Background
အမေရိကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၄၃၇ သန်းတန်ဖိုးရှိ နို့ဆီ ၃၆၈၁၅၆ တန် အား ပင်လယ်ရေကြောင်း ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်းမှ တင်သွင်းခဲ့သည်။ ယခုပတ် အတွင်း မလေးရှားနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့ မှ တင်သွင်းခဲ့ပြီး တင်သွင်းခဲ့သည့် အမျိုး အစားများမှာMilk Product Falcon Brand, Tea pot Gold Brand, Hawk Brand တို့ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ယခင်တစ်ပတ်က နို့ဆီ ၂၈၄၅၄၄ တန် တင်သွင်းခဲ့ခြင်း ကြောင့် ယခင်တစ်ပတ်တင်သွင်းမှုနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက တန်ချိန် ရှစ်သောင်းကျော် ပိုမိုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ယခုတစ်ပတ်အတွင်း နယ်စပ်မှ နို့ဆီတင်သွင်းမှုမရှိကြောင်း သိရှိရသည်။
ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၌ ကွမ်းသီးစိုက်ဧက ၂၀ဝ၀ ကျော် တွင် တောင်ငူခရိုင်၌ စိုက်ဧက ၁၀ဝ၀ကျော် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး တောင်ငူခရိုင်နှင့် နယ်နိမိတ်ခြင်း ဆက်စပ်လျက်ရှိသော ကရင်ပြည်နယ် သံတောင်ကြီးဒေသတွင် ကွမ်းသီးစိုက်ဧက အများဆုံး စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။သံတောင်ကြီးဒေသ၏ ကွမ်းသီးစိုက်ဧကမှာ ၅၈၇၇ ဧကခန့်ရှိပြီး တစ်ဧက အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ၃၁၃ ပိဿာခန့် ထွက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ ကွမ်းသီးဈေးကွက်အနေဖြင့် တောင်ငူခရိုင်မှထွက်ရှိသော ကွမ်းသီးများသာမက သံတောင် ကြီးဒေသမှထွက်ရှိသော ကွမ်းသီးများသည်လည်း တောင်ငူ မြို့ရှိ ပွဲရုံများသို့ အဓိကတင်သွင်းပြီး တောင်ငူမြို့မှတစ်ဆင့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးမြို့များသို့ တင်ပို့ရ
မူဆယ်(၁၀၅)မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ တရုတ်နိုင်ငံသို့ ကုန်ပစ္စည်းများ တင်ပို့တင်သွင်းနေခြင်းကို ကိုဗစ်(၁၉) ရောဂါ ပိုး တွေ့ရှိမှုကြောင့် မန်းဝိန်းဂိတ် အား ၃၀-၃-၂၀၂၁ ရက်တွင် လည်းကောင်း၊ ကျင်စမ်းကျော့ဂိတ်နှင့် ကြူကုတ်-ပန်ဆိုင်း ဂိတ်ကို ၈-၇-၂၀၂၁ ရက်တွင် လည်းကောင်း၊ ချင်းရွှေဟော် ကုန်သွယ်ရေးနယ်စပ်ဂိတ်ကိုလည်း တရုတ်နိုင်ငံဘက်မှ ၁၈-၄-၂၀၂၁ ရက်မှစ၍ တင်ပို့/တင်သွင်း ခြင်း ကိုယာယီရပ်ဆိုင်း ခဲ့သည်။ မြန်မာဘက်ကလည်း ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ပြန့်ပွားမှု ကြောင့် ၆-၁၀-၂၀၂၁ ရက်မှစ၍ ကိုဗစ် (၁၉) ကပ်ရောဂါ ကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေးပစ္စည်းများမှလွဲ၍ ကျန်ပစ္စည်း များ တင်သွင်းခြင်းကို ယာယီပိတ်ပင်ခဲ့သည်။
တရုတ်-မြန်မာနှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသတွင် ယွမ်/ကျပ် ငွေကြေးအား တိုက် ရိုက်အသုံးပြုပေးချေမှုအား ခွင့်ပြုလိုက်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်က ဒီဇင် ဘာ ၁၄ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။တရုတ်-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်မှုတိုးမြှင့်နိုင်ရန်နှင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှု မြန် ဆန်ချောမွေ့စေနိုင်ရန်၊ နှစ်နိုင်ငံငွေပေးချေမှုနှင့် စာရင်းရှင်းလင်းမှုစနစ် လွယ်ကူ ချောမွေ့စေရန်နှင့် ASEAN Financial Integration ၏ ရည်ရွယ်ချက်များနှင့်အညီ ပြည်တွင်း ငွေကြေးသုံးစွဲမှုအား တိုးမြှင့်ရန်အတွက် ရည်ရွယ်ပြီး တရုတ်-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသတွင် ယွမ်/ကျပ် တိုက်ရိုက်အသုံးပြုပေးချေမှုကို ဆောင်ရွက် ခွင့်ပြုလိုက်ကြောင်း သတင်းထုတ
