Background
ယခုနှစ်အကုန်မှာ အာဆီယံစီးပွားရေးအသိုက်အဝန်း (အေအီးစီ) ကို အကောင်အထည်ဖော်ပြီးတဲ့နောက် နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေကို ဆွဲဆောင်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံကို မဟာမဲ ခေါင်ဒေသခွဲရဲ့ ဗဟိုအချက် အချာဒေ သ အဖြစ် ရောက်ရှိ အောင်ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း နယူးဇီလန်သံအမတ် ရူဘင် လီဗာမိုးက ဇွန်လ ၁၉ ရက်နေ့က တိုက်တွန်းပြောကြားကြောင်း နေးရှင်းသတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။မြန်မာ၊ လာအို၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ ဗီယက်နမ်နဲ့ တရုတ် နိုင်ငံတောင်ပိုင်းကို ဆက်သွယ်ပေးထားပြီး ဒေသတွင်းမှာ မဟာဗျူဟာမြောက် အနေ အထားမှာ ရှိနေတဲ့အတွက် ဒီ အခြေအနေက မကြာမီမဝေးတော့တဲ့ အနာဂတ်ကာလမှာ ထိုင်းနိုင်ငံအနေနဲ့ စင်ကာပူနိုင်ငံလို ကြီးမားတဲ့အခွင့် အလမ်း တွေ ရရ
ယခုနှစ်အကုန် မှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ အတိုးနှုန်းမြှင့်တင်မှုကြောင့် တောင်ကိုရီးယားစီးပွားရေးကို ရိုက်ခတ်လာမယ့် ဆိုးကျိုးတွေအတွက် တောင်ကိုရီး ယားစီးပွားရေးပညာရှင်တွေက စိုးရိမ်လျက်ရှိကြောင်း ကိုရီးယားဟာရယ်သတင်း မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ဇွန်လ ၁၂ ရက်နေ့က တောင်ကိုရီးယားဗဟိုဘဏ်က အခြေခံစံထားအတိုးနှုန်း ကိုထပ်မံလျှော့ချထားတဲ့အတွက် မတည်ငွေရင်းတွေကို ပြည်ပကိုစီးထွက်သွားမယ့် အလားအလာတွေပိုမိုလာတာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒီလိုအတိုးနှုန်းတွေကို လျှော့ ချပေးတဲ့အတွက် ဈေးကွက်က ဇွန်လ ၂၆ ရက်နဲ့ ၂၇ ရက်မှာ ဝါရှင်တန်မှာ ကျင်းပ မယ့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ လွတ်လပ်တဲ့ ဈေး ကွက်ကော်မတီ အစည်းအဝေး ကို ပိုမိုအာရုံစိုက်လာကြပါ
ယခုဘဏ္ဍာနှစ် ဇွန်လ ၆ ရက်မှ ၁၂ ရက်ထိ ရက်သတ္တပတ်မှာ ပို့ကုန် ကန်ဒေါ်လာ ၄၀၃ ဒသမ ၇၅၈ သန်းနဲ့ သွင်းကုန် ကန်ဒေါ်လာ ၂၈၁ ဒသမ ၇၀၃ သန်းရှိသဖြင့် ကုန်သွယ်မှုပမာဏ ကန်ဒေါ်လာ ၆၈၅ ဒသမ ၅၄ သန်း ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သဘာ၀ ဓာတ်ငွေ့တင်ပို့မှု ပိုမိုသဖြင့် ကုန်သွယ်မှု ပိုငွေရရှိခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ဒါ့အပြင် ဒေါ်လာဈေးမြင့်တက်သွားတဲ့အတွက် သွင်းကုန်တင်သွင်းမှုပိုင်းမှာအနည်းငယ် ရပ်တန့်ခဲ့တာကြောင့် ကုန်သွယ်မှုပိုငွေ ပြခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ဘဏ္ဍာနှစ်အစမှ ဇွန်လ ၁၂ ရက်အထိ ကုန်သွယ်မှု အခြေ အနေကတော့ ကုန်သွယ်မှုလိုငွေ ကန် ဒေါ်လာ ၁၀၃၃ ဒသမ ၅၄၇ သန်းရှိ တယ်လို့သိရပါတယ်။ယမန်နှစ်ကာလတူနဲ့နှိုင်းယှဉ်ရာမှာလည်း ကုန်သွယ်မှု လိုငွေ ကန်ဒေ
