Background
ကသာခရိုင် မိုးရာသီထွက်ကုန် မျှစ်များကို အဝယ်ဒိုင်များမှ ကုန်ကြမ်းအလိုက်ဝယ်ယူပြီး မန္တလေး ရွှေဘို၊ မုံရွာ မြို့ကြီးများကို တင်ပို့ ရောင်းချလျက် ရှိပါတယ်။ ကချင်ပြည်နယ် နယ်စပ် ကျေးရွာများဖြစ်တဲ့ မော်လူးဒေသကထွ က်ရှိတဲ့ မျှစ်များကို မျှစ်အစိုအတိုင်း မရောင်းဘဲ တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန် မျှစ်ခြောက် ပြုလုပ်ရောင်းချလို့ ပိုမိုအကျိုးအမြတ် ရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပုသိမ်မြို့တွင် သြဂုတ်လ ဆန်းပိုင်းက ကားတန်ဆာခ ဆန်တစ်အိတ်လျှင် ၄၀၀ ကျပ်မှ သြဂုတ်လ (၅၊၆) ရက်မှစ၍ ပုသိမ်-ရန်ကုန် ကားလမ်းမ ပေါ်တွင် ရေကြီးလျက်ရှိရာ ယခင်တန်ဆာခ ၄၀၀ ကျပ်မှ ၄၅၀-၅၀၀ ကျပ်သို့ တဖြည်းဖြည်း မြင့်တက်လျက် ယခု လက်ရှိအချိန်တွင် ဆန်တစ်အိတ်လျှင် ၆၀၀ ကျပ်နှုန်း မြင့် တက်သွားကြောင်း ပုသိမ်မြို့၊ မြတ်လေးလမ်း ကိုကျော်လွင် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးကားဂိတ်မှ ဂိတ်မှူး ဦးကျော်လွင်က ပြောပါတယ်။
မုံရွာကုန်စည်ဒိုင် သြဂုတ်လ ဒုတိယပတ် ဆီထွက်သီးနှံဈေးကွက်မှာ မြေပဲလုံးဆန်အနေနဲ့ နယ်အဝင်ပါးလို့ ပစ္စည်း လက်ကျန်နည်း၊ ပစ္စည်းကောင်းလည်း နည်းတဲ့အတွက် တရုတ်ဝယ်လက် ပါးသွားခဲ့တယ်လို့ ဈေးကွက်မှ သိရပါတယ်။ ယခုတစ်ပတ်အတွင်း မြေပဲလုံးဆန် (နီ) တစ်ပိဿာ ၂၆၅၀ ကျပ်၊ လုံးဆန် (ဖြူ) တစ်ပိဿာ ၂၆၀၀ ကျပ်နဲ့ ဆီဆန်တစ်ပိဿာ ၂၁၂၅ ကျပ်အထိ ဈေးအမြင့်ဆုံးပေါက်ခဲ့ပြီး၊ ဒေသတွင်း ဆားလှော်သမားနဲ့ လက်လီပုံမှန် ဝယ်လို အားရှိလို့ တစ်ရက်တင်း ၃၀၀ မှ ၅၀၀အတွင်း အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ဝယ်လက်က တစ်ရက် အိတ် ၁၅၀ခန့် ရှိခဲ့တယ်လို့ ဒိုင်ရပ်ကွက် က ဆိုပါတယ်။ ဆီဆန်ကတော့ ဝယ်လိုအား ကောင်းကာ တစ်ရက် အိတ် ၃၀၀၀ ခန့် ဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ လိုအပ်ခ
တောင်တရုတ် ပင်လယ်ပြင် အငြင်းပွားမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်ရသော တင်းမာမှုများကို လျော့ပါးစေရန် အတွက် Code Of Conduct မူဘောင် ကို ၂၀၁၇ ခုနှစ် အလယ်ပိုင်းမှာ အပြီး သတ်ဆောင်ရွက်ဖို့ တရုတ်နဲ့ အာဆီ ယံ တို့က ဆောင်ရွက်နေကြတယ်လို့ သြဂုတ် ၁၇ ရက်က နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာ တွေမှာ ဖော်ပြထားကြောင်း ဆင်ဟွာသတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် ၁၀ နိုင်ငံတို့က မဟာဗျူဟာရေကြောင်း လမ်းမှာ ပဋိပ က္ခဖြစ်ပွားမှုတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်လာမှာကို ရှောင်ရှားနိုင် ဖို့အတွက် စည်းမျဉ်းဥပဒေတွေ ချမှတ် ဖို့ ၂၀၁၀ ခုနှစ်ကတည်းက စတင်ဆောင် ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံက တောင် တရုတ်ပင်လယ်မှာရှိတဲ့ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ ရဲ့ အချုပ်
၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘဏ္ဍာနှစ် သြဂုတ် ၆ ရက်မှ ၁၂ ရက် အထိ ပို့ကုန် တင်ပို့နိုင်မှုအခြေအနေမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၄၈ ဒသမ ၉၂ သန်း၊ သွင်းကုန်တင်သွင်းနိုင်မှုမှာ အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၂၄၃ ဒသမ ၄၈၈ သန်း ဖြစ်ပြီး၊ ကုန်သွယ်မှုပမာဏမှာ စုစုပေါင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၉၂ ဒသမ ၄၀၈ သန်းဖြစ်ပါတယ်။ ကုန်သွယ်မှုပိုငွေမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀၅ ဒသမ ၄၃၂ သန်းဖြစ်ပြီး ထိုသို့ ပိုမိုရခြင်းမှာပြောင်း၊ မတ်ပဲနဲ့ ပဲတီစိမ်းတို့ ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့ လို့ ဖြစ်ပါတယ်။
