Background
တရုတ်ယွမ်
အာရှဒေသရှိ ထွန်းသစ်စ ငွေကြေးများမှာ အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက်တွင် တန်ဖိုးကျဆင်းခဲ့သည်။ အဆမတန် ဖြေလျော့ထားသော ငွေကြေးမူဝါဒကို ဆက်လက်ကျင့်သုံးရန် ဥရောပ ဗဟိုဘဏ် (အီးစီဘီ)က ဆုံးဖြတ်ချက်ချ ပြီး နောက်ပိုင်း ယူရိုတန်ဖိုးကျဆင်းကာ အမေရိကန် ဒေါ်လာ တန်ဖိုးမြင့်တက်မှု ကြောင့်လည်းကောင်း၊ ရေနံဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းမှုကြောင့် လည်းကောင်း ယခုကဲ့သို့ အာရှငွေကြေးများ တန်ဖိုးကျဆင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ တရုတ် ယွမ် ငွေကြေးတန်ဖိုးက ခြောက်နှစ်အတွင်း အနိမ့်ဆုံးကျဆင်းခဲ့ပြီးနောက် ဒေသတွင်း ငွေကြေးများ အပေါ် ဖိအားပေးမှုများ ကျရောက်ခဲ့ပြီး စင်ကာပူ ဒေါ်လာတန်ဖိုးက မတ်လ နောက်ပိုင်း အနိမ့်ဆုံးသို့ ရောက်ရှိခဲ့ သည်။ အီးစီ ဘီ၏ မူဝါ
ထွန်းသစ်အာရှငွေကြေး အများစု ၏ တန်ဖိုးမှာ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က ကျဆင်းခဲ့သည်။ အမေရိကန်ပြည် ထောင်စု၏ အလုပ်အကိုင် အခြေအနေ ပြ ကိန်းဂဏန်းများ မထုတ်ပြန်မီ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူတို့က ငွေကြေးတွန်း အားပေးမှု အစီအစဉ်ကို လျှော့ချမည့် အလားအလာကို စိုးရိမ်တကြီး စောင့်ကြည့်နေ ခြင်းကြောင့် အာရှဒေသတွင်း ငွေကြေး များတန်ဖိုး ကျဆင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဗြိတိသျှစတာလင်ပေါင် တန်ဖိုး က ၃၁ နှစ်အတွင်း အနိမ့်ဆုံး သို့ ကျ ရောက်ခဲ့ရခြင်းကလည်း ဒေသတွင်း ငွေကြေးများ တန်ဖိုးကျဆင်းစေမည့် အကြောင်းအရင်းတစ်ခုအဖြစ် ထပ်မံပါဝင်ခဲ့သည်။
အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု ဗဟို ဘဏ် အတိုးနှုန်းမြှင့်တင်ရေး ကိစ္စကို ဆုံးဖြတ်ချက် မချနိုင်သည့်အတွက် ထွန်းသစ်စ အာရှငွေကြေးများ၏ ဝယ် လိုအားကို ပိုမိုမြင့်မားလာစေသဖြင့် စက်တင်ဘာ ၂၃ရက်တွင် ကုန်ဆုံးသည့် ရက်သတ္တပတ်အတွင်း အာရှငွေကြေး များ၏ တန်ဖိုးများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။ အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ် အရာရှိ များက ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်း အတိုးနှုန်း မြှင့်တင်ပေးမည့် အကြိမ်အရေအတွက် ကိုလည်း သုံးကြိမ်မှ နှစ်ကြိမ်အထိ ရှိမည် ဟုလျှော့ချခန့်မှန်းပြီးနောက် အာရှ ငွေကြေးများ၏ တန်ဖိုးက နှစ်လ အတွင်း အမြင့်ဆုံးသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။တရုတ်ယွမ်ကို အပြည်ပြည်ဆိုင် ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့၏ အထူး ထုတ်လုပ်ခွင့် (Special Drawing Right
စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် နိုင်ငံအသီးသီးရှိ အဓိက ဗဟိုဘဏ်တွေက ထောက်ပံ့ကူညီနိုင် မယ့် စွမ်းဆောင်ရည်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေရဲ့စိုးရိမ်မှု နဲ့ ေ ရနံ ဈေးနှုန်းများကျဆင်းမှုတို့ကြောင့် စွန့်စားမှုများတဲ့ အာ ရှငွေကြေးတွေကိုဝယ်ယူဖို့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေက တွန့်ဆုတ်လျက်ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် စက်တင်ဘာ ၁၅ ရက်မှာ ထွန်း သစ်စ အာရှငွေ ကြေးအများစု တန်ဖိုးကျဆင်းပါတယ်။ အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်နဲ့ ဂျပန်ဗဟို ဘဏ်တို့က စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်နဲ့ ၂၁ ရက်မှာ မူဝါဒတွေကို ပြန်လည်သုံးသပ်မှာ ြ ဖစ်ပါတယ်။ အိန္ဒိယပို့ကုန်တွေကို အထောက်အကူဖြစ်စေဖို့အတွက် ရူပီးငွေကြေးကို တန်ဖိုးချမယ်လို့ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရေ
