကုန်ဈေးကွက်မှာ ပို့ကုန်ဝင်ငွေဒေါ်လာတစ်ယူနစ်တန်ဖိုး ဈေး ဆက်တိုက်ကျဆင်းနေတာကို မူတည်ပြီး ဈေးချအဝယ်ရှိတာကြောင့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးကျလာပြီး တစ်တန်ကို အနိမ့်ဆုံး ၇၁၈ဝဝဝ ကျပ်မှ အမြင့်ဆုံး ၇၂၅ဝဝဝကျပ်အတွင်း ၃၁ဝ၅တန် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့ကြောင်းသိရပါတယ်။ မတ်ပ ဲ(SQRC) ကိုလည်း ပြည်ပတင်ပို့ရန် ဝယ်ယူနေတဲ့ကုန်သည်များက တစ်တန်ကို အနိမ့်ဆုံး ၈၈၅ဝဝဝကျပ်မှ အမြင့်ဆုံး ၈၉၃ဝဝဝ ကျပ်အတွင်း တန် ၁၁ဝ၄ ခန့်အဝယ်ရှိခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ ဒါ့အပြင်ပဲစင်းငုံနီ (RC)ကိုလည်း ပြည်ပတင်ပို့ရန်ဝယ်ယူ နေတဲ့ ကုန်သည်များက တစ်တန်ကို ၄၇၅ဝဝဝ ကျပ်နဲ့ တန် ၁၁၅ ခန့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ကုန်စည်ဒိုင်သုံးသပ်ချက် မတ်ပဲ(ကုန်ကြမ်း) ကို မတ်ပဲသန့်စင်ရန် ဝယ်ယူနေတဲ့ ကုန်သည်များနဲ့ ဝယ်ရောင်းကုန်သည်ကြီးများက ရန်ကုန် ဘုရင့်နောင် ဈေးကွက်မှာ မတ်ပဲ (RC) ရောင်းဈေးကျနေတာကို အကြောင်းပြပြီး ဈေးလျှော့အဝယ်ရှိတာကြောင့် ဘုရင့်နောင်၊ မန္တလေး၊ မုံရွာ၊ ပြည်နဲ့ ဟင်္သာတမှာ ဈေးကျနေကြောင်း တွေ့ရပါတယ်။ ပဲစင်းငုံနီကို ပြည်ပ တင်ပို့ရန်ဝယ်ယူနေတဲ့ ကုန်သည်များနဲ့ ဝယ်ရောင်းကုန်သည်များက ရန်ကုန်ဈေးကွက်မှာ ပို့ကုန်ဝင်ငွေဒေါ်လာ တစ်ယူနစ်တန်ဖိုး ဈေးအနည်းငယ်ကျနေမှုအပေါ်မူတည်ပြီး ဈေးချ အဝယ်ရှိတာကြောင့် မန္တလေး၊ မကွေး၊ မုံရွာ၊ မြင်းခြံနဲ့ ပခုက္ကူမှာ ဈေးကျနေကြောင်း သိရပါတယ်။ ပဲတီစိမ်းကြီးကို တရုတ်ပြည်တင်ပို့ရန် ဝယ်ယူနေတဲ့ကုန် သည်ကြီးများနဲ့ ရန်ကုန်ဝယ်လက်က အဝယ်အထိုက်အလျောက်သာ ရှိတာကြောင့် မန္တလေး၊ မကွေး၊ မုံရွာ၊ ပြည်၊ ပခုက္ကူနဲ့ အောင်လံမှာ ဈေးကျနေပြီး မကွေးနဲ့ မြင်းခြံမှာ ဈေးငြိမ်နေကြောင်း တွေ့ရ ပါတယ်။
လားရှိုးမှာ ပြောင်းဈေးငြိမ်ပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုများ ပြောင်းးက ဈေးကွက်သို့ အဝင်ပုံမှန်ရှိသလို တရုတ်ပြည်တင် ပို့ရန်ဝယ်ယူနေတဲ့ကုန်သည်များကလည်း တစ်ပိဿာကို ၂၉ဝ ကျပ် နဲ့ တစ်ပတ်အတွင်း ပိဿာချိန် ၁၉၄၄ဝဝဝ ခန့် အဝယ်ရှိခဲ့ပေမယ့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးအပြောင်းအလဲမရှိဘူးလို့ ဒေသခံပြောင်း ကုန်သည်များက ဆိုပါတယ်။
ပခုက္ကူမှာ ပဲစင်းငုံနီနဲ့ ကုလားပဲဖြူလုံးကြီးဈေးကျ ပဲစင်းငုံနီကို ရန်ကုန်ဝယ်လက်က တစ်ပိဿာကို ၇၅ဝ ကျပ် (တစ်တန်ကို ၄၅၉၂၉၂ကျပ်)နဲ့ နေ့စဉ်အိတ် ၅ဝ ခန့်ဝယ်အားပုံမှန် ရှိပေမယ့် ယခင်အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးကအကျဘက်မှာ ရှိနေတယ်လို့ ပဲကုန်သည်များကဆိုပါတယ်။ ကုလားပဲဖြူလုံးကြီးကို ပဲခွဲစက် လုပ်ငန်းရှင်များက တစ်ပိဿာကို ၁၁၉၄ ကျပ်(တစ်တန်ကို ၇၃၁၁၉၃ ကျပ်)နဲ့ ဝယ်အားပုံမှန်ရှိပေမယ့် ရောင်းသူကုန်သည်များက ဝယ်ယူတဲ့ ဈေးကို မကြိုက်နှစ်သက်လို့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှု နည်းခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
တောင်ကြီးမှာ ပြောင်းဈေးငြိမ် ဒေသထွကေ်ပြောင်းက ဈေးကွက်သို့ဝင်ရောက်မှုပုံမှန်ရှိသလို ရန်ကုန်၊ မန္တလေးဝယ်လက်ကလည်း တစ်ပိဿာကို ၂၃၅ ကျပ်နဲ့ တစ်ပတ်အတွင်း ပိဿာချိန် ၇၈၄ဝဝဝ ခန့် အဝယ်ရှိပေမယ့် ယခင် အပတ်နဲ့စာရင် ဈေးကငြိမ်နေတယ်လို့ ဒေသခံပြောင်းကုန်သည် တစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။