၂၀၁၃ ခုနှစ်ဆန်းပိုင်း ပြည်ဈေးကွက်မှာ ပဲမျိုးစုံဈေးနှုန်းများ ဈေးအတက် အကျသိပ်မရှိဘဲ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ နှစ်ကုန်မှာ ကုလားပဲသီးနှံဈေး အနည်းငယ်မြင့်လာခဲ့ပြီး၊ မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ပဲစင်းငုံ ဈေးများမှာ ဈေးပြန်လျော့သွားခဲ့ပါတယ်။ ယခုတစ်ပတ်မှာတော့ မတ်ပဲဈေးမှာ တစ်တင်း ၁၄၄၀၀ ကျပ်နဲ့ ရန်ကုန် ဝယ်လက်များ အဝယ်ရှိသလို လှောင်လက်သမားများ လည်း ဝယ်ယူလျက်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အရောင်း အဝယ်ဖြစ်မှုမှာ အိတ် ၂၀၀ ခန့်နေ့စဉ်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ပြီး၊ ရန်ကုန်ကို အိတ် ၅၀၀ ခန့် တင်ပို့နိုင်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ပဲတီစိမ်းအသစ်များ ပန်းတောင်း၊ ကံမ၊ မင်းတုန်း၊ ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ် များမှ တစ်ရက်အိတ် ၄၀၀ မှ ၅၀၀ ကျော်အထိ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး၊ တစ်တင်း ၂၁၂၀၀ ကျပ်နဲ့ ယခင်အပတ် ကထက် ဈေးအနည်းငယ်လျော့သွား ခဲ့ပါတယ်။ မန္တလေးလိုင်း သမားများ နေ့စဉ်အဝယ်လိုက် လျက်ရှိတာကြောင့် အရောင်းသွက်နေခဲ့တယ်လို့ သိရ ပါတယ်။ ပဲပုပ်အသစ်များလည်း ပေါက်ခေါင်း၊ ပန်းတောင်းမြို့နယ်များမှ တစ်ရက်အိတ် ၅၀ ကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့ သလို လှောင်လက်သမားနဲ့ ရန်ကုန်အဝယ် ရှိတာကြောင့် အရောင်းအဝယ်သွက်နေခဲ့ပါတယ်။ ပဲပုပ်ဈေးမှာ တစ်တင်း ၁၆၅၀၀ ကျပ်နဲ့ ယခင်အပတ်ကထက် တစ်ထောင်ကျပ်ခန့် ဈေးလျော့သွားခဲ့ပါတယ်။ ပဲစင်းငုံသစ်များ ဈေကွက်အတွင်းကို အိတ် ၁၀၀ ကျော်ဝင်ရောက်လာပြီး၊ ရန်ကုန်ဝယ်လက်ကလည်း ပဲသစ်များကို ဈေးကောင်း ပေးဝယ်ယူခဲ့ကာ တစ်တင်း ၁၇၀၀၀ ကျပ်နဲ့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့သလို ပဲဟောင်းဈေးကတော့ တစ်တင်း ၁၅၇၀၀ ကျပ်နဲ့သာ အရောင်းအဝယ်အေးနေခဲ့ပါတယ်။ ပဲကြီးဈေးနှုန်းများကတော့ ဈေးအမြင့်နဲ့ ဆက်အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့တာကြောင့် ပဲကြီး(ရွှေကျွန်း) တစ်တင်း ၃၆၅၀၀ ကျပ်၊ ပဲကြီး(ကမ်းနား)တစ်တင်း  ၃၃၅၀၀ ကျပ်နဲ့ ပဲလက်ကျန် များကို ပဲလှော်ဖိုသမားများ၊ ပဲကြော်လုပ်ငန်းရှင်များ နေ့တိုင်းဝယ်ယူလျက်ရှိတာကြောင့် အိတ် ၁၅၀ ကျော် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ခင်ဆွေဝင်း - ပြည်