အာရှငွေကြေး အများစုက သြဂုတ် ၂၅ ရက်မှာ တန်ဖိုးမြင့်တက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အမေရိကန် ပြည် ထောင်စု ဗဟိုဘဏ် အတိုးနှုန်းနဲ့ ပတ် သက်ပြီး အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌက ဘယ်လို ဆောင်ရွက်ဦးမယ် ဆိုတာ ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေက စောင့်ကြည့်နေ သေးတဲ့အတွက် တန်ဖိုးမြင့်တက်မှု အနည်းငယ်သာရှိခဲ့ပါတယ်။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု ဗဟို ဘဏ်က ၂၀၁၅ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာက ဗဟို ဘဏ် အတိုးနှုန်းကို ဆယ်နှစ်အတွင်း ပထမ ဆုံး အကြိမ်အဖြစ် တိုးမြှင့်ပေးခဲ့ ပါတယ်။ ယခုနှစ်အတွင်း အတိုးနှုန်း ထပ်မံ တိုးမြှင့်ပေးဖို့ ရှိ/မရှိက မရေမရာ ရှိနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန် ဗဟိုဘဏ်များရဲ့ နှစ်ပတ်လည် ကွန်ဖရင့်ကို ဝိုင်ယိုမင်း ပြည်နယ်၊ ဂျက်ကဆန်ဟိုး မှာ သြဂုတ
ယခုတစ်ပတ်တွင် ပြည်တွင်းငွေလဲနှုန်းများ ဆက်လက်မြင့်တက်ခဲ့ရာ အမြင့် ဆုံးရောင်းဈေးအဖြစ် ကျပ်၁၂၀၀ သို့ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ဈေးကွက်တွင် အဝယ်လိုက်လာသဖြင့် ဈေးမြင့်တက်လာရခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ "ဈေးကွက်ထဲမှာ အဝယ်ပြန်လိုက်လာတာ နှစ်ပတ်လောက်ရှိနေပြီ။ ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်ပတ်ကတည်းက အဝယ်လိုက်နေတာပါ။ ဈေးပြန်တက်လာတဲ့အတွက် ဈေး ကွက်ထဲမှာ ပြန်ပြီးလှုပ်လာ တယ်။ နိုင်ငံတကာမှာလည်း ေ ဈးမြင့် တက်လာတဲ့အတွက် ပြည်တွင်းငွေလဲနှုန်းတွေ မြင့်တက်လာရတာပါ။ သွင်းကုန်တွေကလည်း များလာ တော့ သွင်းကုန်အတွက် ဝယ်ကြတာများပါတယ်"ဟု ဈေးကွက်အတွင်း ဝယ်ရောင်း ပြုလုပ်နေသူတစ်ဦး က ပြော ကြားခဲ့သည်။ ပြည်တွင်းငွေလဲစင်တာများတွင် သြဂုတ် ၁၅ ရ
အမေရိကန်ဒေါ်လာက အာရှပစိဖိတ် ငွေကြေးများနဲ့ဖလှယ်ရာမှာ သြဂုတ် ၁၁ရက်မှာ တန်ဖိုးမြင့်တက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကုန်သည်တွေက အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ် အတိုးနှုန်းသတ်မှတ်မယ့်ကာလကို ရှင်းလင်း ပြတ်သား စွာ သိနိုင်မယ့်အချက်ပြတွေကို စောင့်ဆိုင်းလေ့လာနေတဲ့အတွက်တန်ဖိုးမြင့်တက်မှုကို ထိန်းချုပ်ထားသလို ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ဇွန်လအတွက် ထုတ်ပြန်တဲ့အမေရိကန် အလုပ်အကိုင် ကိန်းဂဏန်းတွေကို သြဂုတ် ၁၂ ရက်က ထုတ်ပြန် ခဲရာ မူလခန့်မှန်းချက်ထက် ကျော်လွန်တဲ့အတွက် ယခုနှစ်အတွင်းမှာ အမေရိကန် ဗဟိုဘဏ်က အတိုးနှုန်းတွေ မြှင့်တင်ပေးလိမ့်မယ်လို့ ခန့်မှန်း ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒေါ်လာတန်ဖိုးက ပြန်လည် ဦးမော့လာပါတယ်။ဒါပေမယ့် ဆက်တိုက်ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ဒုတိ
ယွမ်ငွေတန်ဖိုး တဖြည်းဖြည်း မြင့်တက်လာမှုကို အကြောင်းပြုပြီး ဇူလိုင် ၂၂ ရက်မှာ ထွန်းသစ်စငွေ ကြေးအများစုရဲ့ တန်ဖိုးတွေမြင့်တက် ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လာမယ့်ရက် သတ္တပတ်မှာ အမေရိကန်နဲ့ ဂျပန်ဗဟို ဘဏ်တွေက မူဝါဒချမှတ်မှာကို ရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူတွေက စောင့်ကြည့်လေ့လာ နေတဲ့အတွက် ဒေသတွင်း ငွေကြေး တွေရဲ့ တန်ဖိုးက ရက်သတ္တပတ် အလိုက်ကြည့်ရင် တန်ဖိုးကျဆင်းမယ့် အလားအလာ ကို တွေ့နေရပါတယ်။