Background
အာဆီယံ ဈေးကွက် ခြေသွက်သွက်ဝင်နိုင်မယ့်လမ်းကို တရုတ်နိုင်ငံရှာဖွေ အာရှတိုက်ကြီး တစ်ခုလုံးရဲ့ ဈေးကွက်ကို ဖြန့်ကျက်နိုင်ဖို့အတွက် အာဆီယံဒေသ ဟာ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အဓိက ခြေကုတ်စခန်းတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ မကြာသေးမီက တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နံှ သူတွေ ကြေညာခဲ့တဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၅ ဘီလီယံ သုံးစွဲ ဆောက်လုပ်မယ့် လက်ကား ကုန်သွယ်ရေးဗဟိုဌာနလည်း တစ်ခုအပါ အဝင်ဖြစ်ပါတယ်။ လူဦးရေ စုစုပေါင်း သန်း ၅၈ဝ ရှိတဲ့ အာဆီယံဒေသတွေကို တစ်ဆင့်ပြန်လည် တင်ပို့ မယ့် ဗဟိုဌာနတစ်ခုအဖြစ် ဘန်ကောက်ကို သုံးသွားဖို့ တရုတ်မှာ အစီအစဉ်ရှိပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံဟာ ၂ဝ၁ဝ ပြည့်၊ ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်စပြီး တရုတ်-အာဆီယံလွတ်လပ်တဲ့ ကုန်သွယ်မှု ဒေသ ထူထောင်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုနဲ့ ဥရောပမှာ စီးပွားရေး ဆုတ် ကပ်နဲ့ ေြွကးမြီအကျပ်အတည်း ဖြစ်ပြီးနောက်ပိုင်း သူ့နိုင်ငံကထုတ်တဲ့စက်မှုထုတ်ကုန် တစ်ပုံတစ်ပင် ကြီးကို သုံးစွဲမယ့် ဈေးကွက်သစ်ကြီးကို တရုတ် နိုင်ငံက ရှာဖွေခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း အာဆီယံ ဒေသကိုထိုးဖောက်ဖို့ကြိုးပမ်းခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ကုန်သွယ်မှု ဗဟိုဌာနက တစ်ဆင့် အာဆီယံဒေသကိုတင်ပို့မယ့် ကုန်တွေထဲ မှာ အဝတ်အထည်၊ လက်ဝတ်ရတနာ၊ မော်တော်ကား အစိတ်အပိုင်း၊ အစားအစာနဲ့ ကလေး ကစားစရာပစ္စည်းတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ကုန်သွယ်မှု ဗဟိုဌာနရဲ့အကျယ်က စတုရန်းမီတာ ၇ဝဝဝဝ ရှိပြီး ဘောလုံးကွင်း ၁ဝဝ စာလောက် ကျယ်ဝန်းပါ တယ်။ အာဆီယံဒေသရှိ နိုင်ငံအများအပြားနဲ့ ဆက်သွယ်နိုင်မယ့် အမြန်ရထားလမ်း ဆောက်လုပ်ရေးအစီအမံကို တရုတ်နိုင်ငံက စောစော ပိုင်းမှာ ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံ တောင်ပိုင်း ယူနန်ပြည်နယ်က ၎င်းရထားက လာအို၊ ထိုင်း၊ မြန်မာ၊ ဗီယက်နမ်၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ မလေးရှားနဲ့ စင်္ကာပူကို ဆက်သွယ်ပြေးဆွဲပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရထားလမ်း ရဲ့ ပထမအဆင့်ကို လာအိုနိုင်ငံမှာ ယခုနှစ် အတွင်း စတင်ဆောက်လုပ်မှာဖြစ်ပြီး ဘတ်ဘီလီယံ ၆ဝဝ ကုန်ကျမယ်လို့ ခန့်မှန်း ထား ပါတယ်။ ရထားလမ်းဒုတိယအဆင့်ကို ထိုင်းနိုင်ငံ မှာ ဖောက်လုပ်မှာဖြစ်ပြီး နောင်ခိုင်နဲ့ ဘန်ကောက် ကို