Background
အိန္ဒိယသကြားတင်ပို့မှုကို ဝန်ကြီးများအဖွဲ့က ပြန်သုံးသပ်မယ် အိန္ဒိယလယ်ယာဝန်ကြီး ရှရတ်ပါဝါက သကြားတင်ပို့မှုခွင့်ပြုရေး အစီ အစဉ်ကိုပြောကြားပြီးနောက် ပြည်ပ တင်ပို့ဖို့ခွင့်ပြုထားတဲ့ သကြားတန်ချိန် ၅ သိန်းကို အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးများက ပြန်လည်သုံးသပ်သွားမယ်လို့ အစိုးရ အရာရှိနှစ်ဦးကပြောကြားကြောင်းသိရပါတယ်။ ဝန်ကြီးပါဝါကလည်း စားနပ်ရိက္ခာ ဈေးနှုန်းဖောင်းပွမှုမြင့်မား နေတာကြောင့် လယ်ယာထွက်ကုန်များ ပြည်ပတင်ပို့မှု ခွင့်ပြုခြင်းကို အစိုးရက အထူးသတိထားဆောင်ရွက်နေ တယ်လို့လည်းဆိုပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံက သကြားတင်ပို့မှု နှောင့်နှေးခြင်းကြောင့် ကမ္ဘာ့သကြား ဈေး မြင့်တက်လာဖွယ်ရှိပါတယ်။ ှုဃန မှာ မတ်လပို့ရမယ့် သကြားကြမ်းဈေးဟာ ၂ ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ပြီး၊ တစ်ပေါင်ကို ကန်ဒေါ်လာ ၃၂ ဒသမ ၆၂ ဆင့် (တစ်တန်ကိုကန်ဒေါ်လာ ၇၁၉ ) ဖြစ်လာခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ စားနပ်ရိက္ခာ ဈေးနှုန်းဖောင်းပွမှုဟာ သီတင်းပတ် ၅ ပတ်ဆက်တိုက် မြင့်တက်လာခဲ့ရာ ဒီဇင်ဘာလ ၂၅ ရက်မှာ ၁၈ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယမင်းခင်၊ှSource: Reuters
ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ရောင်းအားအကျပ်အတည်းရှိ၍ ရော်ဘာဈေးနှုန်းမြင့်တက် ယခုအချိန်မှာအထွက်နှုန်းကျတဲ့ရာသီဖြစ်တာကြောင့် ကမ္ဘာ့ရော်ဘာအများဆုံးတင်ပို့တဲ့ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရောင်းလိုအား အကျပ်အတည်းတွေ့နေပြီး ရော်ဘာဈေးနှုန်းကလည်း ဆက်တက်နေပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ အခြားအာရှ နိုင်ငံများမှာလည်း မိုးကြီးတဲ့အတွက် ရော်ဘာအထွက်နှုန်းကျပြီး ရော်ဘာ လက်ငင်းဈေးနှုန်းက မှတ်တမ်းတင်လောက်အောင် မြင့်တက်နေကြောင်း ထိုင်း ရော်ဘာ သုတေသနဌာနက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ရော်ဘာအစေးထုတ်လုပ်မှုဟာ ကျဆင်းနေတာကြောင့် ဈေးနှုန်းတွေ ထပ်မံတက်ဖွယ်ရှိကြောင်း တိုကျိုအခြေစိုက် ACE ကုမ္ပဏီရဲ့ သုတေသီ ကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ထိုင်းရဲ့လက်ငင်းဈေးနှုန်းက တစ်ကီလိုဂရမ်ကို ၁၃၇ ဘတ်( ၄ ဒသမ ၅၆ ဒေါ်လာ) ဖြစ်ကြောင်းသိရပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ကားရောင်းချမှု အခွန်တိုး မြင့်ခြင်း၊ တာယာ ထုတ်လုပ်ဖို့ကုန်ကြမ်းဝယ်လိုအား ကျဆင်းခြင်း၊ အတိုးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်းနဲ့ ကုန်ဈေးနှုန်းမြင့် တက် ခြင်းတို့ ကြောင့် ရှေ့အလားအလာကတော့ ဈေးနှုန်းအကန့်အသတ်ရှိနိုင်ကြောင်းသိရပါတယ်။ လာမဲ့နှစ်မှာ ကမ္ဘာ့ အကြီးဆုံး ကား ဈေးကွက်ရှိတဲ့ တရုတ်မှာခရီးသည်တင်ကားဝယ်ယူမှု အခွန်နှုန်းထား တိုးဖွယ်ရှိကြောင်း တရုတ်ကားထုတ်လုပ်ရေးအသင်းရဲ့ ဒုတိယ အထွေထွေမန်နေဂျာကပြောကြားပါတယ်။ နိုဝင်ဘာလမှာတော့ ခရီးသည်တင် ကားရောင်းချရမှုက စံချိန်တင်မြင့်တက် ခဲ့ပါတယ်။ ၂ဝဝ၉ ခုနှစ်မှာတရုတ်အစိုးရက ကားရောင်းဝယ်မှုအခွန်ကို ၁ဝ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျှော့ချပေးခဲ့ပြီး ယခုနှစ်မှာတော့ ၇ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းကို တိုးမြှင့်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီမူဝါဒအရ ကျေးလက်ဒေသများမှာ ကားရောင်းဝယ်မှုကို အထောက်အပံ့ဖြစ်စေပြီး ကားဒီဇိုင်းဟောင်းများ ရောင်းဝယ်ရေးအနေနဲ့ ယခုလကုန်မှာ သက်တမ်းကုန်မှာ ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ စွယ်စုံသုံးကားအပါအဝင် ခရီးသည်တင်ကားရောင်းချရမှုနဲ့အားကစားပစ္စည်း ရောင်းချရနှုန်းကလွန်ခဲ့တဲ့ လက ၂၉ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်းတိုးခဲ့ပြီး အစီးရေ ( ၁ ဒသမ ၃၄ သန်း) ခန့်ရှိကြောင်း တရုတ်ကားထုတ်လုပ်သူ များအသင်းမှ သိရပါတယ်။ ယခုနှစ်ဧပြီလကတည်းက ရောင်းချရနှုန်းအမြန်ဆုံးဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ရှန်ဟိုင်းကုန်စည်ဒိုင်ရဲ့ မေလအတွက် ဈေးနှုန်းက ၂ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ပြီးတစ်တန်ကို ၃၃၈ဝ၅ ယွမ် ( ၅ဝ၈၁ ဒေါ်လာ) ကိုရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း သတင်း ရရှိပါတယ်။ Source: Bleomberg.com,KZW
အိန္ဒိယနနွင်းတောင်သူများအတွက် အကျိုးအရှိဆုံးကာလ ယခုနှစ် ၂ဝ၁ဝ ခုနှစ်ဟာ အိန္ဒိယနနွင်းတောင်သူရဲ့ နှစ်လို့ဆိုရမှာပါ။ ဈေးကွက်ကို လက်ကျန်အကန့် အသတ်သာ ရောင်းချခြင်းခြင်းဖြင့် ဈေးနှုန်းဆုံးဖြတ်ပေးကြသလို နနွင်းဈေးကလည်း ၎င်းတို့အတွက် ဆွဲဆောင်မှုရှိတဲ့ ဈေးနှုန်းဖြစ်လာ ခဲ့တယ်လို့ အီရော့ နနွင်းကုန်သည်များအသင်းဥက္ကဌ Mr. R. V Ravishahlxar ကပြောကြားပါတယ်။ နနွင်းအသစ်ကတော့ နောက်ထပ် ၄၅ ရက်ကျော်မှ ဈေးကွက်ထဲ ဝင်လာမယ်လို့လည်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားပါတယ်။ လက်ရှိတောင်သူ တွေ လက်ထဲမှာ နနွင်းလက်ကျန်ကအိတ် ၄သိန်းကျော်သာ ကျန်ရှိပြီး ဈေးကောင်းရဖို့ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ထုတ်ရောင်း နေကြ တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အိန္ဒိယမြောက်ပိုင်း နနွင်းကုန်သည်များဟာ အခြားဒေသတွေမှာ လက်ကျန်မရှိတာကြောင့် အီရော့ဈေးကွက်ကိုသာ အမှီပြုနေကြရပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၃ ရက်အတွင်း နနွင်းဝင်ရောက်မှု ကျဆင်းလာခြင်းကြောင့် နနွင်းဈေးအနည်းငယ် တိုးတက် လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့မှာ နနွင်းတစ်တန်ကို ရူပီး ၂ဝဝဝ (ကန်ဒေါ်လာ ၄၄ ဒသမ ၃၉) မြင့်တက်ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်နှစ်ကာလတူက နနွင်းဝင် ရောက်မှုရော၊ ရောင်းချမှုပါ မြင့်တက်နေပေမဲ့ ယခုနှစ်မှာတော့ အကန့်အသတ်သာ ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ဈေးအတိုင်းလာမယ့် သီတင်းပတ်ကုန်တဲ့အထိ ဆက်ရှိနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ ဒီဇင် ဘာလ ၈ ရက် အီရော့နနွင်းကုန်သည်များ အသင်းဈေးဝန်းမှာ နနွင်းလက်ချောင်းဈေးက တစ်တန်ကို ရူပီး ၉၄၁၃ဝ-၁၆၁၄၉ဝ (ကန်ဒေါ်လာ ၂ဝ၉ဝ-၃၅၈၅)၊ နနွင်းဥဈေးက တစ်တန်ကို ရူပီး ၉၁၁၃ဝ-၁၅၉ဝဝဝ (ကန်ဒေါ်လာ ၂ဝ၂၃- ၃၅၃ဝ) ဈေးနဲ့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး အီရော့သမဝါယဈေးကွက်မှာ နနွင်းလက်ချောင်း တစ်တန်ကို ရူပီး ၁၅၅၅၆ဝ- ၁၆၁ဝဝဝ (ကန်ဒေါ်လာ ၃၄၅၃-၃၅၇၄)၊ နနွင်းဥဈေးက တစ်တန်ကို ၁၅၇၅၆ဝ-၁၅၈၅၅ဝ (ကန်ဒေါ်လာ ၃၄၉၈-၃၅၂ဝ) နဲ့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယမုံနာ၊ှSources: businessline
နိုဝင်ဘာလမှာ ပင်လယ်ရေကြောင်းက မန်ကျည်းအတင်မရှိ မန်ကျည်းကို ရေကြောင်းကတင်ပို့မှု နိုဝင်ဘာလအတွင်း အပို့ပျောက်ခဲ့ပါတယ်။ ယခင် ၂ဝဝ၉ နိုဝင်ဘာလတုန်းက ရာသီချိန် မဟုတ်ပေမဲ့ အဝယ်အဆွဲ ရှိတာကြောင့် ၂၄ တန်ခန့် တင်ပို့နိုင်ခဲ့သော်လည်း ဒီနှစ်တော့ အပို့လျော့ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အောက်တိုဘာလ အတွင်းက နိုင်ငံအစုံကို ၆၆ တန်တင်ပို့ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် ဒီလမှာ နယ်စပ်ဘက်ကသာ လှည့်ပြီး တင်ပို့နိုင်ခဲ့တာမျိုးရှိပြီး အာရှနိုင်ငံများဘက်ကို မပို့နိုင်ခဲ့ပါဘူး။ MIRT (DOT)
ထိုင်းရော်ဘာဈေးမှတ်တမ်းတင်လောက်အောင် မြင့်တက် ကမ္ဘာ့ရော်ဘာတင်ပို့မှုအများဆုံးထိုင်းနိုင်ငံမှာ မိုးကြီးတာကြောင့်ရောင်းလိုအားဆက်လက်ပြတ်တောက် နေပြီး လက်ငင်းဈေးနှုန်းတွေက စံချိန်တင်မြင့်တင်လျက်ရှိစဉ်မှာ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုကြောင့် အမှန်သုံးစွဲသူတွေရဲ့ ဝယ်ယူသုံးစွဲမှု ကတော့ကျဆင်းနေကြောင်းသိရပါတယ်။ တိုကျိုကုန်စည်ဒိုင်ရဲ့ မေလအတွက် ဈေးနှုန်းက ဝ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်း ပြီးတစ်တန်ကို ၄၄၁၇ ဒေါ်လာရှိပါတယ်။ တာယာထုတ်လုပ်ရေးတွေလို သုံးစွဲသူတွေရဲ့ ဝယ်ယူမှုက နှေးကွေးနေပြီး သိုလှောင်မှု တွေလည်းကျဆင်းနေကြောင်းတိုကျိုအခြေစိုက်သုတေသီ ကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဂျပန်သိုလှောင်ရုံ တွေမှာရော်ဘာ ကုန်ကြမ်းသိုလှောင်မှု ၂ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းပြီး နိုဝင်ဘာလလယ်မှာ ( ၇၃၇၅) တန်သာရှိကြောင်း ဂျပန်ရော်ဘာ ကုန်သွယ်ရေးအသင်းက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ လက်ငင်းရော်ဘာဈေးကွက်မှာ မှတ်တမ်းတင်လောက် အောင် ဈေးတက်ပြီး တစ်ကီလိုဂရမ်ကို ( ၄ဒသမ ၄၆ ဒေါ်လာ) ရှိကြောင်း ထိုင်းရော်ဘာသုတေသနဌာနက ပြောကြား ပါ တယ်။ ဝယ်လိုအားကောင်းဆဲဖြစ်ပေမဲ့ ထိုင်းတောင်ပိုင်းမှာ မိုးရွာတာကြောင့် ရောင်းလိုအားပြတ်လပ်မှုရှိနေကြောင်း ၎င်းဌာနက ဆက်လက်ပြောကြားပါတယ်။ ဝယ်လိုအားကောင်းဆဲဖြစ်ပေမယ့် ထိုင်းတောင်ပိုင်းမှာမိုးရွာတာကြောင့် ရောင်းလိုအားပြတ်လပ်မှု ရှိနေကြောင်း ၎င်းဌာနကဆက်လက်ပြောကြားပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းက စုစုပေါင်းထုတ်လုပ်မှုရဲ့ ၈ဝ ရာခိုင်နှုန်း ထွက်ရှိပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းပြည်နယ်များမှာ မိုးကြီးခြင်းက ရောင်းလိုအား အကျပ်အတည်းအတွက် သောက ပွားစေကြောင်း ဒီအက်စ်ဖျူးချားကုမ္ပဏီရဲ့သုတေသီကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ထိုင်းတောင်ပိုင်းမှာ မုတ်သုန်ကရေကြီးမှုကို ဆက်လက် ဖြစ်ပေါ်စေဦးမှာဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းသဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကာကွယ်ရေးဌာနက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ရှန်ဟိုင်း ကုန်စည်ဒိုင်မှာတော့ မေလရဲ့ဈေးနှုန်းက ၂ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းတက်ပြီး ၃၂၃၆၅ ယွမ် ( ၄၈၅၈ ဒေါ်လာ) ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ ယခုနှစ်မှာ ကမ္ဘာ့ရော်ဘာသုံးစွဲမှုက ရောင်းလိုအား (၃၁၃ဝဝဝ) တန်ထက် သာလွန်နိုင်ကြောင်း ဂိုးဒန်းဆက်ချ် အုပ်စုရဲ့ အစီရင်ခံစာမှာဖော်ပြထားပါတယ်။ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး တာယာ ထုတ်လုပ်ရေးဖြစ်တဲ့ ဘရစ်စတုန်းကုမ္ပဏီက လာမယ့် ၁ဝ စုနှစ်မှာ ကုန်ကြမ်းစရိတ်တွေတက်တာကြောင့် ရော်ဘာ သုံးစွဲမှု ၅ဝ ရာခိုင်နှုန်း လျှော့ချမှာ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကုမ္ပဏီ အထွေထွေမန်နေဂျာက ပြောကြားပါတယ်။ ၎င်းကုမ္ပဏီက သဘာဝရော်ဘာတန်ချိန် ( ၁ ဒသမ ၇၇ သန်း) သုံးစွဲမှုဖြစ်ပြီး တာယာ ထုတ်လုပ်ရေးအတွက် ယခုနှစ်မှာရော်ဘာတု သုံးစွဲမှုကို ၂ဝဝ၉ ကထက် ၂၄ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်သုံးစွဲမှာ ဖြစ်ကြောင်း သတင်း ရရှိပါတယ်။ Source: Bloomberg.com, KZW
