ရှမ်းပြည်နယ်၊ တောင်ကြီးမြို့  TPIS  ရုံးခန်းတာဝန်ခံနဲ့ ဝန်ထမ်းများ ဟာ တောင်ကြီးမြို့ရှိ TPIS  ရုံးခန်းမှာ ကယားပြည်နယ်၊ ဒီမောဆိုးမြို့နယ် ပန်းမန်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် တင်ပို့ရောင်းချသူများ အစုအဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ ဦးရဲမွန်နဲ့ အဖွဲ့အား နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်မှာ ဆွေးနွေးခဲ့ပါ တယ်။                   ဦးရဲမွန်ရဲ့ တင်ပြချက်များမှာ ဆူးမဲ့နှင်းဆီ ပျိုးပင်များအား ပန်း ရောင်းသူများမှတစ်ဆင့် မှာယူစိုက်ပျိုးခဲ့သဖြင့် ပွင့်လာတဲ့အခါ တန်ဖိုး နည်းပြီး၊ ဈေးကွက်မဝင်တဲ့ ကျောက်နှင်းဆီများဖြစ်လာကြောင်း၊ နှင်းဆီပင် များမှာလည်း ဆူးမဲ့မဖြစ်ဘဲ ဆူးများပါဝင်ကြောင်း၊ ဂန္ဓမာပန်းဟာလည်း ဈေးကွက်ကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ မျိုးများဖြစ်မလာလို့ ဆုံးရှုံးမှုများရှိခဲ့ခြင်းကြောင့် မျိုးမှန်ကန်စွာရရှိနိုင်ရေး ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။                    တောင်ကြီးမြို့ TPIS  ရုံးခန်းမှ တာဝန်ခံနဲ့ ဝန်ထမ်းများဟာ ပန်းမန် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် တင်ပို့ရောင်းချသူများ အစုအဖွဲ့ ကလောဇုန်၊ ဟဲဟိုးနဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီး ဂန္ဓမာပန်းပျိုးပင် လေးသောင်းအား စိုက်ပျိုးမယ့် ဒီမောဆိုး မြို့အရောက် ပေးပို့နိုင်ရေး၊ ပျိုးပင်များရဲ့ဈေးနှုန်းများ ညှိနှိုင်းပေးခြင်း၊ စိုက်ပျိုးမှုနည်းစနစ်နဲ့ ပိုးမွှားကာကွယ်နှိမ်နင်းရေး၊ အပင်၊ အပွင့်အားဆေး များ၊ သွင်းအားစုများ အသုံးပြုပုံတို့ကို နည်းပညာပေးဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ဟဲဟိုးမှ ဂန္ဓမာပန်းပျိုးပင် လေးသောင်းကို နိုဝင်ဘာ ၁၂ ရက်မှစတင် ပြီး ဒီမောဆိုးမြို့နယ်၊ ကုန်းသာရွာသို့ တင်ပို့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဆူးမဲ့နှင်းဆီ ပျိုးပင်ရရှိရေးအတွက် အေးသာယာမြို့ရှိ ဆူးမဲ့နှင်းဆီ ပျိုးပင်စစ်မှန်စွာရရှိရေး၊ ဈေးနှုန်းနဲ့ ပျိုးပင်အရေအတွက်များ ကွင်းဆင်း ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီမောဆိုးမြို့နယ် ကုန်းသာရွာမှာ ဆူးမဲ့ နှင်းဆီပျိုးပင်ရေ ငါးရာ စိုက်ပျိုးနိုင်ရေး ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ အောင်ကျော်-TPIS (တောင်ကြီး)

                     မြန်မာနိုင်ငံအရပ်ရပ်မှ သစ်သီးမျိုးစုံ (ဖရဲသီး၊ သခွားသီး၊ နာနတ်သီး၊ ဆီးသီး၊ စပျစ်သီး) ကို တစ်ဖက် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ရောင်းချသောလုပ်ငန်းအား လက်ရှိအခြေအနေမှာ တောသူတောင် သားများဟာ ၎င်းင်းတို့ကိုယ်တိုင် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ပြီး ကိုယ်တိုင်တက်ရောင်းသူ များကြကြောင်း၊ ကုန်သည်များ သွားဝယ်ပြီး ပြန်ရောင်းချမှုက နည်းကြောင်း၊ အများအားဖြင့် ကျေးလက်နေတောင်သူ များက စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ပြီး လာရောက်ရောင်းချ တဲ့ အနေအထားဖြစ်တာကြောင့် ကုန်သွယ်ခွန် အား ထပ်မံလျှော့ချပေးစေလိုကြောင်း မူဆယ် ၁၀၅ မိုင်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်ရှိ သစ်သီးကုန်စည်ဒိုင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးစိုင်းမြင့်ဗိုလ်မှ စက်တင်ဘာလကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင်ရေး အစည်းအဝေးမှာ တင်ပြခဲ့ပါတယ်။ တန်ပိုနဲ့ပက်သက်၍လည်း သစ်သီးရဲ့ သဘာဝအနေအထားအရ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ များဟာ မြို့ပေါ်ရှိပွဲရုံများကဲ့သို့ ကတ္တားချိန်ပြီး တင်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ စိုက်ခင်းမှသယ်ယူရခြင်းဖြစ်တာကြောင့် သတ်မှတ်တန်ချိန်နဲ့ အနည်းအများ ကွာခြားမှု ရှိနိုင်တဲ့အတွက် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ထိ ကွာဟမှုကို ခွင့်ပြုပေးနိုင်ရေး ညှိနှိုင်းပေးစေလို ကြောင်း၊ ကုန်သွယ် မှုမြှင့်တင်ရေးအတွက် သစ် သီးများများတင်ပို့နိုင်ရန် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများ အကျိုးရှိမှ တင်ပို့နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သစ်သီး ဖြစ်တဲ့အတွက် အချိန်မကြန့်ကြာဖို့ လိုကြောင်း၊ အချို့ကိစ္စများတွင် ကြန့်ကြာမှုများရှိနေကြောင်း၊ သစ်သီးနဲ့စပ်လျဉ်းပြီး ကိုယ်တိုင်တင် ကိုယ်တိုင်လုပ် ရခြင်းမဟုတ်တာကြောင့် မစစ်ဘဲစေလွှတ်ရန် အာမ မခံနိုင်ပေမဲ့ မသမာမှု အလွန်နည်းပါး ကြောင်း၊ မသမာမှုကို ကားသမားသာ လုပ်ဖို့ရှိပါကြောင်း၊ မသမာမှုရှိနေလျှင် ကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင် ရေးကို အဟန့်အတား အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်ပါကြောင်း၊ မသမာမှုအား တိတိကျကျ ပြင်း ပြင်းထန်ထန် အရေးယူသွားပါက ၅ ဦးထက်ပို အရေးယူရန်လိုမည်မဟုတ်ဘဲ ပုံမှန်ကုန်သွယ်လမ်း ကြောင်းပေါ် ရောက်ရှိလာကြမှာဖြစ်ပြီး အားလုံး အတွက် နိုင်ငံတော်အတွက် အကျိုးရှိစေမယ်လို့ ပြောကြားခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ Source: နကသ (မူဆယ်) MIRT(MAPT)

               ၂၀၁၁ အောက်တိုဘာလ ၈ ရက်၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ လယ်ယာ ထွက်ကုန်ရုံးအစည်းအဝေးခန်းမမှာ သစ်သီးဝလံဟင်းသီးဟင်းရွက်အသင်းနှင့် သရက် အစုအဖွဲ့၊ ဖရဲသခွားအစုအဖွဲ့၊ ပျိုးဥယျာဉ်အစု အဖွဲ့များ ဆွေးနွေးပွဲပြုလုပ်ရာ ဆွေးနွေးပွဲသို့ လယ်ယာထွက်ကုန် ဒုတိုင်းဒေသကြီး မန်နေဂျာ ဦးကျော်ဦး၊ နည်းပညာ ပေးရေးဌာန (၁)မှ ဒေါ်ခင်မြင့်မြင့်သန်း၊ သစ်သီးဝလံအသင်းဥက္ကဌ ဦးကိုကိုထွေး၊ အတွင်းရေးမှူး ဦးကျော်စိုးနိုင်နဲ့ အသင်းဝင်များ၊ သရက်အစုအဖွဲ့မှ အတွင်းရေးမှူးနဲ့ အသင်းဝင်များ၊ ဖရဲသခွားအစုအဖွဲ့မှ ဒုဥက္ကဌနဲ့ အသင်း ဝင်များ၊ ပျိုးဥယျာဉ်အစုအဖွဲ့မှ ဥက္ကဌနဲ့ အသင်းဝင်များ တက်ရောက်ကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။                   အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲမှ အသင်းရဲ့ ရှေ့လုပ်ငန်းများ ဆွေးနွေးခြင်း၊ အသင်းရုံး ခန်းဖွင့်လှစ်ရန် မြေနေရာ ရှာဖွေခြင်း၊ မြေနေရာရှာဖွေရန် ကော်မတီများ ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ ဖရဲသခွားစိုက်ပျိုးသူများအတွက် သင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်နိုင်ရန် ဆွေး နွေးခြင်း၊ အစုအဖွဲ့များမှ လစဉ်ဆွေးနွေးပွဲများပြုလုပ်၍ အသင်းသို့ ပြန်လည် တင်ပြခြင်း၊ အခက်အခဲများ တင်ပြခြင်းတို့ကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အေးအေးတင့့််

ရာသီအလိုက် စိုက်ပျိုးနေသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်စီးဆင်းမှု                   ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအနောက်ပိုင်း ၁၄ မြို့နယ်အနက် လက်ပံတန်း၊ မင်းလှ၊ အုတ်ဖို၊ ကြို့ပင်ကောက်၊ ဇီးကုန်း၊ နတ္တလင်း၊ ပေါင်းတည်၊ ရွှေတောင်၊ သဲကုန်း၊ ပြည်တို့မှ နေ့စဉ်ဟင်းသီးဟင်းရွက်များအား ကား ၁ဝ စီးမှ ၁၅ စီးအထိ တင်ပို့လျက်ရှိပါတယ်။ မီးရထားဖြင့်လည်း လက်ပံတန်း၊ သဲကုန်းမြို့နယ် ပုတီးကုန်း၊ ဆင်မြီးဆွဲတို့မှ နေ့စဉ် ရထားတွဲ ၁ တွဲမှ ၃ တွဲအထိ တင်ပို့လျက်ရှိပါတယ်။ ဟင်းသီးဟင်းရွက်စိုက် ပျိုးမှုကတော့ မိုးဦးကျ ဇွန်၊ ဇူလိုင်လမှ အောက်တိုဘာ လအတွင်း သခွား၊ ဗူး၊ ပဲတောင့်ရှည်၊ ဖရုံသီး၊ ကျောက်ဖရုံ၊ ကြက်ဟင်းခါး၊ နံနံပင်၊ မုန်လာဥ အစရှိတဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ စိုက်ပျိုးတင်ပို့ပြီး၊ မိုးကုန်ဆောင်းအကူး ဒီဇင်ဘာလမှ မေလအထိကတော့ ကြက်သွန်နီ၊ မုန်လာဥ၊ နံနံပင်၊ ခရမ်းသီး၊ ခရမ်းြွကတ်နဲ့ ဂေါ်ဖီထုပ်၊ ပန်းဂေါ်ဖီများ စိုက်ပျိုးတင်ပို့လျက်ရှိပါတယ်။                    ခြံသီးနံှများအနေနဲ့ ရှောက်၊ သံပုရာ၊ ကြောင်လျှာသီးများကတော့ သီးနံှပေါ်ချိန်များမှာ လှိုင်လှိုင် တင်ပို့နိုင်ပါတယ်။ အလားတူ ဖူးစားပြောင်းကတော့ တစ်ကွက်ခုတ်၊ တစ်ကွက်စိုက်နဲ့ ရာသီမရွေး စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပါတယ်။ ဖူးစားပြောင်း မျိုးများကတော့ ဝက်ဆီ၊ သကြားပြောင်းများ အစိုက်များကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး အနောက် ပိုင်းမှ ရန်ကုန်သို့ နေ့စဉ်ဟင်းသီးဟင်းရွက်တန်ချိန် ၂ဝဝ မှ ၃ဝဝ ခန့် ပုံမှန်တင်ပို့လျက် ရှိပါကြောင်းနဲ့ သီးနံှလှိုင်လှိုင်ပေါ် ချိန်နှင့် သီးနံှ အထွက်ဆုံးချိန်မှာ အနည်းငယ်ကွာခြားမှုရှိတာကြောင့် ဗီတာမင်အတွက် လိုအပ်တဲ့ဟင်းသီးဟင်းရွက်အတွက် မပူပင်ရကြောင်း ရေးသားလိုက်ရပါတယ်။ ခေတ္တရာဟင်္သာ