ပြည်ပမှ ဝယ်ယူလိုမှုအား အနည်းငယ်မျှ ကျဆင်းနေ သော်လည်း ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင်း ညီမျှသော ဈေးနှုန်းဖြင့် ပဲစင်းငုံနီကို အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်နိုင်ကြောင်း သိရပါတယ်။ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ကုန်စည်ဒိုင်ကြီး ၃ ခု ရှိတဲ့ အနက် မန္တလေးမြို့ရှိ ပွဲစား၊ ကုန်သည်၊ စက်ပိုင်များရဲ့ ကထိန်တော်အသင်း (မန္တလေး ကုန်စည်ဒိုင်)ဟာ အဓိက အချက်အချာကျတဲ့ ကုန်စည်ဒိုင်ဖြစ်ပါတယ်။ ယခင်က ၎င်း ကုန်စည်ဒိုင်ရဲ့ ဈေးနှုန်းနဲ့အညီ သို့မဟုတ် ဈေးနှုန်းအောက်ဖြင့် သာ မြင်းခြံကုန်စည်ဒိုင်နဲ့ ကျောက်ပန်းတောင်း ကုန်စည်ဒိုင်တို့ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။ သို့သော် ယခုအခါ ၎င်းကုန်စည်ဒိုင်များမှ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပဲစင်းငုံနီ ဈေးနှုန်း မှာမန္တလေးကုန်စည်ဒိုင်ပေါက်ဈေး(လက်ရှိဈေး)နဲ့ တန်းတူ သော်လည်းကောင်း၊ အမြင့်ဈေးဖြင့် သော်လည်းကောင်း၊ အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဝယ်လက်ရဲ့ ရှေ့မျှော် မှန်းထားတဲ့ ဈေးကွက်ဈေးနှုန်း အခြေအနေကြောင့် ဝယ်ယူ သိုလှောင်ထားကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ မြင်းခြံခရိုင်ရှိ မြင်းခြံနဲ့ ကျောက်ပန်းတောင်းဒေသများမှာ ပဲစင်းငုံနီ အများဆုံးထွက်ရှိ ရာဒေသဖြစ်ပြီးအခြားဒေသများကို တင်ပို့ရာမှာလည်း အများ အပြားရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ မန္တလေးမြို့မှတစ်ဆင့် ရန်ကုန် ကို တင်ပို့မှု ရှိသကဲ့သို့ ရန်ကုန်သို့လည်း တိုက်ရိုက် တင်ပို့မှုရှိ တာကြောင့်ဈေးနှုန်းကွာဟချက် ကျဉ်းမြောင်းသွားပါကြောင်း သိရပါတယ်။

၂၀၁၃ ခုနှစ်အစ ဇန်နဝါရီလဆန်းပိုင်း မုံရွာကုန်စည်ဒိုင် ပဲဈေးကွက်မှာ ကုလားပဲမျိုးစုံကျဈေးနဲ့ အဝယ်အေးပြီး စိမ်းကြီး စိမ်းသေးအဝယ်သွက်ခဲ့ကာငုံနီအသစ်တွေမျှော်မှန်းသလောက် ဈေးကွက်ထဲ မရောက်သေးဘူးလို့ ပဲကုန်သည်များကပြောပါ တယ်။ ဒေသခံကုန်သည်တွေရဲ့ လက်ဝယ် ကုလားပဲမျိုးစုံအိတ် တစ်သိန်းခန့် ကျန်နေသော်လည်း ကြိုက်ဈေးမရလို့ ရောင်း လက်ရှားခဲ့တဲ့အတွက် ယခုတစ်ပတ်အတွင်းအိတ် ၅၀၀၀ ခန့် သာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ နှစ်သစ်အစ ဈေးကွက်မှာတော့ V2 တစ်တင်း ၁၅၇၀၀ ကျပ်-၁၅၈၀၀ ကျပ်၊ 929 တစ်တင်း ၁၈၂၀၀ ကျပ်-၁၈၃၀၀ ကျပ်၊ ထိုင်ဝမ် တစ်တင်း ၁၇၅၀၀ ကျပ်ဝန်းကျင်နဲ့ အရောင်းအဝယ် ဖြစ် ခဲ့ပါတယ်။

ကြက်သွန်  အဟောင်း  လက်ကျန် နည်းပြီး အသစ်ပေါ်စ  စပ်ကူးမတ်ကူး ကာလအတွင်း  ဈေးမြောက်လာခဲ့လို့ ကြက်သွန်စိုက် တောင်သူတွေ ရှေ့နှစ် အတွက် အားရှိလာတာတွေ့ရပါတယ်။ ဒီနှစ် မိုးနည်းလို့ မိုးစပါးလျာထားချက် မပြည့်မီတာရယ်၊   ကြက်သွန်ဈေး မြောက်လာတာရယ်ကြောင့် မန္တလေး တိုင်းဒေသကြီးအတွင်း အစားထိုးသီး နှံမှာ ဆောင်းကြက်သွန် ပိုစိုက်လာကြ ပါတယ်။ မြင်းခြံခရိုင်ဘက်မှာ ဆောင်း ကြက်သွန်လျာထားဧက ၂၆၉၀၈ ရှိပြီး၊ သြဂုတ်လထဲ မိုးမရွာခဲ့တာကြောင့် စက် တင်ဘာလဝက်ကျော်မှ စိုက်ရတဲ့ ဥစိုက် နဲ့(ဆောင်း)ပင်လေး  စိုက်ပေါင်းပြီး၊ လက်ရှိ စုစုပေါင်းစိုက်ပြီးဧက ၁၀၂၁၈ ရှိလို့ ဆောင်းစိုက်ဧကမှာ ပိုမိုလာတာ တွေ့ရပါတယ်။ လက်ရှိကြက်သွန် ဈေးကောင်းလို့ ဈေးကွက်ကိုကြည့်ပြီး၊ မြိတ်စားဖော်ရောင်းကြသလို  ဥမရင့် သက်တမ်းမစေ့သေးတဲ့ ကြက်သွန်များ ဈေးကွက်ဝင်ရောက်နေပြီး၊ အဟောင်းနဲ့ အသစ် ဈေးတူရောင်းချနေပါတယ်။