တရုတ်အတိုးနှုန်းကြောင့် ရော်ဘာဈေးကျဖွယ်ရှိ ကမ္ဘာ့ရော်ဘာသုံးစွဲမှု အများဆုံး တရုတ်နိုင်ငံဟာ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှုန်းနဲ့ ကုန်ကြမ်းဝယ်လိုအား တဖြည်းဖြည်းကျဆင်းတာကြောင့် ကုန်ဈေးနှုန်းထိန်းချုပ်ဖို့ အတိုးနှုန်းမြှင့်တင်ဖွယ်ရှိပြီး ရော်ဘာဈေးနှုန်းကို ရိုက်ခတ် နိုင်ကြောင်းသိရပါတယ်။ ဒီရက်သတ္တပတ်မှာ တရုတ်ရဲ့ အတိုးနှုန်းတွေ စတင်တက်ဖွယ်ရှိကြောင်း တရုတ်လုံခြုံရေး ဂျာနယ်မှာ ဖော်ပြထားတယ်လို့သိရပါတယ်။ ငွေဈေးနှုန်းတွေ မြင့်တက်လာတာကြောင့် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး တရုတ်ကားဈေးကွက်မှာ အရောင်းကျခဲ့ကြောင်းJSC ကုမ္ပဏီမှ သုတေသီက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ရဲ့ အတိုးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်းက ရော်ဘာ ဈေးနှုန်းရဲ့ ရှေ့အလားအလာမှာ အကြီးဆုံးအန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ၎င်းသုတေသီက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ရှန်ဟိုင်း ကုန်စည် ဒိုင်ရဲ့ မေလအတွက် ဈေးနှုန်းက တစ်တန်ကို ၃၂၂၅၅ ယွမ် ( ၄၈၄၉ ဒေါ်လာ) ဖြစ်ကာ ၁ ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့ပြီး နိုဝင်ဘာလဆန်းက ၃၈၉၂ဝ ယွမ် ရှိခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ Source: Bloomberg.com ,KZW
ဥရောပမှာ သာမန်ထက် ပိုအေးလို့ ရေနံစိမ်းမြင့်မား ကမ္ဘာတွင် ရေနံသုံးစွဲမှုအမြင့်မားဆုံး အမေရိကန်ရဲ့ စီးပွားရေးပြန်လည် နာလန်ထူလာတဲ့အခြေအနေ အရှိန်ရလာတာကြောင့် လောင်စာဝယ်လိုအားများ မယ်ခန့်မှန်းကြပြီး ၂၆ လအတွင်း ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်းအမြင့်ဆုံး နှုန်းကိုရောက်ရှိလာ ပါတယ်။ ၂ဝ၁ဝ နိုဝင်ဘာလအတွင်းက အမေရိကန်ရဲ့ ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းကဏ္ဍ တိုးတက် ကျယ်ပြန့်လာမှုအရှိန်အဟုန်က ၆ လအတွင်း အလျင်မြန်ဆုံးနှုန်းဖြစ်ခဲ့ ကြောင်း ဖော်ပြထားတဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ အစီရင်ခံစာ ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက်ပိုင်း ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်း သုည ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်မားခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌ Ben S.Bernanke က နောက်ထပ် စီးပွားရေးအကျပ် အတည်းဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရာ အလားအလာမရှိကြောင်း မှတ်ချက်ချလိုက်ခြင်းကလည်း အမေရိကန်ဒေါ်လာတန်ဖိုးကို မြင့်မားစေသလို ရေနံကြိုပွိုင့်ဈေးနှုန်းကိုလည်း မြင့် မားစေခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဇန်နဝါရီလအရောက်ပို့ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်းက တစ်စည်ကို ၁၆ ဆင့် မြင့်မားကာ ၈၉ ဒသမ ၃၅ ဒေါ်လာနဲ့ နယူးယောက် ကုန်စည်ရောင်းဝယ်ရေးတွင် ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့က အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ ယခုနှစ်အတွင်း ရေနံစိမ်း ဈေးနှုန်း ၁၂ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်ခဲ့ကြောင်းသိရပါတယ်။ ဇန်နဝါရီလငွေချေ ရမဲ့ ဘရန့်အမျိုးအစားရေနံစိမ်းမှာလည်း ၃၃ဆင့်(သုည ဒသမ ၄ရာခိုင်နှုန်း) မြင့်မားကာ တစ်စည်ကို ၉၁ ဒသမ ၇၅ ဒေါ်လာနဲ့ လန်ဒန်ICE Futuxes Europe Exchange တွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ ရေနံစိမ်းဈေးမြင့်မားစေခြင်း အကြောင်းအရင်းတစ်ရပ်မှာ ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက် က မီးထိုးဆီဈေးနှုန်းများ နှစ်နှစ်ကျော်ကာလအတွင်း အမြင့်မားဆုံးနှုန်းကို ရောက်ရှိ ခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ဥရောပတွင် သာမန်မဟုတ် အေးမြတဲ့ရာသီဥတုကြောင့် မီးထိုးဆီ ဝယ်လိုအား များလာကြောင်း၊ ဇန်နဝါရီလအရောက်ပို့ မီးထိုးဆီတစ်ဂါလန်ကို သုည ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်မားကာ ၂ ဒသမ ၄၉၂၈ ဒေါ်လာနဲ့ နယူးယောက်ကုန်စည် ရောင်းဝယ်ရေးတွင် ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်က အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၃ရက်နေ့မှစပြီး တစ်ဂါလန်ကို ၂ ဒသမ ၄၈၇၄ ဒေါ်လာအထိရောက်ရှိခဲ့ရာ ၂ဝဝ၈ အောက်တိုဘာ ၈ နောက်ပိုင်း အမြင့်ဆုံးနှုန်းဖြစ်လာကြောင်း သိရပါတယ်။ Source:bloomberg.com, ပပ
အိန္ဒိယသကြားရောင်းချမှု အခြေအနေပေါ်မူတည်ပြီး သကြားကြမ်းဈေးနှုန်း ပြန်မြင့်လာ ကမ္ဘာမှာ ဒုတိယသကြားထုတ်လုပ်မှုအများဆုံး အိန္ဒိယရဲ့ သကြား ရောင်းချနိုင်မှု အခြေအနေအရ သကြားဈေးနှုန်း ၃ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ အိန္ဒိယရဲ့ သန့်စင်ပြီး သကြားထုတ်လုပ်မှုအများဆုံး မဟာရပ်တရာ ပြည်နယ်မှာ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းမှုကြောင့် ရိတ်သိမ်းမှုနှောင့်နှေးခဲ့ကာ အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်မှ နိုဝင်ဘာလ ၂ဝ ရက်အတွင်း သကြားထုတ်လုပ်မှုဟာ ၂၉ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဘရာဇီးနိုင်ငံက