Background
တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် အစားအသောက်များတင်သွင်းမှုအပေါ် မတင်သွင်းမီ၊ တင်သွင်းစဉ်အချိန်နှင့် တင်သွင်းပြီးနောက် လုပ်ငန်း စဉ်တစ်လျှောက် ဆောင်ရွက်ရမည့် အစားအသောက် ဘေးကင်းလုံခြုံ စိတ်ချစေရေး ကြီးကြပ်ခြင်းနှင့် စီမံခန့်ခွဲမှုစနစ်တို့ကို နိုင်ငံတကာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့်အညီ အောက်ပါ အတိုင်း လုပ်ငန်းရပ်များ သတ်မှတ်အကောင်အထည်ဖော် ဆောင် ရွက်ထားရှိပါသည် -
စားသောက်ကုန်များ မတင်သွင်းမီ ကြိုတင် ဆောင်ရွက် ရမည့် လုပ်ငန်းရပ်များ
(၁) ကုန်တင်ပို့သည့်နိုင်ငံ အစိုးရအဖွဲ့များမှ ဆောင်ရွက်ရမည့် အချက်များ
ကရင်ပြည်နယ်သည် စိုက်ပျိုး ရေးကို အခြေခံသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ စိုက်ပျိုးရေး ကဏ္ဍတွင် ဆန်စပါး၊ ရော်ဘာ၊ သီးနှံ အမျိုးမျိုး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်လျက်ရှိသည့်အပြင် ဆေးဖက်ဝင်သီးနှံတွင် ပါဝင်သည့် ဝဥသီးနှံကို စိုက်ပျိုးလျက် ရှိသည်။ စိုက်ပျိုးပြီး တစ်နှစ် သို့မဟုတ် နှစ်နှစ်တွင် ဥများကို တူးဖော်နိုင်ခြင်း၊ ပြည်ပဈေးကွက်ဝင် ဖြစ်ခြင်းနှင့်အညီ ဆေးဖက်ဝင် သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သည့်အတွက် အကျိုးအမြတ်ကို မျှော် ကိုးပြီး စိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ဈေးပိုရလာပြီး အရောင်းအဝယ်လည်း သွက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး မုံရွာခရိုင်အတွင်း ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်၌ နာမည်ရပြီးဖြစ်သော သဘာ၀ တန်ဖိုးနည်းကျောက် ကိုးမျိုးထွက်ရှိပြီး အင်ကြင်း ကျောက်၊ ထန်းကျောက်ဖြင့် ပြုလုပ်ထားသည့် လက်မှုအနုပညာပစ္စည်း များ သည် အသက်ရှည် ခြင်း၊ လာဘ်လာဘကောင်းခြင်း၊ ကိုယ်ခံစွမ်းအား ကောင်းခြင်း စသည့်အယူအဆများကြောင့် ဈေး ကွက်တွင် လူကြိုက်များပြီး အရောင်းသွက်လျက် ရှိကြောင်း သိရသည်။ အင်ကြင်းကျောက်သည် ရှေးကာ လသစ်ပင်ကြီးများ လဲပြိုကျပြီး နွံမြေ (သို့မဟုတ်)ဆီနှင်းထူထဲပိတ်လှောင်မိပြီး နှစ်သန်း ပေါင်းများစွာ ပြင်ပလေနှင့်ထိတွေ့မှု မရှိသည့် အခြေအနေမှ ကျောက်သားအဖြစ် ပြောင်းလဲသွား ခြင်းဖြစ်သည်။ မည်သည့်အပင်မျိုးမဆို နှစ်ကာလ ကြာမြ
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ကြည့်မြင်တိုင်မြို့နယ် စံပြငါးဈေးတွင် သြဂုတ် ၁ ရက်မှ ၁၄ ရက်အထိ ငါးမျိုးစုံပိဿာချိန် ၂၂၃၉၃၉၇ နှင့် ပုစွန်ပိဿာချိန် ၁၁၂၅၃ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ငါးအဝင်နှင့်ဈေးနှုန်းများမှာ ငါးခူ၊ ငါးကျည်း တစ်ပိဿာ ကျပ် ၆၅၀၀-၁၂၀၀၀ ဈေးနှင့် အဝင် ၁၅၅၇ ပိဿာ၊ ငါးရံ့တစ်ပိဿာကျပ် ၆၀၀၀-၁၀၀၀၀ ဈေးနှင့် အဝင် ၁၁၇၀ ပိဿာ၊ ငါးရှဉ့်တစ်ပိဿာ ကျပ် ၆၀၀၀-၁၀၀၀၀ ဈေး နှင့် အဝင် ၁၂၇၉ ပိဿာ၊ ငါးမြစ်ချင်းတစ် ပိဿာ ကျပ် ၃၀၀၀-၄၀၀၀ ဈေးနှင့် အဝင် ၆၇၈၃၈၈ ပိဿာ၊ ငါးကြင်းတစ်ပိဿာ ကျပ် ၄၀၀၀-၆၅၀၀ ဈေးနှင့် အဝင် ၅၄၅၁၇၀ ပိဿာ၊ ငါးခေါင်းပွတစ်ပိဿာ ကျပ်(၂၅၀၀-၃၈၀၀) ဈေးနှင့် အဝင် ၁၄၁၇၆၀ ပိဿာ၊ ငါးသေ လာက် တစ်ပိဿာကျပ် ၈၀၀၀-၁၃၀၀၀ ဈေးနှင့်
သြဂုတ် ၁၅ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့ ဘုရင့်နောင်ဆန်ကုန်စည်ဒိုင်တွင် ဧည့်မထဆန် ထိပ်စတစ်အိတ် ကျပ် ၁၉၈၀၀-၂၀၂၀၀ (USD 267-272 Per ton)၊ ဧည့်မထဆန် လတ်စတစ်အိတ် ကျပ် ၁၈၃၀၀-၁၈၅၀၀ (USD 247-249 Per ton) ဖြင့် ဝယ်ရောင်းကုန်သည်များနှင့် Expoter များမှဝယ်ယူခဲ့သည်။ ဧည့်မထဆန်လတ်စမှာ ကုန်စည်ဒိုင်သို့ဝင်ရောက်မှုနည်းပြီး ဝယ်လိုအားနည်းကြောင်း၊ ရန်ကုန် ဘုရင့်နောင် ဆန်ပွဲရုံများတွင် ပေါ်ကျွဲဆန်နှင့် ပေါ်ဆန်း ဆန်တို့အဝင်နည်းနေကြောင်း၊ ရွှေဘိုပေါ်ဆန်းဆန်မှာပွဲရုံသို့ အဝင်နည်းသော် လည်း ဝယ်လိုအားပုံမှန်ရှိခြင်းကြောင့် ဈေးမြှင့်၍အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း ကုန်စည်ဒိုင်ဈေးကွက်မှ သိရသည်။ ယခုတစ်ပတ် သြဂုတ် ၁၂ ရက်မှ ၁၅ ရက
