Background
မန္တလေးမြို့ ပွဲစား၊ ကုန်သည်၊ စက် ပိုင်များ ကထိန်တော်အသင်း (မန္တလေး ကုန်စည်ဒိုင်)ကို ဝမ်းတွင်း၊ မြစ်သား၊ ကျောက်ဆည်၊ တံတားဦး၊ စဉ့်ကိုင်၊ မတ္တရာ၊ စဉ့်ကူး၊ သပိတ်ကျင်း၊ ငါန်းဇွန်၊ ပခုက္ကူ၊ မုံရွာနဲ့ ချောင်းဦးဒေသများ မှ ဝယ်ယူရရှိပြီး၊ ဝယ်ယူရရှိသလောက် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ တရုတ်ဝယ်လက် အဆွဲသွက်တာ ကြောင့် ဈေးနှုန်းက အမြင့်နဲ့ အရောင်း အဝယ် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ဝယ်လက် များကလည်း မန်းကုန်စည်ဒိုင်များမှာ အထိုင်နဲ့ အဝယ်ရှိတာကြောင့် ကြိုက် ရောင်းကြိုက်ဝယ် ရောင်းချကြောင်း သိရပါတယ်။ ယခု ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ တတိယအပတ်မှာ ပဲတီစိမ်းကြီး တစ် ပိဿာ ၁၅၁၁ ကျပ်( တစ်တန် ၉၂၅၃၂၁ ကျပ်)နဲ့ နေ့စဉ် သုံးတင်းအိတ် ၆၀၀ ခန့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ပဲတီစိမ်းရွှေဝါ တစ် ပိဿာ ၁၆၅၃ ကျပ် (တစ်တန် ၁၀၁၂၂၈၁ ကျပ်)နဲ့ နေ့စဉ်အိတ် ၅၀၀ ခန့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ် လို့ ပဲတီစိမ်း နှစ်မျိုးပေါင်းအိတ်၁၀၀၀ ခန့် အရောင်း အဝယ်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ပဲတီစိမ်းများကို တရုတ်ဝယ်လက် သာမက ရန်ကုန်ဝယ်လက်မှလည်း ဝယ်ယူကြောင်း၊ ဝယ်လက်များ ပုံမှန် အဆွဲရှိတာကြောင့် ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်မှု ရှိကြောင်း၊ ရန်ကုန်ဝယ်လက်မှ တစ်ဆင့် စင်ကာပူကိုလည်း တင်ပို့ကြောင်း၊ အခြားပဲများ ပုံမှန်အဝယ်မရှိပေမဲ့ ပဲတီ စိမ်းကြီးမှာ နေရာတစ်ခု (ဈေးကွက်) မကရှိနေတာကြောင့် အရောင်းအဝယ် ကောင်းကြောင်း၊ မိမိတို့မှာ သိုလှောင် ချိန်ပင်မရအောင်အရောင်းအဝယ်သွက် ကြောင်း၊ ကုန်သည်ကြီးတစ်ဦးမှ ပြော ကြားပါတယ်။ စိုးအောင် - မန္တလေး
ယခုတစ်ပတ်အတွင်း ပြည်ပဲဈေးကွက်မှာ ပဲစင်းငုံသီးနှံ အဝင်သိပ်မများ တော့ဘဲ တစ်ရက်အိတ် ၁၅၀ ခန့်သာ ပန်းတောင်းနဲ့ကံမမြို့နယ်များမှ ဝင် ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒေသတွင်းလှောင်လက်များ အဝယ်မရှိဘဲ ရန်ကုန်လိုင်းသမား အဝယ်ရှိတာကြောင့် နေ့စဉ်အိတ် ၁၀၀ မှ ၁၅၀ ကျော် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြပြီး ပဲဈေးနှုန်း မှာလည်း