Background
ငါးနဲ့ရေထွက်ကုန် ကွန်ဖရင့်ကို အာရှပစိဖိတ်ရှိ ရေ ထွက်ကုန်စင်တာများကွန်ရက်မှ (NACA-Network of Aquaculture Centres in Asia-Pacific) ၊ အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံ ငါးလုပ်ငန်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစင်တာ (SEAFDEC- South East Asian Fisheries Development Centre) နဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများ၊ အသင်းအဖွဲ့များ အပါအဝင် အခြားအသင်းများကပူးပေါင်းပြီး ၂၀၁၆ ခုနှစ် သြဂုတ် ၃ ရက်မှ ၇ ရက်အထိထိုင်းနိုင်ငံ ဗန်ကောက်ရှိ ဗန်ကောက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ကုန်စည်ပြပွဲများစင်တာ (Bangkok International Trade & Exhibition Centre-BITEC ) မှာ ကျင်းပသွားမယ်လို့ အွန်လိုင်းသတင်းများမှာ ဖော်ပြထာ
နရိန္ဒရာမိုးဒီ ဝန်ကြီးချုပ်တာဝန် စတင်ထမ်းဆောင်ချိန်မှစပြီး အိန္ဒိယ နိုင်ငံမှာအမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု တိုးတက်မြင့်မားလာပြီးတရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို ကျော်လွန်လာကြောင်း အမေရိကန်အစိုး ရရဲ့ ပြောကြားချက်ကိုကိုးကားပြီး တိုင်းမ်အော့ဖ် အိန္ဒိယအွန်လိုင်းသတင်းမှာဖော်ပြပါတယ်။''၂၀၁၄ ခုနှစ်မေနောက်ပိုင်းကစပြီးကျွန်တော်တို့နှစ်နိုင်ငံရဲ့ အဆင့်မြင့်ခေါင်းဆောင်များ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတွေအနက် နိုင်ငံခေါင်း ဆောင် အဆင့် ဆွေးနွေးပွဲက ခြောက်ကြိမ်ရှိခဲ့ပါတယ်။ မတ်လနောက်ဆုံးပတ်မှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ နျူကလီးယားလုံခြုံရေးထိပ်သီးဆွေး နွေးပွဲကလည်းအဆင့်မြင့်ခေါင်း
တရုတ်ကုမ္ပဏီများရဲ့ငွေလုံး ငွေရင်းအသုံးစရိတ်ကယခုနှစ်ပထမသုံးလပတ်အတွင်းမှာငါးနှစ်အတွင်းအနိမ့်ဆုံးအထိကျဆင်းခဲ့ကြောင်းပုဂ္ဂလိကစစ်တမ်းတစ်ခုကိုကိုးကားပြီး ရိုက်တာသတင်းမှာဖော်ပြပါ တယ်။ယခုအခြေ အနေကိုကြည့်ခြင်း အားဖြင့်တရုတ်စီးပွားရေးအဆမတန်နှေးကွေးမှုဖြစ်ပေါ်မလာစေရန်အတွက် တရုတ်အစိုးရကမူဝါဒချမှတ်ပြီးအကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်တဲ့တိုင်အောင်တိုင်းပြည်စီးပွားရေးက ဆက်တိုက်ကျဆင်း လျက်ရှိနေကြောင်းပြသနေပါတယ်။ကုမ္ပဏီများကလုပ် သားငှားရမ်းခန့်ထားမှု ကျဆင်းလျက်ရှိနေပြီး ငွေကြေးသုံးစွဲမှုကိုလျှော့ချမှုကြောင့်အလုပ်အကိုင်ကျဆင်းမှုမှာ ဒုတိယမြောက်သုံးလပတ်အဖြစ်ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း ပုဂ္ဂလိ က စစ်တမ်းအဖ
၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ်စမှ ၂၀၁၆ ခုနှစ် မတ်၂၅ ရက်အထိ ၁၁လကျော်ကာလမှာပြည်ပသို့ကန်ဒေါ်လာ သန်း ၁၂၀ ကျော်တန်ဖိုးရှိသစ်သီးဝလံ အမျိုးမျိုး ၇၂၆၅၂၇ တန် ကျော် တင်ပို့ထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ယမန်နှစ်ကာလတူနဲ့နှိုင်းယှဉ်ပါကတန်ဖိုးအားဖြင့် ကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၃၆၉ သန်း၊ တန်ချိန်အားဖြင့်၂၁၂၉၅ တန်ကျော်ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယခုဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်းသစ်သီးဝလံ တင်ပို့နိုင်ခဲ့မှုအခြေအနေကို ဖော်ပြပေးလိုက်ရပါတယ်-
အိန္ဒိယနိုင်ငံက ခေါ်ထားတဲ့ပြောင်းတန်ချိန် ၂၄၀၀၀၀ တင်သွင်းရန် တင်ဒါအားပယ်ဖျက်လိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း မတ် ၁၉ ရက်က ရိုက်တာသတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဌာနနဲ့အစိုးရဌာနများ မှအရာရှိ များက ယခု နွေရာသီပြောင်းစပါးဟာ အထွက်ကောင်းပြီး ပမာဏများပြားနိုင်မယ်လို့ မျှော်မှန်းထားတာကြောင့် ပြည်ပမှပြောင်းတင်သွင်းရန်ခေါ်ထားတဲ့တင်ဒါကို ပြန်လည်ဖျက်သိမ်းလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။အိန္ဒိယဟာGMO (Gene-tically modified food)များစိုက်ပျိုးခွင့်ကို ကန့်သတ်ထားတဲ့အပြင် ပြည်ပမှ တင်သွင်းမှုကိုလည်းခွင့်ပြုထားခြင်းမရှိဘူးလို့သိရပါတယ်။တင်ဒါခေါ်ယူခြင်းအား မပယ်ဖျက်မီအိန္ဒိယသည်ယူကရိန်းမှပြောင်းတန် ၂၅၀၀၀၀ က
အောင်လံဈေးကွက်မှာ ဒီတစ်ပတ် ပဲတီစိမ်းကြီးကို တရုတ် လိုင်းအဝယ်အေးတာကြောင့် ဈေးကွက်မှာ အရောင်းအဝယ်အေး နေကြောင်းသိရပါတယ်။ ပဲစင်းငုံနီကို အဓိကဝယ်ယူနေတဲ့ ရန်ကုန်ဝယ်လက်ကတစ်ပိဿာကို ၂၁၈၅ ကျပ်(တစ်တန်ကို ၁၃၃၈၀၇၂ ကျပ်) ဈေးဖြင့် ဝယ်လိုအားပုံမှန်ရှိပေမယ့် ရောင်းသူကုန်သည်များကအရောင်းနည်းနေကြောင်းသိရပါတယ်။ ဒေသထွက်သိပ္ပံနှမ်းကို ရန်ကုန်-မန္တလေးဝယ်လက်ကတစ်ပိဿာ ကို ၃၆၆၇ ကျပ် ဈေးဖြင့် ပုံမှန်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း သိရ ပါတယ်။
မတ် ၁၃ ရက်မှ ၁၉ရက် သီတင်းပတ်မှာ ပြည်တွင်းကို ရေလမ်းမှ ဘိလပ် မြေအဝင်မှာ ၉၂၄၆၆ တန်ကျော်ရှိခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ ယခင်သီတင်းပတ် ဘိလပ်မြေအဝင်မှာ ၃၆၇၁၅ တန်ကျော် ရှိခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မှာ ဘိလပ်မြေ တန်ချိန် ၅၅၇၅၀ ကျော်အဝင်ပိုခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။နယ်စပ်လမ်းမှ ဘိလပ်မြေအဝင်မှာ တန်၂၄၃၈၀ ကျော်ရှိခဲ့ပြီးယခင်တစ်ပတ်အဝင်မှာတန်ချိန် ၂၂၉၆၆ ကျော်ရှိခဲ့တာကြောင့်ဒီတစ်ပတ်မှာ တန် ၁၄၁၅ ကျော်အဝင်ပိုခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ဒါကြောင့်ဒီတစ်ပတ်မှာ ရေလမ်းရောနယ်စပ်လမ်းမှပါဘိလပ်မြေအဝင်ပိုခဲ့ပါတယ်။မော်လမြိုင်ဈေးကွက်မှာဘိလပ်မြေကပွင့်လင်းရာသီဖြစ်တာကြောင့်အရောင်းအဝယ်ကောင်းပေမယ့် ဈေး ငြိမ်နေဆဲပဲလို့ သိရပါတယ်။
မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ် (၁၀၅)မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ မတ် ၁၂ ရက်မှ ၁၈ ရက်တာ သီတင်းပတ်အတွင်း ကန်ဒေါ်လာ ၂၆၃၁၆၀ တန်ဖိုးရှိ ကြက် သွန်နီ ၁၀၃၂ တန်၊ မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ်ရှိ မြဝတီကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ ကန်ဒေါ်လာ ၅၉၃၆၀ တန်ဖိုးရှိ ကြက်သွန်နီ ၁၅၃ တန်ခွဲ တင်ပိုခဲ့ပါတယ်။ ယခင်သီတင်း ပတ်က မူဆယ်မှ တန် ၇၀၀၊ မြဝတီမှ ၁၄၂ တန်ခွဲနဲ့ တာချီလိတ်မှ တန် ၁၀၀ တင်ပို့ခဲ့လို့ ယခုတစ်ပတ်မှာ ကြက်သွန်နီ ၂၄၃ တန်ပိုမိုတင်ပို့နိုင်တာ တွေ့ရပါ တယ်။စလင်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကြက် သွန်နီစိုက်တောင်သူတွေရဲ့ စိုက်ခင်း များတွင် ကြက်သွန်နီ အထွက်နှုန်း ကောင်းသော်လည်း ယခုကြက်သွန်များ တူးဖော်ရောင်းချချိန်တွင် ဈေးနှုန်းကျ
မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ် (၁၀၅) မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ မတ် ၁၂ ရက်မှ ၁၈ ရက်တာကာလအတွင်း နနွင်းတက် (ရှမ်းစ) ၂၁၄ တန်ခွဲကို ကန်ဒေါ်လာ ၁၅၇၀၀၃ တန်ဖိုးတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်ရက်သတ္တပတ်က မူဆယ် ကုန်သွယ်ရေး ဇုန်ကနေ နနွင်းတက် ၁၀၄ တန်ခွဲသာ တင်ပို့ခဲ့လို့ ယခုတစ်ပတ် နနွင်းတင်ပို့မှု တန် ၁၁၀ ထိပိုမိုတင်ပို့လာတာ တွေ့ရပါတယ်။ မူဆယ်ကုန်စည်ဒိုင်မှာ နနွင်းတက်တစ် တန်ရဲ့ မိမိဘက်ပေါက်ဈေး (ငွေလဲနှုန်းအရ) ၈၇၃၅၀၂-၈၉၇၆၈၂ ကျပ်ဝန်းကျင်ခန့်ရှိ တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပြည်ပဲဈေးကွက်မှာ ဆောင်းပဲများအနေဖြင့်ပြည်ပဝယ်လက်ပဲများဖြစ်သော မတ်ပဲနဲ့ ပဲစင်းငုံသီးနှံအဝင်များခဲ့သလို ပြည်တွင်းဝယ်လက်ပဲမှာလည်း ကုလားပဲနဲ့ပဲကြီးသီးနှံများ ဝင်ရောက်မှုများခဲ့ပြီး ဘိုကိတ်ပဲသီးနှံမှာတော့ ပဲသိပ ်အဝင်မရှိတော့ဘဲ တစ်ရက်အိတ် ၅၀ ကျော်သာဝင်ရောက်လာပါတယ်။ဘိုကိတ်ပဲကိုရန်ကုန် အဝယ်ရှိသလို ဒေသတွင်းဝယ်လက်များလည်း ဝယ်ယူ လျက်ရှိခဲ့ပါတယ်။ ပဲဈေးနှုန်းမှာ တစ်တင်း ၂၁၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် ပဲသစ်ပေါ်စအချိန်က ဈေးထက် ဈေးလျော့နည်းသွားပေမယ့် ယခင်နှစ်က မတ်လအတွင်း ရရှိခဲ့သော ဈေးထက်တော့ဈေးပိုရခဲ့ပါတယ်။ ယခင်နှစ်က မတ်လအတွင်း ရရှိခဲ့သော ပဲလွန်း ဖြူဈေးမှာ တစ်တင်း ၁၅၅၀၀ ကျပ်သာ ရရှိတယ်လို့ သိရပါတယ