ရှန်ဟိုင်း၊ စင်ကာပူ၊ ထိုင်းနိုင်ငံများ၌ ရော်ဘာဈေးနှုန်း မှတ်တမ်းတင်လောက်အောင် မြင့်တက်လျက်ရ      အာရှရဲ့ရော်ဘာ အဓိကထုတ်လုပ်တဲ့နိုင်ငံများမှာ မိုးရွာပြီးရေလံျှတာကြောင့် ရှန်ဟိုင်း၊ စင်ကာပူနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံတို့မှာ ရော်ဘာ ဈေးနှုန်းများ မှတ်တမ်းတင်လောက်အောက် မြင့်တက်ပြီး တိုကိုျရဲ့အလားအလာကတော့နှစ် ၃ဝ အတွင်းမှာ အမြင့်ဆုံး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ရှန်ဟိုင်းကုန်စည်ဒိုင်မှာမေလအတွက် ရော်ဘာဈေးနှုန်း ၃ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းတက်ပြီး တစ်တန်ကို ၃၇ဝ၇ဝ ယွမ် ( ၅၅၅၈ ဒေါ်လာ)အထိ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး စင်ကာပူကုန်စည်ဒိုင်ရဲ့ ရော်ဘာဈေးနှုန်းက ၂ ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်းမြင့် တက်ခဲ့ပါတယ်။ဒီဇင်ဘာလအတွက် ဈေးနှုန်းက တစ်ကီလိုဂရမ်ကို ၄ ဒသမ ၃၄ ဒေါ်လာရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ ရေကြီးမှု ကြောင့် ရော်ဘာထုတ်လုပ်ရေးမှာ ပျက်စီးမှုတွေများလာပြီး ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဈေးနှုန်း ထပ်မံတက်ဖွယ်ရှိကြောင်း အဂရိုဝဲသ့်ကုမ္ပဏီမှ  ကုန်ပစ္စည်း သုတေသီတစ်ဦးကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဇွန်လအတွက် ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ကုန်စည်ဒိုင်ဈေးနှုန်းက ဒသမ ၄  ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ပြီး တစ်ကီလိုဂရမ်ကို ၁၃၁ ဘတ် (၄ ဒသမ ၄ဒေါ်လာ) ရှိကာ ၂ဝဝ၄ ခုနှစ် စာချုပ်ဈေးနှုန်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အမြင့်ဆုံးဈေး ဖြစ်နေကြောင်း သိရပါတယ်။ လက်ငင်းဈေးကတော့ ဝ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာပြီး တစ်ကီလိုဂရမ်ကို ၁၂၅ ဘတ် ( ၄ ဒသမ ၂ ဒေါ်လာ) ရှိကြောင်း ထိုင်းရော်ဘာ သုတေသနဌာနက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဆွန်ခလာမှာ ရှိတဲ့ရော်ဘာရောင်းဝယ်ရေး ဌာနကို နိုဝင်ဘာပထမပတ်ကရေကြီးမှုကြောင့် ပိတ်ထားခဲ့ရပါတယ်။ရောင်းလိုအား အခက် အခဲကြောင့် ရော်ဘာကတော့ ဆက်လက်ဈေးတက်ဦးမှာဖြစ်ပြီး အင်ဒိုနီးရှားမှာ မိုးကြီးမှုကြောင့် ရော်ဘာအထွက်နှုန်း ကန့်သတ်မှု ရှိနေပြီး မီးတောင် ပေါက်ကွဲမှုကြောင့်လည်း ရောင်းလိုအား အကြပ်အတည်း ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်းသုတေသီများက ပြောကြားခဲ့တယ်လို့ သတင်းရရှိပါ တယ်။                                                                  Source: Bloomberg,KZW