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်း ဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးဒေါက်တာသန်းမြင့်သည် ကုန် သွယ်ရေးဦးစီးဌာန၊ ညွှန်ကြားရေးမှူး ချုပ် ဦးရန်နိုင်ထွန်း၊ မြန်မာကုန်သွယ်မှု မြှင့်တင်ရေးအဖွဲ့၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးအောင်စိုးနှင့် တာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်များ လိုက်ပါလျက် သြဂုတ်လ ၁၄ ရက်က မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးမြို့ ၇၈ လမ်းမပေါ်ရှိ ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းအသင်းရုံး၌ ကျင်းပပြုလုပ်သော ကုန်သည်လုပ်ငန်း ရှင် များနှင့် တွေ့ဆုံပွဲသို့ တက်ရောက် အမှာစကား ပြောကြားသည်။
ယခုတစ်ပတ်အတွင်း ပြည်တွင်းငွေလဲနှုန်းများ နေ့စဉ်မြင့်တက်လာမှုများ ကြောင့် ပြည်တွင်းရွှေဈေးနှုန်းများလည်း ဆက်လက်မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း သိ ရသည်။ ပြီးခဲ့သည့်ရက်သတ္တပတ် ကတည်းက ပြည်တွင်းရွှေဈေး များ မြင့်တက်ခဲ့ သဖြင့် ဈေးကွက်အတွင်း အရောင်းအဝယ်များ အေးစက်ခဲ့သည့်နည်းတူ ယခင် တစ်ပတ်တွင်လည်း ဆက်လက်မြင့်တက်ခဲ့သဖြင့် ဈေးကွက်တွင် အရောင်းအဝယ် များ အေးသည်ထက်အေးစက် လာခဲ့ကြောင်း ေ ရွှဈေးကွက်အတွင်းမှ စုံစမ်းသိရှိရ သည်။
သြဂုတ် ၇ ရက်မှ ၁၃ ရက် သီတင်းပတ်အတွင်းအဆင့်မြင့်ဒီဇယ် ၆ ဒသမ ၃၂၂ တန် တင်သွင်းခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယခင်သီတင်းပတ်က ဓာတ်ဆီ၊ ဒီဇယ် အဝင် စုစုပေါင်းမှာ ၇၄ တန်ကျော်ရှိခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ် တင်သွင်းမှုနဲ့ယှဉ်ရင် တန်ချိန် ၆၀ ကျော် တင်သွင်းမှုလျော့နည်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်မှာ အဆင့်မြင့် ဒီဇယ်နဲ့ စက်ဆီ၊ ချောဆီ၊ ရေနံကတ္တရာစေးနဲ့ အင်ဂျင်ဝိုင်တို့ တင်သွင်းခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ နယ်စပ်စခန်းများဖြစ် တဲ့ မြဝတီ စခန်းမှ ကန်ဒေါ်လာ ၂၉၂၉၈ တန်ဖိုးရှိ ဓာတ်ဆီ ၅၀ ဒသမ ၅ တန်တင်သွင်းခဲ့သလိုမြိတ်စခန်းမှ ကန်ဒေါ်လာ ၅၉၉၄၈၂ တန်ဖိုးရှိ ဒီဇယ် ၁၂၆၀ တန်၊ တာချီလိတ်စခန်းမှ ကန်ဒေါ်လာ ၁၄၈၆၃၀ တန်ဖိုးရှိ ဓာတ်ဆီ ၂၈၄ ဒသမ ၂၈၁ တန်နဲ့
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၁၆ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်၍ အစိုးရသစ်တာဝန်ယူပြီးနောက် အမေရိကန်ပြည်သူများ၊ အမေရိကန် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများမှ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် စိတ်ဝင်စားမှု၊ အာရုံစူးစိုက်မှုများ ပိုမိုလာခဲ့ပါသည်။ ယင်းနှင့်ဆက်စပ်လျက် ဝါရှင်တန် ဒီစီ အခြေစိုက် အမေရိကန်-အာဆီယံစီးပွားရေးကောင်စီ၊ အမေရိကန် ကုန်သည်ကြီးများအသင်းစသည့် စီးပွားရေးအဖွဲ့အစည်းကြီးများသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ၊ အစိုးရကဏ္ဍများနှင့် ထိတွေ့လျက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိနေပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံတို့တွင် အမေရိကန်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့်ကုန်သွယ်မှု လုပ်ငန်းများ
ရှမ်းနနွင်းကတော့ ဒီတစ်ပတ်မှာ ဝယ်လက်ပျောက်နေပါတယ်။ အဝင်လည်း မရှိဘူးလို့ သိရပါတယ်။ လက်ကျန်လည်းနည်းပြီး ပိဿာချိန် နှစ်သိန်းခန့်သာ ကျန် ရှိတော့တယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ အရောင်းအဝယ်ကတော့ ပွဲရုံ လက်ကျန်တွေ နဲ့သာ ရောင်းဝယ်နေရပါတယ်။ ဝယ်လက်ကြီးတွေ ရှိတဲ့နေရာတွေမှာ ရေကြီးနေ တာကြောင့် အရောင်းအဝယ်တွေက တန့်သွားတယ်လို့လည်း ဈေးကွက်က သိရ ပါတယ်။