Background
၂၀၁၅ ခုနှစ်အတွင်းကတောင်ကို ရီးယား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို တရုတ်ကုမ္ပဏီများက ရှယ်ယာဝယ်ယူကာလွှဲပြောင်းရယူမှု မြင့်မားခဲ့ရာ ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ ဘဏ္ဍာရေးကဏ္ဍများက အဓိကပစ်မှတ်သဖွယ် ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း မတ် ၁၄ ရက်က ထုတ်ပြန်တဲ့ကိန်းဂဏန်းတွေကို ကိုးကားပြီးယွန်းဟပ်သတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။ကိုရီးယားအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေးအသင်းက ပြုစုထားတဲ့ ကိန်းဂဏန်းများအရယခင်နှစ်ကတရုတ်ကုမ္ပဏီတွေက တောင် ကိုရီးယား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကိုရှယ်ယာဝယ်ယူပြီးလွှဲပြောင်းရယူတဲ့ (Merger and Acquisition-M&A) သဘောတူ စာချုပ်ပေါင်း ၃၃ ခုရှိခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်ကရှိခဲ့တဲ့ အရေအတွက်နဲ့နှိုင်းယှဉ် ရင်သုံးဆ မြင့်တ
လွန်ခဲ့တဲ့နှစ် အနည်းငယ်အတွင်း စင်ကာပူကုမ္ပဏီတွေကCLMVကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ မြန်မာ၊ ဗီယက်နမ်) နိုင်ငံများသို့ အခိုင်အမာဝင်ရောက်နေရာယူလျက်ရှိရာ အထူးသဖြင့်လျင်မြန်စွာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံဈေးကွက်များ အတွင်းဝင်ရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလျက်ရှိကြောင်းနေးရှင်းသတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။ယနေ့အထိ စင်ကာပူနိုင်ငံကဗီယက်နမ်နိုင်ငံအတွင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုစီမံကိန်း ၁၅၇၀ ခုမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလျက်ရ ှိရာ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလျက်ရှိတဲ့ နိုင်ငံပေါင်း ၁၁၂ နိုင်ငံအနက် တတိယနေရာမှာ ရှိနေပါတယ်။ ဗီယက်နမ်စီမံကိန်းအမျိုးမျိုးတွင် ပါဝင်ရင်းနှီး မြှုပ်နှ
ပခုက္ကူကုန်စည်ဒိုင်တွင် ပဲစင်းငုံအသစ်များ ဒီဇင်ဘာနောက်ဆုံးပတ်နဲ့ ဇန်နဝါရီလမှာ စတင်ဝင်ရောက်လာပါတယ်။ဈေးစတင်ဖွင့်လှစ်စဉ်က တစ်တင်းကို ၄၅၀၀၀ ကျပ် ဖြင့်ဈေးဖွင့်ခဲ့သော်လည်းပြည်ပဆွဲလက်ရှိ သော်လည်း အထွက်နည်းခြင်း၊ နယ်ဆင်းစဉ် အတွေ့အကြုံမေးမြန်းလေ့လာမှုအရ တစ်ဧက ၃ တင်းနှင့် တောင်သူများမှာ အလွန်ရမှ ၅ တင်းသာရရှိခြင်းတို့ကြောင့် တစ်တင်းကို ၅၂၀၀၀ ကျပ်အထိ ဈေးမြင့်တက်ခဲ့ သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ၄၄၁၀၀ ကျပ်ဈေးအထိ ကျဆင်းလာခဲ့သဖြင့် ယခင်အမြင့်ဈေး ၅၂၀၀၀ ကျပ်နှင့် ဝယ်ယူသိုလှောင်ထားသူများအနေဖြင့် တစ်တင်းကို ၈၀၀၀ ကျပ်ခန့် အရှုံးပေါ်နေကြသဖြင့် ''ဘယ်လိုလဲ ပဲစင်းငုံ''လို့ မေးရမလိုဖြစ်နေကြောင်း ကု
