Background
ဗင်နီဇွဲလား၊ ဆော်ဒီအာရေးဘီး ယား၊ ရုရှားနဲ့ ကာတာနိုင်ငံတို့အနေနဲ့ ရေနံထုတ်လုပ်မှုကိုထိန်းထားဖို့၊ ကျဆင်းနေတဲ့ရေနံဈေးနှုန်းတွေကို တည်ငြိမ်အောင်ဆောင်ရွက်ဖို့ နည်းလမ်းရှာဖွေလျက်ရှိကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ ရက်က ဗင်နီဇွဲလား အစိုးရ အရာရှိတစ်ဦးရဲ့ ပြောကြားချက်ကို ကိုး ကားပြီး ရှင်ဝှာသတင်းမှာဖော်ပြပါ တယ်။အိုပက်အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံသုံးနိုင်ငံနဲ့ ရုရှားနိုင်ငံတို့ပါဝင်တဲ့ နိုင်ငံလေးနိုင်ငံ က ရေနံထုတ်လုပ်မှုကို၂၀၁၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါ ရီကထုတ်လုပ်မှုအတိုင်းထိန်းထားဖို့၊ အီရန်နဲ့အီရတ်အပါအဝင် အခြားအရေးပါတဲ့ ရေနံထုတ်လုပ်တဲ့ နိုင်ငံတွေရဲ့သဘောတူညီမှုကိုရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ဖို့သဘောတူထားကြ
နိုင်ငံခြားငွေများ ပြည်ပသို့ အလုံးအရင်းဖြင့် စီးထွက်မှုကြောင့် တောင်ကိုရီး ယားရှိနိုင်ငံခြားဘဏ်များတွင် နိုင်ငံခြားငွေသားဖြင့် အပ်နှံမှုမှာ ဇန်နဝါရီလတွင် လနှစ်ဆယ်အတွင်း အနိမ့်ဆုံးနှုန်းသို့ ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇ ရက်က တောင်ကိုရီးယားဗဟိုဘဏ်မှ ထုတ်ပြန်တဲ့ စာရင်းတွေအရ သိရပါတယ်။ တောင်ကို ရီးယားဗဟိုဘဏ်(Bank of Korea) မှ ထုတ်ပြန်တဲ့ ဇန်နဝါရီလကုန် စာရင်းများရ ပြည်တွင်းမှာ အခြေချနေထိုင်သူ (Local Resident) တွေ လက်ဝယ်ရှိနေတဲ့ နိုင်ငံခြားဘဏ်အပ်ငွေလက်ကျန်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၅ ဒသမ ၆ ဘီလီယံရှိခဲ့ရာယခင်လနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၉၅ ဘီလီယံကျ
အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ ရေနံဈေးနှုန်းတွေအဆက်မပြတ် ကျဆင်းပြီး ငွေကြေးစီးဆင်းမှုတွေ အခြေအနေပျက်ယွင်းလျက်ရှိတဲ့အတွက်နုန်းကျောက်မှရေနံထုတ်လုပ်တဲ့ အမေရိကန်တွေက လက်ရှိနှစ် လ တာကာလ အတွင်း ၂၀၁၆ ခုနှစ်အသုံးစရိတ်ကိုဒုတိယအကြိမ်မြောက်လျှော့ချခဲ့ကြောင်း နဲ့ ရေနံဈေးနှုန်းက တစ်စည်ကို အမေရိ ကန်ဒေါ်လာ ၃၀ အောက်ထိ ကျဆင်းမှုကြောင့် ရေနံထုတ်လုပ်သူတွေက လုပ်ငန်းစီမံကိန်း အသစ်များအတွက် အသုံးစရိတ်ကိုဆိုင်းငံ့ထားကြောင်းရိုက်တာသတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။''ကုမ္ပဏီများက လက်ကျန်ရှင်း တမ်းများနဲ့ငွေသားတွေကို ထိန်းထိန်း သိမ်းသိမ်းကိုင်တွယ်ဆောင်ရွက်နေပြီး ဝင်ငွေနဲ့လောက်ငှရုံ သာ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြတဲ့အတွ