ဆက်သွယ်ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လောင်ကိုင်ဘန်ကောက်လမ်း ပိုင်းက ထိုင်း-လာအိုနယ်စပ်မှာ လာအိုလမ်းပိုင်းနဲ့ ချိတ်ဆက် ပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဘန်ကောက်က တစ်ဆင့် မလေးရှားနဲ့ စင်ကာပူ အထိ ဆက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ လာအိုတောင် ပိုင်းကနေ နောက်ထပ်ပြီး ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ လာအိုကို ဖောက်လုပ်ပါမယ်။ အမြန်ရထားရဲ့ အခြားလမ်းပိုင်းတစ်ခုကတော့ တရုတ် တောင် ပိုင်းနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကိုဆက်သွယ်ပြီး မြန်မာ တောင်ပိုင်းဒေသရှိ မြို့ကြီးများကို ချိတ်ဆက်မယ့် လမ်းဖြစ်ပါတယ်။ Source : chinapost.com
တရုတ်နိုင်ငံက တရုတ်ရိုးရာ ဆေးသုတေသန ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းကို မြှင့်တင်မည် တရုတ်နိုင်ငံက တရုတ်ရိုးရာဆေးရဲ့ ရိုးရာ အမွေအနှစ်ကို ထိန်းသိမ်းရင်း တီထွင်ပြောင်းလဲမှုတွေကို ပြုလုပ် သွားနိုင်ဖို့ ၂ဝ၁၁ ခုနှစ်မှာ တရုတ် ရိုးရာဆေး TCM ရဲ့ သုတေသနနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းတွေကို အဆင့် တိုး မြှင့်သွား မယ်လို့ အဆင့်မြင့်ကျန်းမာရေးအရာရှိတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ တရုတ်ရိုးရာဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အမျိုးသားအဆင့် နှစ်ပတ်လည် အစည်း အဝေး မှာ တရုတ်ကျန်းမာရေးဒုတိယဝန်ကြီး Wang Guoqiang က ဇန်နဝါရီ ၁၃ ရက်နေ့က ပြောကြားပါတယ်။ ရိုးရာအမွေခံထိန်းသိမ်းရေးအတွက် တရုတ် ရှေးဟောင်းရိုးရာ ဆေးကျမ်းများအတွက် ဒေတာဘေ့စ်ထူထောင် ဖို့၊ အခြေခံသီအိုရီတွေကို လေ့လာဖို့နဲ့ TCM အရင်းအမြစ်တွေကို အထွေထွေလေ့လာစူးစမ်းမှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ Wang က ပြောပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံက TCM အတွက် ၂ဝဝ၉ ခုနှစ်က ဝမ် ၁ဝ ဒသမ၉ ဘီလီယံ သုံးခဲ့ရာမှာ ၂ဝဝ၅ ခုနှစ်ကထက် ၁၆၅ ရာခိုင်နှုန်း ကျော်လွန်သုံးစွဲခဲ့ တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂ဝဝ၅ ခုနှစ်မှ ၂ဝဝ၉ ခုနှစ်အတွင်း TCM ဆေးရုံအရေ အတွက် ၉ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာပြီး ဆေးရုံဦးရေ ၃၂၉ ခုတည် ဆောက်ခဲ့ပါတယ်။ အမျိုးသား ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်ကို ပြုပြင် ပြောင်းလဲရေးတွေ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေချိန်မှာ တရုတ်နိုင်ငံက တရုတ်ရိုးရာ ဆေးတိုးတက်ရေးကို တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ Wang က ပြောပါတယ်။ တရုတ်ရိုးရာဆေးပညာမှာ အပ်စိုက်ကုသမှု၊ ဓာတ်စာ၊ ပရဆေးနဲ့ အာဟာရပေးကုသမှု၊ ကိုယ်ကာယ လှုပ်ရှားမှုနဲ့ နှိပ်နယ်ကုသမှုတွေပါဝင်ပါ တယ်။ ကုလသမဂ္ဂ ပညာရေး၊ သိပ္ပံပညာနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲရဲ့ နိုဝင်ဘာလ ထုတ် Intangible Cultural Heritage of Humanity မှတ်တမ်းမှာ တရုတ်အပ်စိုက်ကုသမှုနဲ့ မီးတို့ကုသမှု(moxibustion) ကိုကြည့်ခြင်း အားဖြင့် တရုတ်ရိုးရာ ဆေးပညာကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာက တစ်စတစ်စ လက်ခံလာပြီလို့ ယူဆနိုင်ပါတယ်။ ှSource : chinadaily.com
အာဆီယံက ကိုယ်ပိုင် အင်တာနက်အိပ်ချိန်း ထူထောင်မည် ၂ဝ၁၅ ခုနှစ်မှ အရှေ့တောင် အာရှနိုင်ငံတွေက သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် အင်တာနက် အိပ်ချိန်းကို ထူထောင်တော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုထူထောင်နိုင်မယ်ဆိုရင် အာဆီယံ အဖွဲ့တွင်း အင်တာနက် ချိတ်ဆက်တာကို လွယ်ကူ ချောမွေ့စေမှာ ဖြစ်တဲ့အပြင် ကုန်ကျစရိတ် ကိုလည်း လျှော့ချနိုင်တော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ ဆောင်ရွက်မှုက ဇန်နဝါရီ ၁၄ရက်က မလေးရှား နိုင်ငံကွာလာလမ်ပူမြို့မှာ စတင်ခဲ့တဲ့ အာဆီယံ အိုင်စီတီမဟာစီမံကိန်းရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ အိုင်စီတီ မဟာစီမံကိန်းအရ အဓိက မဟာဗျူဟာတွေကို အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ လူမှု စီးပွားရေးပေါင်းစည်းမှု မြှင့်တင်ရေးနဲ့ အာဆီယံ ဒေသမှာ မှီတင်းနေထိုင်သူ ၆ဝဝ ခန့်ရဲ့နေထိုင်မှု ဘဝ မြင့်တက်ဖို့အတွက် ရည်မှန်းချမှတ် ထားပါတယ်။ ပါဝင်တဲ့ အစီအမံတွေကတော့ နည်းပညာနဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံ၊ လူသားအရင်း အမြစ် ဖွံ့ဖြိုးရေးနဲ့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအချင်းချင်း ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာနဲ့ ပေါင်းကူးနိုင်ဖို့အတွက် နိုင်ငံတိုင်းတတ်နိုင်တဲ့ ချဉ်းကပ်မှုမျိုးကို ရနိုင်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒေသတွင်းမှာရှိတဲ့ အချက်အချာမြို့ ကြီးတွေကို ချိတ်ဆက်ပေးမဲ့ အာဆီယံဘရော့ ဘင် ထူထောင်ဖို့ ဝန်ကြီးတွေက သဘောတူညီ ကြပါတယ်။ ဒီဘရော့ဘင်အရ ဆက်သွယ်မှု ထူးထူးခြားခြားကောင်းမွန်ဖို့အတွက် အာဆီယံ ကိုယ်ပိုင်အင်တာနက်အိပ်ချိန်းထူထောင်ဖို့လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ အိပ်ချိန်းသစ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အသေး စိတ် အချက်အလက်တွေကို ပြုစုနေသလို မလေး