ကမ္ဘာ့ဝယ်လိုအား ကျဆင်းခြင်းနဲ့ အတူအဓိကအားဖြင့် တောင်ကိုရီးယား ရဲ့ပို့ကုန်လုပ်ငန်းများကျဆင်းမှုနဲ့ ပြည်တွင်းစားသုံးမှု ကျဆင်းခြင်းတို့ ကြောင့် တောင်ကိုရီးယား စီးပွားရေးနှေးကွေးကျဆင်းရတယ်လို့ နိုင်ငံတော် အကြံပေးအဖွဲ့ (State-run Think Tank)က မတ် ၇ ရက်ကပြော ကြောင်း ယွန်းဟပ်သတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။''တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရဲ့ အဓိကစီးပွားရေးညွှန်းကိန်းတွေက ဆက်လက်ကျဆင်းလျက်ရှိတာကို တွေ့ရပြီး စီးပွား ရေးဖွံ့ဖြိုးမှုမှာလည်း တစတစ ကျဆင်းနေတာကိုအချက်ပြသတိ ပေးလျက်ရှိနေပါတယ်''လို့ ကိုရီးယား ဖွံ့ဖြိုးရေးသိပ္ပံ (Korea Development Institute) က ထုတ်ေ၀ တဲ့ တိုင်းပြည်ရဲ့ စီးပွားရေးအခြေအနေလ
အာဆီယံ+၃ ရဲ့ ငွေကြေးမျိုးစုံနဲ့ ဘွန်းစာချုပ်ထုတ်ဝေမှုအစီအစဉ်မှာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံက ဦးဆောင်သူနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအဖြစ်ပါဝင်ဆောင်ရွက်မှာဖြစ်ကြောင်းနဲ့ ဒီအစီအစဉ်ကအာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်(Asian Development Bank- ADB)ရဲ့အစီအစဉ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး အစီအစဉ်မှာပါဝင်တဲ့နိုင်ငံတွေအချင်းချင်းဘွန်းစာချုပ်အပြန်အလှန်ထုတ်ဝေမှုကိုလွယ်ကူချောမွေ့ စေအောင်အထောက်အကူပေးမှာဖြစ်ကြောင်းမနီလာတိုင်းမ်အွန်လိုင်းသတင်း မှာ ဖော်ပြပါ တယ်။ ယခုမူဘောင်က နှစ်နိုင်ငံအပြန်အလှန်သဘောတူညီချက်သဖွယ်ဖြစ်ပြီး ဒီမူဘောင်အရပါဝင်တဲ့နိုင်ငံတွေမှာရှိတဲ့ကော်ပိုရေးရှင်းတွေက သက်ဆိုင်ရာလက်ခံနိုင်ငံအတွင်းမှာဘွန်းစာချုပ်တွေထုတ်တဲ့အခါ အထူး
ယခုတစ်ပတ် ပြည်မြို့အနီးဆန်စက်နှင့် ဆန်ပွဲရုံများတွင်စပါးဈေး၊ ဆန်ဈေးအနည်းငယ်တက်ပြီးအရောင်းအဝယ်ကတော့ နယ်ရောဒေသတွင်းပါပုံမှန်ဖြစ်နေကြောင်းသိရပါတယ်။ ရန်ကုန်သို့တောင်ပျံမွှေး ဆန်တွေတင်ပို့နေပါ တယ်။ ဧည့်မထဆန်ချောများကို မန္တလေးသို့တင်ပို့ရကြောင်းလည်းသိရပါတယ်။ ရန်ကုန်သို့တစ်ပတ်ကို အိတ် ၈၀၀ ခန့်တင်ပို့ပြီး (တောင်ပျံမွှေး) ဆန်အိတ်များသာတင်ပို့ရပါတယ်။ မန္တလေးကိုတော့ဧည့်မထဆန်(ချော) နှစ်ရက်ခြား အိတ် ၆၀၀ ကျော်တင်ပို့ရပါတယ်။ယခုတစ်ပတ်စပါးဈေးတွေကတော့ တောင်ပျံမွှေး တင်း ၁၀၀ (၄၆ ပေါင်)ကိုက် ၇၇၂၈၀၀ ကျပ်၊ ဧည့်မထစပါး (နယ်ပို့စ) ၅၈၈၈၀၀ ကျပ်နဲ့ ဒေသတွင်းစားသုံးမှု ဧည့်မထစပါး ၅၆၀၀၀၀ ကျပ်တို့ဖ
ပို့ကုန်သွင်းကုန် ကုန်စည်များအတွက်ဆိပ်ကမ်းရှင်းလင်းချိန်ကို ထက်ဝက်လျှော့ချရန်နဲ့အိန္ဒိယကုန်သည်များအတွက်လုပ်ငန်းဆောင် ရွက်ချိန်ကိုလျှော့ချနိုင်ရန်အတွက် ဆောင်ရွက်ရာမှာအကူအညီပေးရန်အစိုးရက ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း တိုင်းမ်အော့အိန္ဒိယသတင်းမှာဖော်ပြပါတယ်။နယ်နိမိတ်ဖြတ်ကျော်ကုန်သွယ် မှုလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်နေတဲ့ နိုင်ငံပေါင်း ၁၈၀ ရှိတဲ့အနက် အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့အဆင့်နေရာက အဆင့် ၁၃ မှာရှိ ကြောင်း ကမ္ဘာ့ဘဏ်ရဲ့လေ့လာ ချက်စာတမ်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။ ပို့ုကုန် လုပ်ငန်းရှင်တစ်ယောက်ကပျမ်းမျှခြင်း အားဖြင့်စာရွက်စာတမ်းများ ပြင်ဆင်တာနဲ့ နယ်နိမိတ်ဖြတ်ကျော်ရေးစည်းမျဉ်းဥပဒေများအတွက်ကိ
မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ်ရှိ မြဝတီ ကုန်သွယ်ရေးဇုန်၊ ကော့သောင်းကုန် သွယ်ရေးစခန်းနဲ့ မြိတ်ကုန်သွယ်ရေး စခန်းတို့မှ ၂၀၁၆ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀ ရက်မှ ၂၆ ရက်အတွင်း ကန်ဒေါ်လာ ၄ ဒသမ ၄၀၁ သန်းတန်ဖိုးရှိ ရေထွက် ကုန် ၄၅၉၀ တန်နီးပါးတင်ပို့နိုင် ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်သီတင်းပတ်နဲ့ နှိုင်း ယှဉ်ပါက ၈၂၂ တန်ကျော် ပိုမိုတင်ပို့နိုင် ခဲ့ပါတယ်။မြဝတီကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ ကန် ဒေါ် လာ ၁ ဒသမ ၅၄၇ သန်း တန်ဖိုးရှိ ရေထွက်ကုန်များဖြစ်သော ငါးမျိုးစုံ ၅၄ တန်ကျော်၊ ကဏန်း ၁၃ တန်ကျော်နဲ့ ပုစွန် တစ်တန်ကျော် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါ တယ်။ ယခင်သီတင်းပတ်နဲ့ နှိုင်းယှဉ် ပါက ၅၇ တန်ကျော် လျော့နည်းတင်ပို့ ခဲ့ပါတယ်။ကော့သောင်း ကုန်သွယ်ရေး စခန်းမှ ကန်
မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ်ရှိ မြိတ်ကုန်သွယ်ရေစခန်းမှ ၂၀၁၆ ခုနှစ် ဖေဖော် ဝါရီအတွင်း ကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၆၇၉ သန်းတန်ဖိုးရှိ ကဏန်းမျိုးစုံဖြစ်တဲ့ အေးခဲကဏန်းပျော့ ၅၈ တန်ကျော်၊ ကဏန်းနီ ၅၁ တန်ကျော်၊ ကဏန်း သေး (အသေ) ငါးတန်ကျော်နဲ့ သဲကဏန်းနှစ်တန်ကျော် စုစုပေါင်း ၁၁၇ တန်ကျော် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အနီးစပ်ဆုံးကာလနဲ့နှိုင်းယှဉ်ပါက ၅၄ တန်ကျော် ယမန်နှစ် ကာလတူနဲ့နှိုင်းယှဉ်ပါက ၂၄ တန်ကျော် လျော့နည်းတင်ပို့ခဲ့ပါ တယ်။မြိတ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ ဖေဖော်ဝါရီအတွင်း ကဏန်းမျိုးစုံအပြင် ကန်ဒေါ်လာ ၁၁ ဒသမ ၁၈၉ သန်း တန်ဖိုးရှိ ရေထွက်ကုန်များဖြစ်တဲ့ ငါးမျိုးစုံ ၄၈၃၈ တန်ကျော်၊ ပုစွန် ၁၇၅ တန်နီးပါး၊ ငါးမ
ဖေဖော်ဝါရီတွင် မြန်မာ-တရုတ် နယ်စပ်ရှိ မူဆယ်(၁၀၅) မိုင်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ ကန်ဒေါ်လာ ၄၀၅၄၉ တန်ဖိုးရှိ ပြောင်းကြိတ်ဖတ်မှုန့် ၅၀၂ တန်တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ပြောင်းကြိတ်ဖတ်မှုန့်ကိုတိရစ္ဆာန်အစာအတွက် အသုံးပြုရ တာဖြစ်လို့ တရုတ်နိုင်ငံ သို့ ယခုလို ပုံမှန်တင်ပို့နိုင်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အနီးစပ်ဆုံးကာလတူ ဇန်နဝါရီမှာတော့ ၁၀၄၂ တန်ထိ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ပြောင်းကြိတ်ဖတ်မှုန့် တစ်တန်ရဲ့ လိုင်စင်ဈေးမှာ (ငွေလဲနှုန်းအရ) ဇန်နဝါရီက ၇၆-၇၇ ဒေါ်လာရှိပြီး ယခုဖေဖော်ဝါရီမှ ၇၈-၈၁ ဒေါ်လာရှိတယ်လို့ မူဆယ်ကုန်စည်ဒိုင်မှသိရပါတယ်။
မော်မော်အောင်