 အိန္ဒိယပဲလိုအပ်အုံးမှာဖြစ်ပေမဲ့ ကမ္ဘာ့ဈေးကိုတော့ ကျဆင်းစေနိုင်            အိန္ဒိယအစိုးရမှ ထုတ်လုပ်မှု မြှင့်တင်ဖို့အတွက် ပဲမျိုးစုံဝယ်ယူဈေးနှုန်း ပိုမိုမြင့်တင်ဖို့ ကြေညာခဲ့ခြင်းနဲ့ မိုးကောင်းခြင်းတို့ကြောင့် လာမယ့်နှစ်မှာ အိန္ဒိယပဲ တင်သွင်းမှုဟာ တန်ချိန် တစ်သန်းခန့် ကျဆင်းနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ယခုနှစ် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ ပဲမျိုးစုံ ထုတ်လုပ်မှု မြင့်တင်တဲ့ အစီအစဉ်က လာမယ့်နှစ်မှာ ကမ္ဘာ့ပဲဈေးကို ကျဆင်းစေနိုင်သလို မိုးထိအောင်မြင့်တက်နေတဲ့ စားနပ်ရိက္ခာ ဈေးနှုန်း ကျဆင်းအောင် ဆောင်ရွက်နေတဲ့ အစိုးရရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုကို အထောက် အပံ့ ဖြစ်စေပါတယ်။            ပျမ်းမျှအထွက်နှုန်းထက် ပိုမိုမြင့်တက်ခြင်းက အများဆုံး ပဲ တင်ပို့သူ များဖြစ်တဲ့ ကနေဒါ၊ မြန်မာ၊ သြစတြေးလျ၊ အမေရိကန်၊ ယူကရိန်း၊ ပြင်သစ်၊ တရုတ်နဲ့ တန်ဇန်းနီးယား ဈေးကွက်များမှာ ဈေးနှုန်းကျဆင်းဖို့ ဖိအားဖြစ်စေ ပါတယ်။ မကြာသေးခင်က Citigroup  အစီရင်ခံစာတစ်ခုမှာ ဖော်ပြထား တာတော့ ၂ဝ၁၁-၂ဝ၁၂ ခုနှစ်အတွင်း ပဲမျိုးစုံထုတ်လုပ်မှုဟာ တန်ချိန် ၁၅ ဒသမ ၇ သန်းထိ ရောက်ရှိနိုင်လို့ ပြည်တွင်းဝယ်လိုအား တန်ချိန် ၁၉ ဒသမ ၉ သန်း ပြည့်မီဖို့ တန်ချိန် ၄ ဒသမ ၂ သန်းခန့် တင်သွင်းဖို့ လိုအပ်ဖွယ် ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။          ပဲမျိုးစုံတင်သွင်းသူများအသင်း ဥက္ကဌ ကေစီဘာတီယာ ခန့်မှန်း ပြောကြားတာကတော့ မိုးပဲရော၊ ဆောင်းပဲပါ အထွက်သိသိသာသာ တိုးတက် မယ့် အလားအလာရှိတာကြောင့် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်က ပျမ်းမျှပဲမျိုးစုံ တန်ချိန် ၃ သန်းခန့် တင်သွင်းခဲ့ရာမှ တန်ချိန် ၂ သန်းခန့်ကို လျော့ကျ တင်သွင်းရလိမ့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဆောင်းရာသီစိုက်ပဲဟာ စုစုပေါင်း ပဲမျိုးစုံ ထုတ်လုပ်မှုရဲ့ ၆ဝ ရာခိုင်နှုန်းဝန်းကျင်ရှိပြီး အစိုးရက ဆောင်းစိုက်ပဲများဖြစ်တဲ့ ကုလားပဲနဲ့ ပဲနီလေးအတွက် ဝယ်ဈေးကို ၂ဝ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြှင့်လိုက် ခြင်းက စိုက်ဧရိယာကို မြင့်တက်လာလိမ့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အလားတူ မိုးရာသီမှာလည်း မိုးပဲဝယ်ဈေးကို မြင့်တင်လိုက်တာ ကြောင့် စိုက်ဟက်တာ ၂ဝ သိန်းတိုးတက်ပြီး ဟက်တာ ၁၁ဝ သိန်းထိရှိလာတဲ့ အတွက် ၂ဝဝ၉-၂ဝ၁ဝ မှာ ပဲမိုျးစုံတန်ချိန် ၄ ဒသမ ၃ သန်းထွက်ရှိရာမှ တန်ချိန် ၆ သန်းအထိ မြင့်တက်ဖွယ်ရှိတယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဆောင်းသီးနံှမှာလည်း စိုက်ဧရိယာ ပိုမိုလာခြင်းက တန်ချိန် ၁ သန်းပိုမို တိုးတက် လာဖွယ်ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။            ယခင်နှစ် ပွဲတော်ကာလအတွင်း မတ်ပဲ၊ ကုလားပဲနဲ့ ပဲစင်းငုံ ဈေးနှုန်းများ အလွန်အမင်းမြင့်တက်ခဲ့ပေမဲ့ လက်ရှိအချိန်မှာ ပဲဈေးများ ဆင်းနေဆဲဖြစ်လို့ နောက်ထပ် မြင့်တက်ဖွယ်မရှိဘူးလို့ ကုန်စည်ကျွမ်းကျင်ရှင် များက ဆိုပါတယ်။ ပဲဝယ်လိုအားအမြင့်ဆုံးရာသီမှာ ဝယ်လိုအား ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာတတ်ပေမဲ့ ၂ဝ၁၁ မတ်လမှာ စတင်မယ့် ဆောင်းပဲမျိုးစုံ ဈေးကွက် ထဲရောက်ရှိလာမယ့်အခြေအနေက ဈေးမြင့်တက်မှုကို ကျဆင်းစေမှာပါလို့ လည်း ကျွမ်းကျင်ရှင်တစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။             ယခုနှစ်မှာ ပဲမျိုးစုံ အထွက်တိုးနိုင်ပေမဲ့ လယ်ယာမြေ အကန့် အသတ် ရှိတာကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုနှုန်း တိုးမြင့်နိုင်မှု မရှိဘူးဆိုရင် ရေရှည် အထွက် တိုးနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ အချို့က သုံးသပ်ကြပါတယ်။ ပဲမျိုးစုံအထွက် နှုန်းက တစ်ဟက်တာကို ၆ဝဝ ကီလို ဝန်းကျင်မှာပဲ ရှိနေတာကြောင့် လူတစ်ဦး ပဲ ရရှိနိုင်မှုကလည်း ကျဆင်းလာအုံးမှာပါလို့ ကုန်စည်လေ့လာ ဆန်းစစ်သူ တစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှု တိုးမြှင့်မယ်ဆိုရင် ပဲမိုျးစုံ အမျိုး အစားအလိုက် အရည်အသွေးမြင့် တင်ပို့လိုအပ်ပါတယ်လို့လည်း ထပ်လောင်း ပြောကြားပါတယ်။ ဝင်ငွေမြင့်တက် လာတာနဲ့အမျှ စားသုံးမှု တိုးတက် နေခြင်းက ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ဖို့ ဖန်တီးနေပါတယ်။ ရေရှည်မှာ ပြည်တွင်း ဝယ်လို အားကို ဖြည့်ဆည်းနိုင်ဖို့ ထုတ်လုပ်မှုကို တိုးခဲျ့နိုင်မယ်ဆိုရင် ဈေးနှုန်းအကျ ဘက်ကို ဆင်းမယ့် လက္ခဏာရှိပါတယ်လို့လည်း ထပ်လောင်းဆိုပါတယ်။ယမင်းရွှေစင် ၊Sources: economictimes-indiatimes.com

 အောက်တိုဘာ အိန္ဒိယပဲတီစိမ်းဈေး အပြောင်းအလဲနည်း        အိန္ဒိယပြည်တွင်းဈေးကွက်တွေမှာ ပဲတီစိမ်းဈေးက အောက်တိုဘာလဆန်းမှ လကုန်ပိုင်းအထိ အပြောင်းအလဲ နည်းတာတွေ့ရပါတယ်။ လဆန်းပိုင်းက အိန္ဒိအချို့ဒေသတွေမှာ မိုးရွာသွန်းနေလို့ ပဲအသစ်အချို့ အရည်အသွေးပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဈေးကွက်တွေကို ဝင်ရောက်လာတဲ့ အရည်အသွေးကောင်းပဲတွေကို အဝယ်ပုံမှန်ရှိနေခြင်းက ပဲတီစိမ်းဈေးကို အပြောင်းအလဲနည်းစေခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိဈေးကွက်တစ်ခိုျ့ကို ပဲအသစ်ဝင်ရောက်မှု တိုးတက်လာသလို ပြည်ပမှ တင်သွင်းပဲများ လည်း ရောက်လာမှာဖြစ်လို့ ကာလတိုအတွင်းတော့ ရောင်းအားများပြီး ဈေးအေးနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းကြ ပါတယ်။ လဆန်းပိုင်းနဲ့ လကုန်ပိုင်းပဲတီစိမ်းဈေးများ နှိုင်းယှဉ်ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်                                                                                                                            ဒေါ်လာ/တန်                  မွန်ဘိုင်းဈေးကွက်               မွန်ဘိုင်း(C&F)၂၈-၁ဝ-၁ဝ          ၁ဝ၁၁                              ၉၃၅၁-၁ဝ-၁ဝ           ၁ဝဝ၇                              ၉၆၅                                                                                               MIRT(MAPT)