ဒီတစ်ပတ်ဓာတ်ဆီ၊ ဒီဇယ်အဝင်တော်တော်လေးလျော့နည်း
ဇွန်လ ၇ ရက်မှ ၁၃ ရက်သီတင်းပတ်အတွင်း ကန်ဒေါ်လာ ၃၁၆၄၄၈ တန်ဖိုး ရှိ ဓာတ်ဆီ ၃ ဒသမ ၅၂ တန် နဲ့ကန်ဒေါ်လာ ၂၂၁၈၉၇၄ တန်ဖိုးရှိ ဒီဇယ် ၃၀ ဒသမ ၃၇၈ တန်ကို ပင်လယ်ရေကြောင်း ကုန်သွယ်မှုလမ်းမှ တင်သွင်းရန် သွင်းကုန်လိုင် စင်လျှောက်ထားခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ ယခင်တစ်ပတ် ဓာတ်ဆီအဝင်မှာ၂၁၄ တန်ကျော်ရှိခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ် မှာ တန် ချိန်၂၀၀ ကျော် အဝင်လျော့ခဲ့တယ် လို့ သိရပါတယ်။ ဒီဇယ်ကလည်း ယခင်သီတင်းပတ်မှာ တန်ချိန် ၁၄၀ ကျော်ဝင်လာ ခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အဝင်နဲ့ ယှဉ်ရင် တန်ချိန် ၁၁၀ ကျော် အဝင်လျော့ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ဒီတစ်ပတ်ဒီဇယ်ရောဓါတ်ဆီ ပါ အဝင်လျော့ခဲ့ပါတယ်။
စီးပွားရေးအဆင့် သတ်မှတ်ရေး အဖွဲ့ Standard & Poor's Rating Services ကဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံရဲ့ ဘဏ်လုပ် ငန်းစနစ်ကို ''တည်ငြိမ်''အဆင့်သတ်မှတ် ထားကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်စတားသတင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ ရဲ့ ဘဏ်လုပ်ငန်း စနစ်ကို ှStandard & Poor's ရဲ့စံထားတဲ့ စနစ်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Banking Industry Country Risk Assessment (BICRA) ဝင်တဲ့တခြားနိုင်ငံတွေက အင်ဒိုနီးရှား၊ ပေါ်တူဂီ၊ အိုက်စလန်နဲ့ အိုင်ယာလန် နိုင်ငံတို့ဖြစ်ကြောင်း ဇွန်လ ၁၁ ရက်က ထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထား ပါတယ်။
မြင်းခြံခရိုင်၊ နွားထိုးကြီးမြို့နယ်၊ အင်ကြင်းကျောက် လုပ်ငန်းများမှ ထုတ်လုပ်ရောင်းချနေသည့်မြန်မာ့ရိုးရာလက်မှုအလှထည်ပစ္စည်း ချင်းပုတီးများကို နိုင်ငံတကာ ခရီးသွားဧည့် သည်များက နှစ်သက်စွာ ဝယ်ယူနေကြ သဖြင့် ဈေးကွက်ပိုမိုတွင်ကျယ်လာကြောင်းနွားထိုးကြီးမြို့နယ် ၊ သဇင်ရွာ၊ TreeJade အင်ကြင်းကျောက်ကုမ္ပဏီ၏ မန်နေဂျင်းဒါရိုက်တာ ဦးမင်းဆွေ၏ပြောပြချက်များအရ သိရသည်။ အဆိုပါချင်းပုတီးကိုအင်ကြင်း ကျောက်၏ဘေးထွက်ပစ္စည်းဖြစ်သည့် အင်ကြင်းကျောက်အကာ သားများနှင့် ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ပုတီးများကို ယခင် ခေတ်ကာလက တိုင်းရင်းသားချင်းလူမျိုးများက ပယင်းကျောက် များနှင့် ပြုလုပ်ဝတ်ဆင်ခဲ့ကြသည်။ အင်ကြင်းကျောက်မျ
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ အသေးစား အလတ်စား စက်မှုလုပ်ငန်းဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးဘဏ်SMIDB ဘဏ် အနေဖြင့် ၂၀၁၄-၁၅ ဘဏ္ဍာနှစ်၊ ဧပြီလမှ ၂၀၁၅-၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ် မေလအထိ SMIDB စက်မှုလုပ်ငန်းရှင် ၄၃ ဦးသို့ SME ချေးငွေ ကျပ်သိန်းပေါင်း ၁၁၁၅၀ ကို ထုတ်ချေးထားပြီးဖြစ်သလို၊ ၂၀၁၅-၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင်လည်း ချေးငွေ ဆက်လက်ထုတ်ချေးနိုင်ရန် ဆောင်ရွက်ပေး လျက်ရှိကြောင်း တိုင်းစက်မှုကြီးကြပ်စစ်ဆေးရေးဦးစီးဌာနမှ သိရှိရပါတယ်။
ဈေးမြင့်ပြီး အရောင်းအဝယ်ပုံမှန်ရှိနေဆဲ ဘိလပ်မြေ
မေ ၃၁ ရက်မှ ဇွန် ၆ ရက် သီတင်းပတ်မှာ ပြည်တွင်းကို ရေလမ်းမှ ဘိလပ်မြေ အဝင်မှာ ၅၀၀၁၇ တန်ကျော်ရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယခင်သီတင်းပတ်ဘိလပ်မြေ အဝင်မှာ ၁၇၄၃၉၄ တန်ကျော် ရှိခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မှာ ဘိလပ်မြေ တန် တစ် သိန်းနှစ်သောင်းကျော် အဝင်လျော့ခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ နယ်စပ်လမ်းမှ ဘိလပ် မြေအဝင်မှာ ၁၅၁၉၅ တန်ကျော်ရှိခဲ့ပြီး ယခင်တစ်ပတ်အဝင်မှာ ၂၀၄၃၉ တန်ကျော် ရှိခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မှာ ၅၂၄၄ တန်ကျော် အဝင်လျော့ခဲ့တယ်လို့ သိရပါ တယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မှာ ရေလမ်းမှ အဝင်လျော့ခဲ့သလို နယ်စပ်လမ်းမှလည်း အဝင်လျော့ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဇွန်လ =ပထမပတ်အတွင်း မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်ရှိ မူဆယ် (၁၀၅) မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ ကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၈၈၅ သန်းတန်ဖိုးရှိ ပရ ဆေးကုန်ကြမ်း တန်ချိန် ၁၂၈၆ တန် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ တင်ပို့ခဲ့တဲ့ ပရဆေးအမယ်တွေကတော့ ကြက်ဆူ စေ့၊ သီဟိုဠ်စေ့၊ မိကျောင်းကွမ်းဖတ်စေ့၊ နေလဲစေ့၊ ကြောင်လျာစေ့၊ မျောက်ဥ၊ မာလာဥ၊ ဝဥခြောက်၊ စကားပန်းပွင့် ခြောက်၊ သရက်ပြားခြောက်၊ လက်ပံပွင့် ခြောက်၊ ဆီးသီးခြောက်၊ ဆီးဆံ၊ တော ဂျူးမြစ်၊ ဒရင်ကောက်မြစ်၊ ကွမ်းစား ဂမုန်းနဲ့ တောင်လုံးကျော်တို့ဖြစ်ပါတယ်။ အလားတူ ချင်းရွှေဟော်နယ်စပ်စခန်း မှလည်း ကန်ဒေါ်လာ သုည ဒသမ ၀၆၃ သန်းဖိုးရှိ ကြက်ဆူ တန်ချိန် ၉၀၀ တင်ပို့နိုင်ခဲ့သလို မြန်မာ-ထ
ပြည်မြို့ စားဖိုဆောင်သီးနှံဖြစ်တဲ့ မန်ကျည်းမှည့်ကတော့ ပွဲရုံများတွင်သာ ရှိပြီး၊ ပြည်ပမှ အဝယ်ပုံမှန်ရှိနေတာ ကြောင့် ပြည်မန်ကျည်းမှည့်ဈေးဆက်တက်လာပါတယ်။ မန်ကျည်းမှည့် တစ် ပိဿာ (ပွဲရုံဈေး) ၁၄၀၀ ကျပ်ထိ မြင့် တက်လာပြီး၊ ဒေသတွင်း လက်လီ တစ် ပိဿာဈေး ၁၈၀၀ ကျပ် ဖြစ်ပါတယ်။ ရခိုင်၊ သံတွဲမြို့များသို့ ရက်ခြားပြီး ပိဿာ ၅၀၀ ကျော် ပုံမှန်တင်ပို့မှုရှိ ကြောင်လည်း သိရပါတယ်။
နီနီဝင်း-ပြည်