Background
ပြန်လည်နာလန်ထူမှုများ မညီမျှသည့် အခြေအနေတွင် ကြုံတွေ့ရပြီး ဘဏ္ဍာရေးအခြေ အနေများ တင်းကျပ်လာသောကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံ ၏ မူဝါဒအတိုးနှုန်းသည် လုံလောက်သောအဆင့် တွင် ရှိနေသည်ဟု ထိုင်းဘဏ်၏ အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်တွင်ကျင်းပခဲ့သည်။ ငွေကြေးမူဝါဒ အစည်း အဝေးမှတ်တမ်းများတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ အစည်း အဝေးတွင် ငွေရေးကြေးရေးမူဝါဒ ကော်မတီသည် တစ်ရက်တာ ဝယ်ယူမှုနှုန်းကို ၂၅ မှတ်မှ ၂ ဒသမ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းသို့ လျှော့ချရန် မဲခွဲ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ရာ ၂၀၂၀ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း ပထမဆုံး လျော့ကျသွားခဲ့ သည်။
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတွင် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုကိုမြှင့်တင်ရန်၊ ပတ်ဝန်း ကျင်ထိန်းသိမ်းမှုကို တိုးမြှင့်ရန်နှင့် သန့်ရှင်းစွမ်းအင် သုံးစွဲမှုကို အထောက်အကူပြုရန်အတွက် ဒီဇယ်ဆီ၌ အုန်းဆီမှထုတ်လုပ်သည့် (Coconut Methyl Ester – CME) ဇီဝဒီဇယ်ဆီအား လက်ရှိ ၂ ရာခိုင် နှုန်းမှ တိုးမြှင့်လျက် ၃ ရာခိုင်နှုန်းသို့ တိုးမြှင့်ရောစပ် အသုံးပြုခြင်း ကို အောက်တိုဘာ ၁ ရက်မှစတင်၍ နိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ အကောင် အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း စွမ်းအင်ဦးစီးဌာနက ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
အဓိကဈေးကွက်များထံမှ ဝယ်လိုအားနှင့် ဘတ်ငွေ တန်ဖိုး အားပျော့မှုတို့ ကျေးဇူးကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံသည် ယခု နှစ်တွင် မူလခန့်မှန်းထားသည့် ဆန်တန် ၇ဒသမ၅ သန်းကို ကျော်လွန်၍ ဆန်တန်ချိန် ၈ဒသမ၂ သန်းကို ပြည်ပသို့တင်ပို့ နိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံ စီးပွားကူးသန်း ဝန်ကြီးဌာနအဆိုအရ သိရသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ ပြည်ပကုန်သွယ် ရေးဦးစီးဌာန၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်Ronnarong Phoolpipet က ယခုနှစ်၏ ပထမနှစ်ဝက်တွင် ဆန်တန်ချိန် ၅ ဒသမ ဝ၈ သန်း တင်ပို့ခဲ့ရာမှ ဘတ် ၁၁၇ ဒသမ၈ ဘီလီယံရရှိခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့ သည့်နှစ် တူညီသည့်ကာလကထက် ၂၅ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်း အသီးသီး မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဆန်တင်
စားအုန်းဆီ ထိပ်တန်းထုတ်လုပ်သည့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် ရောင်းလို အားလျော့ကျမည့် အလားအလာများ ရှိနေသော်လည်း ကမ္ဘာ့စားအုန်းဆီ ထိပ်တန်းဝယ်ယူသူဖြစ်သည့် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ပိုမိုမြင့်မားသော သွင်းကုန် အခွန် စည်းကြပ်ကောက်ခံမည့် အခြေအနေရှိခြင်းက မလေးရှား ဈေးကွက်၌ သြဂုတ် ၂၈ ရက် ဈေးကွက်ပိတ်သိမ်းချိန်တွင် စားအုန်းဆီကြိုရောင်းဈေးနှုန်း များကို ကျဆင်းစေခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနက ဖော်ပြသည်။