 ပဲအထွက်မြင့်တက်တဲ့တိုင် အိန္ဒိယပဲတင်သွင်းမှု ဆက်လက် မြင့်တက်နေအုံးမယ်လို့ ကုန်သည်များကဆို         ယခုနှစ် အိန္ဒိယရဲ့ ပဲထုတ်လုပ်မှု မြင့်တက်မယ်လို့ ခန့်မှန်းထား တဲ့တိုင် ပြည်တွင်းဝယ်လိုအား မြင့်တက်နေဆဲမို့ ပြည်ပက တင်သွင်းမှု ကျဆင်းနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ကုန်သည်များက ဆိုပါတယ်။ ကမ္ဘာမှာ စားသုံးမှု အများဆုံး အိန္ဒိယဟာ နှစ်စဉ်ပဲတန်ချိန် ၃ သန်း- ၄ သန်းခန့် တင်သွင်းနေရပါ တယ်။ ထုတ်လုပ်မှုအနေနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ် အနည်းငယ်အတွင်း တန်ချိန် ၁၃ သန်း- ၁၄ သန်းမှာ တန့်နေပြီး ဝယ်လို အားကတော့ တန်ချိန် ၁၈ သန်း- ၁၉ သန်းနီးပါး ဖြစ်နေပါတယ်။            ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှု မြင့် တက်လာပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဝယ်လိုအားတိုးတက်မှုနှုန်း မြန်ဆန်နေတဲ့အတွက် တစ်နိုင်ငံလုံး ဝယ်လိုအားကိုတော့ ဖြည့် ဆည်းနိုင်မှာမဟုတ်လို့ ပြည်ပက တင်သွင်းဖို့သာ ရှိပါတော့တယ်လို့ ပဲမျိုးစုံတင်သွင်းသူများအသင်း ဥက္ကဌ ကေစီ ဘာတီယာက ပြောကြားကြောင်း သိရ ပါတယ်။ ၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၁၁ ဘဏ္ဍာနှစ် အတွင်း ပဲမျိုးစုံတင်သွင်းမှုက မနှစ်က ပမာဏလိုပဲ တန်ချိန် ၃ ဒသမ ၅ သန်း ခန့်ရှိနေအုံးမှာပါ။ ဒေါ်လာတန်ဖိုး လျော့ကျခြင်းကလည်း ပဲတင်သွင်းမှု မကျအောင် အထောက်အပံ့ ဖြစ်စေပါ တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။            အစိုးရရဲ့ ခန့်မှန်းချက်အရ ဇွန်လမှ စက်တင်ဘာလအတွင်း မိုးရာ သီ ပဲမျိုးစုံ ထုတ်လုပ်မှုကို ယခင်နှစ်က တန်ချိန် ၄ ဒသမ ၃ သန်းထက်ပိုပြီး တန်ချိန် ၆ သန်းရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းထား ပေမဲ့ ထုတ်လုပ်သူတွေခန့်မှန်းတာတော့ တန်ချိန် တစ်သန်းခန့်သာ မနှစ်ကထက် မြင့်တက်နိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ပြည် တွင်းတိုးမြှင့်ရောင်းချနိုင်ဖို့ အစိုးရက ပြည်ပမှ တင်သွင်းမှုကိုလည်း အားပေး လျက်ရှိရာ ဆိပ်ကမ်းအရောက် တန်ဖိုး နဲ့ အာမခံကြေး ကုန်ကျစရိတ်ရဲ့ ၁ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်း ဝန်ဆောင်မှုစရိတ်နဲ့ အများပြည်သူဖြန့်ဝေရေး (PSUs ) နဲ့ ဖြန့်ဖြူးရာမှာ ဆုံးရှုံးမှုအတွက် ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း ထောက်ပံ့မှုများ ဆောင်ရွက် ပေးလျက် ရှိပါတယ်။ ယခင် ၂ဝဝ၉ - ၂ဝ၁ဝ အတွင်း တောင်သူများ ဈေးအမြင့်ရရှိခဲ့ တာကြောင့် ပဲမိုျးစုံစိုက်ဧရိယာ တိုး တက်ခဲ့တဲ့အပြင် အစိုးရမှ ပြည်တွင်းပဲ တန်ချိန် ၄ သန်းခန့် လုံလောက်မှုကို ဖြည့်ဆည်းနိုင်ဖို့ တောင်သူများကို အားပေးတဲ့အနေနဲ့ ထောက်ပံ့ ဈေးနှုန်း ကို သိသိသာသာ တိုးမြှင့်ပေးခဲ့တာ ဖြစ် ပါတယ်။                                                                                                                                    ယမင်းခင်၊ Sources: P T I