Background
မအူပင်ခရိုင်၊ ဓနုဖြူမြို့နယ်၊စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှ မြို့နယ်တာဝန်ခံ ဒေါ်မြစန်းနှင့် ဝန်ထမ်းများသည် ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်က တမြာကျေးရွာ အုပ်စု၊ ပေါ်ဦးစုကျေးရွာရှိ တောင်သူ ဦးဟန်လင်းမောင်၏ အမယ်သစ်သီးနှံ ငါးကြီးအံဖတ် စိုက်ခင်းသို့ ကွင်းဆင်း လေ့လာခဲ့သည်။ ဓနုဖြူမြို့နယ်၊ တမြာ ကျေးရွာအုပ်စု၊ ပေါ်ဦးစု ကျေးရွာတွင် ငါးကြီးအံဖတ်မျိုး တစ်ပြည်လျှင် တစ်သောင်းနှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူ စိုက်ပျိုးပြီး မြေပြင်ခ၊ မျိုးဖိုး၊ ရေတင်ဆီဖိုးနှင့် သွင်း အားစုဖိုး စုစုပေါင်းကျပ် နှစ်သိန်းရှစ် သောင်း ကုန်ကျမှုရှိကြောင်းနှင့် စိုက်ပျိုး ချိန်မှာ ဆယ်လခန့်ကြာမြင့်ပြီး တစ်ဧက လျှင် ဆယ်တင်းခန့်ထွက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ ထွက်ရှိလာ
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ကုန်သွယ်ရေးဦးစီး ဌာနမှ ကုန်သွယ်မှုတိုးတက်စေရန်ရည်ရွယ်၍ တစ်ဖက်နိုင်ငံတွင် ဈေးကွက် လိုအပ်ချက်ရှိသောRef ined Sugar များအားRe-export စနစ်နှင့် တင်သွင်း တင်ပို့ရန် ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ စတင်ဆောင်ရွက်ခွင့်ပြုခဲ့ပါသည်။သို့ရာတွင် အချို့သော ကုမ္ပဏီများသည်Re-export စနစ်နှင့်ဆောင်ရွက် ရမည့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနှင့်အညီ သတ်မှတ်တင်သွင်းအရေအတွက်အတိုင်း ၂၀၁၇ စက်တင်ဘာလထိ အပြည့်အ၀ ပြန်လည်တင်ပို့ခြင်းမရှိကြောင်း စိစစ် ဖော်ထုတ် တွေ့ရှိရပါသည်။ အဆိုပါကုမ္ပဏီများအား ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၅ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထားစာရင်းကိုက်ညှိရှင်းလင်းရန် အသိပေးအကြောင်း ကြားခဲ့ပြီး
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်း ဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ကုန်သွယ်ရေး ဦးစီး ဌာနပိုင်ဖြစ်သော ရန်ကုန်တိုင်းဒေသ ကြီး ကျောက်တံတားမြို့နယ် လမ်း (၄၀) ရှိ အမှတ်(၉၀)သုံးထပ်အဆောက်အဦ (၅၀'x၃၀'x၃၈') အားလ ည်းကောင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသ ကြီး လသာမြို့နယ် မဟာဗန္ဓုလလမ်းရှိ အမှတ်(၆၁၉) မြေညီထပ်အခန်း (၁၆'x၁၀၀'x၁၆') အားလည်းကောင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသ ကြီး၊ မင်္ဂလာတောင်ညွန့်မြို့နယ် အထက် ပုဇွန်တောင်လမ်းရှိ အမှတ် (၂၄၀) သိုလှောင်ရုံ (A+B) (၂) ခန်း တွဲ(၁၂၀'x ၈၀'x ၁၄') အားလည်းကောင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး အထက်ပုဇွန် တောင်လမ်း မင်္ဂလာတောင်ညွန့်မြို့နယ် ရှိ အမှတ် (၂၄၀) မြေကွက် (၁၀၀'x၈၀') တို့အား လည်းေ ကာင်း အိတ်ဖွင့် တင်ဒါခေါ်ယ
