Background
မြန်မာနိုင်ငံသည် ရှည်လျားသော ကမ်းရိုးတန်းများရှိပြီး ၎င်းကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက် စီးဝင် နေသော မြစ်ချောင်းများ အလွန်များပြားသည့်အလျောက် သက်ရှိသယံဇာတပစ္စည်းများလည်း အလွန် ပေါများသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ယင်းသယံဇာတပစ္စည်းများအနက် ငါး၊ ပုစွန်သည် အရေးပါ သော ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်လျက်ရှိပြီး ပြည်တွင်းစားသုံးရန်သာမက နိုင်ငံတကာဈေးကွက်များသို့ တင်ပို့ ရောင်းချသည်အထိ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
ဒူးရင်းသီး
ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း ကော့ကရိတ်တောင် ပိုင်းဒေသသည် ဒူးရင်းသီး အထွက်အများဆုံး ဖြစ် ပြီး ယခုနှစ်ဇွန်လအတွင်း ကရင်ပြည်နယ် စက္ကဝက် ဒေသထွက် ဒူးရင်းသီးများမှာ ဈေးကောင်းရရှိပြီး အရောင်းသွက်ကြောင်း သိရသည်။
စက္ကဝက်ဒေသထွက် ဒူးရင်းသီးများမှာ အကြီးတစ်လုံးလျှင် ကျပ် ၁၃၀ဝ၀ မှ ၁၅၀ဝ၀၊ အလတ် တစ်လုံးလျှင် တစ်လုံး ကျပ် ၁၀ဝ၀ဝ၊ အသေး တစ်လုံးလျှင် တစ်လုံး ကျပ် ၅၀ဝ၀ ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
သဘာဝမန်ကျည်းဖျော်ရည် ပုလင်းဘူးများကို ခေတ်မီဆန်းသစ်စွာဖြင့် ထုပ်ပိုးထားရှိပြီး တစ်ပုလင်းလျှင် ကျပ် ၅၀ဝ၀-၅၅၀ဝ၊ တစ်ဘူးလျှင် ကျပ် ၈၀ဝ၀ ဈေးရှိပြီး မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်း ဖြန့်ဖြူးရောင်းချလျက်ရှိပြီး လူတိုင်း ကြိုက်နှစ်သက်သည့် ပခုက္ကူမြို့၏ အညာဒေသထုတ်ကုန် ဓာတုကင်းစင်ဆေးဖက်ဝင် မန်ကျည်းဖျော်ရည်ဖြစ်သည်။
ယခုရာသီစာများထဲမှ လူကြိုက်အများဆုံး အသီးအနှံတစ်ခုဖြစ်သည့် ဒူးရင်း သီးများကို တောင်ငူမြို့တွင် ရောင်းချနေကြပြီဖြစ်သည်။ တောင်ငူမြို့ အရှေ့ဘက် ကရင်ပြည်နယ် သံတောင်ကြီးမြို့နယ် သံတောင်၊ ဘောဂလိ၊ လိပ်သိုဒေသများမှ ပေါ်ဦးပေါ်ဖျား ဒူးရင်းသီးများကို တောင်ငူမြို့သို့ လာရောက်ရောင်းချကြသည်။ ၂၀၂၄ခုနှစ် ဧပြီလနောက်ဆုံးပတ်တွင် ရောင်းချသော ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ဒူးရင်းသီး တစ်လုံးလျှင် ကျပ် ၇၅၀ဝ မှ ကျပ် ၂၀ဝ၀ဝ အထိ ရောင်းချနေကြောင်း သိရသည်။ ဒူးရင်းသီးသည် ပိုတက်ဆီယမြွ်ကယ်ဝသော အသီးတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ဒူးရင်းသီး စားခြင်းအားဖြင့် သွေးပေါင်ချိန်ကို အကောင်းဆုံးထိန်းညှိပေး၍ သွေးတိုး မဖြစ်စေရန် ကာကွယ်ပေးကြ
မင်းကွတ်သီးကို မွန်ပြည်နယ်အတွင်း မြို့နယ် ၁၀ မြို့နယ်လုံးတွင် စိုက်ပျိုးလေ့ရှိ သည်။ မင်းကွတ်သီးထွက်ရှိသည့် ဧပြီလကုန်နှင့် မေလအစတွင် အသီးများစတင်ခူးဆွတ်၍ ဈေး ကွက်အတွင်း ဝင်ရောက်နေပြီဖြစ်သည်။ ယခုနှစ်တွင် ဒေသစာ၊ ရာသီစာဖြစ်သော မင်းကွတ်သီးများ အထွက်နှုန်း ကောင်းသည်။ ပေါ်ဦးပေါ်စတွင် မင်းဂွတ်သီး ဈေးကောင်းရရှိ သည်။ မင်းကွတ်သီး၏ အရွယ်အစားပေါ်မူတည်၍ ဈေးနှုန်း ကွာဟမှုရှိသည်။ မင်းကွတ်သီး (အကြီး) တစ်လုံးလျှင် ကျပ် ၇၀ဝ၊ မင်းကွတ်သီး (အလတ်) တစ်လုံးလျှင် ကျပ် ၅၅၀ နှင့် မင်းကွတ်သီး (အသေး)တစ်လုံးလျှင် ကျပ် ၃၀ဝ ခန့်ရရှိ၍ အရောင်းအဝယ်သွက်လျက်ရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ အဓိက စီးပွားရေးလုပ်ငန်း တစ်ခုဖြစ်သော စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများတွင် ကွမ်းသီးစိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းသည် တစ်ခုအပါ အဝင်ဖြစ်သည်။ ယခင်နှစ်ပေါင်းများစွာက ကွမ်းသီးအမှည့်အရင့်ကိုသာ ရောင်းဝယ်ခဲ့ကြ သည်။ ယခုအခါတွင် ဈေးကွက်ဝယ်လိုအားရှိသော ကွမ်းသီးနုများမှာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်၍ ကွမ်းသီး စိုက်တောင်သူများအတွက် များစွာ အထောက် အကူပြုလျက်ရှိသည်။
ယောဒေသထွက်လုံချည်ကွင်းများကို ယော ဒေသဖြစ်သော ဂန့်ဂေါမြို့ပေါ်တွင်သာမက နယ် များတွင်လည်း ယောလုံချည် “ကျား”ဝတ်၊ “မ”ဝတ် များ ရက်လုပ်လျက်ရှိသည်။ ယောလုံချည် ကျား ဝတ်၊ မဝတ်များကို အသုံးပြုသော ချည်များမှာ အများအားဖြင့် အိန္ဒိယ ချည်များကို အသုံးပြုကြ ပြီး အပွင့်ကောက်လေးများကို ပိုးချည်၊ ရိုးရိုးချည် များကို အသုံးပြု၍ ရက်လုပ်ကြသည်။ ယောချည် ထည်များ ယက်လုပ်ရာတွင် “မ”ဝတ်ပွင့်ကောက် လုံကွင်းများကို တစ်ရက်လျှင် တစ်ထည်နှုန်းဖြင့် တောင်သူလုပ်ငန်းများနှင့်တွဲဖက်၍ လုပ်ကိုင်ကြ သည်။ လုပ်သားခအနေဖြင့် လုံချည်အမျိုးအစား လိုက်၍ တစ်ကွင်းလျှင် ကျပ် ၅၀ဝ၀ မှ ၁၀ဝ၀ဝထိ ရှိကြောင်း ရက်ကန်း လ
ဆောင်းနေကြာ
မကွေးတိုင်းဒေသကြီးသည် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းမိုးနည်း ရေရှားရပ်ဝန်းတွင်တည်ရှိပြီး ရေမြေရာသီဥတုအခြေအနေအရ စပါးစိုက်ဧကနည်းပြီးဝမ်းစာဖူလုံအောင်စိုက်ပျိုးနိုင်ခြင်းမရှိသော် လည်း ဆီထွက်သီးနှံများဖြစ်သည့် ဆီထွက်သီးနှံ၊ပဲမျိုးစုံ၊ ဝါ၊ နေကြာ နှင့် ကြက်သွန်နီသီးနှံများ အဓိကထားစိုက်ပျိုးထွက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။
ဗိုလ်ကိတ်
ပြည်ပဲဈေးကွက်မှာ ဆောင်းပဲသီးနှံတစ်မျိုး ဖြစ်သည့် ဗိုလ်ကိတ်ပဲသီးနှံကလည်း နေ့စဉ်ဝင်ရောက် လျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ ပြည်အနီးတစ်ဝိုက် ဒေသများမှ ဝင်ရောက်ကြပြီး လက်လီလက်ကား ရောင်းဝယ်မှုဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။ ပဲအဝင် နေ့စဉ်အိတ် ၅၀ ကျော် ၁၀ဝအဝင်ရှိသလို လက်လီ အပြင် လက်ကား သမားများလည်း ဝယ်ယူကြသည့် အတွက် အဝင်ရှိသလောက် အရောင်းအဝယ်ဖြစ် ခဲ့သည်။
တောင်ငူခရိုင် စီမံအုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌနှင့် စားသုံးသူရေးရာ ဦးစီး ဌာန တောင်ငူခရိုင် ဦးစီးမှူးတို့သည် ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းက တောင်ငူခရိုင် ရေတာရှည်မြို့နယ်၊ မြို့လှမြို့ရှိ ကော်ဖီလုပ်ငန်းသို့ သွား ရောက်ကြည့်ရှုစစ်ဆေးခဲ့သည်။ခရိုင်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ နှင့် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန ခရိုင် ဦးစီးမှူးတို့သည် ကော်ဖီစက်ရုံအတွင်း ကော်ဖီစေ့အခွံချွတ်ခြင်း၊ ကော်ဖီစေ့ လှော်ခြင်း၊ ကော်ဖီမှုန့်ကြိတ်ခွဲခြင်း စသည့် ထုတ်လုပ်ပုံအဆင့်ဆင့်နှင့် ထုပ်ပိုးမှုစနစ် ကောင်းမွန်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ထားရှိမှုနှင့် ထုပ်ပိုးမှုစနစ် ကို ကောင်းမွန်အောင်