အမေရိကန်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်မည့်သူများအနေဖြင့် လုပ်ငန်းကိစ္စနှင့် အလည်အပတ်ခရီးများ အတွက် ခွင့်ပြုသည့် ဗီဇာနှစ်မျိုးကို တပေါင်းတည်း လျှောက်ထားနိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း သြဂုတ် ၁၂ ရက် တွင် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံရုံးက ကြေညာခဲ့ကြောင်းသိရသည်။ ထိုကဲ့သို့ လုပ်ငန်းကိစ္စနှင့် အလည်အပတ်ခရီးအတွက် ခွင့်ပြုသည့် ဗီဇာနှစ်မျိုးကို တပေါင်းတည်း လျှောက်ထားရာတွင် တစ်ကြိမ်လျှင် ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ သုံးလအထိ အကျုံးဝင် မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာ နိုင်ငံနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအကြား ခရီးသွားရာလာတွင် ပိုမိုလွယ်ကူစေရန်နှင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ပိုမိုနီးကပ်သည့် နောက်ထပ်ခြေလှမ်းတစ်ခု ဆောင်ရွက်ရန်ရည်ရွယ်၍ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြ
အမေရိကန်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်မည့်သူများအနေဖြင့် လုပ်ငန်းကိစ္စနှင့် အလည်အပတ်ခရီးများ အတွက် ခွင့်ပြုသည့် ဗီဇာနှစ်မျိုးကို တပေါင်းတည်း လျှောက်ထားနိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း သြဂုတ် ၁၂ ရက် တွင် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံရုံးက ကြေညာခဲ့ကြောင်းသိရသည်။ ထိုကဲ့သို့ လုပ်ငန်းကိစ္စနှင့် အလည်အပတ်ခရီးအတွက် ခွင့်ပြုသည့် ဗီဇာနှစ်မျိုးကို တပေါင်းတည်း လျှောက်ထားရာတွင် တစ်ကြိမ်လျှင် ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ သုံးလအထိ အကျုံးဝင် မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာ နိုင်ငံနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအကြား ခရီးသွားရာလာတွင် ပိုမိုလွယ်ကူစေရန်နှင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ပိုမိုနီးကပ်သည့် နောက်ထပ်ခြေလှမ်းတစ်ခု ဆောင်ရွက်ရန်ရည်ရွယ်၍ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြ
မြေဆီလွှာ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုနှင့်ပတ်သက်၍ တောင်သူ လယ်သမားများအနေဖြင့် မိမိမြေကို စစ်ဆေးလိုပါက မြန်မာ နိုင်ငံဆန်စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများအသင်းမှ အခမဲ့စမ်း သပ်စစ်ဆေးပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း အသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစိန်ဝင်း လှိုင်က ပြောသည်။ သြဂုတ် ၁၂ ရက်က ကုန်သည်စက်မှုအသင်းချုပ်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများအသင်းရုံး၌ ပြုလုပ်သည့်အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲတွင် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ “တောင် သူတွေက မြေသြဇာပက်တယ်။ မြေဆီလွှာတွေ ဆုံးရှုံးပြီး ပျက်စီးနေတဲ့အနေအထားရှိတယ်။ ဒါတွေကို ဘယ် လိုပြုပြင်မလဲ။ မြေဆီလွှာက အရေးကြီးတယ်။ မြေဆီလွှာ ပြုပြင်ဖို့ ကိုယ့်ရဲ့မြေအနေအထားသိဖိ
ဘယ်လိုအကြောင်းအရာတွေဆွေးနွေးမှာလဲ?