တစ်တင်း ၁၈၄၀၀ ကျပ်ဖြင့်သာ အေးသွားခဲ့ပါတယ်။ ပဲစင်းငုံ သီးနှံရဲ့ ယခုနှစ်ဈေးနှုန်းမှာ ပဲသစ်ပေါ်စ အချိန်မှစလို့ ယခုအချိန်ထိ ဈေးသိသိ သာသာ လျော့နည်းသွားခြင်းမရှိခဲ့သော်လည်း ယခင်နှစ်က ဈေးကိုတော့ မမီခဲ့ဘူး လို့သိရပါတယ်။ ယခင်နှစ်က ပဲစင်းငုံဈေးမှာ တစ်တင်း ၂၁၀၀၀ ကျပ်ရှိခဲ့တယ် လို့ သိရပါတယ်။ခင်ဆွေဝင်း-ပြည်
ယခုတစ်ပတ်အတွင်း ပြည်ပဲဈေးကွက်မှာ ပဲစင်းငုံသီးနှံ အဝင်သိပ်မများ တော့ဘဲ တစ်ရက်အိတ် ၁၅၀ ခန့်သာ ပန်းတောင်းနဲ့ကံမမြို့နယ်များမှ ဝင် ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒေသတွင်းလှောင်လက်များ အဝယ်မရှိဘဲ ရန်ကုန်လိုင်းသမား အဝယ်ရှိတာကြောင့် နေ့စဉ်အိတ် ၁၀၀ မှ ၁၅၀ ကျော် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြပြီး ပဲဈေးနှုန်း မှာလည်း တစ်တင်း ၁၈၄၀၀ ကျပ်ဖြင့်သာ အေးသွားခဲ့ပါတယ်။ ပဲစင်းငုံ သီးနှံရဲ့ ယခုနှစ်ဈေးနှုန်းမှာ ပဲသစ်ပေါ်စ အချိန်မှစလို့ ယခုအချိန်ထိ ဈေးသိသိ သာသာ လျော့နည်းသွားခြင်းမရှိခဲ့သော်လည်း ယခင်နှစ်က ဈေးကိုတော့ မမီခဲ့ဘူး လို့သိရပါတယ်။ ယခင်နှစ်က ပဲစင်းငုံဈေးမှာ တစ်တင်း ၂၁၀၀၀ ကျပ်ရှိခဲ့တယ် လို့ သိရပါတယ်။ခင်ဆွေဝင်း-ပြည်
ပြည်ပဲဈေးကွက်ကို မတ်ပဲသစ်များ ယခင်တစ်ပတ်မှစလို့ အဝင်များလာခဲ့ပြီး ယခုတစ်ပတ်မှာ တစ်ရက်အိတ် ၇၀၀ ကျော်ထိ ဝင်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ပန်းတောင်း၊ ပေါင်းတလည်၊ ပေါက်ခေါင်းအပြင် ရွှေတောင်၊ ကျီးသဲဘက်မှလည်း ဝင်ရောက်ခဲ့ပါ တယ်။ ပဲဈေးနှုန်းမှာ တစ်တင်း ၁၈၅၀၀ ကျပ်ဖြင့် ယခင်တစ်ပတ်ထက် ဈေးလျော့ သွားခဲ့ပါတယ်။ ရန်ကုန်ဝယ်လက်များမှ တစ်ရက်အိတ် ၇၀၀ ကျော်ထိ အဝယ်လိုက် ခဲ့သလို ဒေသတွင်း လှောင်လက်သမားများလည်း အဝယ်ရှိတဲ့အတွက် အရောင်း အဝယ်သွက်နေတဲ့ ပဲတစ်မျိုးဖြစ်တယ်လို့ သိရပြီး၊ သြင်္ကန်မတိုင်ခင်ကာလထိ နောက်ထပ်ပဲများ အများအပြားဝင်ရောက်လာနိုင်မှာဖြစ်သလို ပဲဈေးနှုန်းလည်း ယခင်နှစ်ကဈေးထက်တော့ ဈေးပိုနေမယ်လို့ ခန့်မှန်းနေကြပါတယ်။ခင်ဆွေဝင်း-ပြည်
