Background
မြန်မာနိုင်ငံမှ ရေထွက် ကုန်ပစ္စည်းများကို ဥရောပသမဂ္ဂ (အီးယူ) နိုင်ငံများသို့တင်ပို့နိုင်ရန်အတွက် ပြည်ပနိုင်ငံများမှ ပညာရှင်များ ငှားရမ်း၍ အီးယူလိုအပ်ချက် အတိုင်း ပြုပြင်ဆောင်ရွက်ကာ စစ်ဆေးမှုခံယူခဲ့သည့် ငါးအတင်၊ အချဆိပ်ခံ တံတား ၂ ခုမှာ အီးယူ အဖွဲ့၏ စစ်ဆေးမှုအောင်မြင်ခဲ့ကြောင်း ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက်နေ့က အီးယူက ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။ ''အီးယူစစ်ဆေးမှုအောင်မြင်ခဲ့တဲ့ ဆိပ်ခံတံတားနှစ်ခုက ရွှေဇင်ယော်ဟိန်းနဲ့ ငွေပင်လယ်တို့ပါ။ အဲဒီဆိပ်ခံတံတားတွေနဲ့အတူ အစစ်ဆေးခံခဲ့တဲ့ စက်ရုံ ၈ ရုံလုံးလည်း အီးယူစစ်ဆေးမှုအောင်မြင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုအောင်မြင်ဖို့အတွက် ပြည်ပကပညာရှင် နှစ်ဦး ငှားရမ်းအသုံးပြုခဲ့ရပါတယ်။ ပညာရှင်နှစ်ဦးက ငါးလုပ်ငန်းဦးစီးဌာနက ဝန်ထမ်းတွေကို သင်တန်းတွေပေးခဲ့သလို စစ်ဆေးခံမယ့် ပုဂ္ဂလိ ကစက်ရုံတွေကိုလည်း အီးယူလိုအပ်ချက်အတိုင်း ဝန်ထမ်းတွေကို လေ့ကျင့်ပညာပေးတာတွေလုပ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလို ပြင်ဆင်ပြီး တဲ့နောက် အောက်တိုဘာလထဲမှာ အီးယူရဲ့ စစ်ဆေးမှုကိုခံယူခဲ့ပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်မှာ အီးယူနိုင်ငံတွေကိုတင်ပို့နိုင်တဲ့ နိုင်ငံ စာရင်းတွေ အီးယူအဖွဲ့ကထုတ်ပြန်တဲ့အခါ မြန်မာနိုင်ငံပါဝင်လာခဲ့ပါတယ်။ အသေးစိတ်စာရင်းကိုတော့ ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက် ကျမှ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်'' ဟု ရေထွက်ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ တာဝန် ရှိသူတစ်ဦးကပြောပြသည်။ အဆိုပါ ဆိပ်ခံတံတား နှစ်ခု နှင့်အတူ အစစ်ဆေးခံခဲ့သည့် ရွှေဇင်ယော်ဟိန်း သင်္ဘော ၁ စင်း၊ စက်ရုံ ၈ ရုံတို့လည်း အီးယူစစ်ဆေးမှု အောင်မြင်ခဲ့ကြောင်းသိရသည်။ ခင်မျိုးသွယ်