ရှားနဲ့ စင်ကာပူတို့ ကလည်း roaming charges တွေကို Voice call အတွက် ၃ဝ ရာခိုင်နှုန်း အချက်အလက်ဝန်ဆောင်မှုအတွက် ၅ဝ ရာခိုင်နှုန်း လျှော့ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အာဆီယံ ဆွေးနွေးဖက်နိုင်ငံတွေဖြစ်တဲ့အတွက် တရုတ်၊ တောင်ကိုရီးယားတို့ ကလည်း အာဆီယံ ရဲ့ အိုင်စီတီ မဟာစီမံကိန်းကို ထောက်ခံ အားပေးပါတယ်။ Sourec:CNA
အာရှ ပစိဖိတ်ဒေသနေစွမ်းအင် လုပ်ငန်းကို အိန္ဒိယ က ဦးဆောင် လျှပ်စစ်စွမ်းအင် လိုအပ်ချက် လျင်မြန်စွာ ကြီးထွားနေခြင်းနဲ့ ရေရှည်စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးအောင် ဆောင်ရွက်ရန် အိန္ဒိယအစိုးရရဲ့ ခိုင်မာတဲ့ သံန္နိဌာန်ချမှတ်ချက်တို့ကြောင့် အာရှပစိဖိတ်ဒေသမှာ နေစွမ်းအင် ဖော်ထုတ် အသုံးချတဲ့လုပ်ငန်းမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံက အရေးပါတဲ့အခန်းကဏ္ဍက ပါဝင် လာတယ်လို့ အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (အေဒီဘီ)ရဲ့ တောင်အာရှဒေသ ဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူးခုျပ်မှ ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်က ပြောကြားပါတယ်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာနဲ့အမျိုးသားရေးအဆင့်နှစ်ခုစလုံးမှာ အိန္ဒိယ အစိုးရက ထောက်ပံ့မှုပေးတဲ့အတွက် နေစွမ်းအင်စီမံကိန်းတွေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် လာပြီး နေစွမ်းအင်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံက ရှေ့တန်းနေရာ ရောက်ရှိလာတယ်လို့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ ဂူဂျာရတ်ပြည်နယ်မှာ ကျင်းပတဲ့ အစည်း အဝေးတစ်ခုမှာ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် အိပ်ချ်စူလ်တန်ရာမန်က ပြောကြား ခဲ့ပါတယ်။ ချာရန်ကာနေစွမ်းအင်ဇုန် တည်ထောင်ဖို့အတွက် ဂူဂျာရတ် အစိုးရ အဖွဲ့က မြေဧရိယာဟက်တာ ၂၅ဝဝ သတ်မှတ်ထားပေးပြီးဖြစ် ကြောင်းနဲ့ ဒီစီမံကိန်းပြီးဆုံးရင် ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကြီးဆုံးနေစွမ်းအင် စီမံကိန်း တစ်ခုဖြစ်လာမှာ ဖြစ်ကြောင်းပြောကြားပါတယ်။ ချာရန်ကာက ထုတ်လုပ်မဲ့ လျှပ်စစ်စွမ်းအား မဂ္ဂါဝပ် ၅ဝဝ ကို အမျိုးသား လျှပ်စစ်ကွန်ရက်နဲ့ပေါင်း ဆည်းဖို့ အဆိုပြုထားတဲ့ ချေးငွေဒေါ်လာ သန်း ၁ဝဝ ကို အေဒီဘီက ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂ဝ၁၃ ခုနှစ်မှာ အာရှပစိဖိတ်ဒေသနေစွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှုကို ခြောက်ဆတိုးမြှင့်ပြီး၊ မဂ္ဂါဝပ် ၃ဝဝဝ ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့အတွက် အေဒီဘီက