Background
မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပေါက် မြို့နယ်၊ ပျဉ်းချောင်းအုပ်စု၊ ယောချောင်းနံဘေးရှိ ကျေးရွာများဖြစ်သော ပျဉ်းချောင်း၊ ထန်းတော ကုန်း၊ ဆူးလေကုန်း၊ ဆယ်ဝ၊ ဆင်သေ၊ အောက် ကျင်း စသည့်ကျေးရွာများသည် စိုက်ပျိုးရေးကို အဓိကထား လုပ်ကိုင်ကြပြီး စပါး၊ ကုလားပဲ၊ မြေပဲ၊ ကြက်သွန်နီ၊ ကြက်သွန်ဖြူ၊ ခရမ်းချဉ်သီး စသည့် သီးနှံများကိုရာသီအလိုက် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။
ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ဒေသခံ တောင်သူ များသည် နှစ်စဉ် ကြက်သွန်နီ(ပင်စိုက်)စိုက်ပျိုးမှု ကို ဒေသစီးပွားဖြစ် အဓိက အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြ သည်။ ယခုနှစ်တွင်လည်း ဆောင်းစိုက်၊ ပင်စိုက် စိုက်ပျိုးရန်အတွက် တောင်သူ အများစုသည် အောက်တိုဘာလလယ်မှစ၍ မျိုးစေ့ကြဲပက် ပျိုးခင်းများ ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ မျိုးဖြင့် ကြဲပက်စိုက် တောင်သူများသည် မိမိစိုက်ခင်းအတွက်လည်းကောင်း၊ ပြန်လည်ရောင်း ချရန်အတွက်လည်းကောင်း မျိုးစေ့လေးဘူး၊ တစ် ပြည်မှစ၍ တစ်တင်း၊ ၁၆ ပြည်အထိ ပျိုးခုံ၊ ပျိုးခင်း များ ပြုလုပ်ကြသည်။
ကျွန်းပင်စင်ကျေးရွာသည် ပွင့်ဖြူမြို့နယ် ဝဲဒေါင့် ကျေးရွာ အုပ်စုတွင်တည်ရှိပြီး သမိုင်းဝင်ကျောင်းတော်ရာ ဘုရားကြီးနှင့် သုံးမိုင်ခန့်အကွာတွင် တည်ရှိသည်။ ကျွန်းပင် စင်ကျေးရွာတွင် အိမ်ခြေ ၂၀ဝ ခန့်ရှိပြီး လူဦးရေမှာ ၁၃၅၀ ဦးခန့် နေထိုင်ကြသည်။ စိုက်ပျိုးရေးကိုအဓိကထား လုပ်ကိုင် ကြပြီး စပါး၊ ပဲကြီး၊ ပဲထောပတ်၊ ကုလားပဲ၊ ပြောင်း၊ နှမ်းနှင့် မြေပဲသီးနှံများကို စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ ဆောင်းမြေပဲသီးနှံကို ယခုနှစ်တွင် ဧက ၂၀ဝ ခန့်စိုက်ပျိုးထားပြီး ရာသီဥတု ကောင်း မွန်သောကြောင့် သီးနှံအထွက်နှုန်းများ ကောင်းမည်ဖြစ် ကြောင်း သိရှိရသည်။
ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး ပြည်ခရိုင်အတွင်း စိုက်ပျိုးလျက်ရှိ သည့် ဝါစိုက်ဧကမှာ ၁၂၈၉၃ဧက ရှိပြီး ဝါကြီးစိုက်ဧကမှာ ၁၈၀၄ ဧကနှင့် ချည်မျှင်ရှည်ဝါ စိုက်ဧကမှာ ၁၁၀၈၉ ဧကရှိ သည်။ ဝါသီးနှံကို မိုးလယ်ရာသီတွင် စိုက်ပျိုးသည်။ စိုက်ပျိုး သော ဝါအမျိုးအစားမှာ တစ်စေ့ဝါ အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး တစ် ဧကလျှင် ဝါပိဿာချိန် ၅၀ဝ ခန့် ထွက်ရှိနိုင်ပြီး ယခင်နှစ်တွင် ဝါတစ်ဧကလျှင် ပိဿာချိန် ၈၀ဝ ခန့် ထွက်ရှိသဖြင့် ယခုနှစ် တွင် အထွက်နှုန်း လျော့နည်းလာတာ တွေ့ရသည်။ ဝါတစ် ဧက စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် ကုန်ကျစရိတ်မှာ လေးသိန်းဝန်းကျင် ခန့်ကုန်ကျပြီး ဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် ယခုနှစ် လတ်တလော ဝါရောင်းဈေးမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် ၂၈၀ဝ
မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ပခုက္ကူခရိုင် ရေစကြိုမြို့နယ်ကို သဘာဝပထဝီအနေ အထားအရ ကုန်းပိုင်း၊ ကုန်းတစ်ပိုင်း ကျွန်းတစ်ပိုင်း၊ ကျွန်းပိုင်းဟူ၍ အပိုင်း (၃)ပိုင်း ဖြင့် ခွဲခြားထားသည်။ ကုန်းပိုင်းတွင် မိုးသီးနှံများဖြစ်သည့် မြေပဲ၊ နှမ်း၊ ပဲတီစိမ်း၊ ပဲစင်းငုံ၊ ငရုတ်နှင့် ဝါသီးနှံများကို စိုက်ပျိုးကြသည်။ မိုးသီးနှံများထဲတွင် တောင်သူ များ တွက်ခြေကိုက်သည့် ဝါသီးနှံများကို စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြပြီး ဝါသီးနှံများကို အဓိကထားပြီး စိုက်ပျိုးသည့် မြေဖြူ၊ ဂွေးချို၊ စည်သာကျေးရွာများတွင် ဧက ၁၀ဝ ခန့် စိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း မြေဖြူကျေးရွာနေ တောင်သူတစ်ဦး ၏ ပြောပြချက်အရ သိရှိရသည်။
ကြက်သွန်ဖြူသည် ရှမ်းပြည်နယ်၏ အဓိကထွက်ကုန်တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ မြန်မာကြက်သွန်ဖြူ ဈေးကွက်တွင် တရုတ်ကြက်သွန်ဖြူ (ကြူကုတ်)နှင့် ရှမ်းကြက်သွန်ဖြူတို့ အားပြိုင်နေကြသည်။ မြန်မာ နိုင်ငံ ကြက်သွန်ဈေးကွက်တွင် ရှမ်းကြက်သွန်ဖြူ အရည်အသွေးနှင့်ဈေးနှုန်းအရ ဈေးကွက်ဝေစု ၃ ပုံ ၂ပုံ နှင့် တရုတ် ကြက်သွန်ဖြူ(ကြူကုတ်)သည် ဈေးကွက်ဝေစု ၃ပုံ ၁ပုံခန့် ရရှိနေသည်။
ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်တွင် ဆီထွက်သီးနှံ မိုးမြေပဲများ လှိုင်လှိုင်တူးဖော်ပြီးဖြစ်သဖြင့် မိုးမြေပဲများကို ဇွန်၊ ဇူလိုင်လများတွင် စိုက်ပျိုးပြီး အောက်တိုဘာလကုန်ပိုင်းတွင် တူးဖော် ရိတ်သိမ်း ကြရသည်။ နှစ်စဉ် ကုန်းတွင်းပိုင်း ယာမြေများတွင် မြေပဲ၊ နှမ်း၊ ပဲစင်းငုံ၊ ပဲတီစိမ်းသီးနှံစုံ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ ယခုနှစ်တွင် စ၍ဈေးကွက်ခိုင်မာလျက်ရှိသော ဆီထွက်သီးနှံ မိုးမြေပဲ သုံးလပင်ပြန့်မျိုးကို အများဆုံး စိုက်ပျိုးကြောင်း ဒေသခံတောင်သူတစ်ဦးက ပြောသည်။
တောင်ငူမြို့တွင် အခြေခံစားသောက်ကုန်များ၏ နိုဝင်ဘာ ဒုတိယနှင့် တတိယပတ်ဈေးနှုန်းများကို နှိုင်းယှဉ်ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။ မြေပဲဆီမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် ၁၆၀ဝ၀ ဖြင့် ဈေးနှုန်း တည်ငြိမ် နေပြီး စားအုန်းဆီမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် ၅၂၀ဝ ဖြင့် ရောင်းချ လျက်ရှိသည်။
ဆန်
အောက်တိုဘာ ၇ ရက်မှ ၁၃ ရက်ထိ ကာလအတွင်း ပင်လယ်ရေကြောင်း ကုန်သွယ်မှုမှ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၂ ဒသမ ၈၆၀ သန်းတန်ဖိုးရှိ ဆန်တန်ချိန် ၂၂၁၅၀ ကျော် တင်ပို့ ခဲ့သည်။
မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ပခုက္ကူခရိုင် ရေစကြိုမြို့နယ်အတွင်း ဧရာဝတီမြစ်နှင့် ချင်းတွင်းမြစ်တို့ပေါင်းဆုံရာ မြစ်ရေကြီးချိန်တွင် ရေဝင်ရောက်သည့် ချင်းတွင်းမြစ်၏ အနောက်ဘက်ကမ်းကျေးရွာ များဖြစ်သည့် ကုန်းတလင်း၊ ဇီးကုန်း၊ ဇီးကုန်းကျွန်း၊ သူဌေးကုန်း နှင့် ကန်ဒေါင့်ကျေးရွာများတွင် မြစ်ရေကျချိန် စက်တင်ဘာလနှင့် အောက်တိုဘာလတို့တွင် မိုးစိုက် (ခေါ်) ဥစိုက် ကြက်သွန်နီများ အများအပြား စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။