ပြည်ပဆန်ဈေးကွက်ကို လေ့လာကြည့်ပါက ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဇွန် ၂၈ ရက်တွင် International Rice Market Website တွင် ဖော်ပြ ချက်အရ ပါကစ္စတန် ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ ဧည့်မထ ၅ ရာခိုင်နှုန်း တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၀၈ ဖြင့် လည်းကောင်း၊ ဧည့်မထ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၅၃ ဖြင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ကို သိရှိရသည်။ ထိုင်းဆန်ဈေး နှုန်းများမှာ ၁၀ဝ ရာခိုင်နှုန်း ဘီဂရိတ်ဆန် တစ်တန်လျှင် အမေ ရိကန်ဒေါ်လာ ၄၆၄ ဖြင့် လည်းကောင်း၊ ဧည့်မထ ၅ ရာခိုင်နှုန်း တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၄၇ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဧည့် မထ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ဆန်တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၃၈ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပေါင်းဆန်တစ်တန်လျှင်
မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ရေနံချောင်းမြို့နယ် စိုက်ကြက် သွန်နီများ အရောင်းအဝယ် လက်လီသာ အဓိက ရောင်းချရ ပြီး ဈေးအေးနေကြောင်း ကြက်သွန်နီဈေးကွက်မှ စုံစမ်းသိရှိရ သည်။“လက်ရှိ ကြက်သွန်နီသစ်တွေ မြို့မဈေး၊ ပျံကျဈေးနှင့် လက်လီဈေးကွက်ကို အဓိကရောင်းနေကြပြီး အချို့ဒေသခံ များက မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်အတွင်း လှည့်လည်ရောင်းချတာမျိုး လည်းရှိတယ်။ ဈေးအေးသည့်အတွက် ကြက်သွန်နီအသုံးများ သူများက ပိဿာ ရာဂဏန်းအထိ ဝယ်စုကြတာမျိုးလည်း ရှိတယ်}”ဟု ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။လက်ရှိ ကြက်သွန်နီ လက်လီတစ်ပိသာလျှင် ကျပ် ၄၀ဝ ပေါက်ဈေးရှိကာ လက်လီဈေးအေးနေကြောင်း ကြက် သွန်နီ လက်လီရောင်းသည့်အမျိုးသမီးတစ်ဦးထံမှ သိသည်။မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ရေနံချောင်းမြို့န
စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာန၏ ကုန်သွယ်မှုဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုများဖြစ်သည့် ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင် မှတ်ပုံတင်လက်မှတ်အပါအဝင် ဆက်စပ်ကတ်များ၊ လိုင်စင်၊ ပါမစ်များ အားလုံး ကို လျှောက် ထား ဆောင်ရွက်နိုင်သည့်Tradenet 2.0 စနစ်ဖြင့် ပြောင်းလဲအသုံး နိုင်ရန် ဆောင်ရွက်နေပြီး လက်ရှိတွင်အသင်းဝင်ကုမ္ပဏီပေါင်း ၃၅၀ဝ နီးပါး အသုံးပြုနေပြီဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ လက်ရှိတွင် ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန်ကတ် ၁၈၀ဝ ကို ထုတ်ပေးထားပြီး အာဆီယံနိုင်ငံအချင်းချင်း အသုံးပြုသည့် Form D ကို ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်မှစ၍ စာရွက်စာတမ်းနှင့်ပေး၍ မရတော့ဘဲ အားလုံးကိုအွန်လိုင်းမှ ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကုန်သွယ်ရေးဦးစ
မြန်မာနိုင်ငံမှ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိသော ကြက်သွန်နီများကို ပြည်တွင်းစားသုံးရုံသာမက ပြည်ပသို့ တင်ပို့ရောင်းချသည့် စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်အမယ်များထဲတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ် သည်။ မြန်မာ့စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန် ကြက်သွန်နီကို နှစ်စဉ် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် မလေးရှားနိုင်ငံ များသို့ အများဆုံးတင်ပို့ရောင်းချ ကြသည်။ ယခုနှစ်မှာ ကြက် သွန်နီ အထွက်ကောင်းကြသော်လည်း ကြက်သွန်နီ ဈေးနှုန်း မှာ ယခင်နှစ်က ကြက်သွန်နီပေါက် ဈေးထက် ဈေးနှုန်းအနည်း ငယ် ကျဆင်းလျက်ရှိနေကြောင်း သိရသည်။ ကြက်သွန်ဈေးနှုန်းကျရခြင်းမှာ COVID-19 ကပ်ရောဂါ ပြန့်ပွားနေချိန်ဖြစ်တာကြောင့် ကြက်သွန်နီ အများဆုံး အသုံးပြုသည့် နေရာမျ
ယခုတစ်ပတ် မန္တလေးကြက်သွန်နီဈေးနှုန်းဈေးကွက် အခြေအနေမှာ ကြက်သွန်နီအဟောင်းများ အရည်အသွေးနိမ့် (အညှောင့်ပေါက်)လာခြင်းကြောင့် ဈေးနှုန်းနိမ့်ကျလာပြီး ကြက်သွန်နီအသစ်များဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက်လာ၍ ပြည်ပတင်ပို့မှု အနည်း ငယ်သာရှိသောကြောင့် ဈေးအေးနေကြောင်း သိရသည်။ ယခုတစ်ပတ် မန္တလေးဈေးကွက်တွင် ကြက်သွန်နီ တစ် ပိဿာ လက်ကားဈေးနှုန်းများမှာ ထိပ်စကျပ် ၆၀ဝ၊ အလတ်စ ကျပ် ၅၀ဝ၊ အနိမ့်စ ကျပ် ၃၀ဝ၊ လက်လီဈေးနှုန်းများမှာ ထိပ်စ ကျပ် ၈၀ဝ၊ အလတ်စ ကျပ် ၆၀ဝ၊ အနိမ့်စကျပ် ၃၀ဝ ဖြင့် နေ့စဉ် ကုန်ချိန်ပိဿာ ၂၅၀ဝ၀ မှ ၃၀ဝ၀ဝ ခန့် ဝင်ရောက် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း သိရသည်။