ရည်မှန်းချက်ချမှတ်ထားပါတယ်။ ဒီရည်မှန်းချက်ကို အကောင်အထည်ဖော် နိုင်ဖို့အတွက် အာရှနေစွမ်းအင်ကနဦးအစီအစဉ် (AEIA)ကို ၂ဝ၁ဝ ပြည့်နှစ် မေလက အေဒီဘီက ချမှတ်ထား ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ယခုနှစ်ကုန်မှာ ဒေသတစ်ခုလုံးရဲ့ နေစွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းရည်ကို မဂ္ဂါဝပ် ၁ဝဝဝ အထိ တိုးမြှင့်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ AEIA အစီအစဉ်ထဲမှာ အသိပညာပလက်ဖောင်းထူထောင်ရေး၊ အာရှနေစွမ်းအင်ဖိုရမ်ကျင်းပရေးနဲ့ နေစွမ်းအင်ဖွံ့ဖြိုးမှုတိုးမြှင့်ရေးစတဲ့ အစီအစဉ် တွေ ပါဝင်ပါတယ်။ Source : asahi.com
ထိုင်းနိုင်ငံတွင် သကြားပါဝင်သည့် ကုန်ပစ္စည်းများအပေါ် အခွန်တင်းကြပ်ရန်စဉ်းစား ထိုင်းအကောက်ခွန်ဌာနဟာ ယခင်က ဆေးရွက်ကြီးနဲ့ အဖျော်ယမကာများအပေါ် သွင်းကုန်ခွန်ကောက် ခံလျက် ရှိရာမှာ ယခုအခါ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် သကြားကိုပါ အဆိုပါပစ္စည်းများနဲ့နှုန်းထားတူကောက်ခံရန် စဉ်းစားလျက်ရှိကြောင်း အကောက်ခွန်ဌာနမှ သိရှိရပါတယ်။ အခွန်နှုန်းမြှင့်ကောက်ခံမှုဟာ အဖျော်ယမကာအများအပြားထုတ်လုပ်တဲ့ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်သူများကို ထိခိုက်လာ စေနိုင်တယ်လို့ မျှော်မှန်းလျက်ရှိပါတယ်။ လောလောဆယ် အကောက်ခွန်ဌာနဟာ ဘီယာပေါ် ၆ဝ ရာခိုင်နှုန်း၊အရက်ဖြူ အပေါ်၅ဝ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ဆေးရွက်ကြီးအပေါ် ၈၅ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ကောက်ခံနေတယ်လို့သိရပါတယ်။ မြင့်ကျော်၊Source: Bangkok Post
မောင်တောတောင်သူကို ဝင်ငွေကောင်းစေတဲ့ အာလူး မောင်တောခရိုင်အတွင်း စိုက်ပိုျးရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှ အာလူးလုံးကြီးမျိုးများကို FAO မှ ၂ဝဝ၈ ခုနှစ်ကစတင်ပြီး စိုက်ပျိုးမယ့်မြို့နယ်များအရောက် ဖြန့်ဖြူးပေးပြီး ဒေသခံ တောင်သူများကို စိုက်ပျိုးစေလျက်ရှိပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အာလူးမျိုးမှာ ရာသီဥတုအေးမြမှုကို ပိုမိုကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ အတွက် ဘူးသီးတောင်မြို့နယ် မြောက်ပိုင်းမှာ ပိုမိုဖြစ်ထွန်း ခဲ့ပါတယ်။ စတင်ဖြန့်ဝေစဉ်က ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှ မျိုးများ ကို ကားနဲ့သယ်ယူတဲ့ လမ်းခရီးရက်ကြာမြင့်တဲ့အတွက် မောင်တောသို့ ရောက်ချိန်မှာ မျိုးအာလူးများ ပုပ်ရိ ပျက်စီးမှုနဲ့ ကြုံတွေ့နေခဲ့ရတဲ့အတွက် ၂ဝဝ၉ ခုနှစ်ကစပြီး ရှမ်းမျိုးများကို