ကုမ္ပဏီများမှရှယ်ယာများ စတင်ရောင်းချသည့်အချိန်တွင် ရင်း နှီးမြှုပ်နှံသူများမှ အပြိုင်အဆိုင်ဝယ်ယူကြခြင်းကြောင့် ရှယ်ယာဈေး မှာ သိသိသာသာမြင့်တက်လာလေ့ရှိပါသည်။ အထူးသဖြင့် စတင်ရောင်းချသည့်နေ့ (သို့မဟုတ်) နာရီအနည်းငယ်အတွင်း တွင် ရှယ်ယာ ဈေးနှုန်းမှာမြင့်တက်လေ့ ရှိတတ်ပါသည်။ နယူးယောက်စတော့ ဈေးကွက်၏ သာဓကအရ ရှယ်ယာဈေးနှုန်းမှာ ကနဦးတွင် မြင့် တက်လာလေ့ရှိသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ပြန်လည်ကျဆင်းတတ် သောကြောင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသည် မူလေ ဈးနှုန်းထက် ချိုသာစွာ ဝယ်ယူနိုင်သည့်အခွင့်အရေးရှိပါသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ စတင်ထုတ်ေ၀ ထားသည့်ဈေးကိုပင် အချိန်အတန်ကြာသည့်တိုင် ပြန်လည်ေ ရာက ရှိခြင်းမရှိသည့်အတွက် ဈေးက
ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှစတင်ကာ ဈေးနှုန်းကျဆင်းလာခဲ့သော ပြည်တွင်း ငွေလဲနှုန်းသည် ဖေဖော်ဝါရီလဆန်းအထိဈေးဆက်ကျခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်ကလည်း ရည်ညွှန်းငွေလဲနှုန်းကို အမေ ရိကန် တစ်ဒေါ်လာ ၁၃၄၀ ကျပ်မှ ၁၃၂၉ ကျပ်သို့ ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ယခုတစ်ပတ်တွင် အမေရိကန် အစိုးရအနေဖြင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာအသုံးစရိတ် ကို ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ၅ ထရီလီယံသတ်မှတ်ခြင်း၊ လာမည့်နှစ် တွင် အမေရိကန်အစိုးရ ဘတ်ဂျက်လိုငွေပမာဏ ၁ထရီလီယံထိ ရောက်ရှိ လာနိုင်ဟူသော ခန့်မှန်းချက်တို့ ကြောင့် နိုင်ငံတကာဈေးကွက်အတွင်း ဒေါ်လာငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင်လည်း အမေရိကန်ဒေါ်လာဝယ်လိုအား ကျ ဆင်းခဲ့ကာ ပ
ယခုတစ်ပတ်အတွင်း ပြည်ဈေးကွက်သို့ဝင်ရောက်လာ သော ကြက်သွန်နီများမှာ အရည်အသွေးပိုမိုကောင်းမွန်လာတာ တွေ့ရပါတယ်။ အရည်အသွေးကောင်းမွန်ပြီး အစိုဓာတ် နည်းသွားသည့်အတွက် ဈေးနှုန်းအားဖြင့် ယခင်တစ်ပတ်ထက် လက်ကားေ ဈးအ နည်းငယ် မြင့်တက်သွားတာ တွေ့ရပါ တယ်။ ဈေးအနည်းငယ်မြင့်ပေမယ့် အရည်အသွေးကောင်း သဖြင့် အရောင်းအဝယ်မှာ အရမ်းအသွက်ကြီးမဟုတ်ပေမယ့် ရောင်းကောင်းသည့် အနေအထားတွင်ရှိနေကြောင်း ပွဲရုံ လုပ်ငန်းရှင်များ၏ ပြောကြား ချက်အရ သိရှိရပါတယ်။ ရေနံ ချောင်း၊ တောင်တွင်းဘက်မှ ကြက်သွန်နီများ တစ်ရက်လျှင် ပိဿာ ၃၀ ဝင်အိတ် ၃၅၀ခန့် ဝင်ရောက်မှုရှိနေပြီး အရောင်း အဝယ် အနေဖြင့် ဒေသတွင်းဝယ်လက်သမားများ၊ အိတ်ဆွဲ ဝယ်ရောင်းသမ