မုံရွာ ကုန်စည်ဒိုင် မတ်လတတိယ ပတ် ပဲဈေးကွက်မှာ ပဲသစ်တွေ ဒိုင်ကို ပုံမှန်ဝင်ရောက်ခဲ့သလိုအရောင်းအဝယ် လည်းအနည်းငယ်တက်လာခဲ့တာ တွေ့ ရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကုလားပဲမျိုးစုံ ဒေသစုံက အဝင်ပုံမှန်ရှိခဲ့ပြီး၊ ရောင်း လိုအားလည်းကောင်းသလို ဝယ်လို အားလည်းတက်ခဲ့တယ်လို့ ဒိုင်ရပ်ကွက် က ဆိုပါတယ်။ ယခု တစ်ပတ်ပေါက် ဈေးအားဖြင့် ထိုင်ဝမ်တစ်တင်း ၁၄၆၀၀ ကျပ်မှ ၁၄၇၀၀ ကျပ်၊V2 တစ်တင်း ၁၅၆၀၀ ကျပ်နဲ့ 929 တစ်တင်း ၁၄၆၀၀ ကျပ်အသီးသီးပေါက်ခဲ့ပြီး၊ ဒေသတွင်းပဲခွဲစက်နဲ့ကြာဇံစက်၊ လှောင် လက်အဝယ်ကြောင့် တစ်ရက်အိတ် ၂၀၀၀ ခန့်ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
မတ်လ တတိယပတ် ပြည်ပဲမျိုးစုံ ဈေးကွက်မှာ အဓိက အရောင်းအဝယ် ဖြစ်သောပဲများရဲ့ဈေးနှုန်းနဲ့ အရောင်း အဝယ်ဖြစ်မှုအခြေအနေမှာ ကုလားပဲနဲ့ မတ်ပဲ၊ ပဲကြီးသီးနှံများမှာ အရောင်း အဝယ်သွက်နေခဲ့ပြီး ပဲစင်းငုံသီးနှံလည်း အိတ် ၁၅၀ ခန့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ ပါတယ်။ ကျန်ပဲများကတော့ အဝင် အထွက် သိပ်မများဘဲ အိတ် ၅၀ မှ ၁၀၀ ကြားသာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ ပါတယ်။ မတ်ပဲမှာ ပန်းတောင်း၊ ဝက် ထီးကန်၊ ကျီးသဲ၊ ရွှေတောင်မြို့နယ်များ မှ တစ်ရက်အိတ် ၅၀၀ ကျော်ခန့်ဝင် လာသလို ရန်ကုန်ဝယ်လက်များမှလည်း နေ့စဉ် အိတ် ၇၀၀ ကျော်ဝယ်ယူခဲ့ပါ တယ်။ ဒေသတွင်း လှောင်လက်သမား အချို့လည်း ဝယ်ယူမှုရှိတယ်လို့သိရပါ တယ်။ ပဲဈေးမှာတစ်တင်း ၁၈၅၀၀ ကျပ်ဖြင့်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ပဲကြီးသီးနှံသစ်များ အောင်လံနဲ့ ကံမဖက်မှ ပြည်ဈေးကွက်ကို နေ့စဉ် ဝင်ရောက်ခဲ့သလို ရွှေတောင်၊ ကျီးသဲ၊ ကျောက်ထရံဘက်မှလည်း ဝင်ရောက် ခဲ့တာကြောင့် တစ်ရက် အိတ် ၅၀၀ ကျော် ဝင်ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဝင် ရောက်လာတဲ့ ပဲအရည်အသွေးမှာ ယခင် အပတ်ထက် အနည်းငယ် ကျဆင်းလာတဲ့အတွက် ဈေးလည်း တစ်တင်း ၁၀၀၀ ကျပ်ခန့် လျော့နည်း သွားခဲ့ပါတယ်။ ရွှေကျွန်း တစ်တင်း ၂၆၀၀၀ ကျပ်နဲ့ ကမ်းနားပဲတစ်တင်း ၂၅၀၀၀ ကျပ်နဲ့ ပဲကြော်ဖိုသမားနဲ့ လှောင်လက်များသာ အဝယ်ရှိခဲ့ကြပါ တယ်။ ပဲကြီးဈေနှုန်းမှာ ယခင်နှစ်ကဲ့သို့ သြင်္ကန်ပြီးချိန်မှ စပြီး၊ ပဲဈေးများ မြင့် တက်လာပါက ပဲလက်ဝယ်ရှိသူ တောင် သူနဲ့ လှောင်လက်သမားများ ယခုဈေး အတိုင်း ဆက်လက် သိုလှောင်ထားနိုင် ပါက အကျိုးအမြတ် ပိုလာနိုင်မယ့် သီးနှံဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ခင်ဆွေဝင်း - ပြည်