တင်သွင်းခြင်းမပြူဘဲ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မျိုးများကိုသာ ဖြန့်ဖြူးပေး လျက်ရှိပါတယ်။ ဒေသမျိုးဟာ ဘင်္ဂလားမျိုးထက် အရွယ်အစား သေးငယ်ပြီး တစ်ဧက မျိုးလိုအပ်ချက်လည်း ဘင်္ဂလားမျိုးထက် နည်းပါတယ်။ ဒေသမျိုးကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ မြေအမျိုးအစားက နုန်းတင်မြေနုနဲ့ သဲနုမြေဖြစ်ပြီး ဘင်္ဂလားမျိုးကတော့ နုန်း တင်မြေနုနဲ့ မြေနီကို ကြိုက်နှစ်သက်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ စိုက်ပျိုးချိန်ကတော့ အောက်တိုဘာ၊ နိုဝင်ဘာလများဖြစ်ပြီး ဘင်္ဂလားမိုျးက ဒေသမျိုးထက် အအေးပိုကြိုက်ပါတယ်။ အထွက်နှုန်းက တစ်ဧကလျှင် ဒေသမျိုးက ပိဿာ ၂၂ဝဝမှ ၄ဝဝဝ နဲ့ ဘင်္ဂလားမျိုးက ပိဿာ ၃ဝဝဝ မှ ၅ဝဝဝ ရှိပါတယ်။ FAO က ဘင်္ဂလားမိုျးကို တင်သွင်း စမ်းသပ်စိုက်ပိုျး စေခဲ့ခြင်းကတော့ အလုံးကြီးပြီး အထွက်နှုန်းကောင်းတဲ့ အတွက် တောင်သူများအမြတ်အစွန်း အများအပြား ရရှိ စေရန်နဲ့ ဒေသတွင်းစားသုံးမှုဖူလုံပါက အခြားမြို့နယ်များကို ရောင်းချနိုင်ရန် ရည်ရွယ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဘင်္ဂလားမျိုးအား ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာ တစ်ဧက အာလူး မိုျးပိဿာ ၄ဝဝ ခန့်ကိုခွဲစိတ်ပြီး စိုက်ပျိုးတဲ့အတွက် အထွက် နှုန်းမှာ တစ်ဧက ပိဿာ ၃ဝဝဝ မှ ၄ဝဝဝ ကျော် ထွက်တဲ့ အတွက် တစ်ဧကပျမ်းမျှကျပ် ၁ ဒသမ ၂ သန်းမှ ၁ ဒသမ ၆ သန်းထိရရှိပါတယ်။ နည်းပညာ စနစ်တကျ ဖြန့်ဝေပေးပါက မောင်တော၊ ဘူးသီးတောင်ဒေသမှာလည်း အထွက်နှုန်း ကောင်းစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မောင်တောခရိုင်မှာ အာလူး စိုက်ဧက ၁၆ဝဝ ကျော်ရှိပြီး အထွက်မှာ ဒေသမိုျးက ပိဿာ သိန်း ၃ဝ ဖြစ်ပြီး ဘင်္ဂလားမျိုးက ပိဿာ ၄၈ သိန်းကျော် ထွက်ရှိပါတယ်။ ဒေသတွင်းစားသုံးမှုက ပိုလံျှတဲ့ အာလူးများ ကို စစ်တွေကိုတင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒေသ မျိုး တစ်ဧက စိုက်ပိုျးက ကျပ်သုံးသိန်းခွဲဝန်းကျင် အမြတ် အစွန်းရရှိပြီး ဘင်္ဂလားမျိုးများကို နည်းပညာ ပံ့ပိုးပေးပြီး စိုက်ပါက တစ်ဧက ကျပ်ခြောက်သိန်းဝန်းကျင် အမြတ်အစွန်း ရရှိနိုင်တဲ့အတွက် မောင်တောဒေသမှာ စပါးပြီးလျှင် အာလူး စိုက် တောင်သူများ ဝင်ငွေကောင်းနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ Source:နကသ