သကြားအများဆုံး ထုတ်လုပ်သူဖြစ်ပြီး မိုးခေါင်ခြောက်သွေ့မှုကြောင့် ဘရာဇီးသီးနံှများ ပျက်စီးခဲ့တဲ့ အတွက်လည်း ယခုနှစ်မေလမှာ အနိမ့်ဆုံး ရောက်ရှိခဲ့တဲ့ သကြားဈေးဟာ ၂ ဆကျော်မြင့်တက်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ နယူးယောက် ICE ကြိုပွိုင့်ဈေးကွက်မှာ မတ်လပို့ရမယ့် သကြားကြမ်း ဈေးဟာ ၃ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ပြီး တစ်ပေါင်ကို ကန်ဒေါ်လာ ၂၇ ဒသမ ၃၃ ဆင့် (တစ်တန်ကို ကန်ဒေါ်လာ ၆ဝ၂) ဈေးဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ အစောပိုင်းသကြားဈေးဟာ ၄ ရာခိုင်နှုန်းထိ ကျဆင်းခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဥရောပြွေကးမြီ ပြဿနာဆိုးဝါးခြင်းနဲ့ တောင်နဲ့မြောက်ကိုရီးယားနှစ်နိုင်ငံအကြား တင်းမာမှု ပြင်းထန်လာခြင်းက ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကို ကျဆင်းစေကာ ကုန်ကြမ်းသီးနံှ ဝယ်လိုအားကို လျော့ကျစေခဲ့တာကြောင့် ဈေးကျဆင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်တယ်လို့ သိရပါ တယ်။ လန်ဒန်မှာ မတ်လပို့ရမယ့် သန့်စင်ပြီး သကြားကြိုပွိုင့်ဈေးဟာ ၁ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ပြီး တစ်တန်ကို ကန်ဒေါ်လာ ၆၈၁ ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ နယူးယောက်မှာ မတ်လပို့ရမယ့် အာရေဘီကာကော်ဖီ ကြိုပွိုင့်ဈေး ဟာလည်း ၁ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ပြီးတစ်ပေါင်ကို ကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၁ဝ၅၅ (တစ်တန်ကို ကန်ဒေါ်လာ ၄၆၄ဝ )ဈေးဖြစ်ခဲ့လို့ ယခုနှစ်အတွင်း ၅၅ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယမုံံနံနာ၊ှSources: bloomberg.com
တရုတ်နယ်စပ်အပြင် မြိတ်ကလည်း တင်ပို့ မြန်မာတရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ်နဲ့ ချင်းရွှေဟော် နယ်စပ်စခန်းများအပြင် ယခုအပတ် ( နိုဝင်ဘာ ၁၇ မှ ၂၃) မှာ မြန်မာထိုင်းနယ်စပ်ရှိ မြိတ်နယ်စပ်မှလည်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ နယ်စပ်စခန်းအလိုက် ရော်ဘာတင်ပို့မှုတွေ ကတော့ မူဆယ်မှ ရော်ဘာအဆင့်စုံ ၁ဝ၈၄ တန်၊ ကန်ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၄ဝ၉ သန်း၊ ချင်းရွှေဟော်မှ RSS (3) တန် ၂၄ဝ ကျော်နဲ့ မြိတ်နယ်စပ် မှRSS (3) တန် ၁ဝဝ၊ စုစုပေါင်းနယ်စပ်မှ ရော်ဘာ ၁၄၂၅ တန်ခန့် တန်ဖိုး ကန်ဒေါ်လာ ၄ ဒသမ ၅၁ သန်းဖိုး ယခုအပတ်မှာ တင်ပို့နိုင်ပါတယ်။ မူဆယ်နယ်စပ်မှ တင်ပို့ခဲ့တဲ့ ရော်ဘာအမျိုး အစားတွေကတော့ RSS (1) ၁၆ တန်ကျော်၊ RSS (3)၇၁၁ တန်ကျော်၊RSS (5) ၆၄ တန်၊MSR (20) ၁၃၇ တန် နဲ့MSR (50)၁၅၅ တန် အသီးသီးဖြစ်ပါတယ်။ မိမိဘက်ရော တစ်ဖက်နိုင်ငံမှာပါ ရော်ဘာဈေးအနည်းငယ်မြင့်သော်လည်း အရောင်းအဝယ်မှာ ပုံမှန်သာရှိနေပါတယ်။ ယခင် အပတ်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်လျှင် ချင်းရွှေဟော်မှ တန် ၇ဝ ကျော် တင်ပို့မှုပိုမိုခဲ့သော်လည်း မူဆယ်မှ တန် ၈ဝ နီးပါး တင်ပို့မှု လျော့နည်းခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ယခုအပတ်မှာ မြိတ်နယ်စပ်ကတင်ပို့မှု ရှိလာတဲ့အတွက် ယခင်အပတ်ကထက်၉၄ တန် တင်ပို့မှု ပိုမိုခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။မူဆယ်နယ်စပ်ရှိ ယခင်အပတ်နဲ့ ယခုအပတ်ရော်ဘာဈေးပြောင်းလဲမှုများကို အသိပေးလိုက် ရပါတယ်- မိမိဘက်(ကျပ်/တန်) တစ်ဘက်နိုင်ငံ(ဒေါ်လာ/တန်) ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု % ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု %RSS(3) ၃၃ဝ၁၄၈၈ ၃၂၈၈ဝဝဝ ၁၃၄၈၈ ဝ .၄ ၃၆၃၆ ၃၆၁၆ ၂ဝ ဝ .၆RSS(5) ၃၁၆၃၄၇၂ ၃၁၅၁ဝဝဝ ၁၂၄၇၂ ဝ .၄ ၃၄၈၄ ၃၄၆၅ ၁၉ ဝ .၆MIRT (DOBT)
ပြောင်းလှိုင်လှိုင်ထွက် တင်ပို့မှုအားကောင်း အောက်တိုဘာလ ၂ဝ ရက်မှ ၂၆ ရက်ထိကာလအတွင်းမြန်မာ-တရုတ် နယ်စပ်ရှိ မူဆယ် ၁ဝ၅ မိုင်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်၊ လွယ်ဂျယ်နဲ့ကန်ပိုက်တီးနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး စခန်းများမှ ပြောင်းဖူးစေ့ တန် ၁၂၄၇၂ တန်ကျော် တန်ဖိုးအားဖြင့် ကန်ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၁၂ဝ၄ သန်းဖိုးတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်အပတ်နဲ့နှိုင်းယှဉ် လျှင် လွယ်ဂျယ်နဲ့ကန်ပိုက်တီးနယ်စပ်စခန်းများမှ တင်ပို့မှုဟာ ၁၄၈ တန်လျော့နည်း ခဲ့သော်လည်း မူဆယ်မှတင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၂ဝဝဝ နီးပါး ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။ ပြောင်းလှိုင်လှိုင်ထွက်နေပြီဖြစ်လို့ ပြောင်းဈေးဟာ ယခင်အပတ်က ထက် ၃ ဒေါ်လာခန့်ကျဆင်းသွားပေမဲ့လည်း သိုလှောင်ထားခြင်းမပြုဘဲ တစ်ဘက် နိုင်ငံသို့ တင်ပို့နေတဲ့အတွက် ပြောင်းတင်ပို့မှု ပမာဏသိသိသာသာ ပိုမိုလာတာ ဖြစ်ပါ တယ်။ မိမိဘက်နဲ့တစ်ဘက်နိုင်ငံ ပြောင်းဈေးများကို နှိုင်းယှဉ်ဖော်ပြပေး လိုက်ပါတယ် - မိမိဘက်(ကျပ်/တန်) တစ်ဘက်နိုင်ငံ(ဒေါ်လာ/တန်) ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု % ယခု ယခင် ပြောင်းလဲမှု %ပြောင်းဖူးစေ့ ၂၃၉၇ဝ၆ ၂၂၉၇၂၂ ၉၉၈၄ ၄ ၂၆၅ ၂၆၈ ၃ ၁နံှစားပြောင်း ၃၁၅၆၅၉ ၃ဝ၅၇၄၄ ၉၉၁၅ ၃ ၃၃၄ ၃၃၃ ၁ ဝ .၃MIRT (DOBT)