ယခုတစ်ပတ် ပြည်ချင်းဈေးကွက်ကို တောင်ကြီး၊ အောင်ပန်းချင်းများ အဝင်နည်းလာပြီး၊ တစ်ပတ်ကို ပိဿာ ၃၀ ဝင်အိတ် ၁၀၀ ခန့် အဝင်ရှိပါတယ်။ ပြည်ချင်း ဈေးကွက်မှ ချင်းဈေးများ ယခင်အပတ်ထက် ကျပ် ၄၀၀ ခန့် ဈေးမြင့်လာပြီး ချင်းစိုက်ပျိူးရာ တောင်ကြီး၊ အောင်ပန်းကို နယ်ဝယ်လက်များ တိုက်ရိုက်ဆင်းဝယ်ယူနေတာကြောင့် ချင်းဈေးများ တက်သွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပြည်ချင်းပွဲရုံများမှ ယခုတစ်ပတ် ချင်းတစ်ပိဿာကို (ဂျွန်) ၁၈၀၀ ကျပ်(ရှယ်) ၁၉၀၀ ကျပ်နဲ့ လက်လီ၊ လက်ကားရောင်းဝယ်သူများနဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ရခိုင်ပြည်နယ်ကို တင်ပို့မှုအပါအဝင် ပွဲရုံများမှာ ပိဿာချိန် ၅၀၀ ခန့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဝင်းဝင်းခိုင်-ပြည်
သီတစ်းတစ်ပတ်ဖြစ်တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလနောက်ဆုံး သီတင်းပတ်မှာ မန်ကျည်း ၁၁၁၃ ဒသမ ၉၆ တန်ကို ပင်လယ်ရေကြောင်း ကုန်သွယ်မှုလမ်းမှ တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်မှာ မလေးရှားနိုင်ငံကို ၂၄၈ တန်၊ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံကို ၉၉၀ ဒသမ ၉၆၊စင်ကာပူ နိုင်ငံကို ၇၃ တန် တင်ပို့ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ဒီတစ်ပတ်မှာ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံကို အများဆုံး တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ မန်ကျည်းတင်ပို့မှုမှာ ကန်ဒေါ်လာနှစ်သိန်း လေးသောင်း ကျော် ဝင်ငွေရရှိခဲ့တယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ ယခင် သီတင်းပတ် မန်ကျည်းတင်ပို့မှုနဲ့ ယှဉ်ရင်တန်ချိန် ကိုးဆယ်ကျော် ဒီတစ်ပတ်မှာ တင်ပို့မှုလျော့ခဲ့ပါတယ်။ လချုပ်အနေနဲ့ကြည့်မယ်ဆိုရင် ဇန်နဝါရီလမှာ မန်ကျည်းတန်ချိန် ခုနှစ်ဆယ်ကျော်သာတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ယခုဖေဖော်ဝါရီလမှာ တန်ချိန် သုံးထောင်ကျော်အထိ တင်ပို့ နိုင်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဖေဖော်ဝါရီလမှာ မန်ကျည်း တင်ပို့မှုကြောင့် ကန်ဒေါ်လာ ခုနှစ်သိန်းခြောက်သောင်းကျော် ဝင်ငွေရရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ MIRT(DOT)