အမေရိကန်၏ ဥပဒေသစ်ကြောင့် အိန္ဒိယအိုင်တီကုမ္ပဏီများ နစ်နာနိုင် အမေရိကန်အစိုးရသည် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေတစ်ရပ်ရေးဆွဲပြီး မကြာသေးမီရက်ပိုင်းအတွင်း လွှတ်တော်၌ ဖတ်ကြားခဲ့ရာ ယင်းဥပဒေကြောင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံသား များပိုင် အိုင်တီကုမ္ပဏီများအနေဖြင့် နစ်နာမှုရှိလာနိုင်ကြောင်း သိရှိရသည်။ အဆိုပါဥပဒေအရ အိန္ဒိယအိုင်တီ ကုမ္ပဏီများ၏ ကုန်ပစ္စည်းများအား အမေရိကန်နိုင်ငံသို့ တင်သွင်းရာတွင် အမေရိကန်အစိုးရမှ ၂ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ခံသွားမည်ဖြစ်ရာ အိန္ဒိယ အိုင်တီကုမ္ပဏီများအနေဖြင့် နစ်နာမှု ရှိလာနိုင်ကြောင်း အမေရိကန်အစိုးရအနေဖြင့် ယင်းဥပဒေအား ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းပေးပါက အိန္ဒိယအိုင်တီကုမ္ပဏီများအတွက် အဆင်ပြေ အကိုျးဖြစ်ထွန်းမည်ဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယ ဗဟိုအစိုးရအဖွဲ့က ၂ဝ၁ဝ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလ ၃၁ ရက်နေ့တွင် သတင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ မာဂျာနို
ထိုင်းနဲ့ ကမ္ဘောဒီးယား နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး နှစ် ၆ဝ ပြည့်အထိမ်းအမှတ် ဗီဇာမပါ လည်ပတ်ခွင့် ပြုလိုက်ခြင်း ထိုင်းနဲ့ကမ္ဘောဒီးယားနှစ်နိုင်ငံသံတမန်ဆက်ဆံရေးနှစ် ၆ဝ ပြည့်အထိမ်း အမှတ်အဖြစ် ဗီဇာမပါဘဲ လည်ပတ်နိုင်ရန် နှစ်နိုင်ငံမြို့တော်ဝန် နှစ်ဦးတို့ သဘောတူလက်မှတ်ရေးထိုးလိုက်ကြပြီး ၂ဝ၁ဝ ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့မှ စ၍ စတင်ခွင့်ပြုလိုက်တယ်လို့သတင်းရရှိပါတယ်။ ကမ္ဘောဒီးယားရှိ အဓိကနယ်စပ် ၃ နေရာကို လည်ပတ်နိုင်ခွင့်ရှိပြီး နံနက် ၉ နာရီမှ ညနေ ၅ နာရီအထိ လည်ပတ်နိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ နှစ်နိုင်ငံ ချစ်ကြည်ရေး အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ၂ဝ၁ဝ ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ Source: ထိုင်းပလယ်ချာချသတင်းစာ၊မြင့််ကျော်
ဒီဇင်ဘာလမှာ ဗီယက်နမ်မှ နဂါးမောက်သီး ဈေးမြင့်တက်ခဲ့ ဒီဇင်ဘာလလယ်ကစပြီး နဂါးမောက်သီး ခြံများမှ ရောင်းဈေးဟာ တစ်ကီလိုဂရမ်ကို ဗီယက်နမ်ဒေါင် ၂၁ဝဝ ထိမြင့်တက်ခဲ့ပြီး နှစ် ၂ဝအတွင်း အမြင့်ဆုံးသို့ရောက်ရှိခဲ့တာ ဖြစ်တယ်လို့စိုက်ပျိုးရေးနဲ့နယ်စပ်ဒေသဖွံ့ဖြိုး ရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ရှိ သွင်းကုန်သီးနံှစောင့်ကြည့်စိစစ်ရေးဌာနရဲ့ ထုတ်ဖော်ပြောကြား ချက် အရ သိရပါတယ်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှာ Binh Thuan ပြည်နယ်ဟာ နဂါးမောက်သီး အများဆုံး စိုက်ပျိုးတဲ့နေရာဖြစ်ပြီးလွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်လခန့်ကစပြီး မီးသီးများထွန်းကာ နဂါးမောက်သီးများ လှိုင်လှိုင် ထွက်ဖို့အတွက် စီမံခဲ့ကြပါတယ်။Binh Thuan