ရန်ကုန်မြို့ အခြေစိုက် ရေလုပ်ငန်းကုမ္ပဏီကြီး၄ခုက ရေလုပ်ငန်းတွင်လုပ်ကိုင်ရန်အတွက် ဧရာဝတီတိုင်း၊ လပွတ္တာမြို့နယ်၊ ၃မိုင်မြို့ သစ်တွင် စက်ရုံများတည်ဆောက်ရန်စီစဉ်နေပြီ ဖြစ်သည်။ ''လပွတ္တာမြို့ဟာ နာဂစ်မုန်တိုင်းဒဏ်ခံခဲ့ရတဲ့အတွက် ရေလုပ်ငန်းကဏ္ဍ ပြန်လည်ထူထောင်နိုင်ဖို့အတွက် စက်ရုံတွေထူထောင်လုပ် ကိုင်ဖို့ ၂၀၀၉ခုနှစ် မိုးလယ်လောက်က မြေကွက်တွေဖေါ်ထုတ်ဖို့စီစဉ်ခဲ့တာပါ။ အခုဆိုရင်လမ်းတွေပြီးစီးနေတဲ့အပြင် လျှပ်စစ်မီးပါ ရတော့မှာပါ။ ဒါ့အပြင် ၆၆ဧကမြေအကျယ်ပေါ်မှာ ရေဂါလံ သန်း ၂၅၀ဆံ့တဲ့ရေလှောင်ကန်ကြီးတည်ဆောက်နေပါပြီ။ အဲ့ဒီရေ လှောင်ကန်က စက်ရုံတွေနဲ့မြို့ထဲကိုပါရေဖြန့်ဝေပေးမှာပါ။ ဒါကြောင့် ရန်ကုန်မြို့အခြေစိုက် ရေလုပ်ငန်းကုမ္ပဏီ ကီးတွေဖြစ်တဲ့ ရွှေယမုံ၊ ဝါဝါ၀င်း၊ TZTN နဲ့ဂရိတ်အင်တာနေရှင်နယ်ကုမ္ပဏီ တို့ကနေ အအေးခန်းစက်ရုံတွေတည်ဆောက်ဖို့ပြင်ဆင်နေပါပြီ'' ဟု၃မိုင် မြို့သစ်တွင် ရင်းနှီးမြုပ်နှံ လုပ်ကိုင်မည့် ရေလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက ပြောပြသည်။ လပွတ္တာမြို့တွင်ယခင်က ငါး၊ပုစွန်၊ ကဏန်း ကုန်ကြမ်း များပေါများသည်။ရေလုပ်ငန်းထွန်းကားသည့်မြို့ဖြစ်ခဲ့ပြီး ယခုအခါကမ်းဝေးလိုင်စင်ရ လှေ ၇၀ခန့်နှင့် ကမ်းနီးစက်တပ်လှေ၃၀၀ ခန့်ရှိသဖြင့် ကုန်ကြမ်းပေါများကာ လုပ်သားအင်အား အလွယ်တကူ ရနိုင်သည့်မြို့ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။ ခင်မျိုးသွယ်
မြန်မာနိုင်ငံမှထွက်ရှိသည့် ငါးရှဉ့်များကို တရုတ်နိုင်ငံသို့တင်ပို့လျက်ရှိရာ ယခုအခါ ဒေါ်လာ ၁၅ သန်းကျော်ရရှိထားပြီးဖြစ်ကြောင်း ငါး ရှဉ့်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှသိရသည်။ ''အခုရရှိထားတဲ့ငွေဟာ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွက် ငါးရှဉ့်အသင်းအနေနဲ့ မျှော်မှန်းထားတဲ့ ငွေရဲ့ ၆၁ ဒသမ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်း ရရှိ ထားပြီးပါပြီ။ ဝယ်လိုအားများပြီး ငါးရှဉ့်တင်ပို့မှုနည်းနေတဲ့အတွက်ဈေးပိုရနေတာပါ။ ငါးရှဉ့်အသင်းအနေနဲ့ ဘဏ္ဍာနှစ်ကုန်ရင် ရည်မှန်းထားတဲ့ ငွေ ၂၅ သန်းအောင်မြင်မယ်လို့ထင်ပါတယ်။ အရင်နှစ်တွေက စက်တင်ဘာလဆန်းကစပြီး ငါးရှဉ့် ၁ တန်ကို ဒေါ် လာ ၂၀၀၀ ကျော်ရရှိခဲ့ပေမယ့် ဒီနှစ်မှာ အောက်တိုဘာလကစပြီး ၁ တန်ကို ဒေါ်လာ ၃၀၀၀ ကျော်ရခဲ့ပါတယ်'' ဟု အသင်းဥက္ကဌ ဦးဘ သော်ကပြောကြားသည်။ မြန်မာနိုင်ငံမှ ငါးရှဉ့်များကို မူဆယ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ တစ်ဆင့်တရုတ်နိုင်ငံသို့တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းသိရသည်။ ခင်မျိုးသွယ်
ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအဖွဲ့ (FAO) ၏ သုတေသနပြုလေ့လာချက်များအရ ကိုကိုးကျွန်းတွင် ပင်လယ်ရေနက် ငါးတန်ချိန် ၂၀၀၀ ကျော် ရှိနေကြောင်း ငါးလုပ်ငန်းဦးစီးဌာနမှ ဦးမြင့်ဖေကပြောကြားသည်။ ''ကိုကိုးကျွန်းမှာ FAO ရဲ့ သုတေသနပြု လေ့လာချက်များအရ ရေနက်ပိုင်းပုစွန်ထုတ်ဟာ ၂၀၁၅ တန် ရှိနေပြီး၊ ရုရှားသုတေသန သင်္ဘောနဲ့ သုတေသနပြုလုပ်တုန်းကလည်း ရေနက်ပိုင်းငါးမျိုးတွေကို မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်'' ဟု အဆိုပါ ပုဂ္ဂိုလ်က ထပ်လောင်း ပြောကြားသည်။ ''ကိုကိုးကျွန်းဟာ သန္တာကျောက်တန်း၊ ကျောက်ခက်တွေက သဘာဝအနေအထားအတိုင်းရှိနေတုန်းပါ။ သဘာဝရေသယံဇာတ တွေဖြစ်တဲ့ ခရု၊ မျှော့၊ ကျောက်ပုစွန်တွေလဲထွက်ရှိပါတယ်။ ကျွန်းရဲ့ မိုင် ၃၀ အကွာနဲ့ မိုင် ၁၀၀ ကျော်အကွာတို့မှာ ကျောက် ပုစွန ်ဖမ်းကွက်တွေရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာဘက်ကလာတဲ့ (Tuna) တူနာငါးတွေကိုလည်း ဖမ်းဆီးနိုင်သလို နှစ်စဉ် ဧပြီလ လယ်ကနေပြီး စက်တင်ဘာလကုန်အထိ ကျွန်းထိပ်ကဖြတ်သန်းသွားတဲ့ ငါးတွေကိုလည်း ပိုက်တွေနဲ့ဖမ်းဆီးနိုင်ပါသေးတယ်'' ဟု ငါးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်မှ ဒုတိယဥက္ကဌ ဦးဟန်ထွန်းကပြောကြားသည်။ခင်မျိုးသွယ်
မြန်မာရေပြင်တွင် ဖမ်းဆီး ရရှိမှုရှားပါးလာသော ငါးသလောက်အစား အနံ့အရသာတူသော ရေချိုငါးမုတ်များကို တိုးချဲ့မွေးမြူလာ ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံငါးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်မှသိရသည်။ ''ငါးသလောက်တွေက မြန်မာလူမျိုးတွေရဲ့ သာရေး၊နာရေးအလှူအတန်းကိစ္စတွေမှာ မြန်မာအကြိုက် ဟင်းပွဲတစ်ပွဲအဖြစ်နေရာ ယူနိုင်ခဲ့တယ်။ အခု အဲ့ဒီငါးသလောက်က ဖမ်းဆီးရရှိမှုနည်းလာတဲ့အတွက် သူ့အစားအနံ့ အရသာတူတဲ့ ရေချိုငါးမုတ်များကို ထိုင်း နိုင်ငံကတင်သွင်းပြီး ငါးလုပ်ငန်းဦးစီးဌာနက သားဖောက်ခဲ့တာအောင်မြင်ခဲ့ပါတယ်။ ရေချိုငါးမုတ်က ငါးမြစ် ချင်း၊ ငါးတန်၊ ငါးခေါင်းပွ၊ ငါးကြင်းတို့နှင့်လည်းတွဲမွေးနိုင်တယ်။ ရေချိုငါးမုတ်ရဲ့ကြီးထွားနှုန်းက ငါးမြစ်ချင်းကြီးထွားနှုန်းရဲ့ နှစ်ဆရှိပါတယ်။ မွေးမြူရာမှာ အောင်မြင်သလို ဈေးကွက်ရရှိဖို့လည်းလိုပါတယ်။ ကရင်ပြည်နယ်နဲ့မွန်ပြည်နယ်တို့မှာ အများဆုံးစားသုံးကြပေမယ့် အခြားငါးတွေ ထက်စာရင် ရေချိုငါးမုတ်ကိုအစားနည်းနေပါသေးတယ်''ဟု MFF မှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးဦးဝင်းကြိုင်က ပြောပြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရေချိုငါး မုတ်ကို ၂၀၀၀-၂၀၀၁ ခုနှစ်က ထိုင်း နိုင်ငံမှရေချိုငါးမုတ်၊ ငါးဖယ်ခုံးနှင့် ပြည်တွင်း ဂိုရာမိကြီးငါးမျိုးတို့ကို ငါး လုပ်ငန်းဦးစီးဌာနက စမ်းသပ်သားဖောက် ခဲ့ရာ အောင်မြင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ခင်မျိုးသွယ်
မြန်မာ့ပင်လယ်ပြင်တွင် ငါးဖမ်းဆီးရန်အတွက် ယခင်ကဒရွတ်ဆွဲရေယာဉ်များ အသုံးများခဲ့သော်လည်း၊ ယခုအခါ လောင်စာဆီ အခက်အခဲကြောင့် မြံှုးရေယာဉ်များ ပြောင်း လဲအသုံးပြုလာကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံငါးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်မှသိရသည်။ ''ပင်လယ်ကို ၂ လကြာ ငါး ဖမ်းထွက်ဖို့ ဒရွတ်ဆွဲ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း ဆိုရင် ၁ ခေါက်ကို လောင်စာဆီပီပါ အလုံး ၅၀ လောက်သုံးရတယ်။ မြံှုးရေ ယာဉ်တွေဆို ပီပါ ၁၅ လုံး-အလုံး ၂၀ လောက်ပဲသုံးရတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ၉၉ ခုနှစ်က မြံှုးရေယာဉ် ၂၉ စီးပဲ ရှိရာ ကနေ ၁၀ နှစ်အတွင်းမှာ အစင်း ၁၀၀ ကျော်အထိ ပြောင်းလဲတိုးတက်အသုံးပြုလာတာတွေ့ရတယ်'' ဟု MFF မှ ဒုတိယဥက္ကဌ ဦးဟန်ထွန်းကပြောကြားသည်။ခင်မျိုးသွယ်
စဉ် အမျိုးအမည် ရေတွက်ပုံ မိမိဘက်ဈေး တစ်ဘက်နိုင်ငံဈေး (ကျပ်) (ဘတ်) ၁ ငါးမုတ်ဖြူ ကီလိုဂရမ် ၇၂၂၀ ၂၆၃ ၂ ငါးပါးနီ ကီလိုဂရမ် ၃၆၀၀ ၁၅၀ ၃ ကတ်သပေါင်း ကီလိုဂရမ် ၂၄၀၀ ၁၀၈၄ ငါးခွေးလျှာ ကီလိုဂရမ် ၁၀၀၀ ၅၇၅ ငါးဒါးလွယ် ကီလိုဂရမ် ၁၂၀၀ ၆၆၆ ရေချိုပုဇွန် ကီလိုဂရမ် ၁၁၁၀၀-၁၅၀၀၀ ၁၀.၃၇-၁၅.၃၆၇ ငါးဖယ် ကီလိုဂရမ် ၁၅၀၀ ၈၅