ဟိုပုံးချင်းလည်း လက်ကျန်နည်းနေပါပြီ၊ ဒီနှစ်က ချင်းစိုက်တာလည်းနည်းပါတယ်။ တောင်သူတွေကလည်း ခဏခဏ အရှုံးနဲ့သာ ရင်ဆိုင်နေရလို့ နောက်ပိုင်းတွေမှာ အစိုက်နည်းသွားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ စိုက်ဧကလည်း နည်းသလို အထွက်နှုန်းလည်း နည်းပါတယ်။ ဒီနှစ် ဟိုပုံးမြို့နယ်တစ်ခုလုံးမှာ ချင်းအထွက်နှုန်းက ပိဿာချိန် ၆ သိန်းမှ ၁၀ သိန်း အထိ သာထွက်ရှိတယ်လို့ ဒေသခံတွေထံက သိရပါတယ်။ ဒီနှစ်မှာတော့ ပြည်ပဝယ်လက်တွေဝယ်ယူတာများလို့ ဈေးကလည်းကောင်းလာပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်မှာလည်း ဟိုပုံးချင်းတွေကို အိန္ဒိယ၊ ပါကစ္စတန် စတဲ့ ဝယ်လက်တွေက ခပ်များများဝယ်နေသလို၊ တရုတ်ဝယ်လက်ကလည်း အနည်းအကျဉ်းလိုက်ဝယ်နေလို့ ဈေးကလည်း ကောင်းနေပါတယ်။ တစ်ပိဿာ ပေါက်ဈေးက ၁၀၀၀ ကျပ်မှ ၁၁၀၀ ကျပ်ဈေးရှိပါတယ်။ ချင်းခြောက်လည်း တောင်သူတွေလက်ထဲမှာ အနည်းအကျဉ်းကျန်ရှိနေပြီး၊ ဒီနှစ်မှာ ချင်း(စို) ဈေးကောင်းနေလို့ ချင်းခြောက်လည်း မလုပ်ဖြစ်တာကြောင့် လက်ကျန်လည်း နည်းသွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ လက်ကျန်နည်းတာကြောင့် ဈေးကလည်း ကောင်းနေပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်ဈေးကတော့ ၂၀၀၀ ကျပ်မှ ၂၂၅၀ ဈေးပေါက်ပါတယ်။ အောင်ပန်းဈေးကွက်မှာလည်း အဝင်နည်းနေပါပြီ၊ တစ်ပတ်ကို ပိဿာချိန် တစ်သောင်း၊ နှစ်သောင်းခန့်သာ ဝင်တော့တယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ လက်ကျန်ကနည်းပြီး၊ အဝယ်ကများနေပါတယ်။ စစ်တွေဝယ်လက်တွေ ကလည်း ပြန်ပြီးဝယ်နေကြပါတယ်။ ဝယ်လိုအားကောင်းပြီး၊ပစ္စည်း ကနည်းတာကြောင့် ဈေးကလည်း ထပ်တက်လာပါတယ်။ ပြန်စိုက်ဖို့အတွက် တောင်သူတွေကလည်း မျိူးကောင်းကို ဝယ်ယူနေတာကြောင့် မြေနီချင်း အခက်လှ၊ကြီးတွေက တစ်ပိဿာကို ၁၆၀၀ ကျပ် ၁၇၀၀ ကျပ် အထိ ဈေးလိုက်ပါတယ်။ ပုံမှန်စတွေကတော့ တစ်ပိဿာ ၁၀၀၀ ကျပ်ဈေးရှိပြီး၊ ပယ်ချင်းကတော့ တစ်ပိသာ ၇၀၀ ကျပ်- ၈၀၀ ကျပ်ဈေးရှိပါတယ်။ ချင်း(စို)က ကုန်ခါနီးလေ၊ ဈေးတက်လေ ဖြစ်တာကြောင့် ဝယ်လက်တွေကလည်း ချင်းခြောက်ဖက်ကို လှည့်လာတာကြောင့် ချင်းခြောက်ကလည်း အပြိုင်ဈေးတက်လာပြီး၊ တစ်ပိဿာ ၂၀၀၀ ကျပ်မှ ၂၃၀၀ ကျပ် ဈေးရှိတယ်လို့ အောင်ပန်းကုန်စည်ဒိုင်က သိရပါတယ်။ ဧဧခိုင်-တောင်ကြီး