မှာ နဂါးမောက်သီးစိုက်မြေ ၁၂၅ဝဝ ဟက်တာရှိပြီး ၂၆ဝဝ ဟက်တာက ထွက်ရှိတဲ့ နဂါးမောက်သီးများက Vietnam GAP စံမှီလျက်ရှိပါတယ်။ ၂ဝ၁၅ ခုနှစ်မှာ ၁ဝဝ ရာခိုင်နှုန်း လုံး GAP စံမှီစေဖို့ ရည်ရွယ်ချက်ထား လုပ်ဆောင် လျက်ရှိပါ တယ်။ အမေရိကား၊ အီးယူ၊ အာရှ၊ အထူးသဖြင့် တရုတ် နိုင်ငံတို့သို့ နဂါး မောက်သီးများတင်ပို့နေပြီး စုစုပေါင်း တင်ပို့မှုရဲ့ ၇ဝ ရာခိုင်နှုန်းကို တရုတ်နိုင်ငံက ဝယ်ယူတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံဟာ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှ နဂါး မောက်သီး တန် ၈ဝဝ ခန့် တင်သွင်းလိမ့်မယ်လို့ မျှော်မှန်းလျက် ရှိပါတယ်။ Source: VNA ,KKCM
မြန်မာ့ပို့ကုန်ပစ္စည်းများ နယ်စပ်မှ တင်ပို့မှု မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ် မူဆယ် (၁ဝ၅)မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ တစ်ဖက် တရုတ်နိုင်ငံသို့ လယ်ယာထွက်ကုန်ပစ္စည်းများ၊ ရေထွက်ပစ္စည်းများ၊ သစ်တော ထွက်ပစ္စည်းများ တင်ပို့လျက်ရှိရာ အဆိုပါပို့ကုန်အချို့ရဲ့ မူဆယ်၁ဝ၅မိုင် ကုန် သွယ်ရေးဇုန်နဲ့ တစ်ဖက်နိုင်ငံ ရွှေလီပေါက်ဈေးတွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါတယ် -ပစ္စည်းအမည် ရေတွက်ပုံ မိမိဘက်ဈေး (ကျပ်) တစ်ဖက်နိုင်ငံဈေး (ယွမ်)ပဲတီစိမ်း တန် ၁၁ဝဝ၂၄၂ ၇၈ဝဝနှမ်းဖြူ တန် ၁၁၅၈၂၄၇ ၈၇ဝဝနှမ်းနက် တန် ၁၅၁၁၅၁၈ ၁ဝ၂ဝဝ မြန်မာ-အိန္ဒိယနယ်စပ် ရိဒ်နယ်စပ်စခန်းမှ တစ်ဖက်အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ထောပတ်သီး၊ ပန်းသီးနဲ့ ကွမ်းသီးတို့ တင်ပို့လျက်ရှိရာ အဆိုပါပို့ကုန်အချို့ရဲ့ ရိဒ်ပေါက်ဈေးနဲ့ တစ်ဖက်နိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပေါက်ဈေးတွေကတော့ အောက်ပါ အတိုင်း ဖြစ်ပါတယ် ပစ္စည်းအမည် ရေတွက်ပုံ မိမိဘက်ဈေး (ကျပ်) တစ်ဖက်နိုင်ငံဈေး (ရူပီး)ထောပတ်သီး တန် ၁၃ဝဝဝဝ ၇ဝ၂ဝပန်းသီး တန် ၃ဝဝဝဝဝ ၁၄၈၆၅ကွမ်းသီး တန် ၈၉၂၅ဝဝ ၅၄ဝ၅၄ ကေသွယ် မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ် စစ်တွေနယ်စပ်စခန်းမှ တစ်ဖက် ဘင်္ဂလား ဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ ငါးကုန်းညိုခြောက်၊ ချင်ဝါး (ဝါးကြီး)၊ ကွမ်းတိုင်ဝါးတို့ တင်ပို့လျက် ရှိရာ အဆိုပါပို့ကုန်အချို့ရဲ့ စစ်တွေပေါက်ဈေးနဲ့ တစ်ဖက်နိုင်ငံ တက္ကနာဗ် ပေါက်ဈေးတွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်းပဲဖြစ်ပါတယ် ပစ္စည်းအမည် ရေတွက်ပုံ မိမိဘက်ဈေး (ကျပ်) တစ်ဖက်နိုင်ငံဈေး (တာကာ)ငါးကုန်းညိုခြောက် တန် ၁၆ဝဝဝဝဝ ၁၃၅၁ဝဝချင်ဝါး (ဝါးကြီး) လုံး ၆ဝ ၆ကွမ်းတိုင်ဝါး လုံး ၃ဝ ၃ မြတ်မြတ်ထွန်း