ဇန်နဝါရီလအတွင်းမှာ တရုတ် နိုင်ငံရဲ့ကုန်ထုတ်လုပ်မှု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် နှုန်းက နှစ်နှစ်ခွဲကာလအတွင်း အလျင်မြန်ဆုံးနှုန်းနဲ့ ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ ယခုလိုကျဆင်းမှုက ဈေးကွက်ရဲ့ ကြို တင်ခန့်မှန်းချက်နဲ့ ကိုက်ညီမှုမရှိသေး ကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က တရားဝင်ထုတ်ပြန်တဲ့ စစ်တမ်းအရသိရပါတယ်။တရားဝင်ထုတ်ပြန်တဲ့ ဝယ်ယူသူ မန်နေဂျာများ အညွှန်းကိန်းPurc- hasing Manager's Index-PMI) ကဇန်နဝါရီမှာ ၄၉ ဒသမ ၄ ရာခိုင် နှုန်း ရှိခဲ့တဲ့ အတွက် ယခင်လက ရှိခဲ့တဲ့ ၄၉ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့နှိုင်းယှဉ်ရင်နိမ့်ကျ နေတဲ့အပြင် တိုးတက်နှုန်းနဲ့ကျဆင်းမှုကိုသတ်မှတ်ထားတဲ့ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း အောက်ကိုကျဆင်းနေတာကိုတွေ့ရပြီး ၂၀၁၂ ခုနှစ်သြဂုတ်လ
၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ်ကာလအတွင်း ၂၀၁၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်မှ ၂၀၁၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၂ ရက်ထိ ဘိလပ်မြေ တန်ချိန် ၂၈ သိန်းကျော်၊ တန်ဖိုးအားဖြင့် ကန်ဒေါ်လာ ၂၄၇ သန်းကျော်ဖိုးတင်သွင်းခဲ့ရာ ယမန် နှစ်ကာလတူနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ပါက တန်ချိန်အားဖြင့် ၁၇၃၁၃ တန် ပိုမိုတင်သွင်း နိုင်ခဲ့ပြီး တန်ဖိုးအားဖြင့်တော့ ကန်ဒေါ်လာ ၁၀ သန်းကျော် လျော့နည်းခဲ့ပါတယ်။
MIRT
ပြီးခဲ့သည့်ရက်သတ္တပတ်အတွင်းကမြင့်တက်နေခဲ့သည့် မြန်မာ့ရွှေဈေး သည်ယခုတစ်ပတ်တွင်ဆက်လက် မြင့်တက်ခဲ့ကာ ကျပ်ခုနစ်သိန်းရှစ် သောင်းအထိ မြင့်တက်ခဲ့ပြီးမှ ပြန်လည်ကျဆင်းခဲ့ကြောင်းရွှေဈေးကွက်အတွင်းမှ စုံစမ်းသိရှိရသည်။ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးနှင့်အတူ လိုက်ပါ မြင့်တက်ခဲ့သည့် မြန်မာ့ရွှေဈေးသည် ယခုတစ်ပတ်တွင်လည်း ကမ္ဘာ့ရွှေဈေး နှင့်အတူ လိုက်ပါမြင့်တက်ခဲ့ပြီးနောက် ရက်သတ္တပတ်၏နောက်ဆုံးရက်များ တွင် ပြန်လည်ကျ ဆင်းခဲ့ကြောင်း ဈေးကွက်အတွင်းမှ စုံစမ်းသိရှိရသည်။ဈေးမြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ပြည် တွင်းရွှေဈေးကွက်တွင် အဝယ်ထက် အရောင်းပိုများလာခဲ့ပြီး ဈေးကွက် အတွင်း ပြန်လည်ဈေးကျလာခြင်းဖြစ် ကြောင်း သိရသည်။
ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ပုသိမ်ခရိုင်အတွင်းရှိ မြို့နယ်များတွင် ဧည့်မထအုပ်စု မိုးစပါးပေါက်ဈေးနှုန်းမှာ ပုသိမ် မြို့နယ်တွင် ၄၆ ပေါင်တင်း၁၀၀ ကို ၅၈၀၀၀၀ ကျပ်ဈေး၊ ဆန်သစ်တစ်အိတ် ၂၂၀၀၀ ကျပ်၊ ကန်ကြီးထောင့်မြို့နယ် တွင် ၄၆ ပေါင် စပါးတင်း ၁၀၀ ကို ၅၀၃၀၀၀ ကျပ်ဈေး၊ ဆန်တစ်အိတ် ၂၂၀၀၀ ကျပ်ဈေး၊ သာပေါင်းမြို့နယ်တွင် ၄၆ ပေါင် စပါးတင်း ၁၀၀ ကို ၅၁၉၀၀၀ ကျပ်ဈေး၊ ဆန်သစ်တစ်အိတ် ၂၂၀၀၀ ကျပ်ဈေး၊ ငပုတောမြို့နယ်တွင် ၄၆ ပေါင်တင်း ၁၀၀ ကို ၅၃၆၀၀၀ ကျပ်ဈေး၊ဆန်တစ်အိတ်၂၁၅၀၀ ကျပ်ဈေး၊ ကျုံပျော်မြို့နယ် တွင် ၄၆ ပေါင်စပါးတင်း ၁၀၀ ကို ၅၂၄၁၀၀ ကျပ်ဈေး၊ ဆန်တစ်အိတ် ၂၁၀၀၀ ကျပ်ဈေးဖြင့်အရောင်းအဝယ်သွက်လျက်ရှိကြောင်းသိရပါ တယ်။ဒေသတွင်းဆန်စားသုံး