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် Costa Rica ပြီးလျှင် ကမ္ဘာ့ဒုတိယအများဆုံး နာနတ်သီးတင်ပို့သည့် နိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်နေပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံမှ ဝယ်လိုအားမြင့်တက်လာမှုကြောင့် ပမာဏ ၂ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ ဖိလစ်ပိုင်သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် နာနတ်သီးမက်ထရစ် တန်ချိန် ၆၀ဝ၀ဝ၀ ခန့်တင်ပို့ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်ပမာဏကထက် ၂ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်း ပိုများလာကြောင်း ကုလသမဂ္ဂစားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့မှပြောကြားခဲ့သည်။
ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတို့အကြား ကုန် သွယ်မှုပမာဏသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံကို ကျော်လွန်ခဲ့မှုနှင့်အတူ ဆန်ကုန်သွယ်မှု ဆိုင်ရာ နားလည်မှု စာချွန်လွှာအား မြန်ဆန်စွာ အကောင်အထည် ဖော်ရေး သြဂုတ် ၂၂ ရက်တွင် နှစ်နိုင်ငံအကြား သဘောတူ ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
အင်ဒိုနီးရှားနှင့် ဖိလစ်ပိုင်တို့ အပါအဝင် အဓိကဈေး ကွက်များမှ ဆန်ဝယ်လိုအား မြင့်တက်လာခြင်း၊ ပြည်တွင်း ဆန်စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု မြင့်မားဖွယ်ရှိပြီး ဘတ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းလျက်ရှိခြင်း စသည့် အခြေအနေများအရ ထိုင်းနိုင်ငံ ၏ ယခုနှစ်ဆန်တင်ပို့မှုမှာ ယခင်ခန့်မှန်းထားသည့် တန်ချိန် ၇ ဒသမ ၅ သန်းကို ကျော်လွန်လျက် တန်ချိန် ၈ ဒသမ၂ သန်း အထိ တင်ပို့နိုင်ဖွယ်ရှိမည်ဟု ထိုင်းကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ဇူလိုင် ၃၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
ယခုနှစ် အစောပိုင်းမှစ၍ မေလအထိ အိန္ဒိယ ပို့ကုန်ဈေးကွက်အဆိုအရ အိန္ဒိယ ပို့ကုန် ဈေးကွက် ၉ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းထိ တိုးတက်မှုရှိပြီး ပို့ကုန်များအနေဖြင့် ဆောက်လုပ်ရေးသုံးပစ္စည်း များ၊ ဖုန်းနှင့် ဖုန်းအပိုပစ္စည်းများ ဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယအစိုးရ၏ သတင်းအချက်အလက် ဒေတာ များအရ သိရှိရသည်။
ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူသားများ အသက်ရှင် နေထိုင်စားသောက်ရန်အတွက် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကဏ္ဍမှာ မရှိမဖြစ် လိုအပ် သည်။ ထို့ကြောင့် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေး စီးပွားရေးကဏ္ဍသည် အရေးပါသည့်အတွက် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နိုင်ငံတိုင်းသည် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ပြီး ပြည်တွင်း စားသုံးမှု ဖူလုံစေရန်အတွက်နှင့် နိုင်ငံတော် ဘဏ္ဍာငွေရရှိစေရန်အတွက် အစဉ် ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြသည်။
မလေးရှားနိုင်ငံတွင် ပြည်ပမှ တင်သွင်း သော ဆန်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် စားသုံးသူများက ဈေးသက်သာသော ပြည်တွင်း စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်များထံ စုပြုံ၍အာရုံစိုက်လာ ကြသည်။ သို့ရာတွင် စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းကြီး မြင့်နေမှုများကြောင့် အိမ်ထောင်စုများ၏ ဝင်ငွေ များအား ချွေတာသုံးစွဲနေကြရကြောင်း ငြုင ဗျငေ တွင် သတင်းဖော်ပြချက်အရ သိရသည်။