ပြည်ပဲဈေးကွက်အတွင်း ပဲတီစိမ်း၊ ပဲစင်းငုံ စသည်ဖြင့်ပဲသစ်များ ဝင်ရောက်နေသော်လည်း မတ်ပဲသီးနှံကတော့ ပဲသစ်ဝင်ရောက်ခြင်းမရှိသေးဘဲ ပဲဟောင်း လက်ကျန်များသာရှိခဲ့ပါတယ်။ ပဲလက်ကျန်များအား ရန်ကုန်ဝယ် လက်များမှ ဝယ်ယူခဲ့တဲ့အတွက် နေ့စဉ်အိတ် ၁၀၀-၁၅၀ ကျော် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသလို ပဲဈေးမှာ တစ်တင်းလျှင်ကျပ် ၁၈၀၀၀ ဖြင့် ယခင် တစ်ပတ်ကထက် ဈေးအနည်းငယ်ပိုရလာပြီး လဆန်းရက်က ဈေးထက်တော့ ဈေးလျော့ခဲ့ပါတယ်။ နှစ်ကုန်ပိုင်းက မတ်ပဲသီးနှံဈေးမှာ တစ်တင်း ကျပ်နှစ်သောင်းအထိ ရရှိခဲ့တဲ့အတွက်လည်း ယခုအချိန်မှာ ဈေးအေးနေဆဲဖြစ်လို့ ပဲသစ်ဝင်ရောက် လာချိန်တွင် ဈေးအခြေအနေဘယ်လိုရှိမလဲဆိုတာ စောင့်ြ ကည့်ရမှာဖြစ်ပါ တယ်။ယခင်နှစ်က ဇန်နဝ
မအူပင်ခရိုင်၊ စားသုံးသူရေးရာ ဦးစီးဌာနမှ ခရိုင်ဦးစီးမှူး ဦးဇော်မင်း၊ မြို့ နယ်တာဝန်ခံ ဦးအောင်ဇော်ဦးနှင့် ဝန်ထမ်းများသည် မအူပင်မြို့နယ် ရွှေတောင် မှော်ကျေးရွာအုပ်စု ညောင် ပင်ဝိုင်းကျေးရွာ၊ မအူပင်-မော်လမြိုင် ကျွန်း ကားလမ်းဘေးရှိ ဖားမွေးမြူေ ရး အခြေအနေအား ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက် တွင် သွားရောက်ကွင်းဆင်းလေ့လာခဲ့ ကြောင်းသိရသည်။ ကွင်းဆင်းလေ့လာမှုပြုရာတွင် မွေးမြူရေးဖားတစ်ကောင်လျှင် ကျပ် ၂၀၀ နှုန်းဖြင့် မျိုးကို ခရမ်းသုံးခွမြို့မှ ဝယ်ယူပြီး အနံ ၁၀ ပေ၊ အလျားပေ ၄၀၊ အမြင့် ခြောက်ေ ပရှိ အုတ်ကန်အတွင်း တွင် ဖားအကောင်ရေ ၂၅၀၀ ကို မွေး မြူထားကြောင်း ဖားစာတစ်အိတ်လျှင် ကျပ်၂၀၀၀၀ နှုန်း၊ တစ်လလေးအိတ် နှုန်းကျွ
မြန်မာနိုင်ငံသားများအတွက် ကြက်သွန်နီ အပါအဝင် အခြေခံစားကုန်များဖြစ်သည့် ဆန်၊ ဆီ၊ ဆား၊ ငရုတ်၊ ကြက်သွန်နီ၊ ကြက်သွန်ဖြူတို့သည် နေ့စဉ်ထမင်းနှင့်ဟင်းလျာတွင် မပါမဖြစ်ပစ္စည်း များဖြစ်သည်။ ဆန်၊ ဆီတို့ ကိုအစိုးရဌာနဆိုင်ရာ များအပြင် ကုန်သည်များ၊ စားသုံးသူများအားလုံး ကအလေးအနက်ထားပြီး စိုက်ပျိုးမှုတိုးတက်ရေး၊ အထွက်နှုန်းတိုးတက်ရေး၊ တောင်သူများအရင်း အနှီးရရှိရေး၊ တောင်သူအခွင့်အလမ်းအကျိုး စီးပွား ကာကွယ်ရေးတို့ကိုပါ အလေးအနက်ထား ဆောင်ရွက်ကြပါသည်။ ကုန်သည်များဘက်မှ လည်းတိုးတက်ရေးများကို အမျိုးမျိုးတွေးတောကြံဆ ဆောင်ရွက်ကြသည်ကိုတွေ့နေရသည်မှာ အားရ စရာဖြစ်ပါသည်။ ပြည်တွင်းစား သုံးမှု အပြင် ပြည်ပသို့ဆန်တင်ပို
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်း ဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ပို့ကုန်ကဏ္ဍ တိုးတက်ရေးအား အစဉ်ရှေ့ရှု၍ ဖြေ လျော့မှုများအား အဆင့်ဆင့်လုပ် ဆောင်လျက်ရှိရာ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ အမိ န့်ကြော်ငြာစာအမှတ် (၈/၂၀၁၈) ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသားနှင့် ပေါင်းစည်း ဆောင်ရွက်သော နိုင်ငံခြားသားရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူများအား ပြည်တွင်းတွင် ရင်း နှီးမြှုပ်နှံ၍ ထုတ်လုပ်ရရှိသည့် အဆင့် မြင့် ကုန်ချောပစ္စည်းအုပ်စု ၂၂ မျိုးကို ပြည်ပသို့ တင်ပို့ခွင့်ပြုကြောင်း ဇန်န ဝါရီ ၂၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။