ယခုတစ်ပတ် ပြည်ပဲဈေးကွက်သို့ ပဲပုပ်သစ်များ အဝင်ဆက်တိုက်ရှိလာလို့ တစ်ရက်ကို အိတ် ၅၀ မှ၁၀၀ ကျော်ထိ ဝင်ရောက်လာပြီဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော်လည်း ဝယ်လိုအားအနေဖြင့် ဒေသတွင်းဝယ်လက်များမှ ဝယ်ယူနေတယ် လို့ သိရပါတယ်။ ပဲတစ်တင်းကို ၁၈၅၀၀ ကျပ်ဖြင့် ယခင်တစ်ပတ်ထက်လည်း ဈေးအနည်းငယ်ပိုလာသလို ယခင်နှစ်က ဈေး ထက်လည်း ဈေးပိုလာခဲ့ပါတယ်။ အခြားပဲများအားလုံးလိုလို ဈေးနှုန်းများ ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ နှစ်လယ်မှစ၍ ဈေးမြင့်တက် ခဲ့သော်လည်း ပဲပုပ်သီးနှံကတော့ ယခင်နှစ်ကရော ယခုနှစ်အတွင်းမှာပါ အခြားပဲများနှင့် ယှဉ်ရင်ဈေးအေးနေခဲ့တဲ့ ပဲသီးနှံဖြစ်ခဲ့ပါ တယ်။
ခင်ဆွေဝင်း-ပြည်
ပြည်ဆန်စပါးရောင်းဝယ်ရေးတွင် ဇန်နဝါရီလ စတုတ္ထပတ်တွင်အရောင်းအဝယ်အေးပြီး တွက်ခြေမကိုက်တာကြောင့်ဆန်ကုန်သည်ပွဲစားများအလုပ်မဖြစ်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ ယခုသီတင်းပတ် နတ်တလင်းတောင်ပျံမွှေးစပါး (အချော)ကတော့ အရောင်းအဝယ်အေးပြီး စပါးဈေးတွေလည်း အနည်းငယ် ပြန်ကျလာ ပါတယ်။ စပါးဈေးတင်း ၁၀၀ (၄၆ ပေါင်ကိုက်) မှာ ၇၁၇၆၀၀ ကျပ်ထိ ပြန်ကျလာပြီး ဆန်တစ်အိတ်ကို ၂၈၀၀၀ ကျပ်နဲ့ ၂၉၀၀၀ ကျပ်တို့ ဖြစ်နေပါတယ်။ပြည်ဧည့်မထစပါးဈေးတွေကတော့ ဈေးမြောက်နေပြီး ဆန်ဈေးငြိမ်နေတာကြောင့် တွက်ခြေမကိုက်ဘဲ အရောင်းအဝယ်လည်းမဖြစ်ဘူးလို့ သိရပါတယ်။ ဧည့်မထစပါးတင်း ၁၀၀ (၄၆ ပေါင်ကိုက်) ၅၅၀၀၀၀ ကျပ်ဖြစ်ပြီး၊ ဆန်တစ်အိတ်ကို ဆင်းသွယ်လတ် ၂၄၀၀၀ ကျပ်၊ ရတနာတိုး ၂၁၀၀
ယခင်ကသီးနှံများတင်ပို့နေတဲ့ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံဟာ ဆိုးရွားတဲ့ရာသီဥတု ဒဏ်ကြောင့် ပြည်ပမှပြောင်းဆန် အဖြူရောအဝါပါ ငါးသန်းမှ ခြောက်သန်းအထိ တင်သွင်းရမယ်လို့ စိုက်ပျိုးရေး၊ သစ်တောနှင့် ရေလုပ်ငန်းဝန်ကြီး ဌာနဝန်ကြီး ဇိုကွာနာက ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ဇင်ဘာဘွေ လီဆိုသို၊ နမီးဘီးယား၊ ဘော့စ်ဆွာနာနဲ့ ဆွာဇီလန် စတဲ့ဒေသတွင်းနိုင်ငံများရဲ့ လိုအပ်ချက် စုပေါင်းလိုက်ရင် ပြောင်းအပြင် ပဲပုပ်စေ့နဲ့ ဂျုံအပါ အဝင် တန်ချိန် ၁၀ ဒသမ ၉ သန်း ခန့်ရှိနိုင်တယ်လို့ ပရီတိုးရီးယားမှာပြုလုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ဝန်ကြီး ဇိုကွာနာကပြောပါတယ်။စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက် တောင်အာဖရိကအနေနဲ့ ပြည်ပမှပြောင်းတင် သွင်းမှသာ